4
Kaal naagŋ taar gɛn debm kɔnd buru
(Mt 13.1‑23; Lk 8.1‑15)
1 Tɛr daala Isa baag dooy jeege taa baar kɛn Galile ki. Taa jeegen tus ron̰ ki dɛn se ɓo, ɔlin̰ naan̰ ook iŋg maakŋ markab kɛn do maane ki. Ɔɔ jee ute dɛnɗe se lɛ, ɗaar do jɛŋ baar ki.
2 Gɔtn se naan̰ dooyɗen te nakge dɛna ute ɗoobm kaal naagŋ taara. Maakŋ dooyin̰ ki se, naan̰ ɗeekɗen ɔɔ:
3 «ꞋBooyki! Deba kalaŋ tɔs kupin̰a ɔɔ teec ɓaa kɔnd buru.
4 Num kɛn naan̰ jaay ɔnd kɔnd burin̰ se, kupm mɛtin̰ si jɛŋ ɗoob ki ɔɔ yeelge bɔɔy ɓaaɗo naar tuun ɔsin̰ naatn.
5 Kupm mɛtin̰ si do naaŋ kɛn gɔtn maakin̰ ɔk koa. Kupm se naar teeco yɔkɔɗɔ taa gɔtn se, naaŋin̰ cɛɛpɛ.
6 Num gaŋ kɛn kaaɗa jaay baag tɔŋgɔ se, naan̰ lawaka ɔɔ tuutu, taa gɔtn se iirin̰ ɔŋ ɛnd ɓaa te dɔk eyo.
7 Kupm mɛtin̰ se si maakŋ ji kaag kɛn ɔk kɔrɔndɔ. Ji kaagŋ ute kɔrɔndin̰ se teepe ɔɔ aayin̰ taara ɔɔ bur se, ɔŋ ooj te eyo.
8 Num kupm mɛtin̰ se si do naaŋ kɛn jiga. Gɔtn se naan̰ teece, teepe, am tɔk doa ɔɔ ɔk kaama. Do kalaŋ ɔk kaama bɛɛ bɛɛ, kɛngen kuuy ɔk kaama dɛna ɔɔ kɛngen kuuy se ɔk kaama dɛn ciri.»
9 Gɔtn se Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Debm ɔk bi booyo num, booy ɔk taar se!»
10 Kɛn Isa iik tɔk naatn cɛɛ jee dɛnge tu se, jee cɛɛn̰ ki ute jee mɛtin̰ kɛn sik‑kaar‑di se tɔnd mɛtin̰ ɔɔ n̰Ꞌaɗen taaɗn tɔɔkŋ mɛtn kaal naagŋ taargen se.
11 Naan̰ tɛrlɗen ɔɔ: «Nakŋ jꞋɔyin̰ga kɔy maakŋ *Gaar Raa ki se, *Raa taaɗsenga mɛtin̰ naase ki. Num gaŋ jee kuuy se taargen se paac, naaɗe booyin̰ aan gɔɔ kaal naagŋ taara,
12 taa naan̰ se ɓo:
Naaɗe aaka naɓo ɔŋ aak ɔk eyo,
naaɗe booyo naɓo ɔŋ booy ɔk eyo.
Kɛn naaɗe booy ɔkga num, daan naane,
naaɗe tɛrlga maakɗe do Raa ki ɔɔ naan̰ aɗen tɔɔl *kusin̰ɗe.»
Isa tɔɔk mɛtn kaal naagŋ taar gɛn debm kɔnd buru
13 Gɔtn se, Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Kaal naagŋ taar maam mꞋtaaɗsesin̰ ese se jaay naase Ꞌbooy ɔkin̰ki ey se, num kaal naagŋ taar kɛn kuuy paac se, an̰ki Ꞌbooy kɔkŋ ɔɔ ɗi?
14 Debm kɔnd buru se lɛ tec aan gɔɔ debm taaɗ taar Raa.
15 Jee mɛtin̰ge se tec aan gɔɔ kupm kɛn si jɛŋ ɗoob ki se. Kɛn naaɗe jaay booyga taar Raa se, *Ɓubm sitange naar ɓaaɗo ɔɔɗ taar se maakɗe ki naatn.
16 Num jee mɛtin̰ge se, tec aan gɔɔ naaŋ maakin̰ ɔk koa. Jee se jaay booyga taar Raa se, naar ɔkin̰ maakɗe ki ute maak‑raapo.
17 Naɓo naaɗe se ɔŋ ɔkin̰ tɔɔg eyo, ɔn̰ taar Raa ɔl iiri maakɗe ki eyo, taa naaɗe ɔŋ ɔn̰ te maakɗe kaam kalaŋ eyo. Kɛn dubar ɔŋɗenga ey lɛ kꞋbaagɗenga dabar gɛn taar Raa sum ɓo, naaɗe naar rɛsn ute kaal maakɗen do Raa ki se naatn.
18 Jee mɛtin̰ge se, tec aan gɔɔ gɔtn ɔk jii kaagŋ ute kɔrɔndin̰a. Naaɗe se booyga taar Raa,
19 naɓo naaɗe uun nirlɗe do nakge tun do *duni ki, je maala ute nakgen jeege lee dɔŋ se. Nakgen se ɓo, ɓaaɗo maak‑saapɗe ki ɔɔ gaasin̰ taar Raa se ɔŋ tɛɗ naaba maakɗe ki eyo.
20 ꞋBooyki, kupm si do naaŋ kɛn jiga se tec aan gɔɔ jeegen booy taar Raa ɔɔ took aal maakɗe do ki. Ɔɔ taar Raa se ɔlɗe naaɗe tɛɗn nakgen bɛɛ bɛɛ. Jee mɛtin̰ge se tec aan gɔɔ gɛm kɛn ɔk kaama bɛɛ bɛɛ, kɛngen mɛtin̰ge tec aan gɔɔ gɛm kɛn ɔk kaama dɛna ɔɔ kɛngen kuuy se tec aan gɔɔ gɛm kɛn ɔk kaama dɛn cir se.»
Kaal naagŋ taar gɛn lɔɔmpɔ
(Lk 8.16‑18)
21 Tɛr Isa ɗeekɗen daala ɔɔ: «Nam ɔɔcga lɔɔmpin̰ num, deebin̰ dukulu don̰ ki ne? Lɔ ɔndin̰ mɛtn daŋal ki la? Bɛɛki num, an̰ kuun kɔl raan ey la, taa wɔɔr gɔtɔ?
22 Taa ɗi nakŋ ko kꞋkɔyin̰ se utu tooɗn tal, nakŋ kɛn jeege jeel mɛtin̰ ey se, jeege utu Ꞌjeel mɛtin̰ paac.
23 ꞋBooyki bɛɛ. Debm ɔk bi booyo num, booy ɔk taar se!»
24 Isa tɛrl ɗeekɗen daala ɔɔ: «Ɔndki kɔndɔ ute taar naase Ꞌlee Ꞌbooyki se. Taar kɛn Raa ɛɗsesin̰ se, utu asesin̰ dɔɔjɔ, ute nakŋ kɛn naase Ꞌlee Ꞌdɔɔjn̰ki nakge jeege tu se, naase kic jꞋutu jꞋasesin̰ dɔɔjn̰ ɗoocn̰ cirr cirr daala.
25 Taa debm ɔk se jꞋan̰ kɔmb do ki, num debm ɔk ey lɛ, kɛn cɔkɔn naan̰ ɔk se kic ɓo, jꞋan tɔsn naatn.»
Kaal naagŋ taar gɛn nakŋ teec kalin̰ ki
(Mt 13.31,32; Lk 13.18,19)
26 Isa tɛrl taaɗ daala ɔɔ: «*Maakŋ Gaar Raa se tec aan gɔɔ nakŋ ese: deba kalaŋ ɓaa kɔnd buru maakŋ gɔtin̰ ki.
27 Kɛn maakŋ nɔɔr kɛn naan̰ tooɗ tooɗo lɔ, katar kɛn lɛk lɛkɛ, gɔtn se kupu teec kalin̰ ki ɔɔ teepe, gaŋ naan̰ jeel mɛtin̰ eyo.
28 Naaŋ se, tɛɗ kupu teec kalin̰ ki, teepe, am tɔɔk doa ɔɔ do se ɔk kaama jiga.
29 Kɛn debm maakŋ‑gɔtɔ jaay aak nakin̰ aacga se, naan̰ uun gɔrɗɔ, baag kɔjn̰ nakin̰a, taa kaaɗn kɔjɔ se aanga.»
Kaal naagŋ taar gɛn kaam nakŋ kꞋdaŋin̰ mutard
30 Tɛr Isa taaɗ ɔɔ: «*Maakŋ Gaar Raa se maam mꞋan̰ kɔmb bɛyɛ ute ɗi? Ɔɔ ute kaal naagŋ taar gay jaay maam mꞋan̰ taaɗin̰ jeege tu se?
31 Maakŋ Gaar Raa se tec aan gɔɔ kaam nakŋ kꞋdaŋin̰ mutard. Kɛn jꞋutu jꞋɔɔcin̰ kɔɔc naaŋ ki se, naan̰ baat cir kaam nakgen do naaŋ ki se paac.
32 Num gaŋ kꞋjꞋɔɔcin̰ga num, naan̰ magal cir nakgen teec maakŋ ɓar ki se paac. Naan̰ teep tɛɗ magala, tɔp tɛɗ lɛtɛ ɔɔ bini yeelge kic ɓo ɓaaɗo uj kujɗege do ki.»
33 Isa dooy jeege ute kaal naagŋ taarge dɛna tec aan gɔɔ napar naan̰gen ese se ɔɔ naan̰ taaɗɗen Taar Raa kɛn naaɗe an̰ kɔŋ kaasn gɛn booy kɔkɔ.
34 Naan̰ dooy jeege ute kaal naagŋ taara salal. Num kɛn naan̰ ɔɔpga kalin̰ ki ute jee mɛtin̰ ki num, naan̰ iŋg tɔɔkɗen mɛtin̰a.
Isa ɔk ɗaar kuulu
(Mt 8.18‑27; Lk 8.22‑25)
35 Ɓii kɛn se sum ɓo, aan tɛgɛr se, Isa ɗeek jee mɛtin̰ ki ɔɔ: «KꞋgaaŋ kꞋɓaaki jɛŋ baar kɛn kaam naane.»
36 Jee mɛtin̰ ki se iin̰ ɔn̰ jee dɛn se ɔɔ naaɗe uun markabm kɛn Isa iŋg maak ki se ɔɔ ɓaansin̰a. Gɔtn se markabgen kuuy kic ɓo ɓaa te naaɗe.
37 Gɔtn se kuulu dɔɔbɔ makɔn̰ɔ, ɔl maane aal walak walak ɔɔ iin̰ ɗooc ɗooc maakŋ markaba.
38 Gaŋ Isa aal don̰ do wasad ki tooɗ tooɗ bia kaam mɔɔtn maakŋ markab ki. Jee mɛtin̰ ki tɔnd durin̰a ɗeekin̰ ɔɔ: «Debm dooyje, ɓɛrɛ, naajege jꞋaki kutu ɔɔ naai Ꞌtɔnd mɛt ey bin se gɛn ɗio?»
39 Isa jaay dur se, iin̰ aac kaama kuul ki ɔɔ ɗeek maane ki ɔɔ: «ꞋDoa, Ꞌtooɗ kaam kalaŋ!» Gɔtn se kuulu ɗaara ɔɔ gɔtɔ do dil.
40 Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Gɛn ɗi jaay naase Ꞌɓeerki bin se? Ɓɔrse kic ɓo ɔŋ aalki te maakse dom ki ey la?»
41 Naaɗe aak nakŋ Isa tɛɗ se, nirlɗe teece ɔɔ gɔtn se naaɗe baag taaɗn ute naapa ɔɔ: «Kɛse tap ɓo naŋa bini, kɛn kuulu ute maane ki kic ɓo tookin̰ taarin̰ se?»