11
K'e̱ nga jè Jesús tsakóya kjoa̱ ts'e̱ nga bìtsi'baá
(Mateo 6:9‑15; 7:7‑11)
1 Jngoò k'a, Jesús tíjna jngoò i̱'nde ñánda tíchja̱t'aà‑la̱ Nainá; k'e̱ nga jye kiìchja̱t'aà‑la̱, jngoò xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ kitsò‑la̱:
―Na̱'èn, ta̱kóya‑náje̱n kó s'ín ki̱nókjoa̱t'aà‑la̱je̱n Nainá koni s'ín kis'iìn Juan nga tsakóya‑la̱ xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱.
2 Jesús kitsò‑la̱:
―K'e̱ nga ki̱nókjoa̱t'aà‑là, k'oa̱á s'ín tixón:
Na̱'èn xi tijni ngajmiì, kàtayaxkón‑la̱ kjoa̱jeya‑lè nga tsjeè tijni.
Kàtjanchrobá kjo̱tíxoma‑lè.
K'oa̱s'ín kàtama i̱ i̱t'aà nangui koni s'ín mejèn‑lè nga ko̱ma, koni s'ín ma ján ngajmiì.
3 Tjiì kjit'aà‑náje̱n ni̱ño̱ xi mochjeén‑naje̱n nga na̱chrjein inchijòn.
4 Ti̱jchàat'aà‑náje̱n jé‑na̱je̱n koni s'ín nìjchàat'aà‑la̱je̱n ngats'iì xi̱ta̱ xi ch'o síko̱‑naje̱n.
Kì kiì biì'ndi yá xi mejèn‑la̱ nga kot'aà‑naje̱n nga ki̱nchátsji jé‑je̱n.
5 Jesús kitsò‑ìsa‑la̱:
―Jñò, tsà tjín jngoò‑nò amigo, tsà osen ni̱tje̱n onguíchoòn, tsà k'oín‑là: “Amigo, ti̱kìña jàn‑ná i̱nchra̱jín‑lè,
6 jngoò amigo‑na̱ kòf'iìkon‑na koa̱ tsjìn‑na mé xi tsjaà‑la̱.”
7 Tsà jè amigo xi tíjna i̱nga ni'ya, tsà ki̱tso̱: “Kì 'a̱n nìjti‑ná. Jè xotjoa̱ ni'ya jyeé tíchjoàjto. Jñà ndí i̱xti‑na̱ ko̱ 'a̱n jyeé kinìkjáya‑je̱n. Mìkiì ko̱ma kósi̱tje̱en nga tsjaà‑lè tsojmì xi mochjeén‑lè.”
8 K'oa̱á xán‑nò, na̱s'ín majìn‑la̱ nga osítje̱n nga amigo tsa̱jòn, tsà 'ñó si̱siì‑là, chaán ko̱sítje̱n. Tsjá yije mé xi mejèn‑nò.
9 ’K'oa̱á xan‑nò: Ti̱jé mé xi mejèn‑nò, jè Nainá tsjá‑nò; ti̱nchátsjioò Nainá, sakó‑nò; ti̱nókjoa̱t'aà‑là Nainá mé xi mejèn‑nò mé‑ne skíx'a̱'nde‑nò koni jngoò xotjoa̱.
10 Ngats'iì xi̱ta̱ xi síjé, tjoé‑la̱, jè xi ótsji, sa̱kò‑la̱ ko̱ jè xi chja̱t'aà‑la̱ Nainá, tjáx'a̱'nde‑la̱ koni jngoò xotjoa̱.
11 ’Jñò xi na̱'èn 'mì‑nò, tsà i̱nchra̱jín si̱ìjé‑nò i̱xti‑nò, ¿a nda̱jo̱ó k'oi̱‑là? Majìn. Koa̱ tsà ti̱n si̱ìjé‑nò, ¿a ye̱é k'oi̱‑là? Majìn.
12 Tsà chjo̱ó si̱ìjé‑nò, ¿a cho̱ na'yá k'oi̱‑là? Majìn.
13 Jñò, na̱s'ín xi̱ta̱ xi ch'o 'nè, ma‑nò 'biì‑là i̱xti‑nò tsojmì xi ndaà kjoàn; jè Na̱'èn‑nò xi tíjna ngajmiì, ìsa̱á ni̱to̱n si̱ìs'in‑nò nga tsjá‑nò Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ tsà jñò si̱jét'aà‑là.
Jngoò ni'ya xi jòya tjín
(Mateo 12:22‑30; Marcos 3:20‑27)
14 Jesús, tíhochrjejiìn ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi tíjiìn ini̱ma̱‑la̱ jngoò xi̱ta̱ xi mìkiì ma chja̱. Xi̱ta̱ jè, k'e̱ nga jye itjokàjiìn jè ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í, komà kiìchja̱‑ne. Jñà xi̱ta̱ xi nchikotsejèn, tà kjòxkón‑la̱ jè kjoa̱ jè.
15 Ta̱nga tjín i'nga xi̱ta̱ xi kitsò:
―Jè xi̱ta̱ sko̱‑la̱ xi̱ta̱ nei̱í xi 'mì Beelzebú, jè tsjá‑la̱ nga'ñó nga k'oa̱s'ín ochrjekàjiìn ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi tíjiìn ini̱ma̱‑la̱ xi̱ta̱.
16 Tjín i'nga xi̱ta̱ xi mejèn‑la̱ skót'aà tsà kixi̱ kjoa̱ nga Nainá kisìkasén Jesús; kisìjé jngoò‑la̱ seña xi jeya tjín xi i̱t'aà ts'e̱ Nainá nchrobá‑ne.
17 Jesús, ti̱k'e̱é kijtseèya‑la̱ koni s'ín nchisíkítsjeèn xi̱ta̱ koi, kitsò‑la̱:
―Ngats'iì na̱xa̱ndá xi jòya tjín nga kondra̱ títsa̱jna‑la̱ xíkjín, ti yijo‑la̱á tísíkixòña‑ne; ti̱koa̱á tsà jngoò ni'ya xi̱ta̱ xi jòya tjín nga kondra̱ títsa̱jna‑la̱ xíkjín ti̱koa̱á jngoò k'a tsjohoba xi̱ta̱.
18 Tsà ti̱koa̱ jè xi̱ta̱ nei̱í, tsà jòya tís'ín xi ti̱jè‑ne yijo‑la̱. ¿Kós'ín ko̱ma s'e̱‑la̱ nga'ñó nga ko̱tìxoma? Jñò, bixón‑nò nga 'a̱n, ko̱ó nga'ñó‑la̱ Beelzebú ochrjekàjñaà ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í.
19 Tsà k'oa̱s'ín tjín kjoa̱, jñà xi̱ta̱ tsa̱jòn, ¿yá xi tsjá‑la̱ nga'ñó k'e̱ nga ochrjekàjiìn nei̱í? Koií kjoa̱‑la̱, ti̱jñà‑ne xi̱ta̱‑nò ke̱èno̱jmí nga mìtsà kixi̱ kjoa̱ nga jè sko̱‑la̱ nei̱í sìkjeén.
20 Ta̱nga 'a̱n, k'e̱ nga ochrjekàjñaà ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi tíjiìn ini̱ma̱‑la̱ xi̱ta̱, jè Nainá tsjá‑na nga'ñó. Jè kjoa̱ koi tsòyaá‑ne nga Nainá, jyeé i̱ tíhotíxoma i̱ i̱t'aà nangui.
21 ’K'e̱ nga jngoò xi̱ta̱ xi tjín‑la̱ nga'ñó ko̱ tjín‑la̱ ki̱cha̱, ko̱ ndaà síkinda̱ ni'ya‑la̱, ndaà jncha tsojmì xi tjín‑la̱.
22 Ta̱nga tsà kjoi̱í jngoò xi kj'ei̱í xi̱ta̱ xi ìsa̱ tse nga'ñó tjín‑la̱, si̱ìkijne‑la̱, kjoa̱á'an yije ki̱cha̱ xi ma'ñót'aà takòn, i̱kjoàn si̱ìjòya yije tsojmì xi tjín‑la̱; kji̱ko̱‑né.
23 ’Ni̱to̱n yá xi̱ta̱‑ne xi mì 'a̱n fìt'aà‑na, jè‑né xi kondra̱‑na̱; koa̱ ni̱ta̱ yá xi̱ta̱‑ne xi mìkiì síchját'aà‑na nga bíxkóyako̱‑na xi̱ta̱ xi ts'a̱n ko̱ma, jè tísítsjohoba xi̱ta̱.
Mé xi mat'in xi̱ta̱ k'e̱ nga f'iì ìjngoò k'a‑ne ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í
(Mateo 12:43‑45)
24 ’K'e̱ nga jngoò ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í bitjokàjiìn ini̱ma̱‑la̱ jngoò xi̱ta̱, ya̱á ojmeè i̱'nde ñánda kixì choòn, ótsji'nde nga si̱ìkjáya. K'e̱ nga mìkiì sakó'nde‑la̱, ìjngoò k'a síkítsjeèn, tsò: “Kjín‑la ìjngoò k'a‑na̱ ni'ya‑na̱ ñánda inchrobà‑na.”
25 K'e̱ nga bijchó ìjngoò k'a‑ne ni'ya‑la̱, beè nga ndaà kisatiìcha ko̱ tsjeè choòn.
26 I̱kjoàn fìkjaá nguì itoò xíkjín xi ìsa̱ ch'o s'ín. K'e̱é fahas'en‑jiìn ini̱ma̱‑la̱ xi̱ta̱ jè; ya̱á bìtsa̱jna. Xi̱ta̱ jè, ìsa̱á 'ñó ch'o bìjna koni s'ín tsibìjna nga sa̱ ítjòn.
Yá xi̱ta̱‑ne xi ìsa̱ 'ñó ndaà‑la̱
27 Ti̱k'e̱‑né nga tíbéno̱jmí Jesús jñà kjoa̱ koi, kiìchja̱ jngoò chjo̱ón xi ya̱ tíjnajiìn‑la̱ xi̱ta̱ kjìn, 'ñó kiìchja̱, kitsò:
―¡Mé tà ndaà‑la̱ jè chjo̱ón xi kisìkatsejèn‑lè i̱sò'nde ti̱koa̱ kisìkaki‑lè!
28 Jesús kitsò:
―¡Ìsa̱á ndaà‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi 'nchré 'én‑la̱ Nainá, ti̱koa̱ síkitasòn!
Xi̱ta̱ xi kisìjé jngoò kjo̱xkón
(Mateo 12:38‑42; Marcos 8:12)
29 K'e̱ nga jye kòkjìn xi̱ta̱ ñánda tíjna Jesús, tsibíts'ia̱ nga kitsò:
―Xi̱ta̱ xi tjín na̱chrjein i̱'ndei̱, ch'oó s'ín; síjé jngoò seña xi i̱t'aà ts'e̱ Nainá, ta̱nga ni̱jngoò seña skoe̱. Tà jè skoe̱ seña ts'e̱ Jonás.
30 Koni s'ín komàt'in Jonás, jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Nínive kijtseè jngoò kjo̱xkón xi ndaà tjín, 'a̱n xi Ki'ndí‑la̱ Xi̱ta̱ xan‑la̱ yijo‑na̱, k'oa̱á ti̱s'ín tjín jè kjoa̱ xi sa̱ ko̱mat'ian; jñà xi̱ta̱ xi tjín i̱'ndei̱ skoe̱é kjo̱xkón xi ndaà tjín.
31 Jè chjo̱ón ítjòn xi ya̱ otíxoma nangui sur, ko̱sítje̱n‑né jè na̱chrjein k'e̱ nga koi̱ìndaàjiìn Nainá; jè tsját'in 'én jñà xi̱ta̱ xi tjín na̱chrjein i̱'ndei̱, koií kjoa̱‑la̱ nga kjiìn nangui j'iì‑ne nga j'iì 'nchré‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱‑la̱ Salomón; ta̱nga na̱chrjein i̱'ndei̱, 'a̱n xi tìchjàko̱‑nò, ìsa̱á 'ñó jeya tìjna̱a mì k'oa̱á‑ne koni Salomón.
32 Jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Nínive ko̱sítje̱n‑né jè na̱chrjein k'e̱ nga koi̱ìndaàjiìn Nainá; jñà tsját'in 'én jñà xi̱ta̱ xi tjín na̱chrjein i̱'ndei̱, koií kjoa̱‑la̱ nga kisìkájno jé‑la̱ nga mì ti̱ jé tsohótsji‑ne k'e̱ nga kiìchja̱ya 'én‑la̱ Nainá Jonás; ta̱nga na̱chrjein i̱'ndei̱, 'a̱n xi tìchjàko̱‑nò, ìsa̱á 'ñó jeya tìjna̱a mì k'oa̱á‑ne koni Jonás.
Ni'ín xi síhiseèn‑la̱ xi̱ta̱
(Mateo 5:15; 6:22‑23)
33 ’Ni̱jngoò xi̱ta̱ xi síkíjna'ma k'e̱ nga jngoò ni'ín bít'a'í. Mìtsà kaxa̱ síkíjnangui; síkíjna'nga‑né, candelero síkíjnaya mé‑ne nga ko̱hiseèn yije‑la̱ xi̱ta̱ xi fahas'en ni'ya.
34 Jñà xkoaán, jè ma ni'ín xi síhiseèn‑la̱ yijo‑ná; k'e̱ nga ndaà tsejèn‑ná, iseèn choòn yije‑la̱ yijo‑ná; ta̱nga tsà mìkiì ndaà tsejèn‑la̱ xkoiìn, jñò choòn‑la̱ yijo‑lè.
35 Ndaà chítsejìn, ¿a ndaà tíjna ini̱ma̱‑lè? ¿A iseèn choòn‑la̱? ¿A xi jñò choòn‑la̱?
36 Tsà iseèn choòn kóho̱kji yijo‑lè, tsà mì ñánda tjít'aà xi jñò choòn, ndaà ko̱tsejìn k'oa̱á ngaya‑la̱ koni tsà jngoò ni'ín xi 'ñó títì tísíhiseèn‑lè.
K'e̱ nga jè Jesús kisìkaká‑la̱ xi̱ta̱ fariseo ko̱ xi̱ta̱ chji̱ne̱ xo̱jo̱n ts'e̱ kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá
(Mateo 23:1‑36; Marcos 12:38‑40; Lucas 20:45‑47)
37 K'e̱ nga jye kiìchja̱ Jesús, jngoò xi̱ta̱ fariseo kiìchja̱‑la̱ nga mejèn‑la̱ ko̱kje̱n‑ko̱ ya̱ ni'ya‑la̱. K'e̱ nga jahas'en ni'ya Jesús, tsibìjnat'aà ími̱xa̱.
38 Jè xi̱ta̱ fariseo, tà k'oa̱á komà‑la̱ nga kijtseè nga jè Jesús, mìkiì kisìhitasòn kjo̱tíxoma xi xkón tjín, mìkiì tsaníjno tsja nga tsakjèn.
39 Kiìchja̱ Na̱'èn‑ná Jesucristo, kitsò‑la̱:
―Jñò, xi xi̱ta̱ fariseo 'mì‑nò, onìjnoò chi̱tsín‑nò ko̱ chro̱ba̱‑nò ya̱ i̱sò'nga‑la̱, ta̱nga i̱jiìn ini̱ma̱‑nò, 'ñó fahajiìn‑nò nga chjaà'an‑là tsojmì‑la̱ xi̱ta̱ xi kj'ei̱í ti̱koa̱á binchaàtsjioò kjoa̱ xi ch'o tjín.
40 Jñò xi xi̱ta̱ tòndo̱ 'mì‑nò. ¿A mì tíjiìn‑nò: Nainá, k'e̱ nga tsibíndaà i̱sò'nga yijo‑la̱ xi̱ta̱, ti̱koa̱á ti̱jè‑ne xi tsibíndaà ini̱ma̱‑la̱?
41 Tjiì‑là xi̱ta̱ i̱ma̱ kjo̱ndaà xi tíjiìn ini̱ma̱‑nò mé‑ne nga tsjeè ki̱tsa̱jnaà nguixko̱n Nainá.
42 ’¡I̱ma̱ xó‑nò xi xi̱ta̱ fariseo 'mì‑nò! Nga ma‑nò bíchjí‑là Nainá xi teya oko̱‑la̱ ts'e̱ xka̱ menta ko̱ xka̱ ruda ngats'iì xka̱ xi ma chine, ta̱nga mìkiì kjoa̱ kixi̱ nìko̱o xi̱ta̱; mìkiì tjòcha 'yaà Nainá. Koií kjoa̱ xi 'ñó mochjeén nga ki̱tasòn; ti̱koa̱á mochjeén‑né nga ki̱tasòn jñà kjoa̱ xi i'nga.
43 ’¡I̱ma̱ xó‑nò xi xi̱ta̱ fariseo 'mì‑nò! Nga mejèn‑nò nga jñò ki̱tsa̱nè íxi̱le̱ xi jncha ítjòn ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga, ti̱koa̱á mejèn‑nò nga skoe̱xkón‑nò xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, ndaà si̱ìxat'aà‑nò ya̱ ndi̱tsi̱n.
44 ’¡I̱ma̱ xó‑nò jñò xi̱ta̱ xi okoòya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés ko̱ xi xi̱ta̱ fariseo 'mì‑nò xi jò ma i̱sén‑nò! K'oa̱s'ín titsjoò koni kjoàn nga̱jo̱‑la̱ mik'en nga mìkiì tsejèn; k'e̱ nga binchimasòn xi̱ta̱, mìkiì beè mé xi jnchaya.
45 K'e̱é kitsò jngoò jñà xi̱ta̱ chji̱ne̱ xo̱jo̱n:
―Maestro, k'e̱ nga k'oa̱s'ín nokjoì, ti̱koa̱á 'on nokjoàko̱‑náje̱n.
46 Jesús kitsò:
―Ti̱koa̱á, ¡i̱ma̱ xó‑nò jñò xi xi̱ta̱ chji̱ne̱ xo̱jo̱n 'mì‑nò! Nga bìnè‑là kjo̱tíxoma‑nò xi̱ta̱ xi kj'ei̱í xi 'ñó 'in tjín nga mìkiì chíkjoa̱‑la̱ nga síkitasòn, ta̱nga jñò, ni̱ i̱tsé nìchját'aà‑là.
47 ’¡I̱ma̱ xó‑nò xi bìndaà chrjó‑la̱ mik'en ts'e̱ jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá! Jñà xi̱ta̱ jchínga‑nò kisìk'en.
48 K'oa̱á s'ín bitjo kixi̱ kjoa̱ nga tíjngoò‑takòn nga xi̱ta̱ jchínga tsa̱jòn kisìk'en xi̱ta̱ koi, koa̱ jñò, bìndaà chrjó‑la̱ mik'en.
49 ’Xi kjo̱hítsjeèn ts'e̱ Nainá kitsò‑né xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ jchínga‑nò ko̱ tsa̱jòn: “Siìkasén xi̱ta̱ xi ki̱chja̱ ngajo‑na̱ ko̱ xi̱ta̱ xi 'a̱n kotiìxáya‑la̱; ta̱nga tjín xi si̱k'en koa̱ tjín xi kondra̱ kjoi̱ tji̱ngui‑la̱.”
50 Nainá kinda̱á si̱ìjé‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi tjín i̱'ndei̱, jní xi kixíxteèn ngats'iì xi̱ta̱ xi k'en xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá skanda k'e̱ nga ti̱sa̱ kisindaà i̱sò'nde;
51 mats'ia̱ko̱‑ne Abel xi̱ta̱ xi k'en ítjòn skanda jè Zacarías xi jyehet'aà‑ne nga k'en; jè xi̱ta̱ xi k'en ya̱ i̱'nde jngoò osen‑la̱ ñánda tíjna Ni'ya Tsjeè‑la̱ Nainá ko̱ ñánda binchásòn kjo̱tjò xi tsjá‑la̱ Nainá jñà xi̱ta̱. K'oa̱á xán‑nò, jè Nainá si̱ìjé‑la̱ kinda̱ jñà xi̱ta̱ xi tjín i̱'ndei̱.
52 ’¡I̱ma̱ xó‑nò jñò xi̱ta̱ xi okoòya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés! Binchachjoà‑là xi̱ta̱ xi kj'ei̱í nga mìkiì kjoa̱has'en‑jiìn‑la̱ kjoa̱ chji̱ne̱‑la̱ Nainá; jñò, mìkiì bitjaàs'en‑jñoò ko̱ mìkiì biì'nde‑là xi kj'ei̱í xi̱ta̱ nga fahas'en‑jiìn kjoa̱ chji̱ne̱‑la̱ Nainá.
53 K'e̱ nga jye o̱kitsò Jesús jñà 'én koi, jñà xi̱ta̱ xi okóya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá ko̱ xi̱ta̱ fariseo 'ñó tsibít'aà‑la̱ nga kjìn sko̱ya kjoa̱ kiskònangui‑la̱,
54 ti̱koa̱ kisìkinda̱ nga skoe̱ mé 'én xi ki̱chja̱‑ìsa mé‑ne nga ko̱ma ko̱hòngui‑ne i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱xá.