17
David i doko Goliat
Ma ra tarai Pilistia dia ga vaninare kadia tarai na vinarubu pi diat a tut na vinarubu; dia ga pot varurung aro Soko aina ta ra langun Iuda, ma dia ga ngo pit livuan Soko ma Aseka ta ra langun Epes-Damim. Saul ma ra tarai Israel dia ga pot varurung, ma dia ga ngo pit ta ra male Ela, ma dia ga tur tatamiai kakapi upi ra tarai Pilistia. Ra tarai Pilistia dia ga ki tai tika na papar a male, ma ra tarai Israel tai ta ra tikai, ma ra male i ga ki livuan ta diat.
Ma tika na te Pilistia, a rangrang na tutana maro Gat, a iangina Goliat, i ga irop kan ra tarai na vinarubu Pilistia; kana lolovina i ga da tika na pokono ma ra papar. I ga toke pa ra kere, ma i ga ule ra ongaongoi di ga pait ia ma ra umana vulegi na palariam, ra mamatina i ga da ra lavuvat na vinun na kilogram (a ura mar na paun), ma i ga vung ra bakbakit ai ra kakene, ma i ga taline ra rumu i mangi ta ra ul a varana; go parika di ga pait ia ma ra palariam gobol. Ra palpalum i kana ngala na rumu i ga da ra davai nina i ki ta ra ur na virvir mal, ma ra mamat i ra ngie i kana rumu, nina i palariam, i ga da a vinun ma tika na kilogram (a ura vinun ma a ilima na paun); kana tena kapkap bakbakit i ga lualua tana.
I ga tur ma i ga oraoro pire ra tarai na vinarubu Israel dari: Ta ra ava ava tur tatamiai upi ra vinarubu? Vakir laka iau a te Pilistia, ma avat a umana vilavilau tai Saul? Avat a pilak pa tikai ta vavat pi na vana uti piragu. Gala na doko iau ta ra vinarubu avet a vilavilau pire vavat, ma gala ina uvia, ma ina doka, avat kaveve umana vilavilau, ma avat a torom uka ta vevet. 10 Ma ra te Pilistia i ga biti bula: Gori iau tut ure ra tarai na vinarubu Israel, uti ta tutana pi amir a varubu! 11 Ba Saul ma ra tarai Israel par dia ga valongore go ra umana tinata kai ra te Pilistia, dia ga ngarangarao, ma dia ga burut na kaia.
12 Ma David, ia ra natu i Iese, ra te Eprata maro Beteleem-Iuda. Ma Iese i ga tar vangala lavutul na bul tutana, ma i ga patuana ba Saul i ga ki na king, ma pa i ga tale pi na mur ra utul a luaina natuna ta ra vinarubu. 13 Ma go ra iang i ra utul a natuna nina dital ga vana ta ra vinarubu: Eliab, ra luaina, ma namur Abinadab, ma ra vautuluna Sama. 14 David ia ra muruna kakit; ra utul a luaina dital ga varagur ma Saul. 15 David i ga varvarvakai pire Saul, ma i ga balaure bula ra umana sip kai tamana aro Beteleem. 16 Ma ra rangrang na tutana Pilistia i ga tur ra malana ma ra ravian ta ra luaina mata i ra tarai Israel ure ra ivat na vinun na bung.
17 Ma Iese i ga biti tai natuna David: Una tak pa go ra epa na vit di ga rang ia, ma go ra vinun na gem, ma una kap lulut diat pire ra utul a turam ta ra gunan ra tarai na vinarubu dia ngo pit tana; 18 una kap bula a vinun na tiis tadav ra lualua ta kadital loko. Una titir upi ra utul a turam ba dital dave, ma una kap ta varvai ure dital uti piragu. 19 Ma Saul ma ra tarai na vinarubu par Israel dia ga ki ta ra male Ela, ma dia ga varubu ma ra tarai Pilistia.
20 Ma David i ga tut ta ra malana, ma i ga nur kapi ka ra kikil na sip tai ra tena balabalaure sip, ma i ga kap pa nina ra magit Iese i ga tulue me, ma i ga vana da di ga tulue. Ba i ga pot nagam aina dia ga ngo pit ie, i ga ti valongore ke ra tarai na vinarubu dia ga kukula ba dia vana ta ra vinarubu. 21 Ma ra tarai Israel ma ra tarai Pilistia dia ga tur tatamiai upi ra vinarubu. 22 Ma David i ga tul tar ra umana pupulu tai nina i ga balaure ra tabarikik, ma i ga vutvut tadav ra tarai na vinarubu upi na matoto ure ra utul a turana.
23 Ma ba i ga tatata pa dital nam ra rangrang na tutana i ga ti tur rikai ka kan ra tarai Pilistia. Ma go ra tutana ia ra te Pilistia maro Gat, ma a iangina Goliat. I ga vul diat da lua, ma David i ga valongore. 24 Ma ra umana tutana par Israel dia ga lop ma ra bunurut ba dia ga gire, 25 ma dia ga biti: Ea, ava tar gire laka nam ra tutana nina i vut ma i vul Israel? Ra king na tul tar ra ngala na tabarikik tai nina ba na doka; na tul ta bula natuna tana, a vavina, ma diat ta ra kuba i tamana diat a vatur vake ra kini langalanga livuan tai Israel.
26 Ma David i ga biti tai nina dia ga tur maravai pirana: Da tul tar ra ava pire nina ra tutana ba na doko nam ra te Pilistia abara, ma na pun vue go ra niruva tai Israel? Tago to ia go ra te Pilistia, nina pa i mur ra pokakikil, pi na kulume ra tarai na vinarubu kai ra God a launa? 27 Ma ra tarai na vinarubu dia ga ve da lua ure nina ra tutana ba na doko ra te Pilistia. 28 Ma Eliab, a luaina turana, i ga valongore ba dia ga tata ma ra tarai; i ga kankanuane David, ma i ga biti: Ta ra ava u tar vana uti? U ga tibe to ia pi na balaure ra umana sip, a umana biaui, ta ra bil? Iau nunure kaum ninguk, ma ba u mur uka ra nuknukim; u ga pot ika pi una gire ra vinarubu. 29 Ma David i ga biti: Ava bar i kaina tagu? Iau tia titir ika. 30 Ma i ga tur tapuku, ma i ga titir da lua, ma ra tarai na vinarubu dia ga bali ia da lua. 31 Ba dia ga valongore nam David i ga tatike, ra tarai na vinarubu dia ga ve Saul ure; ma dia ga ben pa ia tadav Saul.
32 Ma David i ga biti tai Saul: Kaugu luluai, koko una burut, kaum tultul na vana ma na varubu ma ra te Pilistia. 33 Ma Saul i ga biti tai David: Pa i tale u pi una tut ure go ra te Pilistia pi amur a varubu me, tago u a barmana ka, ma ia, i ga varubu papa ania i ga barmana.
34 Ma David i ga biti tai Saul: Kaum tultul i ga balaure ra kikil na sip kai tamana, ma ba ta leon, ba ta bear* i ga ra pa ra sip kan ra kikil na Sip, 35 iau ga korot mur ia, ma iau ga ub ia, ma iau ga valaun pa ia kan ra ngiene, ma ona i ga tut ure iau, iau ga tabe vake ra kabene, ma iau ga kita doka. 36 Kaum tultul i ga doko ta umana leon ma ta umana bear bula, ma go ra te Pilistia, nina ba pa i nunure ra pokakikil, na da tikai ta diat, tago i kulume ra tarai na vinarubu kai ra God a launa. 37 A Luluai nina i ga valaun iau kan ra lima i ra leon ma ra lima i ra bear, na valaun iau kan ra lima i go ra te Pilistia. Ma Saul i ga biti tai David: Una vana, ma boina ba ra Luluai na maravut u.
38 Ma Saul i ga vamong David ma kana umana mal, ma i ga vatoke tar ra kere di pait ia ma ra palariam gobol, ma i ga ule ra ongaongoi di ga pait ia ma ra umana vulegi na palariam. 39 David i ga vi taun ra ongaongoi, ma kana pakat na vinarubu, ma i ga valar ra vinavana, ma pa i ga tale tago pa i ga la ta ra vargal damana. Ma David i ga biti tai Saul: Pa iau pait valar pa ra vinavana ma go diat. Ma David i ga tak vue diat, 40 ma i ga tak pa kana buka, ma i ga pilak pa a ilima na lika ta ra tava alir, ma i ga poe diat ta ra popopoi kai ra tena balabalaure sip; i ga vature kana vaian ta ra limana, ma i ga vana upi na barat ra te Pilistia.
41 Ma ra te Pilistia bula i ga tut upi na barat David, ma kana tena kapkap bakbakit i ga lualua tana. 42 Ma ba ra te Pilistia i ga bobo, ma i ga gire David, i ga kulume tago ia ra barmana ka. 43 Ma ra te Pilistia i ga biti tai David: Dave, iau a pap vang upi una tadav iau ma ra buka? Ma ra te Pilistia i ga vul David ta ra iang i kana umana god. 44 Ma ra te Pilistia i ga biti tai David: Una tadav iau, ma ina tabar ra umana beo liuliu ma ra lavur leing ra pupui ma ra viom. 45 Ma David i ga biti tai ra te Pilistia: U tar tut ure iau ma ra pakat na vinarubu ma ra rumu i mangi, ma iau, iau tar tut ure u ta ra iang i ra Luluai kai ra lavur kor, ra God kai ra loko na tarai na vinarubu Israel, nina ba u vul ia gori. 46 A Luluai na nur tar u ta ra limagu, ma ina kutu vue ra ulum, ma ina tabar ra umana beo liuliu ma ra umana leing ta ra gunagunan ma ra pakam ma ra paka i ra tarai na vinarubu Pilistia, upi ra rakarakan a gunagunan na nunure ba ra God kai Israel i laun, 47 ma upi diat par ati maravai diat a kapa ba ra Luluai pa i varvalaun ma ra pakat na vinarubu ba ra rumu. A Luluai i kure go ra vinarubu, ma na nur tar u ta ra dedek i vevet.
48 Ma ba ra te Pilistia i ga kakari tadav David upi na ub ia, David i ga vut uro na lua pi dir a varkuvo ma ra te Pilistia; 49 ma i ga pong pa ra lika ta ra popopoi, ma i ga vaian ra pal a matana me, ma ra lika i ga ta ra pal a matana, ma i ga bura ra pia. 50 David i ga uvia pa ra te Pilistia ma ra vaian ma ra lika, ma tago pa kana ta pakat, 51 i ga vut tadav ra te Pilistia, ma i ga tak pa kana pakat kan ra popopoi ai ra pakat, ma i ga pakat kutu vue ra uluna. Ma ba ra tarai Pilistia dia ga gire ba kadia ngala i ga tar virua dia ga vilua.
52 Ma ra tarai Israel ma ra tarai Iuda dia ga tut, ma dia ga kukula, ma dia ga korot mur ra tarai Pilistia tuk ta ra mataniolo uro Gat, ma tadav ra mataniolo ta ra pia na pal Ekron; ma ra umana kinkin dia ga bura nangananga papa Saraim tuk uro Gat ma Ekron. 53 Ma ra tarai Israel dia ga talil kan ra varkorot ma ra tarai Pilistia, ma dia ga kale pa kadia tabarikik. 54 David i ga kap pa ra lor i ra te Pilistia urama Ierusalem, ia kaka kana vargal i ga vung ia ta kana pal na mal.
55 Ba Saul i ga gire David i vanavana tadav ra te Pilistia, i ga biti tai Abner ra luluai i ra tarai na vinarubu: Nam ra barmana, a natu i to ia? Ma Abner i ga biti tai ra king: Da iau laun, pa iau nunure. 56 Ma ra king i ga biti: Una matoto ure nam ra barmana ba a natu i to ia.
57 Ma ba David i ga doko ra te Pilistia, ma i ga lilikun mulai, Abner i ga ben pa ia tadav Saul, ma i ga vatur vake ra lor i ra te Pilistia ma ra limana. 58 Ma Saul i ga biti tana: Ea, To An, u a natu i to ia? Ma David i ga biti: Iau ra natu i kaum tultul Iese, nina ba ra te Beteleem.
* 17:34 A bear, tika na mangana leing, a tena varkarat ma i ngala ra dekdekina.