10
Sa Jesus nia faꞋamanata sulia ilangaꞋilana Ꞌafe
(Matthew 19:1-12; Luke 16:18)
Sui ma sa Jesus ka faꞋasia Ꞌi Kapaneam, ma ka leka Ꞌuana na bali fanoa Ꞌi Judea, ma ka toꞋofolo ana kafo Ꞌi Jodan. Ma ngwae Ꞌoro ki kira ka fiku maꞋi siana, ma nia ka faꞋamanata kira, diꞋia ba nia Ꞌita ka faꞋamanata naꞋa maꞋi.
Ma ti Farasi kira ke leka siana sa Jesus, ma kira ka iliili Ꞌuana faꞋaroralana faꞋasia na taki sa Moses, ma kira ka Ꞌuri, “ꞋUri ma, na taki sa Moses nia alaꞋania goꞋo Ꞌana neꞋe ngwae ke ilangaꞋinia na Ꞌafe nia kwa?”
Ma sa Jesus ka olisida ma ka Ꞌuri, “Na tae ba sa Moses nia fata totongaꞋi fuamuꞋa Ꞌania sulia ru neꞋe?”
Ma kira ka fata Ꞌuri, “Sa Moses nia alaꞋania neꞋe ngwae ke keresia ta Ꞌaba ru ana kwai ilangaꞋinga, ma ka kwatea fuana na Ꞌafe nia, fasi Ꞌiri nia ka logea naꞋa.”
Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri, “Sa Moses nia keresia na taki neꞋe fuamuꞋa sulia nia ꞋafitaꞋi fuana faꞋamanata lamuꞋa. Bore ma, Ꞌita nama maꞋi ana kaidaꞋi God nia saungaꞋinia na ru ki taꞋifau, na KerekereꞋa Abu nia saea, ‘Nia saungaꞋinia ngwae ki Ꞌani ngwangwane ma kini. DuꞋungana ru neꞋeri, ngwae ka faꞋasia na maꞋa nia faꞋinia teꞋa nia, ma ka tua ratai faꞋinia na Ꞌafe nia, ma kera ke alua taꞋi manataꞋanga diꞋia taꞋi ngwae goꞋo.’ Nia noaꞋa laꞋu ta ro ngwae toꞋotoꞋo, bore ma diꞋia taꞋi ngwae naꞋa. Nia neꞋe, ru God nia firi fikua ka sui naꞋa ꞋunaꞋeri, noaꞋa nia kasi leꞋa fuana ta ngwae ke logea laꞋu.”
10 Ma kaidaꞋi sa Jesus faꞋinia na fafarongo nia ki kira oli Ꞌi luma, kira ka lidia Ꞌuana malutana ru neꞋeri. 11 Ma nia ka olisida ka Ꞌuri, “Ta ngwae bore Ꞌana neꞋe nia ilangaꞋinia na Ꞌafe nia, ma ka korea lala ta Ꞌafe matamata, nia kakabara naꞋa fafia na Ꞌafe nia. 12 Ma nia ꞋunaꞋeri logo, diꞋia ta Ꞌafe nia ilangaꞋinia na araꞋi nia, ma ka Ꞌafe laꞋu fuana ta ngwae matamata, nia kakabara naꞋa fafia na araꞋi nia.”
Sa Jesus nia faꞋaleꞋa na ngela tiꞋitiꞋi ki
(Matthew 19:13-15; Luke 18:15-17)
13 Ti ngwae kira ngalia maꞋi na kaela ngela tiꞋitiꞋi siana sa Jesus, fasi Ꞌiri nia ka sama toꞋoda ma ka faꞋaleꞋada, bore ma fafarongo nia ki kira ka balufida. 14 Ma kaidaꞋi sa Jesus nia lisia ru neꞋeri, nia ka saetaꞋa, ma ka fata Ꞌuri fuada, “Muke alaꞋania na kaela ngela tiꞋitiꞋi kira ke leka maꞋi siaku, ma noaꞋa kamu kasi foneda laꞋu. DuꞋungana sa tai neꞋe nia manata mamana ka diꞋia ngela tiꞋitiꞋi ki, nia bolo fuana tuaꞋa olofana ꞋInotoꞋanga God. 15 Nau ku saea ru mamana fuamuꞋa, diꞋia ta ngwae neꞋe noaꞋa nia kasi faꞋamamana diꞋia ta ngela tiꞋitiꞋi, nia ꞋafitaꞋi liu nia ka ruꞋu Ꞌi saena na ꞋInotoꞋanga God.” 16 Ma nia ka ofia na ngela tiꞋitiꞋi neꞋeri ki, ma ka alua na limana ada, ma ka faꞋaleꞋada.
Na ngwae toꞋoru
(Matthew 19:16-30; Luke 18:18-30)
17 KaidaꞋi sa Jesus nia talaꞋae ka leka laꞋu kwau sulia taꞋi tala, taꞋi ngwae nia lalili maꞋi, ma ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona. Ma nia ka lidia ka Ꞌuri, “Ngwae faꞋamanata leꞋa Ꞌae, ta tae leꞋa neꞋe nau kui sasia Ꞌiri nai toꞋo ana na mauriꞋa firi?”
18 Ma sa Jesus olisia ka Ꞌuri, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sae nau Ꞌani ngwae leꞋa? NoaꞋa ta ngwae Ꞌiri leꞋa goꞋo, taꞋifilia God goꞋo neꞋe nia leꞋa. 19 Nia leꞋa Ꞌoko saiana alaꞋanga totongaꞋi God ki ba Ꞌuri, ‘ꞋOe kosi sau ngwae, ma Ꞌoe kosi Ꞌusu, ma Ꞌoe kosi bili, ma Ꞌoe kosi soke fafia ta ngwae, ma Ꞌoe kosi Ꞌosoa ta ngwae, ma Ꞌoko fuꞋusi doe ana maꞋa Ꞌoe ma teꞋa Ꞌoe.’ ”
20 Ma nia ka fata Ꞌuri, “Ngwae FaꞋamanata kwa, nia Ꞌita nama maꞋi ana kaidaꞋi nau ku tiꞋitiꞋi, nau ku roꞋosulia na taki neꞋeri ki taꞋifau.”
21 GoꞋo, sa Jesus ka lia kwau fuana Ꞌania alafeꞋanga, ma ka fata Ꞌuri fuana, “TaꞋi ru goꞋo neꞋe nia noaꞋa Ꞌua. ꞋOke leka kwau, ma Ꞌoko Ꞌoifoli Ꞌania na ru ba Ꞌoe ki taꞋifau, ma Ꞌoko ngalia mani neꞋeri ki, ma Ꞌoko kwatea fuana na ngwae dalaꞋa ki, ma Ꞌoko fiꞋi toꞋo ana na toꞋoruꞋa Ꞌi langi. ꞋUnaꞋeri goꞋo, Ꞌoko leka maꞋi suli nau.” 22 Ma kaidaꞋi neꞋe ngwae neꞋeri nia rongoa goꞋo ru neꞋeri ki, na maana ka ꞋaruꞋaru naꞋa. Ma nia ka leka naꞋa Ꞌana faꞋinia na kwaimanataiꞋanga, duꞋungana neꞋe niaꞋa ngwae toꞋoru liu.
23 Sui ma sa Jesus ka lia fuana na fafarongo nia ki, ma ka fata Ꞌuri, “Nia ꞋafitaꞋi liu naꞋa fuana na ngwae toꞋoru ki kike ruꞋu saena ꞋInotoꞋanga God.”
24 Ma na fafarongo nia ki kira ka Ꞌarefo liu naꞋa ana alaꞋanga neꞋeri ki. Sui sa Jesus ka fata laꞋu Ꞌuri fuada, “Ngela nau kina, nia ꞋafitaꞋi liu naꞋa fuana na ruꞋungaꞋa saena ꞋInotoꞋanga God. 25 Nia ꞋafitaꞋi liu neꞋe ta kamel ke ruꞋu sulia na maꞋe kwakwa tiꞋitiꞋi Ꞌi Ꞌaena sugila. Nia ꞋafitaꞋi ka liufia laꞋu fuana ta ngwae toꞋoru ke ruꞋu Ꞌi saena na ꞋInotoꞋanga God.”
26 Ma na fafarongo nia ki kira ka Ꞌarefo liu, osiꞋana kira fia fasi na toꞋoruꞋanga neꞋe na faꞋaleꞋanga maꞋi faꞋasia God. Ma kira saefilo kwailiu ada, kira ka Ꞌuri, “ꞋIrai ma noaꞋa ta ngwae goꞋo neꞋe ke toda mauriꞋa firi reala?”
27 Ma sa Jesus ka lia funufunu fuada ma ka fata Ꞌuri, “Nia ꞋafitaꞋi fuana na ngwae ki ke toda mauriꞋa firi, bore ma fuana God noaꞋa nia kasi ꞋafitaꞋi goꞋo. Na ru ki taꞋifau nia talangwaraꞋu goꞋo Ꞌana fuana God.”
28 Ma sa Peter ka fata Ꞌuri fuana, “Kaimili faꞋasia naꞋa ru ki taꞋifau Ꞌiri mika donga Ꞌoe naꞋa!”
29 Ma sa Jesus ka olisia ka Ꞌuri, “ꞋIu, nau ku saea fuamuꞋa, diꞋia ta ngwae neꞋe ke faꞋasia na luma nia, nama na ngwaefuta nia ki, nama na ngwaingwaena nia ki, nama na maꞋa nia, nama teꞋa nia, nama na ngela nia ki, nama na ano nia, duꞋungaku faꞋinia na FaꞋarongoꞋa LeꞋa neꞋe, 30 nia ke baꞋa ngalia laꞋu ru neꞋeri ki ka Ꞌoro ka liufia kaidaꞋi neꞋe. Nia ke baꞋa ngalia ru Ꞌoro ana na luma ki, ma na ngwaefuta ki, ma na ngwaingwaena ki, ma teꞋa ki, ma na ngela ki, ma na ano. Ma nia ke baꞋa toda logo nonifiiꞋa ki. Ma ana kaidaꞋi neꞋe ke baꞋa dao maꞋi, nia ke baꞋa toꞋo ana mauriꞋa firi. 31 Bore Ꞌana na ngwae Ꞌoro neꞋe kira etaeta Ꞌi naꞋo ki, kike baꞋa Ꞌisiburi, ma na ngwae Ꞌoro neꞋe kira Ꞌisiburi ki, kike baꞋa etaeta Ꞌi naꞋo.”
Na uula kaidaꞋi neꞋe sa Jesus nia fata sulia na maelana
(Matthew 20:17-19; Luke 18:31-34)
32 Sa Jesus faꞋinia na fafarongo nia ki, kira leka sulia na tala Ꞌuana Ꞌi Jerusalem, ma sa Jesus ka etaeta ada. Ma fafarongo nia ki kira ka Ꞌarefo liu, ma ti ngwae logo neꞋe kira leka kwau Ꞌi burida, kira ka maꞋu liu. Ma sa Jesus ka talaꞋia na akwala ma ro fafarongo nia ki ka taꞋi Ꞌidu tau laꞋu kwau faꞋasia ngwae ki. Ma nia ka fiꞋi faꞋarongoda Ꞌani na ru ki neꞋe ke baꞋa fuli fuana. 33 Ma nia ka fata Ꞌuri, “Mulu fafarongo! Kulu raꞋe ꞋalaꞋa Ꞌuana Ꞌi Jerusalem, ma kira ke baꞋa Ꞌolosae nau, na Ngela Ngwae, fuana na fata abu doe ki faꞋinia na ngwae faꞋamanata ki ana taki. Ma kike baꞋa matalangaꞋi nau fuana maelaku, ma kike kwate nau fuana na ngwae kwaita ki. 34 Ma na ngwae neꞋeri ki kike baꞋa Ꞌoidorole Ꞌani nau, ma kike ngisuli nau, ma kike kwaiꞋi nau, ma kike saungi nau. Ma ana uula asoa, nai baꞋa tataꞋe laꞋu faꞋasia na maeꞋa.”
Sa James faꞋinia sa John kera gania sa Jesus
(Matthew 20:20-28)
35 ꞋUnaꞋeri goꞋo, sa James ma sa John, ro ngela sa Sebedi ki, kera ka leka maꞋi siana sa Jesus, ma kera ka fata Ꞌuri, “Ngwae FaꞋamanata kwa, keroꞋo oga Ꞌoke kwatea taꞋi ru neꞋe keroꞋo gania amu.”
36 Ma sa Jesus ka lidi Ꞌuri adaroꞋo, “Tae neꞋe koroꞋo oga nai sasia fuamuroꞋo?”
37 Ma kera ka olisia kera ka Ꞌuri, “KaidaꞋi neꞋe Ꞌoke baꞋa ꞋinotoꞋa fafia magalia faꞋinia ru ki taꞋifau, Ꞌoke alaꞋania ta ngwae amiroꞋo ke tua Ꞌi bali ꞋoloꞋolo amu, ma ta ngwae ana bali mauli amu fuana gwaungaꞋinga fafia ngwae ki.”
38 Bore ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “KoroꞋo kina goꞋo ru neꞋe koroꞋo gania. KoroꞋo bolo goꞋo amuroꞋo faꞋinia nonifiiꞋanga nini nai baꞋa nonifii Ꞌania?”
39 Ma kera ka olisia kera ka Ꞌuri, “KeroꞋo bolo goꞋo amiroꞋo fuana sasilana.”
Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “ꞋIu, nia leꞋa koroꞋo ke baꞋa nonifii logo diꞋia nauꞋa. 40 Bore ma noaꞋa nau kusi filia sa tai neꞋe ke tua Ꞌi bali ꞋoloꞋolo aku ma neꞋe Ꞌi bali mauli aku. TalitoꞋona God goꞋo neꞋe ke kwatea kula ꞋunaꞋeri ki fuana sa tai faꞋida neꞋe nia ka sasi akaꞋu ada masida.”
41 Ma kaidaꞋi na akwala fafarongo neꞋeri ki kira rongoa ru neꞋeri, kira ka saetaꞋa fuana sa James ma sa John. 42 Ma sa Jesus nia fikuda ma ka fata Ꞌuri fuada, “Kaumulu saiana na ngwae gwaungaꞋi ki neꞋe kira gwaungaꞋi fuana ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki, kira toꞋo ana ngasingasiꞋanga, ma kira sai liu ana usungaꞋilana ngwae fuana sasilana ru kira ogaꞋi ki. 43 Sui bore Ꞌana, noaꞋa nia kasi ꞋunaꞋeri laꞋu Ꞌi safitamuꞋa. DiꞋia ta ngwae aumulu nia oga ka faꞋinaꞋonaꞋo, nia ke saiana nia ngwae rao kaumulu. 44 Ma diꞋia sa tai aumulu neꞋe nia oga ka ꞋinotoꞋa, nia ke rao ꞋoꞋo fuana ngwae ki taꞋifau. 45 OsiꞋana nauꞋa, na Ngela Ngwae, nau noaꞋa kusi leka maꞋi fasi Ꞌiri na ngwae ki kike rao fuaku. Bore ma nau ku leka lala maꞋi fasi Ꞌiri nau kui rao fuana na ngwae ki taꞋifau, ma nau ku kwatea na maurilaku fuana faꞋamaurilana na ngwae Ꞌoro ki.”
Sa Jesus nia gura taꞋi ngwae maana rodo
(Matthew 20:29-34; Luke 18:35-43)
46 Ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Jesus faꞋinia na fafarongo nia ki kira dao naꞋa maꞋi ana fanoa Ꞌi Jeriko. Ma kaidaꞋi kira faꞋasia naꞋa fanoa neꞋeri faꞋinia na fikuꞋa doe neꞋeri, taꞋi ngwae neꞋe maana rodo nia tua goꞋo Ꞌana Ꞌi ninimana na tala fuana na ganiꞋa. Na satana sa Batimeas, na ngela sa Timeas. 47 Ma kaidaꞋi nia rongoa sa Jesus, na ngwae Ꞌi Nasaret, nia ka leka maꞋi, nia ka ako ka Ꞌuri, “Jesus ꞋaeꞋo na Ꞌalako ana kwalafa sa David, Ꞌoke manatai nau maꞋi.”
48 Ma na ngwae ki kira ka kwaifone ana, ma kira ka saea fuana fasi Ꞌiri nia tua aroaro. Bore ma nia fiꞋi ako ka tasa liu mala ka Ꞌuri, “ꞋAlako ana kwalafa sa David Ꞌae, Ꞌoke manatai nau maꞋi!”
49 Ma sa Jesus ka uutoꞋo ma ka fata Ꞌuri, “Mulu saea maꞋi.”
Ma kika ri Ꞌuana sa Batimeas, kira ka Ꞌuri, “ꞋOke saeleꞋa naꞋa amu! TataꞋe naꞋa, sa Jesus nia saeꞋo naꞋa.”
50 GoꞋo nia ka toꞋosia ifi fafo doe nia, ma ka tataꞋe ꞋaliꞋali, ma ka leka siana sa Jesus.
51 Ma sa Jesus ka lidia ka Ꞌuri, “Tae neꞋe Ꞌoko oga nai sasia fuamu kwa?”
Ma na ngwae maana rodo neꞋeri olisia sa Jesus ka Ꞌuri, “FaꞋamanata Ꞌae, nau ku oga nai lia logo kwa.”
52 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuana, “Leka naꞋa kwau amu. Lia naꞋa duꞋungana neꞋe Ꞌoko faꞋamamana nau.”
Ma ꞋaliꞋali na maana ka lia naꞋa, ma nia ka donga naꞋa sa Jesus sulia na tala.
10:19 Eksodas 20:12-20; Diutronomi 5:16-20