Ngwujaꞌri ngwanni ngwullu je Bulij
Rumiya
Änï kitabanu
Bulij gwullu ngwujaꞌri ngwee ngwinggidi ngwe ligoꞌro lüngün ngwïkïrïjïn ngwudi Rumang. Ngwinggida ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw ngwudi Kirictu na awa ar elelle. Bulij gwugeꞌta ndi ele yïrnü ngwïkïrïjïn ngwudi Rumang, nggu ape yiiru ꞌdenggenanu kaji gooko ngwube aji ngwele Ijipaniya. Licung je gwuru dooꞌra dükäjäär gwäbrä Ngwaalu aar ükäjï ndi ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw (Rumiya 1.1). Gwaru ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw, “ngwuru yiima yidi Ngwaalu ndi gïlängïdïyï ngwüjü ꞌdar ngwanni ngwa ämnï Ngwaalu, ngwanni ngwuru Ngwüyäwüd na ngwanni ngwuru Garany” (Rumiya 1.16).
Bulij gwinggida ndi ari ngwüjï ꞌdar ngwuki aar bupi nda je Ngwaalu dünïyälü ämnï gwe ndi Yicu Kirictu. Bulij ngwinggida ndi ari Ngwaalu ngwügätïjä ngwüjü ꞌdar gilingengalu ndi ari Yicu gwayu küꞌrälä ngwüꞌdïꞌrä mana. Ngwaalu ngwati dünïyï ngwüjälü ꞌdar ämnï gwe ndi Yicu Kirictu. Bulij gwinggida ndi ari Ngwaalu ngwüdünïyä Äbräyïmïngälü ämnï gwe Ngwaalu yäꞌtüdï yiꞌral ye yere yärrï je Äbräyïm (Rumiya 1–4). Lanni lati ämnï ndi Yicu, ladatalu Ngwaalinga le. Lima aar je gwäꞌdälü Lïgïꞌrïm le lidi Ngwaalu giyiima yidi ke na yidi yiꞌrany. Bulij gwondaja ꞌto gwani bupi gwudi yobo yidi Ngwaalu (Rumiya 5–8). Bulij gwüpïdï ligoranu gwulleny gwani ngwüjï ngwüngün ngwuru Ngwüyäwüd, ngwanni ngwübïdï Kirictu gora ge anni ïndïng. Bulij gwümïꞌrädï ndi ari Ngwaalu ngwaꞌti übïdï ngwüjü ngwüngün gora ge, ngwube geꞌte ïnäng giyomon ꞌdar (Rumiya 9–11).
Gwodanalu, Bulij gwullu gwani awa a ngwïkïrïjïn elelle gïdïdlänü ndee. A nginde mïꞌrä ngwujaꞌri aganni ngwe gwüngün na ngwujaꞌri ngwudi ortada Ngwaalinga (Rumiya 12–16).
Yajang yidi ngwujaꞌri
1. Bulij na ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw ngwapeng je (1.1–17)
2. Ngwüjï ꞌdar ngwapu gwuki (1.18—3.20)
3. Gay gidi gilang (3.21—4.25)
4. Midi gwanni gwuyang ndi Kirictu (5.1—8.39)
5. Yïjïräyïl ndi gegeꞌte gwudi Ngwaalu (9.1—11.36)
6. Elelle gwudi ngwïkïrïjïn (12.1—15.13)
7. Mïꞌrä na aganni (15.14—16.27)
1
Ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw ngwani Yicu
Äny gwuru gwani Bulij gwuru dïnäd didi Yicu Kirictu gwurnidu Ngwaalu nyi ru dooꞌra dükäjäär aar nyi äbrï nyi ele ndi ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw ngwudi Ngwaalu. Ngwujaꞌri ngwee ngwujaw ngwuru ngwanni ngwaru ngwe Ngwaalu ngwïjïr ngwe ngwüngün gwerre kitabanu ganni gijuꞌru. Ngwujaꞌri ngwee ngwujaw, ngwani Gïjï güngün ganni gätäär deleny de dani Däwüd yilinge gilingeno. Lïgïꞌrïm le lanni Lijuꞌru nginde gwuma aar gwe inggidi yiima ye ndi ari gwuru Gïjï gidi Ngwaalu ꞌdïꞌrï gwe gwüngün giyiꞌranyanu. Gwuru Deleny dege dani Yicu Kirictu. Nginde gwe a gwani ngwürïny ngwüngün, nyii lima ape yiiru na ükäjï ndi urnidi ngwüjü ꞌdar ngwuru Garany aar ämnï Ngwaalu aar je ꞌdengenaci. Nga nga gilo gu ꞌto lanni lurnidaar je nunnu aar ru ngwüjï ngwudi Yicu Kirictu.
Nggwükäcä ngwüjü ꞌdar ngwudi gündär gidi Rumang ngwujaꞌri ngwee ngwanni ngwämnä je Ngwaalu ngwuje urnidi aar ru ngwüjï ngwujuꞌru. Ara je gu yïmïꞌrü na adatalu ji gwudi Ngwaalu ngwuru Papa na gwudi Deleny dani Yicu Kirictu.
A Bulij jada ndi ele Ruma
Gwerre gwerre, äny gwuca Ngwaalinga ngwüny yäy ꞌtu Yicu Kirictu gwe gwani nga nga ꞌdar, ndi ari ämnï Ngwaalu gwalu nggwo gwondacaar gwe gïdïdlä ꞌdar. Ngwaalu ngwuru ngwänggädïny ndi ari nggwata je diwayini ndi otaci Ngwaalingalu gwüny yomon reny. Ngwati otaci Ngwaalingalu gwani nga nga ngwanni ngwati nje äpïjï yiiru ligor le lüny ku ndi ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw ngwani Gïjï güngün. 10 Ndi otaci Ngwaalingalu yomon reny nje päcälü nunnu ma gu Ngwaalu ari, nyi mbuja gay nyi ila ꞌdanggalu.
11 Äny gwüjädï nda je engga nunnu nga je onjaci angidajing Gïlïgïꞌrïm lidi Ngwaalu ngaa ojeme nono 12 yani ndi ari nga nga na äny ar orꞌtemajidi ämnï gwe Ngwaalu gwege gwanni gwemadar gu. 13 Äny gwaꞌti jädï ndi ari ngaa ꞌti lïngïdï lani ngwänggärï ndi ari yomon yonyadu nggwubupa ndi ila ꞌdanggalu aar nyi yiꞌral mine ümnïcï ndi ila. Nunnu aadi nyi ila ꞌdanggalu ngaa lingadi ꞌto yiiru ye yüny nono yüny yanni yima lingadi ngwüjänü ngwuꞌter ngwuru Garany. 14 Yiru dämjü ꞌdünggüny ndi ondaci ngwüjü ꞌdar, Ngwügïrïg na ngwanni ngwäꞌtüdï Ngwügïrïg, ngwanni ngwubebera na ngwanni ngwuru ngweꞌrr. 15 Yiru yanni yïtïny giligoranu gwulleny nda je ondaci ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw ꞌto lanni gilo Ruma.
16 Yaaru yaꞌtiny apu ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw, ndi ari ngwuru yiima yidi Ngwaalu gwani gilang gwudi ngwüjï ꞌdar ngwanni ngwa ämnï Ngwaalu, gwerre gwerre Ngwüyäwüd na ngwüjï ngwanni ngwuru Garany. 17 Ndi ari ngwujaꞌri ngwe ngwanni ngwujaw, ngwinggida ndi ari Ngwaalu gwati dünïyï ngwüjälü awa, yani ämnï gwe Ngwaalu ꞌtuꞌtu gwerre na gwodanalu, anaku üllïnäär gu ndi ari, “Gwanni gwüdünälü gwa midi ämnï gwe Ngwaalu.”+
Güündä gidi Ngwaalu ngwüjï
18 Güündä gidi Ngwaalu nggo gondajing ge ꞌtuꞌtu kerala ngwüjï ꞌdar ngwa ꞌti drü na ngwanni ngwuki ngwanni gwati ꞌrïnyäjï ꞌdidanung gwudi Ngwaalu ape gwe gwegen gwanni gwuki, 19 ndi ari yanni yilinginna Ngwaalu yengganalu gilingenalu ꞌdenggen ndi ari yïgïꞌtïjä je Ngwaalalu gilungenalu. 20 Ndi ari ꞌtuꞌtu geꞌta gu Ngwaalu yiꞌral, ngwüjï ngwänggädï ndi ari yiꞌremna yüngün yiru ꞌtaa ꞌdi manari gwaꞌti aar änggädï ngwäyänü, yiima yüngün yidi gwurꞌtaling na drü dani nginde, yïgïꞌtïnä yenggana gilingenalu. Yilinginna ngwong ngwanni ngwuma je Ngwaalu geꞌte gïdïdlä, nunnu aaꞌti ngwüjï ngwa ari ngwaꞌti gu lïngïdï.
21 Ndi ari ngwülïngïdï Ngwaalinga aar je ꞌti be näjä nunnu ngwuru Ngwaalu, aar ꞌti aru yäy ꞌtu gwani nginde, aar be ru yaꞌranya yegen nono yooꞌra a je yiꞌdonggal yidi yigor yegen gäbïcï aar rïmï yigor. 22 Aar geꞌtaji ndi ari gilo libebera aar be ru ngweꞌrr. 23 Aar üpïyï näjïngänü gwudi Ngwaalu ngwanni ngwätï miding gwudi gwurꞌtaling yiꞌremna ye yigeꞌtaar je aar ru nono dïjï dümnä dati geradalu aar ru nono yïꞌrä na goola gïndälü yora ye na gïndälü ngwari ngwe.
24 Yäy gu no lima je be Ngwaalu gäbïcïjï ꞌto amiꞌrang gwudi yigor yegen gwanni gwuki ndi acidi gwudi rngï lima digangidi ngwangina ngwegen. 25 Aar üpïyï ꞌdidanung gwudi Ngwaalu yungun ye aar äpïjï ngwony yobo aar je äpïjï yiiru ngwanni ngwugeꞌta je Ngwaalu aar je mändï Ngwaalu ngwanni gwugeꞌta je nunnu aar je ortada gwurꞌtal. Yiru gu!
26 Yiru giyee yanni yima gäbïcï Ngwaalinga ngwuje be gäbïcïjï amiꞌrang gwudi yigor yegen gwanni gwuru yaaru. Ndi ari ꞌdi ngwaw ngwegen ꞌto ngwuma gatani drü didi acidi ngwurnga le ngwuma aar gwurlidanu ngwuma acidi. 27 Yeꞌte yeꞌte ꞌto ngwur ngwuma gatani aciding ngwawnga le ngwuma je amiꞌra gwudi yigor yegen uꞌdiyanu ndi gwurlajidanu aar acidi gwüpäng. Ngwur ngwuma gwurli ndi acidi gwudi yaaru. Ngwuma obalu yigoꞌro ye yegen, obalu gwanni gwädï ndi dudi gwegen.
28 Na gweere mana anaku ma aar gu ꞌti ïrïjä ngwäy ndi aar je mätä yanni yïlïngïdäär je yidi Ngwaalu, lima je Ngwaalu gäbïcïjï yaꞌranya yanni yiru ꞌtur ndi ärrï yiꞌral yanni yaꞌti ädï ndi ärrïnï. 29 Yima je gu janu yonyadu ꞌdar yanni yiki, ke, ubanu na ke ngwäy. Lima onyadi keng yiꞌrinyanu, ꞌrinyidi, kadi, ïꞌdäjänü na yïꞌdüny. Lanni lati unguni ngwüjü, 30 lanni laru ngwulem, liki je Ngwaalu ngwäy, ngwati ludi, aar pe giyigoꞌro, ngwürïngïnä. Ngwati geꞌte ngway ngwudi ärrï yiꞌral yanni yiki, ngwati nyürtïjï mbumbung janu legen. 31 Ngwuru yigor yidingol, ngwäꞌtüdï ligor leꞌte pu, ngwaꞌti yigor, ngwaꞌti ïnäng giyigoranu yegen. 32 Ngwülïngïdï ndi ari yobo yidi Ngwaalu yïdünälü ndi ari lanni lati ärrï yiꞌral yanni yiru gu no, lädï je gu yiꞌrany, ati aar je ꞌti be gwuju ndi ärrï giyee ngwäyälü ꞌdogo, ati aar be gwällïnï ngwüjü ngwe ꞌto ngwanni ngwati je ärrï.
+ 1:17 1.17 Äbäküg 2.4