13
Jesu yan tombong gá Banabas káling Sol suring yámát kumálák
1 Jesu yan ámna náráwa it yáilá Antiok káin áturáng wata kinan profet kámá me Táwi yan me yánáng tolingngátaráng ámna kámá hányon áturáng wata kut yáni ku Banabas, Simion kutná nukngá Niga (kut Niga wata hulá ku sutná yángomá), Lusius it yáilá Sairini nan, Manain (ámna Manain wawu ámna yáilá Herot yot káman sing yámená) hang Sol.
2 Kulá rám káman sungi sangga Táwi kutná meng tárut tángga átnárát tu Iruk Káungá yá ing yánuk, “Banabas káling Sol wa iháng tunggap tát no náut yáup tátáya mantáng yámut wa tátáya yándin kámá átnemálák.”
3 Wáina yánuk hálendu sungi sasa táuráng me sáponga táuráng watá sálikngin du ket yáni yá yáin yándi hára usáng hang tingga iháng káto tángga ku suring yámát kumálák.
Banabas káling Sol yá Saiprus káin Táwi yan me yánumálák
4 Iruk Káungá yá suring yámán kungga ku it táwi Selusia wakáin kung háumálák. Kulá Selusia káin du kilang kinan árángga kun du watá iháng kung ailan Saiprus kálu kungga
5 it yáilá Salamis káin tin du kung Juda yan miti itná kinan hangga Ánutu yan me wa mengga yánángga kumálák. Ámna Jon kutná nukngá Mak wawu káman yáni átningga ku háláng yámángga átninggiuk.
6 Yándi wu wáina yángyánáng kungga ku ailan numkálu it táwi Pafos káin kung hiumálák. Pafos káin kung hengga káumálák ku tombong Juda waháranan ámna sárummá pálak káman wawu profet kusák wata kutná ku Bar-Jesu.
7 Iná ámna wawu kawana kutná Sergius Paulus watyot átnándamálák. Sergius Paulus wawu nanará ná álo kámá hálendu Banabas káling Sol mantáng yámán málámbán káin áwumálák, náuta Ánutu yan me wa há nanaráya naruk wata.
8 Ámna sárummá pálak wawu Grik me kálu kutná ku Elimas. Kulá ámna watá ku kawana watá Jesu ya naráng háting mámá wata taktak mán du Banabas káling Sol yan yáup wa yanyawon táng yámuk.
9 Wáina tán Iruk Káungá yá Sol kutná nukngá Pol wa ep tán kárek hánám Elimas kangga átang inuk,
10 “Kák ku Satan nanggená me tirik tárák álosim wata káyammá! Kák ku me kusák me ket tárák wáik watá ep táwi hánám kehángga árán átalák. Kák ku Táwi yan káinnan kálu kándáng isusut wa táng yakyawák tánggoelák. Kálu wáina wa sasaya wu ma hám naránggulák?
11 Wata ku ing narinelák, rám nahára wu Táwi ketná yá káyamya hálengga keháng lem tán du rahála yá páyung tin káe yamá ma káená rám hásák sim átnelák.”
Wáina inán waháranyon páyung watá áwáng rahálá wa pop tán hangga kungga ámna ketnán tán átning kuku wata sulingga kuk.
12 Iná kawana watá Táwi yan me narángga tárák wáina kangga ku nangnga ná han Jesu pálipuk ingga naráng háting muk.
Pol yá distrik Pisidia káin it yáilá Antiok nukngá wakáin Táwi yan me yánuk
13 Kulá Pol yá ámna málámbot kuráng watyot kilang hára árángga ku Papos sangga Pamfilia distrik káin it yáilá Pega wakáin kuráng. Kung wakáin átang gu Jon kutná nukngá Mak ká yápmangga Jerusalem ba son kuk.
14 Kulá Pol káling Banabas watá Pega wa sangga ku kungga Pisidia distrik káin it yáilá Antiok káin wa kumálák. Iná Sabat hára wu kung Juda yan miti itná kinan hangga putung átumálák.
15 Wáina árán miti itná yan ámna yáilá watá Ánutu yan meng rákit mená me profet tán me wa sánging hálingga ku Pol káling Banabas ing yánuráng, “Nuk náni yara, sándá me kámá nánángga náháng káto tátáya naremálák hálendu álo náninemálák.”
16 Wáina yánát tu Pol yá tárutang yolop átniráng ingga ket tárák tángga yánuk, “Sán Israel ámna náráwa me kámá káinnan ni Ánutu ináng sákngingngátaráng, kárámatingga nákkán me ná narineráng!
17 Tombong Israel nándán Ánutu watá táwi ilom náni ya nangán pingnga hánám átneráng ingga miuk. Watá ále káwak yáni wa sangga Isip káwak káin kung áturáng wahára wu háláng yámángga árán táwi hánám wa máriuráng. Wata torong káin málámbán háláng táwi hánám wahára kungga ku Isip káinnan yángotang áwuk.
18 Kulá ále komkomá ámálum re káin yara 40 wáina hám áturáng wahára wu Ánutu sárum imánggiuráng, enendu ma yápmanggiuk.
19 Iná Kenan káwak káin du Ánutu yá Israel háláng yámán ámna náráwa tombong 7 wa ráhángga ku káwak yáni wa yáni ya pukon ihuráng.
20 Ále wa tunggafiuk wawu yara 450 wáina hám wata kinan.
“Wata torong hára ku Táwi yá ámna yáilá iháng tunggap tán watá Israel pin yáni tángga árát kungga profet Samuel yan rám háliuk.
21 “Kulá rám wahára wu ámna náráwa yá king gá pin náni táinek ingga met tu Ánutu yá ámna Sol Kis nanggená tombong Benjamin háranan wa yámán du watá pin yáni tángga árán kungga yara 40 háliuk.
22 Kulá wata torong hára king Sol wa yáupmá hára isutang gu Dewit táng watán king tin watá pin yáni tángga átuk. Ánutu yá ámna wata ing yánuk, ‘No Jesi nanggená Dewit wa kangga pahánna álosim naret. Watá ku nákkán pahán káin rina átak wa álo isutnek.’
23 “Kulá ámna watán hun hára kungga ku Ánutu yá Israel son iháháya há miuk wa isutang Jesu san áwuk.
24 Iná Jesu wu yáupmá ma hulátená átuk wahára wu Jon dá pahán hurik tángga umi kuhineráng ingga Israel ámna náráwa yánángga átkuk.
25 Kulá Jon dá yáupmá tángga áwuk watá sálikngingiya tángga átuk wahára ku ing miuk, ‘Nák ku ni ingga naránggoeráng? Nák ku sándá ámna háleng mángga átkoeráng wa muná, ináku ámna wawu nák sárumna káin emá áwinek. Ámna wawu kutná pálak, iná nák ku ámna hánám re, wata ku no watán sendol páupmá wa yayaliyan tárák muná.’
26 “Yanuknukna, Abraham e ilommá me kámá káinnan Ánutu naráng háting mángngátaráng, sándu ing narineráng, Ánutu yan me watá ámna náráwa son iháháya miuk wawu há san nándán káin áwuk.
27 Jerusalem bán ámna náráwa me watán ámna yáilá watá ámna wa kándáng ma naráng muráng, hang profet tá me rina miuráng ga Sabat hára sángingngátaráng wa kándáng hánám ma naruráng. Wáina hálendu kámutnek ingga miuráng, wahára kungga ku uláp profet tá me rina miuráng wata páliná yá pálipuk há tunggafiuk.
28 Watán káin kandák kámá ma káuráng, enendu hánámá táng me hára tingga kámutnek ingga Pailat inuráng.
29 Kulá yáni wu rina rina wa erek tát sálikngiuk wahára kungga ku Jesu hára profet tá rina tunggafeinek ka uyená wata páliná yá kándáng re há tunggafiuk. Wáina táng hálingga ku maripong hára táng sat han du táng kung tanggán káin tiuráng.
30 Wáina táuráng, enendu há kámutuk waháranan Ánutu yá son táng tárut táuk.
31 Wáina táng tárut tán du ámna náráwa málámbot huphuráp Galili ále sangga Jerusalem káin káman kuráng watá rám máro hánám son káuráng. Kulá rám nahára wu ámna watá ku wáina kanggiumán ingga Juda ámna náráwa yánánggoeráng.
32 “Iná nátá me pingnga álosim sánindemát wawu ing, Ánutu yá ámna náráwa son iháháyan ámna wa táwi ilom náni yámámáya uláp miuk.
33 Wáina wata ku málámbá Jesu táng tárut táuk wahára kungga ku mená uláp miuk wa tán wata páliná yá nángánangge yáni nándán káin tunggafiuk. Me nányon du Kap Papia sapta 2 hára ing uyená,
‘Kák ku nák Nanggena,
kula wu no Nanya hálet.’
34 Ánutu yá tanggán káinnan há táng tárut táuk, wata ku son kámutang ma pálikngindák, ingga uláp Ánutu yá ing miuk,
‘Na pálipuk hánám sáháng tolingga háláng sáminet,
ingga uláp king Dewit wáina táinet ingga há inut.’
35 Kulá me nukngá káman Kap Papia káin uyená ing átak,
‘Ko ámna rongrongngá hánám nangán ingga narelák
wa satá ma pálikngindák.’
36 “Kulá há naremán, me náwu Dewit ta ma mek. Dewit tá há átuk wahára wu Ánutu yan pahán wa isutang átuk, enendu máriya kámutuk wahára wu táng kung sisi ilommá watán tanggán káin usát tu káwak sut wawu wakáin pálikngiuk.
37 Iná ámna Ánutu yá tanggán káinnan táng tárut táuk wata sutná wu ma pálikngiuk.
38 “Wáina wata ku, yanuknukna, nátá me ing sánindemát, Jesu yá áwuk wawu mukmuro náni yanyawon da.
39 Ámna wahára kungga ku káman niyá Ánutu naráng háting mineráng wa ámna náráwa kándáng ingga mantáng yáminek, Moses yan meng rákit mená wahára kungga muná.
40 Wáina wata ku kándáng hánám narángga átneráng, uláp profet tá ing miuráng watá sán hára tunggafeiwon:
41 ‘Ámna me keke nanángngátaráng sán kándáng narineráng,
no hulá kámá táe sán orek sáni hára tunggafeinek.
Wáina táe kangga hárámutang nangnga sáni han du wáik hálengga kámutneráng.
Iná ámna káman dá no wáina táinet wata sánánggim
wawu sándu watán me wawu kusák ingga naránggalát.’”
42 Pol yá wáina yánángga sangga ku Banabas yot yándi wu miti itná wa sangga kundin ingga tángngárán ámna náráwa yá ing yánuráng, “Sabat nukngá ánu hára wu me wata kátu son náninemálák.”
43 Wáina yánángga miti itná sangga kungga ku tombong Juda háranan me ále kámá káinnan Juda yan miti wa isurená táup hánám watá Pol káling Banabas yásutang kut tu watá Ánutu yá pahán sámánggoek wata naráng hákhátik sáni táng wahára tingga káto hálengga átneráng ingga yánángga iháng káto táumálák.
44 Kulá Sabat nukngá hára wu hála it yáilá waháranan ámna náráwa watá kámuk ingmen miti itná káin Táwi yan me wa nanaráya áwuráng.
45 Wáina áwáng árát kápángga wata kalán Juda yá pahán yáni wáik hálen du Pol yan me wa táng hang tingga ku me keke miuráng.
46 Wáina tát kápángga ku Pol káling Banabas yá ma pitáená ing yánumálák, “Ánutu yá ing nánuk, ‘Me wawu Juda kálak yáninemálák,’ wata ku wáina há táumát, enendu sándá ku me wa sárum imángga átkuku sásáliná muná tátáya takta naránggoeráng, wata ku nát tu Juda sán sápmangga hurik tángga kámá káinnan watán káin kungga Táwi yan me wa yáninemát.
47 Wáina táinemát wawu náuta Táwi málámbá ing nánuk wata,
‘No táe kák ku ámna náráwa ále kámá káinnan watán yamá ya átnelák.
Wáina árátá ku káwakngá káwakngá yan ámna náráwa yá kangga ku no son iháháyan kálu wa narineráng.’”
48 Wáina men ámna náráwa kámá káinnan watá me wa narángga pahán yáni álosim hánám hálen Táwi yan me wata heronge hánám narángga áturáng. Wáina narángga átang gu ámna náráwa Ánutu yá átkuku sásáliná muná wa há táineráng ingga iháng tunggap táuk watá ku Táwi ya naráng háting muráng.
49 Kulá wahára átang gu Táwi yan me watá ále ore wakáin erek ingmen kung háliuk.
50 Wáina kangga ku Juda ámna yá náráwa kut yáni árená Juda yan miti isutang háená, me it yáilá yan ámna yáilá waháranan wa pahán yáni seng tárut tát tu Pol káling Banabas iháng káyam tángga ku ále wahára yásuturáng.
51 Wáina tát kápángga ku ámna náráwa yá me yá nányot átak ingga nanará wata yándi wu háram yándi káin káwak káhumá wa káting halin han du hangga it táwi Aikoniam ba kumálák.
52 Kulá ámna yará wawu hangga kumálák, enendu Iruk Káungá yá Antiok ámna náráwa Jesu ya naráng háting mená wa ep táwi hánám ihán heronge hánám naruráng.