13
Mwana mũũgĩ nĩathikagĩrĩria ũrutani wa ithe,
no mũnyũrũrania ndathikagĩrĩria agĩkaanio.
 
Mũndũ nĩakenagĩra maciaro mega ma kuuma kanua gake,
no mũndũ ũrĩa ũtarĩ mwĩhokeku eeriragĩria haaro.
 
Mũndũ ũrĩa ũmenyagĩrĩra kanua gake nĩ muoyo wake amenyagĩrĩra,
no ũrĩa ũhiũhaga kwaria nĩakanangĩka.
 
Ngoro ya kĩgũũta ĩĩriragĩria na ndĩone kĩndũ,
no merirĩria ma mũndũ ũrĩ kĩyo nĩmakahingio.
 
Mũndũ mũthingu nĩathũire ũhoro ũtarĩ wa ma,
no mũndũ mwaganu ekaga maũndũ ma thoni na ma njono.
 
Ũthingu ũgitagĩra mũndũ ũrĩa mũrũngĩrĩru,
no waganu nĩũngʼaũranagia mũndũ mwĩhia.
 
Kũrĩ mũndũ wĩtuaga gĩtonga, no ndarĩ kĩndũ;
kũrĩ ũngĩ wĩtuaga mũthĩĩni, no arĩ na ũtonga mũnene.
 
Ũtonga wa mũndũ wahota gũkũũra muoyo wake,
no mũndũ mũthĩĩni ndaiguaga akĩĩhĩtĩrwo.
 
Ũtheri wa mũndũ mũthingu waaraga ũgacangarara,
no tawa wa mũndũ mwaganu nĩkũhorio ũhoragio.
 
10 Mwĩtĩĩo ũciaraga njũgitano,
no ũũgĩ wonekaga harĩ arĩa metĩkagĩra gũtaarwo.
 
11 Mbeeca itarĩ cia wĩhokeku ithiiaga igĩthiraga,
no ũrĩa ũcookanagĩrĩria mbeeca tũnini o tũnini nĩatũmaga ciongerereke.
 
12 Ũndũ mũtaanye ũngĩikario mũno nĩũrwaragia mũndũ ngoro,
no kĩĩrĩgĩrĩro kĩhingĩtio gĩtuĩkaga ta mũtĩ wa muoyo.
 
13 Mũndũ ũrĩa ũthũire ũrutani nĩeyũnũhaga,
no ũrĩa ũtĩĩaga maathani nĩakaheo kĩheo.
 
14 Ũrutani wa mũndũ ũrĩa mũũgĩ nĩ gĩthima kĩa muoyo,
ũhũndũraga mũndũ kuuma mĩtego-inĩ ya gĩkuũ.
 
15 Gũtaũkĩrwo wega nĩ maũndũ gũtũmaga mũndũ endeke,
no njĩra ya arĩa matarĩ ehokeku ti hũthũ.
 
16 Mũndũ o wothe mwĩbaarĩrĩri ekaga maũndũ make na ũmenyi,
no mũndũ mũkĩĩgu aguũragia ũrimũ wake.
 
17 Mũtũmwo mwaganu atoonyaga thĩĩna-inĩ,
no mũtũmwo mwĩhokeku nĩarehaga kĩhonia.
 
18 Mũndũ ũrĩa ũregaga gũtaarwo anyiitagwo nĩ thĩĩna na thoni,
no mũndũ ũrĩa wĩtĩkagĩra gũkaanio atuĩkaga wa gũtĩĩo.
 
19 Ũndũ mwĩrirĩrie wakinyanĩra ũiguithagia ngoro wega,
no andũ akĩĩgu monaga kũhutatĩra ũũru ta ũndũ ũrĩ magigi.
 
20 Mũndũ ũrĩa ũceeraga na arĩa oogĩ akĩragĩrĩria kũũhĩga,
no ũrĩa ũtwaranaga na mũndũ mũkĩĩgu onaga o ũũru.
 
21 Mũtino ũthingataga mũndũ ũrĩa mwĩhia,
no ũgaacĩru nĩ kĩheo kĩa arĩa athingu.
 
22 Mũndũ mwega atigagĩra ciana cia ciana ciake igai,
no ũtonga wa mũndũ mwĩhia ũigagĩrwo andũ arĩa athingu.
 
23 Mũgũnda wa mũndũ mũthĩĩni no ũciare irio nyingĩ,
no kwaga kĩhooto gũciniinaga ciothe.
 
24 Mũndũ ũrĩa ũigaga rũthanju thĩ nĩ mwana wake athũire,
no ũrĩa wendete mwana wake nĩamũherithagia.
 
25 Andũ arĩa athingu marĩĩaga makahũũna,
no nda ya mũndũ mwaganu ĩikaraga o ĩhũtiĩ.