Kakalaŋan ka kiti kaluum ka
Ⅰ Hikee hinoom, Yéesu naayeno kaluum lakeenaay. Ta naapaye ta, akee ti pinapana pa pakateyoo naasokoo: “Ahámpaatiin, yísanool unii fa nkaluum samat nii fa Saŋ náayisanoole fa pinapana pa pakateyoo.” Ⅱ Yéesu naasokii: “Niŋ niyeniyaa kaluum innisok:
'Paapaa,
álimaati caacawi cisampanee,
álimaati cáwii ca citii cíkey.
Ⅲ Alímaati aawufan unii hinoom óo hinoom paliyal pa putoonii.
Ⅳ Alímaati aaponket unii umuuyen wa utoonii,
kaatuko unii lompo uponketaaponket keemuuyene ka toonii,
timpi katan unii upunow ti híluuŋu ha.'”
Ⅴ-Ⅵ Yéesu nene asokii: “Usokaa akee ti aluu ataake áwi éekaawoolii mpisit, aataakut aŋa aafawufanoo apili. Fiye, ankaay pati akee áwiyi insokoo: 'Awíyam, máakiyam kúmpuul káhaaciil, kaatuko, akee áwiyam ákaawoolii féefiye, taakut waah ewwa inci fawufanoo apili.' Ⅶ Eeyem ya páhantuwa náañahaniyi apusok: 'Timpi yokanam! Hunkut ha hikuleekul, inci niŋ epuukam uhintaahinto, eti yíni piyito puwufani kúmpuul.' Ⅷ Inci pusok aluu: Háati aŋa ayitiit apiwufani kúmpuul ka kamma naayem áwiyi, pale afaalito apiwufani aŋa ansoolahe ya púlooŋ kamma antaakut ñusuu iŋŋiiniyoo.
Ⅸ “Inci pusok aluu, niluum efipuwun aluu, niŋes efinilaŋan, niwenken éfipipankin aluu hunkut ha. Ⅹ Kaatuko an óo an eeluume afaawunee, an óo an eeŋese afaalaŋan, an óo an eewenkene áfaapankinee. Ⅺ Ayme faaf ti aluu, niŋ añiini aluumuu yoon, awwufanoo kaafepa? Ⅻ Niŋ fotom naaluumi heeh awwufanoo púntalo? ⅩⅢ Niŋ aluu keenaput ka nimeya kawun waah weenape epuuk aluu, puume Paapaa ti aluu eeyem ya alacana atahaŋ naawufane Kunuu ka keenape ka payenka keeluumoo ko ka.”
Hinookuyee ha hiti Yéesu
ⅩⅣ Hikee hinoom nene, Yéesu naayeno hiyaanu hísaalumant heeyinaat káakup. Ta hísaalumant ha níhifulii ta, áyiin a éekupantoo ya náakupii, kayoŋ ka ínnim ko. ⅩⅤ Pale pakakee paka nkasok: “Ti caacaw Pelesepul*, áhampaatiin a ati kísaalumant ka, innayaan kísaalumant ka.” ⅩⅥ Pakakee paka nkálafiyoo puwinko, nkasokoo áyisanii píyisan péeyisane nii Pútuun pa púpoñiyoo. ⅩⅦ Pale, Yéesu náameyi pámiiloolalii, naasokii: “Cáwii óo cáwii céetaakoolanooliye, eficinow; pukumpaan etenco púlooŋ efipuhumaloolo mpinaŋanoolo ti enow. ⅩⅧ Nisok nii ti caacaw Pelesepul inci niyyaan kísaalumant ka. Pale niŋ cáwii ca citi Seetaani cíkatinooliyaa, puume éficiyini pisiiŋo? ⅩⅨ Fiye, niŋ ti caacaw Pelesepul inci niyyaan kísaalumant ka, pinapana pa pakati aluu ti pakayme nkayaan ko? Ooto, efikayeno píhina aluu kíiti. ⅩⅩ Pale niŋ ti caacaw ca citi Pútuun pa inci niyyaan kísaalumant ka, ooto, cáwii ca citi Pútuun pa cícoliyoocol ti aluu.
ⅩⅪ “Niŋ áyiin eetaake sempe naataak lompo pucoolaŋ ayeniyaa efaas ekumpaan ya eteyoo, waah óo waah uteyoo weeyem toko, uwwa ti pamankal peenape. ⅩⅫ Pale niŋ taakaa áyiin eehaŋoo sempe, éekeyii kátaakoolanoo, naaheekoo, naacoop pucoolaŋ pa piteyoo empa náayinane pa tempo, náapaacinool waah óo waah uteyoo.
ⅩⅩⅢ “An eeneetaat niŋ inci, apookaampook, an eeyankananutam kaaconcenool, nahancalool-hancalool.
ⅩⅩⅣ “Niŋ hísaalumant hífulaa ti an, nihimuusool-muusool ti káahaaŋ tes ti hiŋes éyekunooluma. Niŋ hílaŋaniyoot, nihisokoolo: 'Túulam inci puñoho pati aŋa inci ínfulii ya.' ⅩⅩⅤ Ti éñohoonii eteeho, nihitook ékinuma ya neeneeŋee neememanoolee pitempo tak. ⅩⅩⅥ Fiye, nihikaay, níhicoopii kikee kísaalumant isak niŋ kúsupak keehaŋe ho pakanc, nkinako nkikin toko. Kúnuul ka kikelan ka kiti an a aŋuu nkihaŋ páciite kíyaañ ka.”
ⅩⅩⅦ Yéesu ti hisoku ha eehuu, aal náaceekii ti kayoŋ ka: “Iññáa ya eepukuu ya náacuuwani ánapiyanee-nápiyan.” ⅩⅩⅧ Pale Yéesu naañahanoo: “Payenka nkásiitan ka hilim ha hiti Pútuun pa nkáhin ho kánapiyanee-nápiyan.”
Kacakan ka kiti píyisan pa
ⅩⅩⅨ Uyoŋ wa ta núuconcoolii ta, Yéesu naasok: “Ekaay eyye, ekaay eenaput. Uyya ti kacakan píyisan péeyisane nii Pútuun pa púpoñiyaam, pale háati poonool étikayisanee, fo píyisan pa piti Jonas. ⅩⅩⅩ Samat nii Jonas fa naayeniye fa píyisan ti pakati Ninew, fo lompo inci, Añii An, fayeno píyisan ti ekaay eyye.
ⅩⅩⅪ “Ta infiyye, amansa ya aal a ati Sepa, náafulii ti mah méelaaŋeelaaŋ ápikey peti amansa ya Solomon káasiitan ecohato ya eteyoo§. Fiye, heeyem ha le hihaŋaahaŋ amansa ya Solomon. Ekina ewune, ti hinoom ha hiti íhinu kíiti ya, amansa ya aal a ati Sepa afaasiiŋo hátikin ekaay eyye náayisan yo nii enowaanow. ⅩⅩⅫ Fo lompo incuke, Jonas náatuunan hilim ha hiti Pútuun pa pakati Ninew, nkáwunko umuuyen wa uteyii. Fiye, heeyem ha le hihaŋaahaŋ Jonas. Ekina ewune, ti hinoom ha hiti íhinu kíiti ya, pakati Ninew efikasiiŋo hátikin ekaay eyye nkáyisan yo nii enowaanow.”
Piyeno ti ecaaŋ
ⅩⅩⅩⅢ Yéesu naapenanii hisoku: “An acaaŋanantoo lampi naayol yo niŋ fotom náawuf teyyo eheem. Pale nawaŋwaŋ yo ti esafu la ammeya nii an óo an éenakoonii naacuk ecaaŋ ya. ⅩⅩⅩⅣ Ñíkini ñikina ñiyem lampi ya eti eniini. Niŋ ñíkini ñinapaa eniini púlooŋ lompo efeemeeŋ niŋ ecaaŋ. Niŋ ñinaput, eniini lompo neemeeŋ niŋ énimaan. ⅩⅩⅩⅤ Ooto, tah kunuu ti ecaaŋ ya eeyem ya ti awe timpi eyeno énimaan. ⅩⅩⅩⅥ Niŋ eniini púlooŋ eemeeŋaa niŋ ecaaŋ, peetaakut la níme, efeeyeno púlooŋ ti ecaaŋ samat nii ecaaŋ lampi eecaaŋe cataŋ éeyayii ti awe.”
Hinooku ha hiti Pufalisaay pa niŋ pikalaŋana hilim ha heesiiŋanee ha
ⅩⅩⅩⅦ Yéesu ta naapaye ta káakup, Afalisaay naayonkaloo hili pa teyoo. Apikaay, naanako naayeno hili. ⅩⅩⅩⅧ Afalisaay a ta naacuke ta nii Yéesu akuulanut sipeesoo apite ali, ínnimoo teyoo. ⅩⅩⅩⅨ  Ateeteyo naasokoo: “Aluu Pufalisaay pa, tíkitaaŋ elontoŋ ya niŋ epulaatu ya innikuulan, pale páhantuwa aluu innimeeŋ niŋ pálafi piti káalipu niŋ pakanc. ⅩⅬ Aluu pusoŋ pa! Fo Pútuun pa peememanoole pa tíkitaaŋ pikina tom lompo pimemanoole páhantuwa? ⅩⅬⅠ Niwufan salaka weeyem wa lupo keeleke ka, ancuk aluu niŋ waah óo waah efinikuul.
ⅩⅬⅡ “Kúnuul efikiyeno ti aluu Pufalisaay pa, kamma inniwufan himpaac ha heewase ha ŋaasuwan ti pamaañal pa pitaaluu, samat nii kanca, micempanu niŋ típaapikeen. Pale innifiil nii niñaŋaa piyeno keecoonoole ti pututa aluu niŋ pakan paka, ínnilafi Pútuun pa, ántuŋ hikina inniñaŋe íhinu peefiilut weetowiye wa.
ⅩⅬⅢ “Kúnuul efikiyeno ti aluu Pufalisaay pa, kamma ínnilafi piyeno ti kúkon ka keenape ka ti púluumuma pa, ínnilafi pakan paka kapinkakican aluu pinapnap ti kíliŋ ka.
ⅩⅬⅣ “Kúnuul efikiyeno ti aluu, kamma innicuke nii kiyaak keetaakut lánkamaasi enka pakan nkakak tenko péemiit nii kakakaakak ti waah weekuulut.”
ⅩⅬⅤ Fiye, akee ti pikalaŋana hilim ha heesiiŋanee ha naasokoo: “Ahámpaatiin, naasokaa fiyaaw, unii lompo anteñale.”
ⅩⅬⅥ Yéesu naañahanoo: “Aluu lompo pikalaŋana hilim ha heesiiŋanee ha, kúnuul efikiyeno ti aluu, kamma innitiyan pakan paka pitiyo peenapa líŋ, háati niŋ cisiik aluu coonool nílikantoo pitiyo pempuu.
ⅩⅬⅦ “Kúnuul efikiyeno ti aluu, kamma innilut kiyaak ka kiti piyaamakoola pa, payenka símaama aluu nkamuke ka. ⅩⅬⅧ Inníyisanyisan ti páhinal empuu nii nicoonaacoon eeha símaama aluu nkáhine ha, poko kamukale piyaamakoola pa, aluu ínniwalliyanool kiyaak ka kiteyii. ⅩⅬⅨ Ekina ewune Pútuun pa ti ecohato etempo mpusok: 'Inci fápoñiyii piyaamakoola niŋ pupoñapoñ, efikamuk ti poko pakakee, pakakee paka nkakallanii.'
Ⅼ “Ancuk hísim ha hiti piyaamakoola pa púlooŋ heeniisiye ha kápiliŋ ti púcook púlunta pa, efihinaŋee ti hikaw ekaay eyye. ⅬⅠ Písikii ti hísim ha hiti Abel fo ti hísim ha hiti Sakaliya*, eemukee ya ti ekumpaan ya enfakat ya eti Pútuun pa, ti pututa kaaciin ka niŋ la haŋee la kaasampan. Ee, inci pusok aluu, eehe fiye púlooŋ efihinaŋee ti hikaw ekaay eyye.
ⅬⅡ “Kúnuul efikiyeno ti aluu pikalaŋana hilim ha heesiiŋanee ha, kamma innicoope ékululuma ya eti káapankin hunkut ha hiti kameye ka. Aluu faŋ aluu ninakiit lupo, innikit kéelafiye ka pinako.”
ⅬⅢ Yéesu apiyeno hífulu ti ekumpaan ya, pikalaŋana hilim ha heesiiŋanee ha niŋ Pufalisaay pa kiiñii nkili meemak, nkayeniyoo kaakilincanool ti hícump pacakanoolal. ⅬⅣ Kápilafiyoo hikuucu ti eeha afaasok kati káyiniyoo hinooku teeho.
* Ⅺ:ⅩⅤ 11:15 Pelesepul, ekina eyem Seetaani. Ⅺ:ⅩⅦ 11:17 Pakakee paka, fiye nkásiye hilim eehe: “Cáwii óo cáwii céetaakoolanooliye, eficinow; miin óo miin méetaakoolanooliye, efimihancaloolo.” Ⅺ:ⅩⅩⅨ 11:29 Ta infiyye yoon enfakat neemelan Jonas ayaamakoola ya ati Pútuun pa. Pumuus kunoom káhaaciil yoon ya néenuusiyoo ti kantant ka kaloŋayoo (Jonas 1:17). Ⅺ:ⅩⅩⅨ 11:29 Máciya 12:40 § Ⅺ:ⅩⅩⅪ 11:31 Amansa ya aal a ati Sepa, akina ayem amansa aal éefulii ti mah meeyem epees yáali pa caanak ca íncifulii pa (1 Pumansa 10:1-13). Ⅺ:ⅩⅩⅫ 11:32 Jonas 3:1-10 * Ⅺ:ⅬⅠ 11:51 Aŋa ayem ayaamakoola ya (2 Heetaakiye 24:20-22) pale neetaat paapaa ti Saŋ-Patis.