12
Jésu yêge maa bay tôri gengiɲ sa ɓiɲé kaɲ bay kelê kwôlê kibriji wôô wôô hen
(Mt 10: 26-33, Mt 10: 19-20)
1 Kiriɲ bay ka hen na, ɓiɲé dayriɲ naɲ kwônêrji aɲ li wo bay ɗôriɲ sa têrji. Menba, Jésu kôliɲ bay tôri iyôŋ ba: «Ɗéŋge tu melênê sa yerŋge a ɗiba ken yi bay kelê kwôlê kibriji wôô wôô môɲ kwo *Parisiɲêɲê iyôŋ né. Wôsa lamê tu kiriɲ kaji bay ka hen na, yi môɲ wubere iyôŋ.
2 Ani ka uwôbe ka baa geliɲ ba, naɲ men, ka bô kwôni a ka a baa hôniɲ ba, naɲ a men.
3 Wôsa kwôlo kêm wo ken kôl bô dilemne a hen na, a toyiɲ tu tare ɗéɲ ɗéɲ men, kwo ken gwôsiɲ marŋge a bô ira hen kôba bay a ɗayê ta sa ira dema ré kelê kaŋ a ta a men.»
4 «En kelêŋge milɲên, hariɲge ka a deré kurôŋgi yerŋge aɲ cêgeri wori ba, a lê ani ré niɲ hen né.
5 Na geléŋge kwôni wo ken hareri. Hariɲge kwo a deré kurôŋgi yi aɲ nêm ulêŋge bô tare toɲ *géhên a hen a men. Na tiri, ôbi a kené hareri ɗi.»
6 «Bay daɲ diya bay dema ré na tu selé wôô tô hen ba, ken gel ré ba? Niɲba, Emen ba, hônji pôn pôn kêm.
7 Gusuri sarŋge kôba Emen dêŋse. Niɲba, ken hare ré, wôsa ken dami tu Emen gôliɲ diya bi wo kwône hen né ba?»
8 «En kelêŋge kwôni wo kôl tu ɓiɲé kêm ɗiré na kuɲê na, nôbi *Kema Gawra na kelê tumô manê ka Emen a ôbi ré na kuɲê men.
9 Niɲba, kwôni wo uwôser ɗiré hônen né tu ɓiɲé na, nôbi Kema Gawra na kelê ené hôni ré tumô manê ka Emen a men.»
10 «Men, kwôni wo kôl kwôlo habiɲ gengiɲ san nôbi Kema Gawra na, Emen a ɗé bôri jalê sari a, niɲba, kwo tiiré Tunu toɲ hendi bô bôrê na, Emen a ɗé bôri jalê sari a ré kwôy yôd.»
11 «Kiriɲa bay ôriɲ naɲ ken bô *iyéy daɲare a ley, tumô bay sa kiriɲ a ley, tumô kilmé ley na, ken sun wô kwôlo kené erê kelê wô jôriɲ sarŋge ré.
12 Wôsa Tunu toɲ hendi bô bôrê a geléŋge kiriɲ bay ka hen, kwôlo kené kôl.»
Gwosoy kwôlo gengiɲ sa gawra woɲ ôbi uɲé woɲ ôbi galê
13 Menba, kwôni pôn perê ɓiɲé kôliɲ Jésu iyôŋ ba: «Kelma, kôliɲ yênen bi niné céɲ ari cibré kani.»
14 Menba, Jésu kôli iyôŋ ba: «I a ɗén bi ené yi ôbi jerê sarŋge a men, ôbi cé are kaŋge men ba?»
15 Menba, Jésu hô kôli iyôŋ ba: «Ɗéŋge tu melênê sa yerŋge a, ɗiba ken yi limé ka aŋgaɲ uɲé ré. Na wô wo kwôni uwôɲ are gaɲ aɲa ré môriɲ tu geɲ né.»
16 Menba, Jésu hô kôlji gwosoy kwôlo ɗaŋgi kôl iyôŋ ba: «Gawra wo pôni na ôbi uɲé wo uwoɲ are gaɲ bô yagê wori a.
17 Menba, gawra bi wo hen kôl iyôŋ ba: ‹Na lê iyeŋ a, kiriɲ ka ené biɲ kaw kaɲê ré naɲ niɲ na ba?›
18 Menba, ôbi hô kôl iyôŋ ba: ‹Aŋga na lê a na: Na téé béér wo cay hen aɲ, aɲ na hô ɗé kwo damné damné aɲ na dayê kaw naɲ ari uɲé kaɲê kêm bô.
19 Aɲ na kelê iyôŋ ba: «Bô ari uɲé kaam kêm ka yi hen, na ka a lê elê kwônê, dô bul aɲ ju ôm men, yi men, liɲ yi derê.» ›
20 Niɲba, Emen kôli iyôŋ ba: ‹Ôbi galê, bô yoyre hende to hen, na derê bul wom aɲ aɲ aŋga ju dayrê kêm hen ba i a baɲ niɲ ba?› »
21 Menba, Jésu kôl iyôŋ ba: «Na aŋga sa sa ɓiɲé ka dayrê ari uɲé kaji ɗiba biɲ kwôni men ré hen aɲ kaɲji wogé ari uɲé ka ligi Emen a.»
Môriɲ Emen a tôŋ
(Mt 6: 25-33)
22 Jésu kôliɲ bay tôri iyôŋ ba: «Geléŋge, na ôbi a, ené kelêŋge kené sun wô aŋga kené emê gôliɲ ré men, wô aŋga kené tôbê yerŋge a ré men hen.
23 Wôsa merê tu geɲ na, gôliɲ aŋgaɲ emê men, yi gôliɲ bargay a men ré ba?
24 Berêŋge haŋga ken gel, bay ci ani ré men, wal ani ré men, kini bê aŋgaji naɲ men, béér woji naɲ a men, niɲba, Emen abeji hen ba, kenbay ba, ken gôliɲ ciré ré ba?
25 Perêrŋge a hen i a nêmê ulê wulê pôn a sa megari a wô wo ɗiré sun gaɲ ba?
26 Hena nérŋge ré naɲ wô liɲ aŋga dê, dê bay ka hen iyôŋ ba, wô mi a kené sun wô sa tô ka baa hen ba?
27 Berêŋge béé gesela ken gel, bay li jé ré men, bay li bargay kani ré a men, niɲba en kelêŋge kelma Salomôn naɲ hini emê wori hen kôba, tôbe bargay ɗê kwo pôni wôni perêrji a hen né.
28 Hena kalmê ka nono ka kemnêŋ yi hen aɲ kiya bay a uwoyé aɲ hen, Emen tôbiji bargay aɲ kenbay dema ôbi ré lê are béŋge ré ba? Ayi! gawrê ka ayê bôô woji naɲ hen.
29 Sunéŋge wô ari emêrŋge ré men, wô aŋgaɲ yêreŋge a ré a men.
30 Are bay ka kêm hen na, bay henê Emen né a wogéji yôd yôd merênê liji tô ré hen, ɗiba kenbay ba, Ibareŋge hôn aŋga ken ôriɲ doyriji hen.
31 Wogéŋge emê iyére tori tumô ɗi aɲ are bay ka kêm hen ôbi a béŋge a sara a.»
Ari uɲé ka a naɲê ré
(Mt 6: 19-21)
32 «Kenbay ka ken yi môɲ gamgê kaɲê iyôŋ ka lôg tumôn a hen, harêŋge ré wôsa Ibareŋge genge wo ɗiré béŋge emê iyére tori.
33 Keléŋge aɲ ari uɲé kaŋge kêm aɲ ken ɓiriɲ baliyare naɲ larirji. Ɲanêŋge magela gemé lari woŋge wo a mêniɲ né hen men, aŋgaɲ uɲé ka derômaraŋ a ka a naɲê ré hen men, wôsa kiriɲ bay ka hen na, ôbi gemsare a erê biɲ ya ré men, a ɓeré kar ré a men.
34 Wôsa kiriɲ ka cirarem yiɲ ya na, ermé wom kôba, na kiriɲ bay ka hen men.»
Gwosoy kwôlo gengiɲ sa merê sa têê a
35 «Tôbêŋge bargay kaɲ jé men, ken ɗi lampa toŋge eŋge yôôd a men.
36 Yéŋge mega manê ka mô gem hera wo ôbi iyére toji kiriɲa ôbi a uwo tô kurô aɲa ré di kibi geré menba, bay bôl lew biri iyôŋ.
37 Yi derê yi wô sa manê bay ka ôbi iyére toji sa aɲ uwoɲji geɲ. Na tu kwôlê a ené ena kelêŋge hen ôbi a tôbê bargay kaɲ jé aɲ biji bay merê tôŋ aɲ ôbi biji aŋgaɲ emê pôn pôn kêm.
38 Hena ôbi ré sa na sa kiriɲ ka jali, kibi kiriɲ ka wôli a aɲa ré uwoɲji tu geɲ sa têrji a na, yi derê yi wô sarji.
39 Ken hôn wo hena ôbi iyéy iyére henaŋ né hôn wulê wo gemsa ré era wô gemsêri na, ôbi henaŋ ré ɗéri sé bô ira ré.
40 Kenbay kôba, ken mô sa têrŋge a wôsa ken hôn, nôbi Kema Gawra na sa naɲ wulê wo ken bi bôrŋge sara hen né».
Mana woɲ ôbi bôô pôn naɲ kwo bôri wôô wôô
(Mt 24: 45-51)
41 Menba, Piyêr kôl iyôŋ ba: «Kelma, ju kôl gwosoy kwôlê bi wo hen iyôŋ na wô sarni laba, na wô sa ɓiɲé kêm ɗi ba?»
42 Menba, Kelma kôli iyôŋ ba: «I a na ôbi gemé are woɲ ôbi bê kwôlê men, ôbi tu melênê a men wo ôbi iyéyri a ɗiri ré bô sa ari uɲéri men, sa bay jé kari men, ré biji emê wo sa pôn pôn kêm naɲ wulêri men, tayriri men ba?
43 Yi derê yi wô sa mana bi wo hen wo ôbi iyéyri sa aɲ uwoɲni li jé wori bi wo hen iyôŋ.
44 Na tu kwôlê a ené ena kelêŋge hen, ôbi a ɗiri berê sa ari uɲéri kêm.
45 Niɲba, hena mana bi wo hen ré kôl iyôŋ ba: ‹Gel, ôbi iyéyren baa aɲê tô› aɲ sê manê naɲ kalmê kaɲ bay jé men, ôm men, yi men aɲ kwoyiɲ a men na,
46 ôbi iyéyri a sa naɲ wulê wo ôbi ɓu sa têri ré hen aɲ ôbi a liri ɓisiɲne men, ôbi a gili gusiɲ a men, mega bay giliɲ bay lê are naɲ bôô pôn né gusiɲ hen iyôŋ.»
47 «Mana wo hôn bô geyé wo ôbi iyéyri aɲa ré ɓu sa têri ré men, li are biɲ naɲ bô geyé wo ôbi iyéyri bi wo hen né men na, a uɲé sêê damaŋ.
48 Niɲba, kwo hôn né aɲa ré li aŋga nêm sêê na, bay a sêri lôg. Kwôni wo bay biri are gaɲ ba bay a hô eŋgereri damaŋ a men, kwo bay biri are gemé damaŋ ba, bay a hô eŋgeré damaŋ a men.»
Wô mi a Jésu ré era sa terare a na ba?
49 Menba, Jésu kôl iyôŋ ba: «En era sa terare a na, na naɲ tare. Aɲ en deŋga damaŋ bi hende ré eŋge niɲ.
50 Na batêm to bay a lên, batêm hende to hen na gusiɲ to lên. Aɲ en aŋge kwôy wo bay a lên batêm hende to hen.
51 Ken erem yaŋ ba, ré na bô jalê a ené eraɲ sa terare a nà? Eŋ eŋ, na bô jalê a ené eraɲ sa terare a nà ré, niɲba na kariɲare.
52 Wôsa ayiɲ tôri haw hen, hena ɓiɲé ré bay bô ira ba, bay a kariɲ ka subu hen a biɲ tôrji men, ka wôô hen kôba a biɲ tôrji.
53 Iba kema a kariɲ naɲ kemari men, kema a kariɲ naɲ ibari men, yo mône a kariɲ naɲ môɲne men, môni iyore a kariɲ naɲ yore men, kariɲare a yé perê iyore a naɲ maare a a men, perê maare a naɲ tu a men.»
54 Jésu hô kôliɲ kwônê ɓiɲé iyôŋ ba: «Kiriɲa ken gel emen yé si kini kuriɲare tare ba, ken kôl iyôŋ ba: ‹Emen a uwôŋgê› menba, yi hen tiri a men.
55 Men, kiriɲa ken gel kal guro si tô emen menba, ken kôl iyôŋ ba: ‹Kiriɲ né uwoyé› menba, kiriɲ bay ka hen uwoy tiri a men.
56 Kenbay bay kelê kwôlê kibriji wôô wôô hen, ken hôn gengé aŋga sa terare a nà naɲ ka derômaraŋ a hen iyôŋ menba, wô mi a kené hôn wulê wo ken mô ya hen né ba?»
57 «Men, wô mi a kené hôn derê tu aŋgaɲ derôre ré ba?
58 Hena jeré ôriɲ naɲ ôbi barem kibi bay jerê kwôlê a na, li bi kwôlê woŋge biɲ pa dema kené biɲ ligi bay jerê kwôlê a tô. Réba ôbi a ôriɲ naɲ ju kibi ôbi jerê kwôlê wo dami a men, ôbi jerê kwôlê wo dami bi wo hen a ôriɲ naɲ ju biɲ asgarɲê aɲ bay a uwôlem daŋgay a.
59 En kôlem, hena ré na selé a baa kôba, já têbê kerê iyôŋ iyôŋ dema bay réé uwôlam ta tô.»