11
Yesu kateya ɓaekosi ɓɛ̀ɛ iɓɔndɛlɛ
1 Mokɔlɔ mɔnɔmɔ Yesu aɓaka o elele yɔnɔyɔ kaɓɔndɛlɛ. Waunva yo, mɔnɔmɔ na ɓaekosi ɓɛ́ɛ amba ya wɔ nɛ yokye: «Nkolo, oleteya iɓɔndɛlɛ ɓo wateyaka Yoane Moɓatise ɓaekosi ɓɛ.»
2 Yesu amba ya wɔ na ɓɛ̀ɛ yokye: «Waaɓɔndɛlɛ ɓɛ̀ɛ, nde kowɔ ɓoɓo:
Tata,
nkombo ya wɛ eɓe esantu.
Ɓokonzi pha wɛ ɓoye.
3 Olophɛ mokɔlɔ na mokɔlɔ ntoma isengyesi na ɓanga.
4 Ololimbisa masumu ma ɓanga!
Phɔ na ɓanga tolimbisa ɓɛbi ɓaalokyele ɓoɓe.
Sa anola oɓokye Munguna alomekye.»
5 Yesu ambaya kula wɔ na ɓɛ̀ɛ oɓokye: «Umunya oɓokye mɔnɔmɔ na ɓɛ̀ɛ ali na ekamba, ambikyɛ onga nɛ na molengyela yokye: “Nwɛbi na nga, ombekya, mapa maato,
6 phɔ mɔnɔmɔ na ɓɛbi na nga oli o imbanga akomi oka nga uŋwaŋwa eye sili na ekpele ya imophɛ.”
7 Emba oli o motema ŋwa ingambi, kambe mobuyisa yokye: “Lɛ ntungyisa! Uŋwaŋwa eye ingambi siimbokangyema; nga na ɓana ɓanga toumbo milangya, sikokyi ikula langwa phɔ ya iyaephɛ mapa.”
8 Nawɔ na ɓɛ̀ɛ, na ɓo talango phɔ ya imophɛ mapa mɛ phɔ ya ekamba ya ɓɛ, amba nde langwa phɔ ya etungu ya iyonga ya nwɛbi nɛ amba amophɛ isɔ iisengyesi nɛ.
9 Yango mɛna nga na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye: “Onga, ɓamoephɛ; luka wa mozwa, komola ekomba, ɓamoeyingolela.”
10 Phɔ moto okoongye ɓamophɛ, moto okolukye kazwe, ɓaziɓolele ekomba ookokomole.
11 Ɓo mɔnɔmɔ onte ya ɓɛ̀ɛ ali ango wa ŋwana, ɓo ŋwana wɛ amoongyi swe, akokyi imophɛ nzɔɔ?
12 Naa ɓo amongyi ikyɛ, aamophɛ iphalakasa?
13 Ɓo ɓɛ̀ɛ ɓato ɓaɓe koeɓe iphɛ ɓana ɓa ɓɛ̀ɛ mbolo indaa. Ya moɓa ɓoo na Ango wa ɓɛ̀ɛ owa ikolo okoambya Ɓolɔɓɔ Ɓosantu phɛ oka ɓaaɓongye!»
Yesu katɔkɔlɔ malɔɓɔ maɓe na mwiya ŋwa Ŋwaphongo
14 Mokɔlɔ mɔnɔmɔ, Yesu aɓaka katɔkɔlɔ ɓolɔɓɔ ɓoɓe phaa buyaka moto mɔnɔmɔ mbubu, watɔkɔlɔ ɓolɔɓɔ ɓoɓe mɛ, mbubu mɔnɔ abuto iwɔ. Ɓato ɓamba kamwa na ɓoikye.
15 Kasi ɓato ɓayɔkɔ ɓɛkye: «Eli Ɓɛlɛzeɓula, mokonzi ŋwa malɔɓɔ maɓe omophɛ mwiya ŋwa itɔkɔlɔ malɔɓɔ maɓe!»
16 Ɓaayɔkɔ ɓalukaka imumeka, ɓamba onga nɛ oɓokye akyele elekyesako ekye wɛninya oɓokye mwiya nwɛ moute na Ŋwaphongo.
17 Kasi Yesu aeɓaka maumunya ma ɓɛ, amba ya wɔ na ɓɛ́ɛ yokye: «Ɓokonzi ɓosɔ ɓookaɓwa phango mampenza, phamunyangwa emba mangambi mamouwa mana o ikolo sa maayɔkɔ.
18 Ka ɓo Molemba yo mampenza akaɓwa, ɓokonzi phɛ phamotɛmɛ ndengye'ye? Phɔ ɓɛ̀ɛ kowɔ oɓokye nga natɔkɔlɔ malɔɓɔ maɓe na mwiya ŋwa Ɓɛlɛzeɓula.
19 Ɓoeɓe oɓokye nga natɔkɔlɔ malɔɓɔ maɓe na mwiya ŋwa Ɓɛlɛzeɓula, ka ɓato ɓa ɓɛ̀ɛ ɓamatɔkɔlɔ na mwiya ŋwa nza? Yango mɛna ɓato ɓa ɓɛ̀ɛ mampenza ɓamiwɛninya oɓokye oli na ekpee.
20 Ka ɓoeɓe oɓokye nde na eɓɔkɔ ya Ŋwaphongo nga na tɔkɔlɔ milimo mibe, emba Ɓokonzi pha Ŋwaphongo ɓoekomesi.»
21 «Phɔ ɓo moto mokusi, na biŋwanele ɓɛ̀ɛ bikusi kaɓanza ingambi sɛ, mbolo yɛ yamoɓa na ɓolaa.
22 Kasi nde ɓo moto mosuu oomolekyi na ɓokusi aesi, amoɓɔlɔsi bina biŋwanele ɓisɔ biɓakyi yo kalemele, emba amokaɓa mbolo isɔ iɓɔlɔsi yo.»
23 «Moto ootoli na nga mbale, ali munguna ŋwa nga. Moto ootonsungye o iɓɔkya, kanyangole.»
Wakule ya butwa ɓolɔɓɔ ɓoɓe
24 «Watɔkɔlɔ ɓolɔɓɔ ɓoɓe o nzoto ya moto, ɓokyɛ miengyeɓana o bokye, ɓokyɛ miluka elele ya iɓa. Ɓotemozwe elele, ɓomiwɔlɛ oɓokye: “Namobutwa o ingambi sa nga saɓaka nga.”
25 Waaya butwa phango, ɓoya zwa ingambi mɛ ɓasikɔmbi, ɓasiɓɔngyɛ na ɓolaa.
26 Ɓoɓɛlɛ mombe kyɛ kpa mbengo ya malɔɓɔ masuu sambo maamolekye na ɓoɓe; maambe ya nyɔlɔ makyɛɛ zala; emba moɓesi ŋwa moto mɔnɔ mobutwe moɓe koleka ɓowaɓaka ŋwango phanza.»
Yaakolo nkyisa
27 Waaunva Yesu iwɔ ɓaɓona, ŋwaŋwasi mɔnɔmɔ amba ya aŋwana onte ya ɓato yokye: «Nkyisa na ibuu saenyanyaka na mabɛlɛ maa enywangyaka!»
28 Kasi Yesu amba mobuyisa yokye: «Nkyisa ili nde na ɓato ɓaaokye Iloɓa sa Ŋwaphongo ɓambe na sikyelela!»
Bayuda ɓaongye elekyesako
29 Waaɓa moluku ŋwa ɓato ɓaye waali Yesu, amba butwa iwɔ yokye: «Ɓato ɓalɔlɔ eye ɓali ɓato ɓaɓe. Ɓaongye elekyesako, kasi eteɓawɛnɛ na elekyesako yɔnɔyɔ, ɓote eɓe nde eyaaka Yona eyaunva ɓɛ́ɛ wɛnɛ.
30 Phɔ ɓo waɓaka Yona elekyesako phɔ ya ɓato ɓa Niniwe, nde ɓomɔ Ŋwana wa moto amoɓa elekyesako phɔ ya ɓato ɓa lɔlɔ eye.
31 Mokɔlɔ ŋwaa mosambisa Ŋwaphongo ɓato, mokonzi wa ŋwaŋwasi ŋwa Saɓa amoya phunda ɓato ɓa lɔlɔ eye, phɔ auti itakye iya oka maloɓa ma zebi sa Salomo. Kasi oli wawa alekyi Salomo!
32 Mokɔlɔ ŋwaa mosambisa Ŋwaphongo ɓato, ɓato ɓa Niniwe ɓamophunda ɓato ɓa lɔlɔ eye phɔ ɓato ɓa Niniwe ɓaɓɔngyaka moɓesi ŋwa ɓɛ́ɛ waa okaka ɓɛ́ɛ mateya ma Yona. Kasi ooli wawa alekyi Yona!»
Tala ya nzoto
(Matiye 5.15; 6.22, 23)
33 «Moto taalosa tala phɔ ya ieɓomba na phɔ ya iekukya na katini, kasi kaetɛya o ikolo sa mesa phɔ ɓato ɓasɔ ɓanyɔlɔ o ingambi ɓawɛnɛ na ɓolaa.
34 Miyo ma wɛ mali tala ya nzoto ya wɛ. Ɓo miyo ma wɛ mali malaa, nzoto ya wɛ mobimba kyingyɛngyɛ saa. Ka ɓo miyo mawɛ temali malaa, nzoto ya wɛ mobimba ili o enzombi.
35 Yango mɛna okyeɓe oɓokye saa eeli o motema ŋwa wɛ yango sabutwa enzombi.
36 Ɓo nzoto ya wɛ mobimba kyingyɛngyɛ saa, nɔnɔ ŋwana ete tali o enzɔmbi, nzoto ya wɛ mobimba yamungyɛngyɛ saa, ndokolo ɓokoengyɛngyɛlɛ tala.»
Ɓafalisayi na ɓateye ɓa miɓeko ɓato ɓa ɓɔɔlɛ
(Matiye 23.1-36; Malako 12.38-40)
37 Waa unva Yesu iwɔ, mofalisayi mɔnɔmɔ amba ya moɓanga na izaa oka yɛ. Yesu amba nyɔlɔ o ingambi sa mofalisayi mɛ, amba kyɛ zala o mesa.
38 Mofalisayi amba kamwa waa wɛnɛ yo Yesu kaze sataa kunyola sɛ.
39 Emba Nkolo amba ya wɔ na mofalisayi mɛ yokye: «Kyeka ɓoli ɓɛ̀ɛ, ɓɛ̀ɛ ɓafalisayi, kokunyole nde ikolo sa ɓakɔphɔ na sa ɓasaani, kasi o motema ŋwa ɓɛ̀ɛ, watonda na phowa ya iiɓa na ya itɔmbɔ.»
40 Bibubusi! Owakyela bii nze teeli yo owakyela na bii motema?
41 Kaɓela nde ɓaɓola iili o motema ŋwa ɓa kɔphɔ na ili o ɓasaani ɓa ɓɛ̀ɛ, emba isɔ yamoɓa pɛɛ phɔ ya ɓɛ̀ɛ.
42 «Ngɔngɔ ya ɓɛ̀ɛ ɓafalisayi! Phɔ kophɛ Ŋwaphongo mɔnɔmɔ phɔ ya iko ya maakyi ma solo elaa na ya ndunda isɔ iinkyinkyi kasi kobungye ɓosembo na lozingo phɔ ya Ŋwaphongo; nzuka eli lango losengyelakyi ɓɛ̀ɛ ikyela, saleminya iiyɔkɔ.»
43 «Ngɔngɔ ya ɓɛ̀ɛ ɓafalisayi! Kozingye izala o biziye ɓa o ɓoo o Mangambi ma makyita, kozingye na oɓokye ɓaeɓeyakye o nsɔngɔ.
44 Ngɔngɔ ya ɓɛ̀ɛ! Oli ndokolo malita maatemaeɓane, kasi ɓato ɓatambule o ikolo sa mango saeɓa!»
45 Mɔnɔmɔ wa ɓateye ɓa miɓeko amba ya wɔ na Yesu yokye: «Moteye, ɓo wɔ wɛ ɓaɓona, ka kotole ɓanga!»
46 Yesu amba buya yokye: «Ngɔngɔ ya ɓɛ̀ɛ mɛ, ɓateye ɓa miɓeko! Phɔ ɓɛ̀ɛ kophisa ɓato biphesi bizito o nkukyi kasi ɓɛ̀ɛ toobikume nɔnɔ na munsɛ mɔnɔmɔ.
47 Ngɔngɔ ya ɓɛ̀ɛ, kotongyele ɓaimosi ɓa Ŋwaphongo malita malaa, kasi ya ɓaɓoma ɓa nkɔkɔ ɓa ɓɛ̀ɛ!
48 Koteya oɓokye koanole yakyela ɓankɔkɔ ɓa ɓɛ̀ɛ. Ɓɛ́ɛ ɓaɓoma ɓaimosi ɓa Ŋwaphongo, ɓɛ̀ɛ kombe ɓatongyela mana malita.
49 Yango mɛna Ŋwaphongo na zebi sɛ awɔ yokye: “Naaɓatomela ɓaimosi na ɓatoma, ɓamoɓoma ɓakyi, ɓamunyɔkɔlɔ ɓayɔkɔ.”»
50 Phɔ oɓokye ɓato ɓa lɔlɔ eye ɓazwe etumbu phɔ ya ɓaimosi ɓa Ŋwaphongo ɓasɔ ɓaaɓoma ɓɛ́ɛ uta o etatele ya mokyisi.
51 Tata waa ɓoma ɓɛ́ɛ Abɛlɛ nɔnɔ oka Zakaliya owa ɓoma ɓɛ́ɛ onte ya etumbelo na elele esantu. Phɛlɛ na wɔ na ɓɛ̀ɛ, ɓato ɓa lɔlɔ eye ɓamozwa etumbu phɔ ya ɓato ɓasɔ ɓaaɓoma ɓɛ.
52 «Ngɔngɔ ya ɓɛ̀ɛ ɓateye ɓa miɓeko! Wa kpa iphungola sa zebi kasi ɓɛ̀ɛ mampenza tonyɔlɔ, kasi ɓaazingye inyɔlɔ, ɓɛ̀ɛ koɓakatele.»
53 Waatɔkɔlɔ Yesu o ingambi mɛ, ɓateye ɓa miɓeko na ɓafalisayi ɓamba butwa imotungyisa na yɔɔ esɔ, na imotuna maphɔɔ ndengye na ndengye.
54 Ɓamumekaka phɔ ɓamozwe na lowɔɔ ɓo awɔ lowɔɔ loɓe.