Danyel Xailonginoa
Namua Danyel Bung Xailonginoa
Namu luwa mana Danyel bung xailonginoa. Mugamugangama bing hauli lipudi hatumingadinga mana duwa mana titi hasoyama yabadingia te. Haulidi ba disu mana Urana bungina duwa hawa mana lipudi disu mana Urana te.
Namu luwa bing baxanga na Urana lipuxindi dima kimuya mana ba bagula daxap salak xumana. Numanumadi bagula didalidi. Teladi bagula dituxudi, ne teladi bagula dungdi mati. Ne haruangua Urana hau ranguadi bagula xung mari te. Bagula soxi Lipuxing Mogunganama ba tongtongia yonggaxing subingang teguama. Bagula itidi dimesa muli mana matiyua. Lipu gaxarea dili haringina bagula daxap walingua. Ne lipu gaxarea dilibu doa bagula suxuyadi saing bagula daxap memaya bungingbunginalo (12:2).
Lipu Buningama
Danyel gananunauyu bungina naxuyanganoa ungguti, bila niani BC 605. Babilondi didali Isreldi saing dituxu daxap Danyel gabu riandi mala Babilon. Naxuyanganoa sup bila niani BC 537, bungina Danyel niandi bila 80.
Haruanga Tuandi
• Danyel gabu riandi dahatum haringina mana Urana (Hataina 1–6)
• Urana sina axamandi bila mibingadi na Daniel bu hatanga baraxinta bagula sok kimuya (Hataina 7–12)
1
Danyel Xap Tubatubaingua Babilon
Maluxu mana niani tuwa Yehoyakim wa xaitamoxi mana Yuda, Babilondi xaitamoxidinga Nebukadnesa ma Yerusalem saing dilipdi masup disoxautidi. Baing Toxoratamona ta Yudadi xaitamoxidinga Yehoyakim Nebukadnesa rimania. Bungina didalidi daxap axamang Urana Numanam teladi xauna. Baing ina naga, xapdi mala mana titia Babilon saing tadi maluxu urana inia numania.
Baing xaitamoxi(a) Nebukadnesa tabina lipuxing numang oxatanam yanamiding mugamugangama Aspenas ba mogu Isrel teladi. Bing xapdi sangua bakbak xaitamoxiama xaung bakbak mugamugangamdi. Bing gananundi ding ganiding, sanggading daxai sibuna dimaring, hatumingading maxaxayading, xabiangading dibaxagi, hatumingading daxaxa sap, xaung daxai ba dituxu oxatua xaitamoxi numania. Bing Aspenas tubatubadi Babilondi* xuadinga xaung xailongidingdi. Baing mana ing angiandi xaung waininoa xaitamoxi(a) mogu hataindi nadi xaidap taining tainina. Bagula daxap tubatubaingua niani tuwa to, tauna bagula daxap oxatadinga xaitamoxi sina nadi.
Gananung teladi bing: Danyel, Hananaya, Misel xaung Asaraya, ding bakbagiding Yuda. Baing yanama sina yaya haunadi li nadi:
 
Danyel uxu ba Beltesasa.
Hananaya uxu ba Satrak.
Misael uxu ba Mesak.
Asaraya uxu ba Abetnego.
 
Ne Danyel haringia hatuminganoa ba labu dongdongiaina mana xaitamoxi angianoa xaung waininoau tai. Binabu xusunga yanama Aspenas ba nai mana hatuminganoa bu sanga ba wa sigixinga Urana maxaniauyu. Baing Urana libu Aspenas yaha mana Danyel xaung usinga, bu bo ba hauli. 10 Ning Aspenas bala Danyel ba, “Ngamaxuwa mana lipuxigu sabangua xaitamoxi tabina ba axang anginginga anung axadi li. Nabu bagu gananung teladi daxai, ne axabati sanggaimdi dimalai, ngamaxuwa mana bagula ximguti waxugutuana.”
11 Aspenas mogu lipu tela ba wasa mana Danyel, Hananaya, Misel xaung Asaraya ba. Baing Danyel ila rangua lipu wasangamga ba saing harua ba, 12 “Sanga ba utubam laing xaidap 10 disup to. Usina nam anginga umangamdi bu am gaxang xaung lang sibuna bu am ganung. 13 Xaidabadi disup baing ubagu gananung teladi daxang xaitamoxi angiandi saing ubaguam, baing ina naga, ulibu ung murungama mam.” 14 Baing lipu wasangama nai mana Danyel hatuminganoa, saing tubadi sanga mana xaidap 10.
15 Xaidap 10 disup, baing bagu sanggading daxai sibuna xaung ditubu, didali gananung longgalo daxang xaitamoxi angiandi. 16 Binabu lipu wasangama hitixiya angingadi xaung wain daxap rangua xaitamoxi, saing uliadi anginga umangamdi ing ganina.
17 Urana sina xabianga na gananung luwadi luwadi li sanga mana dibagu daxabia xailongdi xaung xabiangadi xai sibuna. Hatumingading dimaxaya sibuna. Baing Urana sina haringinga na Danyel ba xabia mibinga xangxana namuxidingdi.
18 Bunging tubatubaingama xaitamoxi(a) mogu ba sup, baing ina naga, yanam mugamugangama xap gananunadi mala Nebukadnesa maxania. 19 Xaitamoxi(a) harua rangua taining tainina, saing bagu Danyel, Hananaya, Misael xaung Asaraya ding xabiangading didali riading tubatubaingamdi. Binabu dituxu xaitamoxi oxatanoa. 20 Bunging bungina xaitamoxi(a) xusungadi, bagu hatumingading xaung xabiangading ditubu saing didali sibuna lipu sintukkam xaung lipu tuakkam longgalo duwa mana yonggaxing hataing longgalo.
21 Baing Danyel wa la ba laing Babilong xaitamoxiding Sairas nianing mugamugangama.
* 1:4 kimbo Kaldiadi. 1:7 Yaya haunadi li Babilondi uranading teladi yadingdi.