8
Ayejo qya nchi mojintaq tuk'a Jesús
Tb'ajlinxi' ikyjo, b'aj b'et Jesús tojile ila' tnam ex tojile ila' kojb'il, tu'n tq'met, ex tu'n tchiky'b'itjo Tkawb'il qMan Dios. Majqex kye' kab'lajaj t-xnaq'tzb'in, lipcheqektaq ti'j. Ex ite'taq jun jte'b'in qya lipcheqektaq ti'j, ayej a otaq chi q'anit tu'n Jesús kye' taq'nil tajaw il ex te' ila'kul yab'il. Kyxoljo qya anetzi'n tokxtaq Mariy, aj Xle'n tb'i nq'olb'ajtztaq, exsin otaq chi etzjo wuq taq'nil tajaw il toj tanmin. Ex majxjo Juana, a t-xu'jil Cuza, aj mojiltaq tuk'a Herodes, majx Susana exsin txqantl qya, ayej nchi mojintaq tuk'a Jesús.*
Jun techil tze'n kyanmin xjal ti'j Tyol Dios
(Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9)
Nimkuxjal i pon kychmo'n kyib' tk'atz Jesús, ayej i b'aj tzaj tojile junjun tnam, qu'n kyajtaqjo xjal anetzi'n tu'n tiwle Jesús kyu'n. Oktzin ten Jesús yolil ti'jjo jun techil, a ntq'ma'n kyjalu'n: Jun maj, attaq jun xjal ex, awal triy. Atzaj te' t-xi tchto'n tijaj, ila'ku ijaj i pon tz'aq toj b'e. Tu'ntzi'n, b'e'x i b'aj kywa'b'inxjal, ex b'e'x jaw kywa'n pich'. Ex ila'kul ijaj i pon tz'aq kyxol ab'j. Ulpin kye' kywi', me liweyxix i jaw tzqij, qu'n tu'n nti'taq tak'iljo tx'otx' anetzi'n. Atx txqantl ijaj pon chitj kyxol tx'i'x; ex ul kye' kywi'. Me noq i jaw xky'i'six, qu'n tu'n b'e'x i xi b'aj kyxoljo k'ul, a at kytx'i'xil. Me at txqantl pon chitj tojjo tb'anil tx'otx'. Tb'anilpen ch'i'ye te', ex nimxjo twutz kyij, b'alaqa junjunchaq jwe' k'al* twutzjo junjun ijaj.
Tb'ajlinxitzin tq'ma'n Jesúsjo techil lo, jawtzin yolin juntl majl kujxix wen. Chi' kyjalu'n: Ankye taj tu'n tkub' tb'i'n nyola, in tkub' tb'i'ntz, tu'ntzintla tkub' tb'inchin.
Nuk'b'il tu'n Jesús ti'jjo t-xnaq'tzb'il
(Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12)
Me ayetzin kyej t-xnaq'tzb'in Jesús, b'e'xkux xi kyqanin kye', tze'n tz'elpine' techil, a otaq b'aj tyolin kyxol.
10 Ajo techil, iky tz'elpine te' kyjalu'n, chi Jesúsjo: Ajo tumil, a ewintaq ti'jxi Tkawb'il qMan Dios, o tz'el kyniky'a te, qu'n tu'n aku Dios o tzaj yek'inte kye'y. Me ayetzin kye' txqantl, a na'mx tel kyniky' te, il ti'j tu'n nyoli'n kye kyuk'a techil, tu'ntzintla aj nb'aj yoli'n, ajo otaq kyli, me mina s-el kyniky' te; exsi'n ajo otaq kyb'i, mi n-okx toj kywi'.*
Tej ttzaj tchiky'b'in Jesús techil kyi'jjo kyanminxjal
(Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20)
11 Ajo techil, a ma b'aj q'met, antza nyoline te' ti'jjo Tyol qMan Dios. 12 Atzi'n ijaj, a xpon chitj toj b'e, antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a nchi b'in ti'j Tyol qMan Dios, me liwey n-ul kanin tajaw il najsilte toj kyanmin, tu'ntzintla mina txi kynimin, ex mina chi klet. 13 Atzin te' ijaj, a xpon chitj kyxol ab'j, antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a nchi b'in ti'j Tyol qMan Dios. Nxi kynimin tuk'a tkyaqil kyajb'il, me ajo kynimb'il nti'xix tkujil, ex noq te jte'b'in q'ij, tu'ntzi'n b'e'x nchi jaw tz'aq toj kynimb'il, tze'nku ntzaj jun mib'in toj kychwinqil. 14 Atzin te' ijaj, a xpon chitj kyxol tx'i'x, antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a nchi b'in ti'jjo Tyol qMan Dios, me liwey nchi tzaj numj toj kynimb'il tu'njo t-xim kyanmin nya jikyin. Atku tu'n tpajjo q'inimil, ex atku noq tu'n tpajjo achb'il, a at twutz tx'otx', tu'ntzi'n mina nchi wutzin toj kychwinqil. 15 Me atzin te' ijaj, a xpon chitj toj tb'anil tx'otx', antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a tb'anilxjo kyanmin ex at-xixjo kyajb'il tu'n kyb'in ex tu'n tkub' kyb'inchi'n a ntq'ma'n Tyol qMan Dios. Tu'ntzi'n, jikyinxix ite'ye toj kynimb'il, ex tb'anilxjo kywutz n-el toj kychwinqil, chi Jesúsjo kye.
Ajo Tyol Dios tze'nku jun tqan tzaj
(Mr. 4:21-25)
16 Yolin Jesús ti'jjo juntl techil lo: Mix a'l jun te xjal aku tz'ok txqonte jun tzaj, tu'ntzintla at spiky'in tuja, exsin liwey tu'n tkub' tmaqsi'nl, mo tu'n tokx tq'o'nl tjaq' jun watb'il. Qala' k-okil txqet jun te tzaj, exsin tu'n tjax q'oyit twi' jun xtanko'l, tu'ntzintla spiky'in te kye', a nchi okxik tuja.* Ex ikyxjo ajo nyola nlay b'ant tu'n tmaqet. 17 Nti'x jun te ti' mina tz'el tqanil, qala' ikytzin ilx ti'j tu'n tkub' chiky'b'it.* Ikytzin Tyol Dios; te tnejil mina n-eltaq kyniky'a te, me atzin ja'lin loqi'n nchin xnaq'tzin kyi'ja, tu'n tel ẍtile' toj kynab'la tze'nku tqan tzaj. Tu'ntzin ikyjo, nti'x jun ti' aku b'ant tu'n tewit.
18 Tu'npetzi'n, kyka'yinktzin kyib'a. Qu'n tkyaqiljo, a nim n-ok tilil Tyol Dios tu'n, kyja kxela q'oyit txqantl tnab'l, tu'n tel tniky' ti'j tkyaqil. Me ankye te' nti' n-ok tq'o'n tilil, majxpe ajo tnab'l, a tb'anilx toj twutz, me a nti' tumil, k-elil q'iyit te jun majx.*
Ankyeqexix titz'in ex tnana Jesús
(Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35)
19 Tzuntaq nyolin Jesús ikyjo, tej tpon kanin tnana exqetzi'n titz'in antza, me mix i pon laq'eyexix tk'atz, qu'n tu'n ma nintzxtaq xjal at. 20 Tu'ntzi'n, noq xi q'ma'n te kyjalu'n: Lu tej tnaniy exqetzi'n titz'in ite' pe'n, ex kyaj tu'n kyyolin tuk'iy.
21 Atzin te Jesús xi ttzaq'win kyjalu'n: A weji'y nnana ex aye weji'y witz'in aye' nchi b'in, ex nkub' kyb'inchin a ntq'ma'n Tyol qMan Dios.
Tej tmiyet kyq'iq' ex nijab' tu'n Jesús
(Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41)
22 Jun majjo ikyjo, okx Jesús exqetzi'n t-xnaq'tzb'in toj jun bark, exsin xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Qo iky'x tzma tjlajxi nijab', chi'.
Ex b'e'xsin i xi'tz. 23 Ex tzmataq nchi b'et tib'aj a', b'e'x iky' ktan Jesús. Ex b'e'x ok ten txqan kyq'iq' jumil tib'ajile' nijab' anetzi'n, ex atzin tej bark kyja'taq tnoj te' tu'n a'. Ex tu'n ikyjo, ch'ixtaq t-xi mulq'aj toj nijab'. 24 Tu'ntzi'n, b'e'x okx k'asin kyu'n t-xnaq'tzb'in, ex xi kyq'ma'n te kyjalu'n: ¡Xnaq'tzil! ¡Xnaq'tzil! Ch'ix qxi mulq'aj.
B'e'x jaw we'ks Jesús, exsin xi tmiyo'ntz kyq'iq' exsi'n tipin a', a tzunxtaq jaw mayiyin, ex noq tu'njo tyol, b'e'x i kub' qen, ex jotx kub' nume.
25 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, xitzin tq'ma'n Jesús kye' t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: ¿Ja'tzin saq'eku' kynimb'ila?
Ayetzin kyej t-xnaq'tzb'in otaq chi xob', ex i jaw ka'ylaj. Tu'ntzi'n, jaw qanlaj kyxolx kyjalu'n: ¿Alxsila kye xjal ikyjo? A ajin kyq'iq' ex a' ma kub' niminte.
Tej kyex tlajo'n Jesús taq'nil tajaw il toj tanmin jun xjal aj Gerasa
(Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20)
26 I pontzin tojjo tx'otx' te Gerasa, a at tjlajxi nijab', ttxlaj Galiley. 27 Noqxix nku'tzku Jesús toj bark, tej tpon laq'e jun ichin tk'atz, a antza etza kyxolxjal toj tnam. Atzi'n ichin anetzi'n, ite'taq taq'nil tajaw il toj tanmin ila'xitaq ab'q'e. Minataq nchi ok tq'o'njo t-xb'alin, ex nya toj jun ja najletaq; qala' antza n-anq'inetaq toj muqb'il kyimnin. 28 Atzaj te' tiwle Jesús tu'n, b'e'x kub' meje twutz, exsin jaw ẍch'intz kujxix wen kyjalu'n: ¿Ti' taja wi'ja, ay Jesús, a Tk'waljo Dios nimxix toklin? Chin kub'sil nwutza tey, tu'n mina chin kub' tyajinxa.
29 Tq'ma xjaljo yol lo, qu'n b'ijte Jesús tej t-xi tq'ma'n kyej taq'nil tajaw il, qa iltaq ti'j tu'n kyetz toj tanminjo xjal anetzi'n. Ojtxetaq ttzyetla kyu'n taq'nil tajaw il. Mix tu'n otaq chi k'letjo tq'ob' exqetzi'n tqan kyuk'a kxb'il kyu'nxjal, tu'ntzintla mina tzaqpaje. Me b'e'x nchi laqjtaqjo kxb'il tu'n, tu'n kyipin taq'nil tajaw il. Ex ayejo taq'nil tajaw il nxi q'intetaq tojjo tx'otx' ja' nti'ye kynajb'ilxjal.
30 Xitzin tqanin Jesús tej ichin kyjalu'n: ¿Titzin tetza tb'i?
Tzajtzin ttzaq'win tej ichin kyjalu'n: Ila'ku we' nb'i.
Xi tq'ma'n ikyjo qu'n tu'n nimxtaq taq'nil tajaw il otaq chi okx toj tanmin. 31 Aye' taq'nil tajaw il lo, i kub'sin kywutz te Jesús, tu'ntzintla mina chi xi xo'ne toj ma tij jul, a ja'la ta'yile t-xela. 32 Me qu'n tu'n ite'taq txqan kuch nchi wa'ntaq twi' wutz, xitzin kyqani'n taq'nil tajaw il te Jesús, tu'ntzintla t-xi tq'o'n amb'il kye, tu'n kyokx kyojjo kye kuch. Xitzin tq'o'n Jesús amb'il kye. 33 Texjo or anetzi'n, b'e'x i etz kyej taq'nil tajaw il toj tanminjo ichin anetzi'n, ex b'e'xsin i okxtz kyojile' kuch, a ite'taq. Ayetzin kyej kuch b'e'x i xi tilj kye' kub'l, ex atzaj te' kykupin, b'e'xsin xi kyxo'n kyib'tz tojjo nijab', ex antza b'e'x i jiq'we.
34 Atzaj te' tiwle lo kyu'nxjal, a nchi kyik'lentaq kyi'j kuch, b'e'xsin i kub'tz toj b'e yolilte kye' xjal, a ite'taq toj tnam ex kyojjo jni' kojb'il. 35 B'e'xsin i b'ajetz kyej xjal lolte qa twutzxtaqjo otaq kyb'i. Ex atzi'n te' kykanin tk'atz Jesús, iwle' ichin kyu'n, aj otaq chi etz taq'nil tajaw il toj tanmin. Atzaj ichin anetzi'n q'uqletaq t-xe tqan Jesús; ite'ktaq t-xb'alin, ex otaq tzul spiky'e' toj twutz. Tu'n ikyjo, b'e'x tzaj kyej xjal kyxob'il.
36 B'e'x tzyet tej lo tq'umle kyu'nj xjal i lonte, tze'n tten tq'anitj ichin anetzi'n. 37 Tej tb'ijtej lo kyu'nxjal, a ite'taq tojjo tx'otx' te Gerasa, nimx kyxob'il tzaj. Tu'n ikyjo, kykyaqilx i xi' kub'sil kywutz te Jesús, tu'ntzintla tex tojjo kytanim. Okxsin Jesús toj bark, ex b'e'x iky' antza. 38 Me na'mtaq tiky', atzin te ichin, a otaq chi etz taq'nil tajaw il toj tanmin, kub'sin te' twutz, tu'n t-xi lipe ti'j Jesús, me mix ttziye te Jesús. Tzajtzin q'ma'ntz te kyjalu'n: 39 Kux meltz'aja tjay, ex q'manxjiy tkyaqiljo a ma tb'inche Dios ti'ja.
Kutzin, chtej ichin. B'e'xsin xi'tz, exsin ok tentz yolilte te kykyaqil xjal, a najleqetaq toj tnam, jotxjo a otaq tb'inche Jesús ti'j.
Tej tkub' tq'anin Jesús kab'e xjal
(Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43)
40 Atzaj te' tmeltz'aj Jesús tjlajxi nijab', tzuntaq chi yonxjal ti'j, ex tzaj kyk'mo'n tuk'a tzaljb'il. 41 Tzuntaq nb'ajjo ikyjo, tej tpon kanin jun ichin tk'atz Jesús, Jayr tb'i, nejinel tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Dios aj Judiy. Atzin tej ichin anetzi'n b'e'x kub' meje t-xe tqan Jesús, exsin kub'sin twutz, tu'ntzintla t-xi' Jesús tzmax tja, 42 qu'n tu'n ch'ixtaq tkyimjo jun tk'wal txin, a junch'inxtaq, b'alaqa te kab'lajaj tab'q'e. Tzmataq nb'et Jesús, tu'n tkanin tja Jayr, tej tok jitz'le kyxolxjal, qu'n tu'n nimxtaq xjal lipcheqetaq ti'j.
43 Kyxoljo xjal, a lipcheqetaq ti'j Jesús, attaq jun qya, a otaq b'ant-xi' kab'lajaj ab'q'e ttzyetlin tuk'a kyyab'ilqya, ex mix ja' nqenetaq. Ex tu'n ikyjo, otaq xb'aj tyaji'n tib' kyuk'a q'anil, ex otaq b'aj tyupin jni' attaq te, te twi' tq'anb'il, me mix a'ltaq otaq q'aninte. 44 Tzaj lipexi tej qya lo ti'jxi Jesús, exsin ok ttzyu'n ttxa'n t-xb'alin. Ex noq tu'n ikyjo, b'e'x qe'n tyab'il. 45 Xitzin tqanin Jesús kyjalu'n: ¿Ankye' ma tz'ok meko'n we'y? chi'.
Qu'n tu'n mix a'l xi tzaq'winte, xitzin tq'ma'n Pegr kyjalu'n: Taa, mix a'lte ma tz'ok tzyunte, qala' tu'n nim xjal lipche; tu'ntzi'n, b'e'x nchi ok aq'le ti'ja, expe b'e'x nxi limo'n kyu'n.
46 Me kub' tq'ma'nl Jesús kab'el tyol. Chi' kyjalu'n: Ma tz'el nniky'a te, qa at jun a'la ma tz'ok tzyun we'y, qu'n noq tu'n wipi'n ma q'anite' xjal anetzi'n.
47 Kub'tzin t-ximin tej qya, a qa nlay tz'ewittaq. Tu'n ikyjo, b'e'x tzaj laq'e tk'atz Jesús lu'lin wen tu'n t-xob'il, ex b'e'x kub' meje t-xe tqan. Kub'tzin tpa'ntz kyxolxjal tiqu'nil ok ttzyu'n t-xb'alin Jesús, ex kub' tq'ma'ntz, qa b'e'x q'anitku texjo paq anetzi'n.
48 Xitzin tq'ma'n Jesús tej qya kyjalu'n: Nk'wal, axjo tnimb'ila ma kub' q'anin tey. Kuxsin txi'tza ja'lin tuk'a tzaljb'il.
49 Tzunxtaq yolin Jesús ikyjo, tej tul kanin jun xjal q'olte jun tqanil te Jayr, aj nejinel tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Dios Judiy, exsin xi tq'ma'n kyjalu'n: Taa, ma kyim te tk'wal. Mi tz'ok ila ti'j xnaq'tzil ja'lin. Mi txi tk'le'nla tjay.
50 Me b'e'x b'ij te' lo tu'n Jesús, exsin xi tq'ma'ntz te Jayr kyjalu'n: Mina tzaj xob'a, o'kx qe tk'u'ja wi'ja, ex ok kq'anitil te tk'wal, chi'.
51 Atzaj te' tkanin Jesús tja Jayr, mix ttziye tu'n kyokx kykyaqil xjal tuk'a; qala' o'kxjo ttata ex tnanaj txin tuk'ax Pegr tuk'a Santyaw exsin Juan. 52 Tej kyokx tuja, kykyaqilxjal tzuntaq nchi oq' tu'n b'isb'ajil ti'jjo tal txin, a otaq kyim. Me atzin te Jesús xi q'mante kye kyjalu'n: Mina chi oq' kye', qu'n nya ma kyim tetxin, qala' lu' noq nktan.
53 Noqx i b'aj jaw tze'n jni' xjal ti'jjo tyol Jesús ikyjo, qu'n tu'n otaq tz'iwle' txin kyu'n, a qa otaq kyim.
54 Me atzin te Jesús, xi' te' tzyulte tq'ob'jo txin, exsin jaw ti'n tq'ajq'ojil twi'. Chi' kyjalu'n: ¡We'ksa, txin!
55 B'e'xsin jaw anq'in juntl majl tej txin, ex texjo paq anetzi'n b'e'x jaw we'ks. Xitzin tq'ma'n Jesús tu'n t-xi q'o'n twa.
56 B'e'x i jaw ka'ylaj kyej ttata k'wal tu'n ikyjo, me b'e'x xi q'ma'n kye tu'n Jesús, tu'n mix alqeye, tu'n t-xi kyq'ma'ne tkyaqilxjo otaq b'aj.
* 8:3 Mt. 27:55-56; Mr. 15:40-41; Lc. 23:49 * 8:8 Jwe' k'al, 100 n-ele. * 8:10 Is. 6:9-10 * 8:16 Mt. 5:15; Lc. 11:33 * 8:17 Mt. 10:26; Lc. 12:2 * 8:18 Mt. 25:29; Lc. 19:26