13
Akali Ee Waingi Randa Lenge Dokona Kongwalu Pii
(Mak 4:1-9; Lu 8:4-8)
Yuu gii dokopako Yesu anda dokona potemo papala ipwa muiyane pete maronge dokona peteya. 2-3 Dokopa wambu ama malu epo rukuraka pyuo baa nyuo kako piyamisa baa botena papala peteya. Dokopa wambu rukuraka pyuo kareyami dupwa peparae kee dokona soo kareyami dokopa baame pii malu kongwalu lao lamaiyuo dopa leya.
Ee waingi wara pingi akali mendeme banya ee waingi randa lala peya. Baame ee waingi pyao pyale pyale lao randa leyamo dokopa waingi lapo kata dokona peya. Dokona peyasa yaka dupwa epapala napeyami. Waingi lapo kana malu isa yuu dokona siyasa yuu kuki lama iki ketae siyamo dokona peyamo dupwa yuu maena siyamopa waiya lao kene piya. Enakana neta pyakaeyapala epo rolae karapala ee waingi kene piyamo doko pingi pyaa nayamo dokome rao rakusi rapala yando neya. Waingi lapo ikyaikya siyamo dokona pao siya. Siyamopa ikyaikya ando palu manjipala lungwa lungwapala pyao neya. Waingi lapo yuu keyangena peya. Doko andapala jingi lyiya. Lapo jingi akalisa pao akalisa lapo jingi akalisa pakinyamange nyero, dee lapo akalisa rema lyiya. Kale kata singi ramo pii dake selapape, leya.
Yesumi Kongwalu Pii Leyamo Dupwana Renge Doko
(Mak 4:10-12; Lu 8:9-10)
10 Enakana disaepole dupwa epapala baa lamaiyuo, Akipamo embame pii lamainya dokopa kongwalunya palyuo lengese? leyami. 11 Dokopa baa isingi lao dopa leya. Nakamame yake pandana isingi yulu yalu pisi silyamo renge dupwa kapa silyaminyi. Siminyipape wambu menge dupwa kapa see nalyaminyi. 12 Dokona lao akali mendeme kuki lama soo karara ramo doko maiyuo konda piramopa malu sera. Akali mende angi poraiyuo minya nao karara ramo doko kuki lama seramo dolapo range nyera. 13 Renge dokona lao nambame kongwalu lao lamaingi. Nakama kanda pele pele pipala kando gisa nange. Kalena ketae sepala renge dupwa angingyuo soo nyepa nange. 14 Aisaya pii polo leya doko wambu dupwa keta pyaka silyamo. Pii doko dopa lao pyasi palamo.
Nakama soo pisipala renge angi soo gisa nalu nao narami.
Lengeme kandapala angi doko aki lao kando gisa narami.
15 Dokona lao wambu dapwana monarena sinjimu lombo palamo.
Nakama kalepoe ingyapala lenge raa nao karaminyi.
Dopa pilyaminyi dokome nakamana lenge dokome angi kanda nao,
nakamana kale dokome see nao,
nakamana monarena soo gisa nao pyuo karapala
namba pyuo elya pyuo nyakalase lao kapu kyepala epa nalyaminyi,
lao pyasi palamo. 16 Dopa lao palipyamopape nakamba dae petaminyi dupwana lenge angi kandenge dokona lenge doko keta keyange palamo. Nakamana kale singi dokona kale doko keta keyangeko palamo. 17 Kinyi langilyu, Anatunya poropeta akalipi yulu rolae pyuo kareyami akalipi malu dupwame nakama epapu kandelyaminyi dupwa kandamwali lao poraiyuo suu pyao kareyami doko kanda nayami. Dee, nakama silyaminyi dopa pyuo semane lao poraiyuo suu pyapala angi see nayami leya.
Yesumi Ee Randa Lenge Kongwalu Pii Doko Polo Leya
(Mak 4:13-20; Lu 8:11-15)
18 Akali ee waingi randa leya kongwalu pii lapu dokona renge doko langiru, selapape. 19 Lapome Anatunya isingi yulu dokona renge pii lapo sepala soo gisa naramopa monarena pii palira doko koo dokome epo pyaso nyuo nembara doko suu pyao waingi lapo kata dokona peya. 20 Waingi yuu kana malu palenge dokona peya doko suu pyao mendeme pii doko sepala aopa rae maiyuo yako lara ingilyamo. 21 Dopa piramopape waingi pingi angingyuo pyaa naya doko suu pyao baa monarena suu pyao poraiya nao karara. Yuu gii mendasipa suu pyale pyale kararamopa, enakana waili pii keyange dokona reke lao randa eparamo dokopa mona kuki palyuo kara napala waiya lao kaenge. 22 Waingi lapo ikyaikya dokona peyamo doko suu pyao mendeme pii doko seramopa isa yuunya suu pingipi kana mone mona nyingipi dupwame pii doko lungwa lungwapala pyao narasa pendewa para. 23 Waingi lapo yuu keyange dokona peya doko suu pyao mendeme pii doko sepala angi soo gisara. Jingi angi lyiya doko suu pyao baame yulu keyange pyuo karara. Jingi lapo akalisa pao akalisa lyiyamo doko suu pyao mendeme yulu keyange wakasa pyuo karara. Jingi lapo akalisa pao pakinyamange lyiyamo doko suu pyao mendeme yulu keyange andake pyuo karara. Jingi lapo akalisa pao rema lyiyamo doko suu pyao mendeme yulu keyange pyuo karara, leya.
Ee Rano Epenge Kongwalu Pii Doko
24 Yesumi yake pandana isingi yulu dokona lao kongwalu pii mende nakama sinya lao dopa lamaiya. Akali mendeme banya yuu dokona waingi keyange randa leya. 25 Baa randa lao peyamopa kukwama wambu luu paleyaminyi dokopa banya yanda pimwai dokome epapala witi jingi randa leya dokona mee ranona jingi dupwa rukuraka pyuo randa lanyi palyapala peya. 26 Dokona waingi angi dupwa andapala jingi lyiyami dokopa rano dupwa opetae kene piya. 27 Dokopa akali angi dokona ee range kendemande akali dupwame epapala baa lamaiyuo, Kamongo, embena yuu dokona waingi keyange randa laa naese? Apa pipyasa rano pulyilyamo? leyami. 28 Baame nakama lamaiyuo, Yanda pimwai mendeme dopa piyalyamo, leya. Kendemande dupwame baa lamaiyuo, Dopa piya doko embame namwa rano wapwakala pumili lao suu pilipi mee? leyami. 29 Dokopa baame lao, Rano dupwa yuku nyuo wapwarami dokopa witi pale pale yuku epasasaraŋa daa leya. 30 Jingi lyingi gii epapa naramo dokopa laparae rukuraka pyuo andena kaeyalapa leya. Jingi lyingi gii dokopa pyakepao yake pingi wambu dupwa lamaiyuo, Wambo rano dupwa kisarama lao nyuo puu pyapala enakana witi jingi dupwa retenge anda dokona retena, laro, leya.
Isa Masatana Waingi Kongwalu
Pii Doko
(Mak 4:30-32; Lu 13:18-19)
31 Yesumi kongwalu pii mende nakama lamaiyuo dopa leya. Isa masatana waingi banya yulu doko suu pyao yake pandana isingi yulu doko dopale. 32 Waingi doko jingi ama kuki ingingi. Jingi menge dupwa pipya manda manja nange. Dopa pilyamopape kene pyao ando dokopa isa pusinai manjo karenge wakale wakale lapo dupwa pipa kapa ingya nange. Doko isa andake wakasa ingyuo andenge. Dokopa wangya manjamu manjae pilyamopa yaka dupwa bii lao epo wangya dupwana anda pyuo petenge, leya.
Isi Boretena Retenge Dokona
Kongwalu Pii
(Lu 13:20-21)
33 Kongwalu pii mende baame nakama lamaiya. Yake pandana isingi yulu doko isi boretena retelyaminyi andenge dopale leya. Enda mendeme penge sosepyane dokome nenge nenge palawa lenge doko yuu rema ingyuo nyuo mendakinya retapala isi doko koko reteyamo dokopa isi dokome borete doko ando kameya ingiya, leya.
34 Yesumi wambu rukuraka pyuo peteyami dupwana mee pii mende laa napala kongwalunya iki palyuo lamaiya. 35 Anatunya poropeta akali dokome wamba dopa piru dopa piru lao kareyamo dokonako palyuo Yesumi kongwalu pii lamaiya. Poropeta akali dokome dopa leya.
Namba kambu roma lumbwapala kongwalu pii wakale wakale laro,
isa yuu dupwa pyuo ingyuo reteya dokona piso
pii kyanga pyaro karalu kareyamo doko nambame laro lao leya.
Leyamo pii dokonako palyuo lamaiyuo kareya.
Ee Rano Dupwana Pii Doko
36 Lamaiyuo karapala wambu malu mee kareyami dupwa yaki nyepala andakare peya. Dokopa banya disaepole dupwa baa peteyamo dokona epapala, Emba kongwalu pii lao rano dupwa ee dokona andeya lalene kandapi dokona renge doko polo langipi, leyami. 37 Dokopa baame isingi lao dopa leya. Akali waingi keyange randa leya doko Ikinyingi Akali dokonasa makande pyuo leto. 38 Ee doko isa yuu dopale. Waingi keyange doko Anatunya isingi pandana sukusa karenge wambu ingilyamo. Rano dupwa koo dokona wambu dupwa ingilyamo. 39 Yanda pimwai akali ranona jingi randa leya doko Satane. Jingi lyerami doko suu pyao yuu muu dupwa lumwa pira dokonasa letamo. Jingi lyerami wambu dupwa aŋala. 40 Rano dupwa nyuo malu palyuo retapala isareme kisingi doko suu pyao yuu lumwa pira gii doko makande minyuo dopa pirami. 41 Ikinyingi Akali dokome banya aŋala dupwa pena laramopa dupwame epo banya isingi panda dokona koo renge wakale wakale paliramo dupwa peparaepe koo pingi wambu kararami dupwa peparaepe yapalyuo nyerami. 42 Yapalyuo nyepala isare pete uliyapu nyuo karara dokona pyambwarami. Dokona nakamame ee lao nenge ginyi ganyi lao kararami. 43 Dokopa rolae pingi wambu dupwame nakamana Rakangena isingi panda sukusa dokona karo neta doko rao karenge doko suu pyao yanga paupau lao kararami. Mendeme kale kata singi ramo dokome pii dake selapape.
Kana Yalu Piyamo Kongwalu Pii Doko
44 Yake pandana isingi yulu doko bange kulisa rungi rungi pingi yuu mendena yalu pyuo sera dopale. Akali mendeme bange kulisa doko kando nyepala dee kyanga pyanyi palyara. Palyapala mona mona karo pao banya bange dupwa peparae ropo pyao maiyuo kana nyepala yuu angi bange yalu pyuo seramo doko pale pale baa ropo pyao nyera.
Mola Kapa Keyange Kongwalu Pii Doko
45 Dee yake pandana isingi yulu doko bisinase akali mendeme mola kapa keyange lapo koto papyara dopale ingyuo pelyamo. 46 Baame mola kapa keyange wakasa mendaki mende kando nyepala dokopa pao banya bange dupwa peparae ropo pyao maiyuo kana nyepala mola keyange mendaki doko ropo pyao nyera.
Oma Nyingi Nyuunya Kongwalu Pii Doko
47 Deeko, yake pandana isingi yulu doko oma nyingi nyuu ipwa kota dokona pyao pyambwapala oma rara wakale wakale dupwa minyarapala nyiyami doko dopale. 48 Nyuu doko simbuo paleyamo dokopa akali dupwame ipwa kota marenge dokona oma nyuu doko ipyuo minyuo epeyami. Epapala isa pisipala oma keyange dupwa yapalyuo nyuo penge lapona reto koo dupwa yapanyi nembo pyuo peteyami. 49-50 Doko suu pyao yuu gii lumwa pira doko pyaka seramo dokopa dopaleko ingyara. Aŋala dupwame neta epapala koo dupwape keyange dupwape mendakinya seramopa koo dupwa yapalyuo nyepala isare pete dokona pyambwarami. Dokona akali dupwa ee lao nenge ginyi ganyi lao kararami, leya.
Bange Enenge Wambaraepe
Yapalyuo Nyingi
51 Yesumi kongwalu lapala, Namba pii lalono dupwa peparae soo nyelamipi? leya. Waa, leyami. 52 Dokopa baame nakama lamaiyuo, Dokona suu pyao wambu Mawa Pii wambarae dupwa soo giso karapala yake pandana isingi yulu dokona sukusa parami dupwame, anda range akali mende banya bange kulisa rungi rungi pingi seramo dokona bange enengepe wambaraepe yapalyuo nyera dopale, ingyuo pelyaminyi leya.
Yuu Nasarete Dokona Yesu Kando
Epe Nasiyami
(Mak 6:1-6; Lu 4:16-30)
53 Dopa lao kongwalu pii dupwa lao otapala, 54 Yesumi banya yuu range epapala nakamana sinakoke anda dokona mana lamaiyuo kareyamosa nakama mona nembo lao, Akali dake pii rolae letamo renge doko anjarae nyiyase? Yulu andake wambumi pii nange renge doko anjarae nyiyase? 55 Baa kaponda yulu pingi akali dokona ikinyingi daa lyasilisi? Banya endangi Maria daakose? Banya yangonge dupwa Jemesamoo Josepemoo Saimonenoo Jutasamoo daako lyasilisi? 56 Banya pemalenge dupwa peparae namwa pipya pisi nalyami lyasili? Dopa lapala akali dake renge andake dapwa anjarae nyiyase? leyami. 57 Lapala baa kando epekanda nayami. Epekanda nayami doko kandapala Yesumi lao wambu peparae Anatunya poropeta akali dupwa lakanda minya minya pyuo karelyaminyipape banya yuu range wambu dupwame baa epekanda nao karenge leya. 58 Dokopa wambu yuu range dupwame baa kapa pira lao suu pyaa nayaminyisa yuu dokona Yesumi yulu andake pyuo kara naya.