12
I ce lɑɑkɑii ɑrɑ nŋɛ ŋɑ do ilu muɑfiti ŋɑ
(Cɔ Mɑtie 10:26-27)
1 Wɑɑti iyi Jesu wɑ fɔ bɛɛbɛ zɑmɑɑ í tɔtɔɔ dubu nkpɔ nkpɔ hee ɑ̀ wɑɑ tɛɛsɛ njɛ. Ŋɔi Jesu í sɔ̃ mɔcɔɛ ŋɑ si wɑjui zɑmɑɑu í ni, i ce lɑɑkɑii ɑrɑ nŋɛ ŋɑ do lefeei Fɑrisi ŋɑ iyi í jɛ muɑfiti.
2 Nɡɔɡɔ kù wɛɛ iyi wɑ mɑnji iyi kɑɑ fitɑ ɡbuɡbɑ̃ɑ, nɔ ɑsii kɑ̃mɑ kù wɛɛ iyi ɑ kɑɑ nɑ ɑ mɑ̀.
3 Ŋɔi í ce ide iyi ì fɔ si ilu kuku fei ŋɑ ɑɑ nɑ ɑ ɡbɔɔ si inyɑ kumɑ́, ɡundu iyi ì nɔ ì nyɑ inɔ ile ŋɑ ɑɑ cɑ̃ kɛsɛɛdɛɛ si ɑntɑi ile lele ŋɑ.
Inɛ iyi í jɔ̀ i ce njo
(Cɔ Mɑtie 10:28-31)
4 Iŋɛ iyi ì jɛ kpɑɑsim ŋɑ, iŋɛi ǹ wɑ n sɔ̃, i mɑɑ̀ ce njoi inɛ ŋɑ iyi ɑɑ kpɑ ɑrɑ nŋɛ, nɔ si ɑnyii nŋu ɑ kɑɑ yɔkɔ ɑ ce nɡɔɡɔ mɑ́.
5 An sɔ̃ ŋɛ inɛ iyi í jɔ i yɑ ce njoɛ ŋɑ. I ce njoi inɛ iyi í nɛ yiiko ku kpɑ inɛ nɔ ku dɑsiɛ si inɑ iyi ci yɑ ku mɑ́. Ntɔ ntɔ ǹ wɑ n sɔ̃ ŋɛ, lɑfɛ̃ɛi í jɔ i ce njoɛ ŋɑ.
6 A ci yɑ tɑ ɑmɑ yɛi ɑrɑ miu súù minji bɑ. Do nŋu fei, Ilɑɑɔ̃ ci yɑ ɡbɛjɛ bɑɑ ɑkɑ̃ nŋɑ.
7 Iŋɛ mɔ, hee do ntoi iri nŋɛ ŋɑ fei Ilɑɑɔ̃ í mɑ̀ jiɑ nŋɑ. Nɑ nŋu, i mɑɑ̀ ce njoi nɡɔɡɔ, domi bɛɛrɛ nŋɛ í re yɛi hee bii ijĩ.
Inɛ iyi í ɡbɑ Jesu wɑlɑkɔ í kɔsiɛ
(Cɔ Mɑtie 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8 Ǹ wɑ n sɔ̃ ŋɛi, inɛ iyi í fɔ si wɑjui ɑmɑnɛ ŋɑ í ni nŋu í ɡbɑm, ɑmu mɔ Amɑi Amɑnɛ ɑn ɡbɑ lɑfɛ̃ɛ si wɑjui ɑmɑlekɑi Ilɑɑɔ̃ ŋɑ.
9 Ammɑ inɛ iyi í kɔsim si wɑjui ɑmɑnɛ ŋɑ, ɑmu mɔ ɑn kɔsi lɑfɛ̃ɛ si wɑjui ɑmɑlekɑi Ilɑɑɔ̃ ŋɑ.
10 Inɛ iyi wɑ fɔ lɑɑlɔi ɑmu Amɑi Amɑnɛ, Ilɑɑɔ̃ ɑ́ yɔkɔ ku kpɑ idei dulum dɛɛ. Ammɑ inɛ iyi wɑ fɔ lɑɑlɔi Hundei Ilɑɑɔ̃ kɑɑ bɑ ɑ kpɑ idei dulum ndɛɛ pɑi.
11 Bii ɑ̀ bɔò ŋɛ ile bii ɑ̀ yɑ ce kutɔtɔɔ ŋɑ ku bɑ inɛ nɡbo ŋɑ do ilu yiiko ŋɑ ɑ kiiti ŋɛ, i mɑɑ̀ ti i ce njo do bɛi ɑɑ ce i kɔò ɑrɑ nŋɛ do ide iyi ɑɑ fɔ ŋɑ.
12 I mɑɑ̀ ce njo ŋɑ domi wɑɑti bɛɛbɛ Hundei Ilɑɑɔ̃i ɑ́ sɔ̃ ŋɛ iyi í jɔ i fɔ ŋɑ.
Mɔndɑi ilu fiɑ hɑi nɛ yɑɑse
13 Si inɔ zɑmɑɑu ŋɔi inɛ ɡɔ í sɔ̃ Jesu í ni, Mɛɛtu, sɔ̃ iɡbɑ̃m ku jɔ̀ kɑ kpɛ̃ tubu nwɑ.
14 Ŋɔi Jesu í jɛɑɑ í ni, mɔkɔɔyi, yooi í cem woo kiiti nŋɛ wɑlɑ woo kpɛ̃ tubu nŋɛ.
15 Nɔ í sɔ̃ ŋɑ í ni, i yɑ ce lɑɑkɑi ŋɑ ntɔ ntɔ do kɔdɛɛ fei, domi ɑmɑnii ɑmɑnɛ si í jɛ icui kuwɛɛɛ, bɑɑ bii bɛirei ɑmɑniu í lɑ í to.
16 Nɔ í kpɑ nŋɑ mɔndɑ ɡɔ í ni, ikoi mɔkɔ ilu fiɑ ɡɔ í ce ijɛ jiidɑ jiidɑ.
17 Ŋɔi mɔkɔu í lɑsɑbu í ni, bɛirei ɑn ce. Wee n kù nɛ bii ɑn dɑsi ijɛu.
18 Ŋɔi í ni, ǹ mɑ̀ bɛi ɑn ce. An lɛɡɛ ɑkɑm ŋɑui, nɔ n mɑ mmuɛ ŋɑ iyi ɑ̀ lɑ ɑ̀ re. Nɔ n kosi bileem fei bɛ do ijɛm ŋɑ iyi ɑ̀ ɡbe.
19 Nɔ n fɔ si idɔm n ni, ǹ nɛ ɑmɑni nlɑ nlɑ iyi ǹ wɑ n sinɡɑ ti ɑdɔ̃ nkpɔ nkpɔ. An sĩmii nɔ n mɑɑ n jɛ n mɑɑ n mɔ nɔ n mɑɑ n wɛɛò inɔ didɔ̃.
20 Ammɑ Ilɑɑɔ̃ í sɔ̃ɔ í ni, ɑwɔu nnyɛi, idũuyi mɔm ɑɑ nyɑ hundeɛ. Sɔɔlui mii ŋɑ iyi ì ceu bɛ, ti yooi ɑ́ jɛ.
21 Ŋɔi Jesu í ni, bɛɛbɛ mɔi ɑ́ jɛ bi inɛ iyi wɑ koɑ ɑrɑɛ ɑmɑni nɔ bi Ilɑɑɔ̃ kù nɛ nkɑ̃mɑ.
Dɑsi Ilɑɑɔ̃ nɑɑnɛ
(Cɔ Mɑtie 6:24-34)
22 Iyi Jesu í fɔ bɛɛbɛ í tɑ̃ ŋɔi í sɔ̃ mɔcɔɛ ŋɑ í ni, nɑ ŋɔi í jɔ̀ ǹ wɑ n sɔ̃ ŋɛ ǹ ni, i mɑɑ̀ yɑ mɑɑ weeweɑ do mii iyi ɑɑ jɛ i mɑɑ wɛɛò ŋɑ, wɑlɑkɔ do jĩnɛ iyi ɑɑ dɑsi ŋɑ.
23 Kuwɛɛi ɑmɑnɛ í re ijɛ, ɑrɑ mɔ í re jĩnɛ.
24 I ce lɑɑkɑi kunɡbɑ̃ ŋɑ í cɔ. A kù wɑɑ ɡbɛ̃ hee ɑ dɑ nɡɔɡɔ, ɑ kù nɔ ɑ kù nɛ suu. Ilɑɑɔ̃ í nɔ wɑ wo ŋɑ. Bɛɛrɛ nŋɛ kù re yɛi ŋɑ hee bii í jĩ?
25 Yooi si inɔ nŋɛ nɑ kuweeweɑɛ ɑ́ yɔkɔ ku kɔ̃ɔsi kusɔi ɑdɔ̃ɛ bɑɑ keeke.
26 To, bii i kɑɑ yɔkɔ i ce mii keekeu bɛ ŋɑ, nɑ mii í ce ì wɑɑ weeweɑ do iyi í ɡbe ŋɑ.
27 I cɔ bɛi wuɑ ŋɑ ɑ̀ yɑ dɑ koko mɛɛ. A kù wɑɑ ce icɛ ɑ ci yɑ nɔ ɑ wɔ̃ ɑcɔ. Do nŋu fei, ǹ wɑ n sɔ̃ ŋɛi, bɑɑ Sɑlomɔɔ ilɑɑlu nlɑu, do ɑmboe nlɑ nlɑɛ fei kù nɛ jĩnɛ iyi boodɑɛ í to kokoi jĩi ŋɑu bɛ bɑɑ ɑkɑ̃.
28 Fɔfɔ í wɛɛi nnyi do kusĩɑɛ ɑmmɑ ɑlɑ ɑɑ dɑsiɛ inɑ. To, bii Ilɑɑɔ̃ í muɑ fɔfɔ ŋɑ iyi ɑɑ nɑ ɑ dɑsi inɑ boodɑ ku sĩɑ bɛɛbɛ, kɑɑ yɔkɔ ku mu nŋɛ nyɑu ku re fɔfɔ ŋɑu bɛ de. I kù yɛ nɑɑnɛ nŋɛi kù lɑ?
29 I mɑɑ̀ yɑ dɛ mii iyi ɑɑ jɛ ŋɑ wɑlɑkɔ mii iyi ɑɑ mɔ i mɑɑ̀ weeweɑò ŋɑ.
30 Hɑi mɑ̀ idei Ilɑɑɔ̃ ŋɑi ɑ̀ yɑ mɑɑ kpɑtɑɑ mii ŋɑu bɛ fei, ɑmmɑ Bɑɑ nŋɛ i mɑ̀ iyi ì nɛ bukɑɑtɑi mii ŋɑu bɛ fei ŋɑ.
31 Nɑ nŋu, i hɑnyɑ i dɛ bɛi ɑɑ ce i jɔ̀ bommɑi Ilɑɑɔ̃ ku bɔ wɑju titɑ̃ ŋɑ. Iyi í ɡbe bɛi fei Ilɑɑɔ̃i ɑ́ kɔ̃ɔ nŋɛ si.
Amɑnii lele
(Cɔ Mɑtie 6:19-21)
32 Nɔ Jesu wɑ bɑ mɔcɔɛ ŋɑu ide ku fɔ mɑ́ í ni, iŋɛ ɡɑɑ keekem, i mɑɑ̀ ti i ce njo ŋɑ, domi ɑ́ dɔ̃ɑ Bɑɑ nŋɛ si ku jɔ̀ i jɛ ɑmɑɑlu ŋɑ si ɑndunyɑ titɔ̃ɛ.
33 I tɑ mii iyi ì nɛ ŋɑ nɔ i muɑ ilu ɑre ŋɑ fiɑu. I ceɑ ɑrɑ nŋɛ tɑɑlili iyi kɑɑ ɡbo ikpɑ lele si bii ɑɑ dɑsi ɑmɑni nŋɛ iyi kɑɑ tɑ̃. Tenɡi bɛ ile kɑɑ to si, nɔ tũtũ ŋɑ mɔ ɑ kɑɑ bɛjɛɛ.
34 Ntɔ ntɔ, bii ɑmɑni nŋɛ í wɑ, bɛi lɑɑkɑi nŋɛ mɔ í yɑ wɑ.
Woo ce icɛ ŋɑ iyi ɑ̀ wɑɑ cɔ kpɑ̃ɑ
35 I ce sɔɔlu i dĩ kpɑkɑ nɔ i jɔ̀ fitilɑ nŋɛ ku mɑɑ mɑ́ ŋɑ.
36 I jɔ̀ i yɛ bɛi inɛ ŋɑ iyi ɑ̀ wɑɑ deɡbe kubɑɑi lɑfɛ̃ɛ nŋɑ wɑ hɑi bi ku ce ɑbɔdɔ̃, ku bɑ bii í to wɑ í cɑ̃ ɡɑmbo ɡbɑkɑ̃ ɑ cĩɑɑ.
37 Woo ce icɛ ilu inɔ didɔ̃ ŋɑi, inɛ ŋɑ iyi lɑfɛ̃ɛ ɑ́ nɑ ku bɑ ɑ̀ cɔ kpɑ̃ɑ ɑ̀ wɑɑ deɡbe ku toɛ wɑ. Ntɔ ntɔ n wɑ n sɔ̃ ŋɛ, nŋu tɑkɑɛ ɑ́ dĩ ɡbɑnkili nɔ ku jɔ̀ ɑ bubɑ nɔ ku nɑ ku kpɛ̃ nŋɑ ijɛ.
38 Ilu inɔ didɔ̃ ŋɑi bii í bɑɑ í nɑ í bɑ ŋɑ si bɛɛbɛ, bɑɑ bii í to wɑ lɑjɑi, wɑlɑ kukɔ sintei ɑjɛɛ.
39 I jɔ̀ i mɑ̀ sɑ̃ɑ sɑ̃ɑ ŋɑ iyi bii ilu kpɑsɛ̃ í mɑ̀ wɑɑti iyi ile ɑ́ lɔ wɑ, ɑ́ dede ku wɔ njoo, kɑɑ jɔ̀ ile ku lɛɡɛ ɡɑmboɛ.
40 Iŋɛ mɔ, i ce sɔɔlu ŋɑ domi ɑmu Amɑi Amɑnɛ, ɑn nɑɑi si wɑɑti iyi i kù wɑɑ lɑsɑbu ŋɑ.
Amɑɑcɛ jiidɑ do ɑmɑɑcɛ lɑɑlɔ
(Cɔ Mɑtie 24:45-51)
41 Ŋɔi Piɛɛ í ni, Lɑfɛ̃ɛ, ɑwɑi ì kpɑɑ mɔndɑu ihɛ̃? Mɑ̀ inɛ fei.
42 Ŋɔi Lɑfɛ̃ɛ í jɛ í ni, yooi í jɛ ɑmɑɑcɛ ilu nɑɑnɛ iyi í nɛ lɑɑkɑi. Lɑfɛ̃ɛi í jɛ inɛ iyi ilu kpɑsɛ̃ ɡɔ í kpe nɔ í so ɑmɑɑcɛ kpɑɑsiɛ ŋɑ í dɑɑ si ɑwɔ ku mɑɑ cɔ ŋɑ ku nɑ ŋɑ ijɛ si bɛi í jɔ.
43 Inɔ didɔ̃i ɑ́ jɛ ti ɑmɑɑcɛu bii lɑfɛ̃ɛɛ í bɑ̀ɑ í nɑ í bɑɑ wɑ ce bɛɛbɛ.
44 Ntɔ ntɔ, lɑfɛ̃ɛu ɑ́ dɑɑ ɑmɑɑcɛu mii ndɛɛ fei si ɑwɔ.
45 Ammɑ bii í jɛ ɑmɑɑcɛ lɑɑlɔi, ɑ́ lɑsɑbui ku ni, lɑfɛ̃ɛm kɑɑ bɑɑ ńyɑ mɑ́, nɔ ku dede ku mɑɑ cɑ̃ inɑɑbo do inɛmɔkɔ woo ce icɛ ŋɑ iyi ɑ̀ ɡbeu, nɔ ku mɑɑ jɛ ku mɑɑ mɔ ɑtɛ̃ ku mɑɑ kpɑɑ.
46 Bɛɛbɛi lɑfɛ̃ɛu ɑ́ nɑ ku bɑɑ si ɑjɔ iyi kù wɑɑ cɔ kpɑ̃ɑɛ, do si wɑɑti iyi kù wɑɑ tɑmɑɑ, nɔ ɑ́ kpɑ̃ɑ iju jiidɑ jiidɑ bɛi ɑ̀ yɑ ceɑ ɑmɑɑcɛ lɑɑlɔ ŋɑ.
47 Woo ce icɛ iyi í mɑ̀ mii iyi lɑfɛ̃ɛɛ í bi, nɔ kù coo, ɡoloɛ ɑ́ lɑ.
48 Ammɑ inɛ iyi kù mɑ̀, nɔ í ce kookoosu iyi í jɔ ɑ cɑ̃ɑ, ɡoloɛ kɑɑ lɑ. Inɛ iyi ɑ̀ nɑ mii nkpɔ, ɑɑ beeɛ mii nkpɔ. Inɛ mɔ iyi ɑ̀ dɑɑ mii nkpɔ si ɑwɔ, nŋui ɑɑ bee ku re.
Jesu í nɑɑò njɛ ku fɛɛfɛ wɑ
(Cɔ Mɑtie 10:34-36)
49 Nɔ Jesu í sɔ̃ ŋɑ mɑ́ í ni, inɑi ǹ nɑɑ ku fɑ̃ si ɑndunyɑ, nɔ ǹ bɛi ǹ bi ku jɛ í jo tɑ̃.
50 Nɔ inyi ku dɑsi ɡɔ í wɛɛ kù nɛ bɛi ɑ́ ce iyi n kù coo. Inyi ku dɑsiu nŋui í jɛ wɑhɑlɑ iyi ɑn yɛ n bɛi n ku. Nɔ lɑɑkɑim kɑɑ jɛ ɑkɑ̃ í ɡbe hee bii í ce.
51 Ì tɑmɑɑ bɛi lɑɑkɑi ku sũi ǹ nɑɑ nŋɛ wɑ si ɑndunyɑ ŋɑ? Aɑwo, ǹ wɑ n sɔ̃ ŋɛi, njɛ ku fɛɛfɛi ǹ nɑɑò wɑ.
52 Ntɔ ntɔ, hɑi nsɛi bii ɑmɑnɛ miu í wɑ kpɑsɛ̃ ɑkɑ̃ ɑɑ kpɛ̃ ikɑ̃ ikɑ̃. Tɔɔsi ɑkɑ̃ kɑɑ wɛɛ nŋɑ, ɑmɑnɛ mɛɛtɑ ŋɑu ɑ kɑɑ ɡbɔ si njɛ do inɛ minji ŋɑu.
53 Bɑɑ do ɑmɑ ɑ kɑɑ ɡbɔ si njɛ. Iye do ɑmɑ inɑɑboɛ ɑ kɑɑ ɡbɔ si njɛ. Anɑu do ɑbou ɑ kɑɑ ɡbɔ si njɛ.
Nyindɑi wɑɑti ku mɑ̀
(Cɔ Mɑtie 16:2-3)
54 Ŋɔi í sɔ̃ zɑmɑɑu mɑ́ í ni, bii ì yɛ kudũi ijĩ wɑ dede hɑi nunui ɑlɛ ŋɑ ì yɑ fɔ ŋɑi ɡbɑkɑ̃ i ni, ijĩ ɑ́ nɑɑ. Bɛɛbɛ mɔi í yɑ nɔ ku ce.
55 Bii ì nɔ ì yɛ fufu wɑ ce wɑ hɑi ikpɑ ɑwɔ cɑnɡɑi kpɑ̃ɑi inunu ŋɑ, ì yɑ ni, inyɑ ɡbɑ̃ɑ ɑ́ ce. Nɔ bɛɛbɛ mɔi í yɑ nɔ ku ce .
56 Iŋɛ ilu muɑfiti ŋɑ, ì mɑ̀ yɑɑsei nyindɑi lele do ilɛ ŋɑ. Bɛirei í ce i kù mɑ̀ yɑɑsei wɑɑtiu ihɛ̃ ŋɑ.
Tɑɑle ku teese
(Cɔ Mɑtie 5:25-26)
57 Bɛirei í ce i ci yɑ lɑsɑbu si ɑrɑ nŋɛ i mɑ̀ iyi í jɛ dee dee ŋɑ.
58 Bii inɛ ɡɔ wɑ bɔòɛ bi ku ce kiiti nɑ idei ɡbese ɡɔ, ce kookɑi hɑi kpɑ̃ɑ ɑwɔ do lɑfɛ̃ɛ i ɡbɔ si njɛ ŋɑ ku bɑ ku mɑɑ̀ dɑsiɛ si ɑwɔi woo kiiti. Bii kù jɛ bɛɛbɛ, woo kiitiu ɑ́ dɑsiɛ si ɑwɔi woo deɡbe piisɔ̃ɔ, nɔ woo deɡbe piisɔ̃ɔu mɔ ku dɑsiɛ ile piisɔ̃ɔ.
59 Ǹ wɑ n sɔ̃ ŋɛi, bii ɑ̀ dɑsiɛ piisɔ̃ɔ, bii i kù sɑ̃ ɡbeseɛ fei, i kɑɑ fitɑ. Bɑɑ tɑnɡɑ kɑɑ ɡɑiziɑ si.