27
Gò Rɔ̂m
1 Yeé baá môn, bɔ́ kaga ndòn ye, béh nde né bàtô yilá, béh nde te tàbè Italî ndɔ. Bɔ́ yeé nyegé gi aá gò, bɔ́ weh haá kwaá Pɔ̂l bɔ́ bɔ̀ gwà cibì bɔ̀ déì beè kwaá-taâb déì, yilí seèn né Julíù. À né kwaá-taâb te bɔ̀ŋ taâb mé bɔ́ yilá né bɔ̀ŋ dé mgbè koô.
Bɔ́ yeé baá beè seèn,
2 béh yila bàtô ndɔ, béh yuo gò. Bàtô sâ lé yuoó naâ Aderàmî, nde né lè bɔ̀ lɔɔ́ hihiné ké te tàbè Asíà kelá bele. Béh bɔ̀ nùà Masedínà déì lé naâ kɔɔ́, à lé yuoó naâ ké Tesalonîk, yilí seèn né Aristârk. Béh bɔ́ né ndeé.
3 Cieé ŋaga, béh wa ké Sídɔ̀ŋ. Julíù feh keéh lom Pɔ̂l húɔ́m-temé seèn mé gècên mene, à kwaá lɔ bú te à nde bɔ̀ mbeí dé ké sâ yɔŋ ke, à kwa bɔ̀ njií mé né bú saám beè bɔɔ̀n.
4 Jomo sâ béh yila cu bàtô, béh fɔɔ́n gò. Béh bɔ̀ fu tarê nde kwaré, béh cií kela seér tàbè Sîpre kèb jomò,
5 béh wa kwarè tàbè Silisî mé Pamfilî, te béh nde ye ké Mírà te tàbè Lisî yuo kelá.
6 Ké teèn sâ, kwaá-taâb kwa cu bàtô déì; dé sâ lé yuoó naâ ké Alesandrî, à baá mé gò Italî, à yií cu béh teèn, béh bɔ́ fɔɔ́n gò.
7 Cieé mé cieé béh né dùà lè ndèndèŋ nòmò lege den, fu tarê né béh seé weh. Béh nde ké kwarè lɔɔ́ Senidò lege yuo kela baá lòù. Béh yeé bèh toò ndeê kwà cú, béh nde seér cu kèb Salmɔnê, te béh cií kela seér tàbè Kreétà kèb jomò.
8 Cieé mé cieé béh dùà lege nde den né lòù. Béh nde lege yuo kela ké kwarè Lasê bèh mé mgbáŋ né teèn. Bɔ́ mgbáŋ sâ yilá né Mgbáŋ Bagaà.
9 Béh lé naâ cieé kókoó mbaá ceér dueè bɔɔ́. Dé toò ndeê sé bɔ́ ná cû. Lòù sam, cieé yáb joloò lé naâ kelá, bɔ́ lé naâ mé njéh ŋené kɔɔ́, ye cu dùà gɔɔ̀ kela baá, dé dùà gɔɔ̀ nde né yɔgɔ́. Pɔ̂l yeé ŋene aá ménâ, à tueé kwaá bɔ́ toò ndɔ, ye bɔ́ a:
10 «Belà, mè né kɔɔ́ ye, béh nde né mé gèr te gò hên kwaré. Mɔ wulu, bàtô bɔ̂ seé seèn mene nde gi né dùà kum le, te béh liím nyegé ye dé beèh cio.»
11 Pɔ̂l né mene mân tueé, kwaá-taâb dé sâ táŋ ŋgwéh, à temé kwaá njií seér né te ŋgòr nùà fár-bàtô, bɔ̂ nùà bàtô.
12 Nùàr ŋgún gwaán kela dé toò ndeê ndɔ. Lòù sam, cu veên baá ndeê, mɔ kwa lɔ bɔ́ ké te mgbáŋ sâ, bɔ́ nde né gèr ŋené. Bɔ́ ye, mɔ nde né bɔɔ́, te bɔ́ lege wa ké Fenîs te mgbáŋ bɔ̀ Kreétà bɔ̀ déì, te cu veên hèllè nde bɔ́ kwa seér ké teèn. Mgbáŋ sâ né seér kèb nyiìb mân.
Fu tarê ké te ndèndèŋ nòmò
13 Fu dɔlê yuoô kèb túnò ndɔ, yila kobô. Bɔ́ né mé njéh taáŋ ye, gò bɔɔ̀n nde né huɔɔ́m. Bɔ́ sɔm kùn ndɔ, bàtô yuo gò. Bɔ́ né Kreétà ke njií.
14 Tètèì sam, fu tarê kobo yuoô kèb bà, tulu suagà yí te tòre,
15 vela far seér bàtô, né béh dé lege keè taré yɔgɔ́, lu yuo mé béh.
16 Béh nde kela seér aá tàbè Kódà kèb túnò, te cií weh béh teèn. Sâ né bèh mé béh lé naâ mé gècên mene lege, te béh nde ye kɔm dé gàm mvelé sɔm.
17 Bɔ́ tulu kaga kwaá njií ké ter sònò bàtô ndɔ. Bɔ́ né bàtô kaga nyegé, te ŋèrrè cú. Bɔ́ se si kwaá kùn dùà, te bàtô gɔ lie lòù, bɔ́ ye, mɔ sam, nde né te mbésebé ké kwarè Libî cu yilá ma. Fu mé béh kobo nde den baá-re méménâ.
18 Fu dé tarê hèllè béh yoòr ŋar yila cu ye baá-re dé gècên. Cieé yeé ŋaga baá, bɔ́ duɔɔ́m bɔ̀ seé dùà sɔm silí njiî.
19 Cieé ŋaga cu, bɔ́ yila njèh bàtô dùà mé be bɔɔ̀n sɔm su njiî.
20 Fu doô ye júée nyí ndɔ. Béh sɔɔ́ ké kunduŋ, béh cer; cieé mé cieé, lou bá ŋgwéh, nuaré déì mbentò mé njolo ŋéné cú ndɔ, dɔɔ́ŋ béh munó lom aá ye, béh kuú gi aá kèn.
21 Cieé kókoó mbaá, nuaá mé yieé sɔm yáb te bàtô teèn sam. Yeé baá ménâ, Pɔ̂l komo wuo ter toò bɔ̀ nùàr, ye bɔ́ a: «Belà, mɔ bí sé naâ sòn mò ŋgweé, béh sé naâ ké Kreétà den ŋgɔgɔ̂, béh sé gèr mé bɔ̀ njèh mân kùm lɔ́ ná ŋgwêh.
22 Mé njéh mene, mè né bí kènê tueé, bí táré sér yo. Lètenè beèh dɔɔ́ŋ nuaré déì kú ndé ŋgwéh, ŋerré lom nde né bàtô.
23 Cìlì Càŋ naâ mè cíbíteèn tueé; mè né beè Càŋ, mè hên bɔɔ́ yeé seé seèn ndɔ. Cìlì Càŋ naâ ká kwarè mò njebá ndeê,
24 ye mè a: Pɔ̂l, té vèh, kɔ wò wa ké toò mgbè Rɔ̂m waà. Bɔ̀ɔ́ mé né lè bàtô hên dɔɔ́ŋ, Càŋ mé húɔ́m-temé seèn nde né bɔ́ jomo yeè yili sɔm keéh ndɔ.»
25 Pɔ̂l den cuù ye bɔ́ a: «Bí táré temé tarè belà! Mè né gi Càŋ mò kɔɔ́; à bɔɔ́ nde né faá à la naâ mè tueé nɔ.
26 Njèh cén, mɔ béh baá kwarè ten tàbè déì, béh nde né sòn nòmò karé sue le.»
27 Sâ béh ké dùà sâ bɔɔ́ baá cieé yulà cùɔ̀b nèà, fu né mé béh ké te ndèndèŋ nòmò faár ndeé den. Nòmò sâ bɔ́ yilá né Mediteranê. Te cieé yulà cùɔ̀b nèà sâ, yeé baá lɔgɔ̀teèn, bɔ̀ fár-bàtô bɔ̀ ŋgweé kɔ ndɔ, ye tàbè déì baá dìdì.
28 Bɔ́ si yií mòù dùà, nde cor tàbè, sâ baá métà yulà tagár cùɔ̀b téhbeh. Bɔ́ né ka ndeé, wa berré déì, bɔ́ si yií cu mòù doô dùà, sâ yila le aá métà ndètoón cùɔ̀b téndelé.
29 Bɔ́ yeé ŋene aá ménâ, bɔ́ se silí njií kùn dùà nèà, ye te gɔ den lilieé, wanɔɔ́ŋ bɔ́ nde né te kweéh déì ceén. Bɔ́ né cieé teèn lulú kela den ndɔ.
30 Sâ né cu mé bɔ̀ fár-bàtô bɔ̀ lé fɔɔ́n naâ ceér teèn, ye te bɔ́ dula si lɔ bàtô. Yeé baá ménâ, bɔ́ se kwaá njií kɔm dé gàm dùà ndɔ, bɔ́ né bɔɔ́ faá bɔ́ nde né kùn ké te feh bàtô bɔɔ́ nyegé nɔ.
31 Pɔ̂l yeé ŋene aá ménâ, ye kwaá-taâb mé bɔ̀ sɔ́jì a: «Mɔ bɔ̀ fár-bàtô bɔ̀ hên lè bàtô dèn lè ŋgwéh, bí nde gi né dùà kum le.»
32 Bɔ̀ sɔ́jì nde kɔ tena sɔm yuií kɔɔ̀m ndɔ, kɔm hèllè kwar yuo.
33 Cieé yeé nde aá ŋagá, Pɔ̂l bɔŋ bɔ́, te bɔ́ yieé yáb, ye bɔ́ a: «Lan dɔɔ́ŋ baá cieé yulà cùɔ̀b nèà bí né mé lèì cùè den den.
34 Bí yíé bá yáb yieè, te gam bí. Mè tueé bí, né mene yúlí feèh nuaré déì lèr nyì ndé ŋgwéh.»
35 Pɔ̂l yeé tueé gi aá ménâ, à weh breêd ndɔ, à vra Càŋ teèn, à yila kɔlé yieê.
36 Yo taré cu ye bɔ́ dɔɔ́ŋ, bɔ́ yila baá-re yieê ndɔ.
37 Béh lé naâ te bàtô nùà yuií fà mé yulà téhbeh cùɔ̀b ténjén.
38 Dɔɔ́ŋ bɔ́ yieé fulu gi, bɔ́ ŋuaán su njií yab dé jomò dùà, te bàtô líé cú.
Dùà su yilâ
39 Cieé ŋaga, bɔ́ ŋene tàbè ndɔ. Njèh cén, bɔ́ tàbè sâ ŋéné kɔ́ ŋgwéh. Bɔ́ ŋene njií mgbáŋ déì mé mbésebé mene, bɔ́ kaga lom aá ndòn ye, mɔ nde né bɔɔ́, bɔ́ lemé njií lom nde aá bàtô ké teèn ma.
40 Yeé baá ménâ, bɔ́ kɔré tená sɔm yuií, bɔ̀ kùn sue le dùà, bɔ́ se yi pìlì ndɔ. Jomo sâ, bɔ́ daá kwaá cɔ̀gɔ̀ ké toò bàtô, te fu yila teèn, lu bàtô, bɔ́ lemé njií bú ké te mbésebê hèllè.
41 Bɔ́ né ka ndeé, bɔ́ wa berré déì, mbésebé ŋgimé geé baá nòmò kpɔŋ fà, nòmò né bèh sâ kwar taré, kwar dɔm weh bàtô hèllè, feh nde cor nyue yila te mbésebê tég, gurú ŋgela le teèn, nòmò tulu ŋerré sɔm tií ké jomo ndɔ.
42 Bɔ̀ sɔ́jì dé bɔɔ̀n ye, bɔ́ nde aá bɔ̀ gwà cibì bɔ̀ wulá sɔm, te bɔ́ gwágá dùlà yùò cú.
43 Kwaá-taâb yeé ŋene aá ménâ, à yiín bɔ́, ye te nyí yili sɔm Pɔ̂l. Jomo sâ ye, bɔ̀ɔ́ mé né nòmò gwagá kɔɔ́ dɔɔ́ŋ a, lɔ́lé dìè gí dùà, bɔ́ gwagá kela toò ma.
44 Bɔ̀ déì a, wèh béh-toû, bɔ́ gwagá mé njéh, bɔ̀ déì weh ten bàtô. Bɔ́ lé bɔɔ́ naâ ménâ, te béh nde ye dɔɔ́ŋ yili yuo.