26
Jiisas qeniŋ komuwaatiwaa aŋgonaŋ aŋgi.
Maak 14.1-2; Luuk 22.1-2; Jon 11.45-53
Jiisasnoŋ qaa kuuya ii jedaboroŋ gowokouruta kokaeŋ iŋijoro, *“Weeŋ woi tegorogo pasowa kendoŋa kaŋ kuuwaa.* Oŋo ii saanoŋ moju. Kaŋ kuuro Siwe gomambaa Eja hoŋa ii waba gawman yoŋoo borogianoŋ aŋgi maripoonoŋ qegi komuwaa.”
Kambaŋ kanoŋ jigo gawoŋ galeŋ ano kantriwaa jotamemeya yoŋonoŋ ajorooŋ jigo gawoŋ galeŋ waŋa qata Kaiafas iwaa jiŋkaroŋ mirianoŋ ragi. Kanoŋ rama nomaeŋ mondoniŋ Jiisas oloŋ meŋ qegi komunagati, iikawaa kania moŋgama gosigi. Moŋgama gosiŋ kokaeŋ jegi, “Ejemba iriŋgia soono kareŋa kareŋa aowubotiwaajoŋ ii korisoro kendoŋ kambaŋanoŋ ambombaajoŋ amamaawoŋa.” Kiaŋ.
Emba moŋnoŋ Jiisas apu uŋkoowagawonoŋ moriro.
Maak 14.3-9; Jon 12.1-8
Jiisasnoŋ Betani gomanoŋ laligoŋ Saimon moŋ manimbaya meŋ solaŋaniroti, iwaa mirinoŋ uma raro. *Iikanoŋ nene neŋ raro emba moŋnoŋ jamo kaaro moŋ meŋ iwaanoŋ karo. Kaaro ii lalu laŋgoŋawo qata alabasta iikanoŋ memetaga. Ii apu uuŋkoowagawo iikanoŋ saa qeqetaga. Iinoŋ ii sewaŋa somatanoŋ meŋ kaŋ apuya Jiisaswaa waŋanoŋ qibibiriŋ moriro.
Moriro gowokourutanoŋ ii iima uugia boliro kokaeŋ jegi, “Ii mono naambaajoŋ kaeŋ tiwilaaja? Apu kelegawo ii sewaŋa mewutiwaajoŋ ano moneŋ uuta kolooro ii ejemba wanaya oŋono sokonaga.”
10 Jiisasnoŋ uumomogia ii iima kotoŋ kokaeŋ iŋijoro, “Emba kokawaa uuta ii mono naambaajoŋ meŋ boliju? Iinoŋ sili awaa ama sororogoŋ nono sokonja. 11  *Ejemba wanaya ii kambaŋa kambaŋa batugianoŋ laligowuto, niinoŋ oŋoo batugianoŋ kambaŋ so mende laligomaŋa.
12 Niinoŋ komuwe roŋ koma nombutiwaajoŋ ama kelenoŋ selena nomorija. 13 Niinoŋ qaa hoŋa moŋ kokaeŋ iŋijowe mobu: Oligaa Buŋa koi kantri kanoŋ me kanoŋ jeŋ seigi kembaati, iikanoŋ emba koi kanoŋ iwoi ama nonji, iikawaa bujuya kaaŋgadeeŋ jegi seiro iwaajoŋ romoŋgoŋ laligowuya.” Kiaŋ.
Juudasnoŋ Jiisas memelolo meŋ mumambaajoŋ uumotooŋgo ano.
Maak 14.10-11; Luuk 22.3-6
14 Kambaŋ kanoŋ gowokouruta 12 yoŋoonoŋga moŋ qata Juudas Iskariot iinoŋ jigo gawoŋ galeŋ yoŋoonoŋ kema 15  *kokaeŋ qisiŋ oŋono, “Niinoŋ Jiisas memelolo meŋ muŋ borogianoŋ ambe oŋonoŋ naa tawaga nombuya?” Qisiŋ oŋono silwa moneŋ kota 30 weeŋgoŋ borianoŋ aŋgi. 16 Aua iikanondeeŋ kanaiŋ Jiisas kambaŋ moŋgeŋ memelolo meŋ mumambaa kana moma moŋgama kokobimbiŋ koma laligoro. Kiaŋ.
Jiisasnoŋ gowoko yoŋowo Pasowa lama negi.
Maak 14.12-21; Luuk 22.7-13, 21-23; Jon 13.21-30
17 Bered yiistya qaa iikawaa kendoŋ weeŋ mutuyanoŋ (Sikunenenoŋ) gowoko woi yoronoŋ Jiisaswaanoŋ kaŋ kokaeŋ qisiŋ muri, “Boi, nono miri dakanoŋ kema pasowa lama mozozoŋgoŋ goni newaga? Aiŋga nomaeŋ eja?”
18 Qisiŋ muri kokaeŋ meleeno, “Oro Jerusalem sitinoŋ uma eja moŋ mojeŋi, ii mokolooŋ kokaeŋ ijowao, ‘Boinoŋ jeja: Noo kambananoŋ mono dodowija. Niinoŋ goo mirinoŋ kaŋ gowokouruna yoŋowo Pasowa lama newoŋa.” ’ 19 Gowoko yoronoŋ Jiisasnoŋ jeŋ kotoŋ oronoti, iikawaa so otaaŋ Pasowa lama mozozoŋgori.
20 Mare kolooro gomaŋ tiiro Jiisasnoŋ gowokouruta 12 yoŋowo miri iikanoŋ kouma uma duŋ kosianoŋ rama nene mendeema negi. 21 Nene neŋ neŋ rama Jiisasnoŋ kokaeŋ iŋijoro, “Niinoŋ qaa hoŋa moŋ kokaeŋ iŋijowe mobu: Oŋoonoŋga moŋnoŋ mono memelolo meŋ nombaa.” 22 Kaeŋ iŋijoro moma iikanondeeŋ uugianoŋ wosobiri somata kolooro kanaiŋ aŋa aŋa qisiŋ muŋ ijogi, “Poŋ, mono noojoŋa jewabo?”
23  *Qisiŋ mugi kokaeŋ meleeno, “Niwo bered qaaŋnoŋ qenduŋgoji, mono iinoŋ. 24 Siwe gomambaa Eja hoŋanoŋ mono iwaajoŋ qaa oogita ejiwaa so oŋanoŋ namo mesaoŋ kembaato, moŋnoŋ ii memelolo meŋ mubaati, iwaajoŋ mono ‘Yei!’ jeŋ qama wanjinjiŋgojeŋ. Iikawaa iroŋa kanjaŋawonoŋ mono iwaa qaganoŋ ubaa. Eja ii nemuŋ koro uutanoŋga mende asuginagati, iikanoŋ mono afaaŋgoŋ munaga.” Kiaŋ.
25 Kaeŋ meleeno Juudas memelolo meŋ mubaati, iinoŋ kokaeŋ meleema ijoro, “Boi, ii mono noojoŋa jewabo?” Jiisasnoŋ kokaeŋ ijoro, “Jejaŋi, mono kiaŋ!” Kiaŋ.
Pombo samoŋ konoga negi.
Maak 14.22-26; Luuk 22.14-20; 1 Kor 11.23-25
26 Nene neŋ rama Jiisasnoŋ bered meŋ kotuegoŋ motoŋ oŋoma kokaeŋ iŋijoro, “Koi neenaa busuna. Ii mono meŋ newu.”
27 Kaeŋ iŋijoŋ wain qambi meŋ qama kooliŋ daŋgiseŋ jeŋ oŋoma kokaeŋ iŋijoro, “Oŋo kuuya mono qambi kokanoŋa newu. 28  *Koi neenaa sana. Ii Anutunoŋ ejemba yoŋowo soomoŋgo areŋ ano kotiiwaatiwaajoŋ sana molaagi kemero ejemba mamaga yoŋoo siŋgisoŋgogia mesaowaa. 29 Niinoŋ qaa moŋ kokaeŋ iŋijowe mobu: Niinoŋ wain kasawaa hoŋa koi mombo toroqeŋ mende nemaŋa. Kanageŋ Maŋnaa bentotoŋ uutanoŋ eu raniŋ jejelombaŋ ambaati, weeŋ iikanoŋ mono wain apu qaita moŋ ii oŋowo nemaŋa.”
30 Kaeŋ iŋijoŋ korisoro rii qama mesaoŋ kema Oil gere baaŋanoŋ ugi.
Piitonoŋ Jiisas qakoombaatiwaajoŋ ijoro.
Maak 14.27-31; Luuk 22.31-34; Jon 13.36-38
31  *Uma Jiisasnoŋ kokaeŋ iŋijoro, “Gejatootoo eja moŋnoŋ qaa moŋ kokaeŋ oorota eja,
‘Niinoŋ galeŋgia qewe
lama tuuŋanoŋ deembuya.’
Iikawaa so oŋonoŋ kuuya kete gomantiiŋanoŋ uugia noojoŋ ama boliro nomesaoŋ boratiwuya.
32  *Boratigi nuwuyato, niinoŋ mono koomunoŋga waama waladeeŋ Galili prowinsnoŋ kema iikanoŋ asugiŋ oŋomaŋa
33 Kaeŋ iŋijoro Piitonoŋ meleema kokaeŋ jero, “Yoŋonoŋ kuuya uugia goojoŋ ama boliro gomesaoŋ boratiwuti eeŋ, niinoŋ mono kileŋ kambaŋ moŋnoŋ mende gomesaomaŋa.” 34 Jero Jiisasnoŋ ijoro, “Niinoŋ qaa hoŋa moŋ kokaeŋ gijomaŋa: Kurunoŋ mende qaro giinoŋ kete gomantiiŋanoŋ qakooma nona indiŋ karooŋ koloowaa.”
35 Kaeŋ jeroto, Piitonoŋ kokaeŋ ijoro, “Boi, kaeŋ qaagoto, nii nugi giwo motooŋ komuworagati, ii kileŋ niinoŋ gii mende qakooma gomaŋa.” Gowoko tosaaŋa kuuya kaaŋagadeeŋ qaa iikayadeeŋ jegi. Kiaŋ.
Jiisasnoŋ Gezemane urukisinoŋ qama kooliro.
Maak 14.32-42; Luuk 22.39-46
36 Kaeŋ amiŋ moma kema yoŋowo urukisi moŋ qata Gezemane iikanoŋ keugi. Keuma Jiisasnoŋ gowokouruta kokaeŋ iŋijoro, “Niinoŋ endu kema qama kooliwe oŋo mono kambaŋ biiwianoŋ koi rabu.” 37 Kaeŋ iŋijoŋ Piito ano Zebediwaa merawoita woi uruama keŋgi Jiisasnoŋ kanaiŋ wosobiri moma konjiliŋ kolooro kana boria qetegoro. 38 Kambaŋ kanoŋ kokaeŋ iŋijoro, “Noo uunanoŋ mono konduŋkonduŋ koma koujiwaajoŋ ama wosobiri mobe koomuya ama nonja. Oŋo mono kokanoŋ rama niwo gbili laligowoŋa.”
39 Kaeŋ iŋijoŋ yaŋodeeŋ boroŋa moŋ toroqeŋ kema simiŋ kuma usugoŋ kokaeŋ qama kooliŋ jero, “Amana, gii iwoi moŋ mende mololombijaŋ. Kawaajoŋ siiŋga eji eeŋ, siimbobolowaa qambia koi kanoŋ mono noo qananoŋ ubabotiwaajoŋ nuamba. Nuambaa me qaagoti, ii mono geeŋgaa uusiiŋgaa so koloowa. Ii noo siimbaa so qaago!”
40 Kaeŋ jeŋ eleeno gowokouruta karooŋ yoŋonoŋ gaoŋ egi iŋiima Piito kokaeŋ ijoro, “Oŋo aua motooŋgoda niwo gbili laligowombaajoŋ mende kotiiju me? 41 Uunananoŋ gbili laligowombaa siiŋa momakejonto, selenananoŋ loolooria kolooja. Kawaajoŋ aŋgobatonoŋ kamaaŋ uŋuwabotiwaajoŋ mono qama kooliŋ gbiligbili laligowu.”
42 Kaeŋ ijoro mombo oŋomesaoŋ kema indiŋ woi kolooro kokaeŋ qama kooliŋ jero, “Amana, siimbobolowaa qambi koi kanoŋ mende nuuguwaati eeŋ, ii saanoŋ nemaŋato, ii mono geeŋgaa uusiiŋgaa so koloowa.”
43 Qama kooliŋ eleeno jaa lologia bomboŋ merotiwaajoŋ mombo gaoŋgadeeŋ egi iŋiiro. 44 Mombo oŋomesaoŋ leegeŋ kema qaa iikayadeeŋ mombo jeŋ qama kooliro indiŋ karooŋ kolooro. 45 Gowoko yoŋoonoŋ eleema kaŋ kokaeŋ iŋijoro, “Oŋo toroqeŋ haamo meŋ gaoŋgadeeŋ ewombaajoŋ moju me? Mobu! Moŋnoŋ Siwe gomambaa Eja hoŋa memelolo meŋ muro gawman eja sisiwerowerogiawo yoŋoo borogianoŋ ubaa. Iikawaa aua kambaŋanoŋ mono kaŋ kuuja. 46 Mono waagi kemboŋa! Memelolo meŋ nombaati, iinoŋ mono kosere koi kaja.” Kiaŋ.
Jiisas qelanjiŋ meŋ somoŋgogi.
Maak 14.43-50; Luuk 22.47-53; Jon 18.3-12
47 Jiisasnoŋ kaeŋ jeŋ nano iikanoŋ gowokouruta 12 yoŋoonoŋga moŋ qata Juudas iinoŋ tuuŋ somata moŋ jeta meŋ oŋono kougi. Jigo gawoŋ galeŋ ano kantriwaa jotamemeya yoŋonoŋ ii wasiŋ oŋoŋgi manjawaa soo somata ano wasagia meŋ kagi. 48 Memelolo memambaajoŋ anoti, iinoŋ waladeeŋ yoŋowo aiwese qaa kokaeŋ somoŋgoŋ iŋijoro, “Niinoŋ eja buuta kitoŋ nemaŋati, iinoŋ mono ii kolooja. Mono ii meŋ somoŋgowu.”
49 Kaeŋ iŋijoŋ kaŋ iikanondeeŋ Jiisaswaanoŋ keuma “Kokona (Boi), uubonjoŋ!” jeŋ buuta kitoŋ nero. 50 Kitoŋ nero Jiisasnoŋ kokaeŋ ijoro, “Alana, gii naambaajoŋ kajaŋi, ii mono uulaŋawo amba.” Kaeŋ ijoro eja tuuŋ yoŋonoŋ Jiisaswaanoŋ kouma qelanjiŋ meŋ somoŋgogi. 51 Somoŋgogi Jiisaswo laligogiti, iyoŋoonoŋga moŋnoŋ borianoŋ manjawaa soo somata horoŋ jigo gawoŋ galeŋ waŋaa weleŋqeqeya qeŋ gejia kotogoro kamaaro.
52 Jiisasnoŋ ii iima kokaeŋ ijoro, “Mono mesaowa! Manjawaa soo somata taaŋgeŋ mewuti, ii mono kuuya manjawaa soo somatanoŋ uŋuro komuwuya. Kawaajoŋ mono sooga kopiŋanoŋ qena kemeba! 53 Niinoŋ Amana qama kooliwe saanoŋ ilaaŋ nombaati, ii mojaŋ me qaago? Qama kooliŋ mubenagati, iinoŋ mono iikanondeeŋ gajoba manjaqeqe tuuŋ 12 uuguŋ wasiŋ oŋono kaŋ ilaaŋ nombuyaga. 54 Ilaaŋ nombuyagati eeŋ, Buŋa Terewaa qaayanoŋ mono nomaeŋ hoŋawo koloonaga? Buŋa Tere qaawaa so iwoi koi kanoŋ mono asugiwaa jejetaga kolooja.”
55  *Kambaŋ iikanondeeŋ Jiisasnoŋ manjaqeqe tuuŋ ii kokaeŋ iŋijoro, “Nii kikekakasililiŋ ejaga qaagoto, kileŋ noojoŋ kaeŋ moma manjawaa soo somata ano wasa meŋ noma somoŋgowombaajoŋ kouju. Niinoŋ weeŋ so jiwowoŋ jigonoŋ oŋowo rama nama Buŋa qaa kuma oŋoma laligowe mende noŋgi. 56 Kaento, iwoi kuuya koi mono gejatootoo ejembanoŋ qaa oogiti, iikanoŋ hoŋawo koloowaatiwaajoŋ asugija.”
Jiisas somoŋgogi gowoko yoŋonoŋ kuuya Jiisas mesaoŋ boratiŋ umburatiŋ keŋgi. Kiaŋ.
Jigowaa jotamemeya yoŋonoŋ Jiisaswaa qaa gawoŋ megi.
Maak 14.53-65; Luuk 22.54-55, 63-71; Jon 18.13-14, 19-24
57 Manjaqeqe eja Jiisas meŋ somoŋgogiti, iyoŋonoŋ ii wama jigo gawoŋ galeŋ waŋa qata Kaiafas iwaa mirinoŋ keŋgi. Keŋgi Kana qaawaa boi ano kantriwaa jotamemeya yoŋonoŋ iikanoŋ kaŋ ajoroogi. 58 Keŋgi Piitonoŋ sigeŋsigeŋ oŋotaaŋ iikanoŋ keuma jiŋkaroŋ miriwaa kiropo uutanoŋ uro. Uma tetegoyanoŋ nomaeŋ koloowaati, ii iimambaajoŋ weleŋqeqe eja yoŋoo batugianoŋ raro.
59 Kaeŋ raroto, jigo gawoŋ galeŋ ano jigo kaunsol tuuŋ yoŋonoŋ Jiisaswaa selenoŋ kuukuu qaa nomaeŋ mondoŋ naŋgoŋ jeniŋ qegi komuwaatiwaajoŋ moŋgaŋgi. 60 Moŋgama nama mamaganoŋ waama nama qaa qoloŋmoloŋgoya Jiisaswaa selianoŋ kuuŋ naŋgoŋ jegito, kileŋ kania moŋ mende mokoloogi. Mende mokoloogito, tetegoyanoŋ eja woi kouma 61  *kokaeŋ jeri, “Eja koi kanoŋ mono kokaeŋ jero mori, ‘Nii saanoŋ Anutuwaa jiwowoŋ jigoya kondeembe namonoŋ kamaaro weeŋ karoombaa uutanoŋ ii mombo metaama kuumaŋa.” ’
62 Kaeŋ jeri jigo gawoŋ galeŋ waŋanoŋ waama Jiisas qisiŋ muŋ kokaeŋ ijoro, “Yoŋonoŋ goo seleganoŋ qaa kuuŋ naŋgojuti, iikawaa kitia moŋ jewaga me qaago?” 63 Qisiŋ muro Jiisasnoŋ iwoi bologa moŋ mende anoto, kileŋ qaaya bogoro nano. Qaaya bogoro nano jigo gawoŋ galeŋ waŋa iinoŋ kokaeŋ ijoro, “Niinoŋ Anutu laaligo Toyaa qatanoŋ kokaeŋ qisiŋ kuuŋ gonjeŋ: Gii Anutuwaa Meria Kraist koloojaŋ me qaago, ii tororo jeŋ jojopaŋ qaanoŋ jeŋ kotiina moboŋa.”
64  *Kaeŋ ijoro kokaeŋ jero, “Jejaŋi, mono ii. Iito, niinoŋ kuuya oŋo kokaeŋ iŋijowe mobu: Kambaŋ kokaambadeeŋ kanaiŋ Siwe gomambaa Eja hoŋanoŋ mono ku-usuŋ Toyaa boro dindiŋanoŋ rama kanageŋ sombimbaa koosu qaganoŋ kamaaro iibuya.”
65  *Qaa ii jero jigo gawoŋ galeŋ waŋa iinoŋ malekuya menjurama kokaeŋ jero, “Yei, maŋgaa siita! Mono Anutu mepaegoja. Tosianoŋ qaaya naŋgowutiwaajoŋ mombo mende qisiŋ oŋomboŋa. Anutu mepaegoji, ii keteda koi oŋoaŋgio modaboroju. 66 Kawaajoŋ oŋo mono nomaeŋ romoŋgoju?” Kaeŋ qisiŋ oŋono kokaeŋ jeŋ tegogi, “Iinoŋ mono koomuwaa buŋa koloowa.”
67  *Kaeŋ jeŋ tegoŋ jaayanoŋ sulaapaŋ qeŋ moriŋ borogia kuma palapaŋanoŋ qegi. Tosianoŋ uruŋanoŋ qetaaliŋ 68 kokaeŋ ijogi, “Gii gejatootoo eja Kraist koloojaŋiwaajoŋ moronoŋ guji, mono iwaa qata qana moboŋa.” Kiaŋ.
Piitonoŋ Jiisas qakoono.
Maak 14.66-72; Luuk 22.56-62; Jon 18.15-18, 25-27
69 Kaeŋ kolooro Piitonoŋ seleeŋgeŋ kiropo uutanoŋ sombenoŋ raro. Raro weleŋqeqe emba moŋnoŋ iwaanoŋ kaŋ kokaeŋ jero, “Gii kaaŋagadeeŋ Galili eja Jiisaswo motooŋ laligona.” 70 Kaeŋ jeroto, kuuya yoŋoo jaagianoŋ qakooma kokaeŋ jero, “Qaa jejaŋi, ii mono kondanjeŋ.” 71 Kaeŋ jeŋ kiropo naguyanoŋ kemero weleŋqeqe emba moŋnoŋ ii iima eja kosianoŋ naŋgiti, ii kokaeŋ iŋijoro, “Eja koi kanoŋ mono kaaŋagadeeŋ Nazaret eja Jiisaswo laligoro.”
72 Kaeŋ iŋijoro mombo qakooma jojopaŋ qaanoŋ jeŋ kotiiŋ kokaeŋ jero, “Niinoŋ eja ii mende moma mujeŋ.” 73 Kambaŋ boroŋa moŋ tegoro eja kosianoŋ naŋgiti, iyoŋonoŋ Piitowaanoŋ kouma kokaeŋ ijogi, “Oŋanoŋ! Giinoŋ kaaŋagadeeŋ yoŋoonoŋga moŋ koloojaŋ! Galili qaa aro jejaŋi, iikanoŋ mono kaaŋagadeeŋ ii qendeeno mojoŋ.” 74 Ii moma kanaiŋ aŋa qasuaaŋ aoŋ jojopaŋ qaanoŋ jeŋ kotiiŋ jero, “Nii eja ii mende moma mujeŋ! Qaa qoloŋmoloŋgoya jewenagati eeŋ, Anutunoŋ mono iroŋa meleema nomba.” Kaeŋ jero iikanondeeŋ kuru qaro.
75 Kurunoŋ qaro moma Jiisasnoŋ qaa kokaeŋ ijoroti, ii romoŋgoro, “Giinoŋ wala indiŋ karooŋ qakooma nona kurunoŋ qabaa.” Qaa ii romoŋgoŋ wosoya jumambaajoŋ ano seleeŋgeŋ kemeŋ meduqedu meŋ saaro. Kiaŋ.
* 26:2 Eks 12.1-27 * 26:2 Pasowa ii Kiaŋkomu kendoŋ. Qaa iikawaa kania ii Niniima kobooŋ nunuuguro. Eksodus 12.15 * 26:7 Luuk 7.37-38 * 26:11 Dut 15.11 * 26:15 Zek 11.12 26:18 Anutunoŋ Jiisas komuwaatiwaa kambaŋa anoti, iikawaajoŋ jeja. * 26:23 Ond 41.9 * 26:28 Eks 24.8; Jer 31.31-34 * 26:31 Zek 13.7 * 26:32 Mat 28.16 26:53 Room yoŋoonoŋ liijon me manjaqeqe tuuŋ moŋ ii manjaqeqe eja 6,000 kawaa so kolooŋ laligogi. Kawaajoŋ manjaqeqe tuuŋ 12 yoŋoo jaŋgogia ii Siwe gajoba 72,000 kawaa so. * 26:55 Luuk 19.47; 21.37 * 26:61 Jon 2.19 * 26:64 Dan 7.13 * 26:65 Lew 24.16 * 26:67 Ais 50.6