13
Naraje an slepuwa wulfe
(Mark. 4:1-9; Luka 8:4-8)
1 Vacite ŋanna wá, Yaisu a tseta á ba am mba, a de nja áte we á haye geni á kwaraterse elva ge emnde.
2 Daaci emnde kwakya se jarammeje ázeŋara, ŋane a naba njema am paare áte ire á haye; emnde wá, baɗemme tá á ba am haha áte we á haye ŋanna.
3 A kwaraterse duksa kwakya an naraje-aha, a ba ŋane á elvan ge itare:
4 «Sesse zhele umele ge de puwa nalkame am fe-aara. Am sarte na aŋkwa á puwa nalkame ŋanna, wulfe-aha umele a de valyaa áte uŋŋule, ta se tsakantehe ge ƴiye-aha.
5 Wulfe-aha umele, a de valyaa áte cacera, cekwa haha, a naba sesehe á ba áte watsewatsire aɗaba cekwa haha.
6 Amá de sesse vaciya an kárá wá, deraadera áɗaba ɓaaka slalwe ŋgelama.
7 Wulfe-aha umele zlaɓe ádaliye, a valyemaa am dake, a waltaa am dake, a ɓecante ge dake.
8 Amá wulfe-aha umele wá, a puwaa á ba am haha shagera, a magaa ire shagera. Ekte-aha umele, ta yayaa egdzara deremke deremke; ekte-aha umele ta yayaa egdzara kul uŋkwahe kul uŋkwahe, ekte-aha umele zlaɓe ádaliye ta yayaa kul keƴe kul keƴe.»
9 Daaci a ba ŋane á elvan ge itare: «Edda una máki aŋkwa hyema-aara wá, a cenevaacena!»
Labára naraje-aha?
(Mark. 4:10-12; Luka 8:9-10)
10 Am iga á una ŋanna maa, ta naba sawa pukura-aha áseza Yaisu, a ba itare tá elvan ge ŋane: «Labára ká ndater elva ge emnde an naraje-aha?»
11 A ŋwaterante, a ba ŋane: «Kure wá, vararakurteva barama geni kwá diyeddiye nasherire na am *kwara á Dadaamiya, amá itare sharanka una ŋanna.
12 Aɗaba edda una áŋkwa ázeŋara wá, tá de fanaarfe á de jauje á ba áte ŋane. Amá edda una an erva dey wá, ba egdza una ázeŋara na keni, watse tá de lyanvulye.
13 Aɗaba una ŋanna, yá ndater elva an naraje. Aɗaba ma tá aŋkwa ezzhárá ɗeme keni tá nánka; tá effa ɗeme hyema keni, tá cenánka duksa ɗekiɗeki, á duka á dem hyema-aatare.
14 Estuwa, názena ndza a ndahanaa Dadaamiya á kya an we á nabi Aisaya na gevge jirire-aara. Aɗaba a ba ŋane:
Kwá aŋkwa eccena an hyema-aha á kure, amá kwá cenanka ba názara keni. Kwá aŋkwa ezzhara an ice-aha á kure, amá kwá nanka duksa.
15 Aɗaba degdega ire á emnde ŋanna. An vanya hyema-aha-aatare, geni a demka elva-aaruwa á demkwa. An háɗá ice-aha-aatare, geni a naránka duksa-aaruwa an ŋane. Aɗaba ire-aatare degdege jipu, tá sawka á sem sera-aaruwa, geni yá se mbateraambe, a ba Dadaamiya.
16 Amá kure wá, higa ƴaikke ge kure, aɗaba ice-aha á kure aŋkwa á nanna duksa-aha á Dadaamiya, hyema-aha á kure aŋkwa cenancena.
17 Yá bakurá ba jirire: Kwakya nabi-aha antara emnde á Dadaamiya umele ta kátá puwete ba ice-aatare áte názena kwá aŋkwa zharaná kure kina, amá naranka. Ndza ta kátá cena názena kwá aŋkwa cenaná kure kina, amá cenaranka.»
Maana á naraje an slepuwa wulfe
(Mark. 4:13-20; Luka 8:11-15)
18 «Cenaucena ba shagera náwa yá aŋkwa ndaakur maana á naraje an slepuwa wulfe na.
19 Emnde umele, tá cenvá elva áte *kwara á Dadaamiya, amá á duka á dem ire-aatare. Daaci á sawa zhele mándzawe, á se eksese elva ŋanna am vuwa-aatare. Itare wá, ta ba seke uŋŋule.
20 Emnde umele ta ba seke cacera. Itare, má cenarvaacena elva áte kwara á Dadaamiya wá, kerteŋ tá lyiyaná á ba an higa.
21 Amá tá vanteka sleɗe ge elva á Dadaamiya am vuwa-aatare. Daaci má jerje lámare umele bi zlaɗa aɗaba elva á Dadaamiya na wá, tá ƴa fetarfire-aatare ba watsewatse.
22 Emnde umele zlaɓe ádaliye wá, ta ba seke dake. Tá lyevalya tsa elva á Dadaamiya, amá wá, á dem dágave á dzama á ire-aha á duksa á duniya gergergre, antara wáyá á nalmane á duniya kwakya. Á ɓecanta ba una ŋanna elva á Dadaamiya na am itare na, á maŋka nampire ɗekiɗeki.
23 Amá emnde umele wá, ta ba seke haha na sleɗe shagera na. Itare, má cenarvaacena elva á Dadaamiya wá, á duwa á dem ire-aatare ba shagera. Elva á Dadaamiya á sha sleɗe am itare, itare tá maga nampire. Emnde umele kwakya nampire-aatare; emnde umele nampire-aatare ba deydey. Emnde umele zlaɓe adaliye, nampire-aatare ba cekwa.»
Naraje an ezleha am dagave á hiya
24 Daaci a bateraa naraje umele zlaɓe ádaliye, a ba ŋane á elvan ge itare: «Náwa názu á garava an *kwara á Dadaamiya. Aŋkwa ura umele a ica faha-aara, a de jem hiya.
25 Vacite umele an vaƴiya maa, duwa kelaade-aara, a naba de janem wulfe á ezleha am hiya-aara ŋanna, a naba zlala.
26 Am sarte na waltewala hiya a sanse ire maa, ezleha-aha keni sesse.
27 Daaci duwa á emnde a slera á edda á fe ŋanna á dezeŋara, a ba itare tá elvan ge ŋane: Ambarka á ŋa male! Ábi ka jaa ba wulfe á jirire am faha á ŋa? Labara kwakya ezleha am hiya á ŋa?
28 A ŋwaterante, a ba ŋane: A maganaa ba kelaade-aaruwa lámare na. A ba emnde a slera tá elvan ge ŋane: Eksakaarekse emtu ŋá de ica ezleha-aha ŋanna baɗemme á dem áhá?
29 Ƴawanƴa, a ba ŋane á elvan ge itare, aɗaba watse kwá icesice antara hiya shagera.
30 Ƴawanƴa baɗemme á narnáhá; má narvenahe, hyephye sarte á ica hiya wá, watse yá bateranba ya ge emnde a ica hiya geni a icarsice emtsaaɗe ezleha-aha, a jaranmejahe am tate palle, a epsharupsha an kárá, lauktu tá haliya hiya-aaruwa á dem kuvere.»
Naraje an wulfe á pilli
(Mark. 4:30-32; Luka 13:18-19)
31 Yaisu a bateraa naraje umele zlaɓe ádaliye, a ba ŋane á elvan ge itare: «*Kwara á Dadaamiya wá, ba seke mága á wulfe á pilli, a eksante ge ura umele, a de ɓeleme am haha am fe-aara.
32 Cekwa ba ŋane am wulfe-aha á duksa, amá má de sesse, waltewala wá, hyema-aha-aara jauje ge hyema á duksa-aha umele an prempremire, gevge mama á nafa, haa ƴiye-aha tá maga bere-aha-aatare áte erva-aha-aara.»
Naraje an shahi á makala
(Luka 13:20-21)
33 Yaisu a bateraa naraje umele zlaɓe ádaliye, a ba ŋane á elvan ge itare: «*Kwara á Dadaamiya wá, ŋane ba seke mága á shahi á makala. Á ekseváksa mukse ba cekwaaŋguɗi, á puwante ge ukpa tasa keƴe an wasla, amá á tsantetse shahi á makala na ukpa na baɗemme.»
A maganaa estuwa Yaisu slera an naraje-aha
(Mark. 4:33-34)
34 Yaisu a kwaraterse elva-aha ŋanna baɗemme na an naraje-aha gergergre, ɓaaka názu a baternaa ŋane ɓaaka naraje am huɗe-aara.
35 An una ŋanna wá, maganaamaga názena ndza a ndaanaa nabi Aisaya am nabiyire-aara na, a ba ŋane:
«Watse yá bateranba elva-aha-aaruwa ge emnde an naraje-aha.» A ba ŋane zlaɓe ádaliye: «Duksa-aha na ndza an sheɓe kwaye am fakte á duniya keni, watse yá ndaatersendahe.»
Maana á naraje an ezleha am hiya
36 Am sarte na Yaisu puwaterapuwa emnde, ŋane keni a de demhe am bere. Ta duhe ge pukura-aha-aara á dezeŋara, a ba itare tá elvan ge ŋane: «Palaŋernaapala maana á naraje an ezleha am hiya na.»
37 Daaci a ba ŋane á elvan ge itare: «Sleja wulfe wá, ba iya ya *Ura á emnde baɗemme.
38 Fe wá, duniya. Hiya keni maa, emnde na watse tá dem *kwara á Dadaamiya. Ezleha maa, emnde na tá átuge zhel mándzawe.
39 Kelaade na a de jem ezleha ŋanna am hiya, Shaitaine. Sarte á ica hiya, amaana halavuwa á duniya. Emnde á ica hiya, malika-aha á Dadaamiya. Kwaye ŋane maana á naraje ŋanna.
40 Ba seke una ta icese ezleha am hiya, ta de peshanaa an kárá na wá, am halavuwa á duniya keni watse ba estuwa.
41 Iya *Ura á emnde baɗemme, watse yá puwa malika-aha-aaruwa á sawa, tá se dzerese emnde a emtaŋkire á hala antara emnde na tá vaterte ektapaare ge emnde na am kwara-aaruwa.
42 Malika-aha tá de puwaterem am kárá á jahanama, tá de kyuwa am kárá ŋanna, tá de kerɗa slare am kárá.
43 Amá emnde na tá aŋkwa fansarfe ge Dadaamiya wá, itare tá de gev ba seke vaciya an wulwulire am zlanna á Eddetare Dadaamiya. Edda una aŋkwa hyema-aara a cenvaacena elva ŋanna.»
Naraje an nalmane an heɗa am fe, antara náza hyema
44 «*Kwara á Dadaamiya wá, á garava an nalmane na an heɗa am fe, de shansha ura umele, a sheɓanvehe zlaɓe ádaliye, á higa jipu. A de vala názu am erva-aara baɗemme geni sey á shekwepshekwe fe na.
45 «Zlaɓe ádaliye, kwara á Dadaamiya á garava an sletsakala, á tataya ba náza hyema na shagera na.
46 Má shansha palle, una shagera jipu zlazlaɗa gane-aara na, á valuvale názena am erva-aara baɗemme, á de shekwa náza hyema ŋanna.»
Naraje an narre á sluwa kelfe
47 «Zlaɓe ádaliye, *kwara á Dadaamiya á garava an narre na tá puwaná emnde a sluwa kelfe á dem haye, tá duwa jili á kelfe-aha gergergre á dem huɗe-aara.
48 Má naatena, tá teɗese ásegashe, tá dzera kelfe shagera shagera á dem ilila-aha-aatare, una ɓaaka nampire-aara na ta puwanvehe.
49 Am halavuwa á duniya keni watse á magava ba estuwa. Watse tá sawa malika-aha, tá se lateraale emnde na shagera hala-aatare, antara emnde na shagerka hala-aatare.
50 Daaci emnde na shagerka hala-aatare na maa, watse tá puwaterá á dem kárá á jahanáma, tá de kyuwa, tá de kerɗa slare am kárá ŋanna.»
Naraje an edda una emgyegwe a duksa antara una aŋwaslire keni aŋkwa am mba-aara
51 Am iga á naraje-aha ŋanna maa, Yaisu a ndavateru ge pukura-aha-aara, a ba ŋane á elvan ge itare: «Cenakurancena una-aha ŋanna baɗemme?» «Cenaŋerancena», a ba pukura-aha tá elvan ge ŋane.
52 Daaci a ba ŋane á elvan ge itare: «Máki estuwa, ma ware una malum á *tawraita na aŋkwa fansarfe ge Slekse ƴaikke am samaya na, ŋane á garava an edda á há na emgyegwe a duksa keni, sey tá shaná á ba am mba-aara, duksa aŋwaslire keni á ba am mba-aara na.»
Emnde a Nasarátu fartareka áte Yaisu
(Mark. 6:1-6; Luka 4:16-30)
53 Zlauzle Yaisu am tsakaterse naraje-aha ŋanna maa, á tsetehe am tate ŋanna,
54 a zlalehe á dem ekse na a waletaa am huɗe-aara na. A de fantau ge kwaraterse duksa ge emnde am *mashidi á Yahudiya-aha. Emnde na tá áhuwa baɗemme tá maga ba najipu-aara geni a shanaa áme ilmu-aara ŋanna, a vantaa ware hakuma á mága najipu-aha-aara ŋanna.
55 Ta bantsa itare wá: «Ábi ba ŋane una egdza á slega nafa na? Ba ŋane kahe una zhera á emmeŋara Maari na? Ábi ba ŋane una egdza emmetare ge tara Yakuba, antara Yusufu antara Simaun ira Yahuda?
56 Ábi egdzar mama-aha-ŋara ŋwasha keni tá aŋkwa á ba am dagave á miya áhuna? A shanaa áme kena ŋane hakuma estuwa?»
57 A piyatertaa ba una ŋanna ge fetaare áte ŋane, ɓaaka umele.
Daaci a ba Yaisu á elvan ge itare: «Ma áme keni emnde tá fa zherwe áte nabi á Dadaamiya, amá am ekse-aara wá, tá feka zherwe áte ŋane.»
58 Daaci Yaisu a magaa najipu-aha ba cekwaaŋguɗi áhuwa, aɗaba tá fetareka emnde áte ŋane.