13
Te haka gaataki i te pegea lago hatu me'a
(Mark 4.1-20; Luke 8.4-15)
Te 'ao e tasi na, ko Jesus na sopo ki haho i te hage o noho i te pa'asi o te gano. *Hakaputu mai te 'apitanga 'api to'a o noho 'aki mugheghi ia te Ia, ma te sopo a Jesus ki goto i te baka o noho ai, kae manga tutu'u te 'apitanga o pegea i te tauaba. Kae gea i na haka gaataki, o 'eha hai 'anga noko 'atigongo ai kia te kigatou, o hai atu, “Te pegea sanga 'umanga noko hano o lago ana hatu me'a. Te gholoba noko lago ai e ia na hatu me'a, noko iai na hatu me'a hetoki ki te aga ba'e o te aga, noko boomai na manu hegegei o kai. Ka noko iai kogaa hatu me'a noko hetoki ki na kunga ngaoa'a e he'e 'eha ai ni kege, manga malubu ghali ake naato'o te momo kege e he'e maatogu. Nimaa te sopo ake 'anga te ga'aa na me'a maalubu nei na bega o maemae, iteme'agaa noko he'e tau aka. Kogaa hatu me'a noko hetoki baa saoga i na mouku hotohoto, manga ngaasogo na mouku hotohoto o tamate na me'a maalubu nei. Ka noko iai kogaa 'isi hatu me'a noko hetoki ki te kunga iai na kege gaoi, o ngaasogo o tau hua, kogaa noko gau (100), katoa hakaono (60), kogaa noko katoa hakatogu (30) hatu i te hua e tasi ona 'eha'anga o sigi i nia noko mataa sanga. Koai e hai na taginga ke hakagongo, haka gongo ake ai!”
10 Na pegea haka ako noko boo ake o haka anu 'aki kia te Ia o hai atu, “Tehea te hai 'anga manga gea ai Koe kia te kigatou i na gaataki?”
11 Hakatau atu a Jesus, “Te na'a na hai 'anga ngigo o te Hakahua 'anga a te 'Aitu, kua haiga'a kia te koutou, ka he'e haiga'a kia te kigatou. 12  *Koai kua ga'u eia, e hai ke go haiga'a beegaba ke go pau o 'eha. Koai koi he'e ga'u eia, nia manga hai eia e hai ke go sa'u ia te ia. 13 Tenei te hai 'anga manga gea ai Au kia te kigatou i na haka gaataki:
‘Ko kigatou manga hiina'i ka he'e tau maatanga,
manga haka gongo, kae he'e na'a nia te manga haka gongo kinai.’
14  *Ko kigatou manga haka maa'ogi ai na taga gongo 'anga a Isaiah e hai ake:
‘Koutou ka go noko haka gongo i ba'i 'aso,
kae ka go he'e na'a e koutou.
Koutou ka go noko tangani hiina'i,
kae ka go he'e tau maatanga.
15 Iteme'agaa na uso o na pegea nei kua mogi,
ko kigatou kua he'e 'aonga te hakagongo i ogatou taginga,
ko kigatou kua titingi ma'u ogatou mata.
Ka nimaa si'ai, ko kigatou kago hiina'i i ogatou mata,
ma te haka gongo i ogatou taginga,
ma te 'igohia i ogatou uso o sui tegeu'a,
kae hai Kau go haka ma'ugi 'ina ia te kigatou.’
16  *Ka te haka gaoinga ki outou mata, iteme'agaa 'outou mata kua hiina'i ma outou taginga kua haka gongo. 17 Ka ko Au e gea maa'ogi kia te koutou: Noko 'eha taauga ma na pegea tinogaoi noko gotu kigatou hiina'i ki nia kua hiina'i kinai koutou, ka na he'e hiina'i kinai. Ma te gotu kigatou haka gongo ki nia kua haka gongo kinai koutou, ka na he'e haka gongo ma'u kinai.
18 “Haka gongo mai ki te gaataki o te pegea lago hatu me'a: 19 Te 'aso kago haka gongo ai he pegea i na gongo o te Hakahua 'anga a te 'Aitu o he'e 'igohia kinai, te haagiki songo te a'u ia o sa'u eia nia kua 'oti i te sanga ki te uso o'ona. Tenei te hatu me'a noko lago ki te aga. 20 Ka nia noko lago ki na kunga hatuhatua e noho pe te tangata e haka gongo ki na gongo gaoi, manga ghali o siasia magaohie te to'o eia. 21 Kae naato'o ia te ia noko he'e tau aka, koia na manga noho i te mi'i gholoba. Na 'aso a'u ai te hakatangi, ma te hai songo 'ia i te ghaghi i te Gongo Gaoi, koia kago ghali o he'e maanatu. 22 Nia noko lago baa saoga i na kaubago hotohoto, e noho pe te tangata e haka gongo ki na gongo gaoi, ka na maikia o te ma'ugi nei ma na pakenga a na ga'unga e ta'ota'o ia te ia o he'e tau hua. 23 Ka nia noko lago ki na kunga kege gaoi e noho pe te tangata e haka gongo ki na gongo gaoi o 'igohia kinai. Koia e hai eia te hatu me'a o tau hua, ona hua e gau (100), katoa hakaono (60), poe katoa hakatogu (30) tena 'eha 'anga.”
Te haka gaataki i na witi ma na mouku maase'i
24 Ko Jesus noko 'atigongo kia te kigatou i tegaa haka gaataki: “Te Hakahua 'anga a te 'Aitu e noho pe te tangata noko lago hatu me'a gaoi i tona 'umanga. 25 Ka te gholoba noko momoe ai ba'i pegea, kae a'u tena makau o lago baa saoga eia na mouku songo ki na witi kae hano. 26 Te 'aso na maalubu ai na hua o na witi o hakatu'u ke hua, kae ngaasogo ake ma'u na mouku songo.
27 “Na guani o te pegea noko hai tena 'umanga noko boo mai kia te ia o hai atu, ‘Hakahua, 'ai noko he'e manga na hatu me'a gaoi te noko lago e koe i tou 'umanga? Na mouku songo na me'a mai hea?’
28 “Koia noko haka tau atu, ‘Na me'a hai e te makau.’
“Na guani noko haka anu 'aki atu kia te ia, ‘E siahai koe kimatou boo 'ina o abu?’
29 “Hakatau te hakahua o hai atu, ‘Noka, na'e nimaa abu e koutou na mouku songo, kago abu haka pigi kinai na witi. 30 Tuku atu ke noko ngaasogo ngatahi, ke hano ano matu'a ke utu. Nimaa i te 'aso utu, 'io tuku eau na pegea utu 'umanga ke go mataa abu na mouku songo o no'ano'a ona 'uu ke tutu, 'io haka putu na witi o to'o mai ki toku hage haka putu utunga.’ ”
Te haka gaataki i te hatu o te ‘mustard’
(Mark 4.30-32; Luke 13.18-19)
31 Ko Jesus noko 'atigongo kia te kigatou i tegaa haka gaataki: “Te Hakahua 'anga a te 'Aitu manga noho pe te hatu o te ga'akau e ingoa te ‘mustard’ noko to'o e te tangata o tanu i tona 'umanga. 32 Masi'igoa e hu'ai boboko to'a o sigi i gaa hatu me'a, ka te 'aso kago malubu ai o ngasogo kago hua'eha o sigi i gaa hua 'umanga maalubu i te 'umanga, kago hai ai he ga'akau, kago boomai na manu o noko ma'unga i ona ga'a.”
Te haka gaataki i na me'a haka tupu bred
(Luke 13.20-21; Mark 4.33-34)
33 Ko Jesus noko 'atigongo ma'u i tegaa haka gaataki: “Te Hakahua 'anga a te 'Aitu manga noho pe te me'a haka tupu bred noko hai e te hahine o natu ki te hu'ai tu'u palaoa, ano haka ngasogo ai na palaoa.”
34 Ko Jesus noko manga gea i na hai 'anga nei ki te 'apitanga i na haka gaataki. Ko Ia noko he'e gea kia te kigatou i ni hai 'anga, ka noko manga gea i na haka gaataki. 35  *Ka ke haka maa'ogi nia noko gea ai a te 'Aitu o agatu'u i te taauga noko hai ake:
“E hai kau go gea i na haka gaataki kia te kigatou,
e hai kau go hogahoga 'ia kia te kigatou na hai 'anga noko manga ngigo,
haka tu'u mai i te gosigosi 'anga a te kege nei.”
Te hogahoga 'anga te haka gaataki o na witi ma na mouku songo
36 Mugi a Jesus o hano i te 'apitanga nei o ugu ki goto i te hage, ona pegea haka ako noko boo ake kia te Ia o hai atu, “Hogahoga mai kia te kimatou te gaataki o na witi ma na mouku songo i te 'umanga.”
37 Ko Jesus noko haka tau atu, “Te tangata e lago na hatu me'a gaoi, te Hosa o Pegea. 38 Te 'umanga ko te kege nei. Na hatu me'a gaoi, te haka gaataki o na pegea e haka hua e te 'Aitu. Na mouku songo, na pegea e haka hua e te 'atua. 39 Ka te makau e lago eia na mouku songo, ko Satan. Te matu'a 'anga o utu o haka putu, te 'otinga o te kege nei. Na pegea e utu na 'umanga, na ensel. 40 Na mouku maase'i noko abu o tutu i te ahi, e hai ke go konaa na noho te 'otinga o te kege nei. 41 Te Hosa o Pegea e hai ke go haka to'o ona ensel, kigatou go haka 'aatea 'ia na pegea hai kogaa pegea o 'oosongo, ma na pegea hai hai 'anga songo i te Hakahua 'anga a te 'Aitu. 42 Na ensel e hai kigatou go seu 'ia ia te kigatou ki goto i te bebega 'anga o te ahi. Te kunga na, ko kigatou go noko tatangi ma te he taangisi 'aki ogatou niho. 43 Ka te gholoba na, na pegea haka tinogaoi, e hai ke go noko haka ahu pe te ga'aa i te nuku o togatou Tamana. Koai e hai na taginga ke hakagongo, haka gongo ake ai!
Te haka gaataki i na ga'unga ngigo
44 “Te Hakahua 'anga a te 'Aitu e noho pe na ga'unga manga huu i te ma'aga. Te 'aso e kite ai e te tangata, manga huu haka hoki eia, ka koia na siasia ma te hano o haiga'a ba'i me'a a'ana, kae tau'i eia te ma'aga nei.
45 “Te Hakahua 'anga a te 'Aitu e noho ma'u pe te pegea haka putu me'a ke tau'i, ligo ma'ana ni hatu susugu gaoi. 46 Te 'aso e kite ai eia te hatu hu'ai gaoi e hu'ai 'eha o na mane, koia na hano o salemu ba'i me'a a'ana, kae tau'i eia te me'a nei.
Te haka gaataki i te bugho
47 “E kogaa na noho ma'u: Te Hakahua 'anga a te 'Aitu e noho pe te bugho tupe ki te tai ma te lunu ai te mou hage o te kaui. 48 Te 'aso na pau o honu ai, na huhuti ake e na taangata tautai ki te tauaba, mugi kigatou o noho 'aki o tuhatuha na kaui, tape na me'a gaoi ki agatou kete, kae seu 'aatea na me'a maase'i. 49 Te 'oti 'anga a te kege nei, e hai ke go konei o na noho. Na ensel e hai ke go boomai o tuku 'aatea na pegea songo i na pegea soihua. 50 Kae seu na pegea songo ki goto i te bebega 'anga o te ahi. Te kunga kago noko tatangi, ma te he taakisi 'aki ai ogatou niho.” 51 Ma te haka anu atu a Jesus, “Kua 'igohia koutou ki na hai 'anga nei?”
Ko kigatou noko haka tau atu, “ 'Oo.”
52 Ma te hai atu a Jesus kia te kigatou, “Nimaa konaa na noho, na ako o na tagangonga kua haka ako i na noho o te Hakahua 'anga a te 'Aitu, ko kigatou e noho pe te pegea hai tona hage, e 'aonga te sa'u iho i tona kunga tuku me'a na ga'unga ho'ou ma na ga'unga mai gaa 'aso.”
Te taauga he'e pago kinai
(Mark 6.1-6; Luke 4.16-30)
53 Te 'aso na 'oti i te hogahoga ai e Jesus na haka gaataki nei, kae hano 'aatea i te manaha. 54 Ko Ia noko hoki ki tona manaha i Nazareth, o manga ako ia te kigatou i tegatou Hage hai paaunga, ka ko kigatou na he gege ma'ugi 'aki o haka anuanu 'aki, “Te tau hinangago ma na taganga o te tangata nei na hai 'anga ga'u e Ia mai hea? 55 'Ai he'e tenei te hosa o te tangata mataisau?! 'Ai he'e tona tinana ko Mary?! 'Ai he'e tona 'api ko James ma Joseph ma Simon ma Judas?! 56 'Ai he'e ona tuhaahine te manga haka pata kia te kitatou? Ka na hai 'anga mai hea te hai e te tangata nei?!” 57  *Ko kigatou na he 'ika'ika 'aki kia te Ia.
Ma te hai atu a Jesus kia te kigatou, “Te taauga e pago kinai a pegea, ka manga tona manaha ma na pegea i te hage o'ona te he'e pago kia te ia.”
58 Ko Jesus na he'e 'eha tena hai taganga i Nazareth, 'ia te kigatou noko he'e too kia te Ia.
* 13:2 13.2 Lk 5.1-3. * 13:12 13.12 Mt 25.29; Mk 4.25; Lk 8.18; 19.26. * 13:14 13.14 Is 6.9,10. * 13:16 13.16 Lk 10.23,24. * 13:35 13.35 Ps 78.2. * 13:57 13.57 Jn 4.44.