12
“Xe nhande pytu'uha áry járy” he'i ójehe Hesu
(Mc 2.23-28; Lc 6.1-5)
1 Ha upéi katu nhande pytu'uha áry-py oho ogwata Hesu. Trigoty mbyte-rupi oho ogwata. Ha hemimbo'e kwéry katu ivare'a-ma oho-vy. Upéa-gwi oipo'o-ma oho-vy trigo rope ho'u hagwã.
2 Upéa ohexa ramo fariseu kwéry, he'i:
—Ema'ẽ hese, he'i íxupe. —Ma'erã po ne remimbo'e oipo'o trigo rope pytu'uha áry-py? Yma gware reko-rupi ndoikóiry. Pytu'uha áry-py oipo'o ramo, ndatekoháiry ogwereko, he'i íxupe fariseu kwéry.
3 Upe-ma ramo Hesu he'i:
—Pemonhe'ẽ nhe'ẽ rei peiko-vy ndapeikwaáiry Davi amyrĩ rehegwa nhe'ẽ kwatia-rehe omoĩ va'ekwe, he'i. —Nahembi'úi-gwi, ivare'apa va'ekwe Davi oirũ kwéry ndive.
4 Upéa-gwi oike koty-py va'ekwe, Nhandejáry-pe nhamboete haty-py oike va'ekwe. Oĩ upe-py upe mbojape Nhandejáry rovagwy-py pa'i remimoĩgwe. Nhandejáry nhe'ẽ-py ndaja'úi voi upe mbojape. Ha pa'i kwéry anho mante ho'u arã. Ha Davi katu pa'i e'ỹ ramo jepe, ho'u joty upe mbojape. Omongaru joty ave oirũ kwéry-pe. Ivare'a-gwi, Nhandejáry, “Pejejavy ko” nde'íry íxupe. Ojohu porã hembiapokwe, ogwerovy'a ave.
5 Pemonhe'ẽ nhe'ẽ rei peiko-vy ndapeikwaái Moisés amyrĩ remimombe'ukwe nhane rekorã. Ndatekoha-ramiry jaiko nhamba'apo ramo pytu'uha áry-py. Ha pa'i kwéry katu omba'apo joty pytu'uha áry-py. Nhandejáry róga kakwaa-py omba'apo. Upe áry-py omba'apo ramo jepe, Nhandejáry, “Pejejavy ko” nde'íry joty íxupe. Pytu'uha áry-py omba'apo ramo Nhandejáry róga-py, ojohu porã joty huvixa kwéry hembiapo.
6 —Ha xe katu xe mbaraeteve Nhandejáry róga ruvixa kwéry-gwi.
7-8 Xe Nhande Ryke'y tee va'e. Upéa-gwi xe ko pytu'uha áry járy ave. Upéixa-gwi iporã joty xe amba'apo pytu'uha áry-py. He'i Nhandejáry kwatia nhe'ẽ:
“Ha peẽ katu ndapejoporiahuvereko kwaáiry peiko-vy. Aipo ramo, pene kyre'ỹ ramo jepe pejapo hagwã Moisés amyrĩ remimombe'ukwe gwive, pejapo rei joty. Xe aipota ae katu pende py'a porã onhondive”
he'i Nhandejáry nhe'ẽ. Upéa kwatia nhe'ẽ pemonhe'ẽ rei peiko-vy, ndapeikwaáiry. Ne arandu ramo ra'e, ipy'a potĩ va'e-rehe, “Ipy'a ky'a” nde'íry arã ra'e, he'i fariseu kwéry-pe Hesu.
Hesu ombogwera ipo ypi va'e-pe
(Mc 3.1-6; Lc 6.6-11)
9 Upe-gwi Hesu ohasave oho-vy ojeporahéi haty-py oike oho-vy.
10 Upe-py oĩ ipo ypi va'e. Ha fariseu kwéry, “Hembiapo vai va'e upe va'e” he'ise Hesu-rehe. Upéa-gwi oporandu íxupe hikwái:
—Tekoha-rami pa jaiko ra'e nhambogwera ramo pytu'uha áry-py? he'i ombojase rei hese-vy.
11 Ha Hesu he'i:
—Pytu'uha áry-py pene rymba ovexa ho'a ramo yvy kwa-py, ndapeheja reíry va'erã, he'i íxupe kwéry. —Pehupi jevy va'erã ae heraha-vy, he'i.
12 —Ovale voi nhane rymba ovexa. Ha tekove hasy va'e katu ovaleve voi ovexa-gwi. Ovaleve voi. Upéa-gwi pytu'uha áry-py nhaipytygwõ ramo nhande rapixa, tekoha-rupi joty jaiko, he'i fariseu kwéry-pe.
13 Upéa he'i rire:
—Eipyso katu nde po, he'i ipo ypi va'e-pe.
Oipyso-ma, okwera porã-ma. Ijoja-ma ipo mokõive.
14 Ha fariseu kwéry ndojohu porãi hembiapo porã va'e. Osẽ oho-vy ha'e kwéry nhemi ha-py:
—Mba'éixa tamo ra'e jajuka Hesu-pe? he'i. —Nhaha'arõ jajuka hagwã íxupe, he'i onhonhe'ẽrendu-vy hikwái.
Nhandejáry rembiporavo tee va'e
15 Upéa oikwaa ramo Hesu, otekwarai-ma oho-vy outro henda-py. Otekwarai oho jave, heta va'e ave oho hapykwéri. Heta va'e-pe ombogwera gwera oho-vy.
16 Ombogwera-ma ramo, “Aníke xe mombe'u teĩ” he'i okwera va'e-pe.
17 Upéixa ojapo ãy oiko hagwã Nhandejáry nhe'ẽ-py omombe'u va'ety Isaías amyrĩ he'i hagwe-rami.
18 A-rami voi omoĩ va'ekwe kwatia-rehe:
“Upe va'e xe rembigwái, xe rembiporavo va'e. Ha'e xe rembihayhu. Xe rembierovy'a va'e upéa. Xe Nhe'ẽ Marangatu amoĩ-ta hese. Omombe'u va'erã entéro yvypóry-pe gwive. Nhandejáry pende py'a omopotĩharã, he'i va'erã xe-rehe.
19 Ipoxy va'e onhonhe'ẽ mbojevy jevyha va'e-rami ndoikói va'erã. Osapukái va'e-rami ndoikói va'erã. Okirirĩ va'e-rami ae oiko va'erã. Atýra-py nohendúi va'erã íxupe onhe'ẽ hatã-vy.
20 Heko kirirĩ va'erã. Takwáry, Xýky, he'i heseve va'e nomopẽi va'erã. Upéixa opena va'erã iporiahu va'e-rehe. Tataendy ogwe-tama ramo, imbogwe e'ỹharã. Upéixa ete onhemboete e'ỹ va'e-pe ogwereko porã va'erã. Upéixa hembiapo porã porã va'erã. Ndovái va'erã Nhandejáry rape-gwi. Opa-rupi ojekwaa va'erã anhetegwa.
21 Hese ojerovia-ma va'erã yvypóry kente kwéry: Nhaha'arõ katu íxupe jaiko-vy. Ou va'erã, he'i va'erã hese”
he'i va'ekwe Nhandejáry kwatia nhe'ẽ gwa'ýry rehegwa omombe'u-vy.
Hesu omombe'u Belzebu rehegwa nhe'ẽ
(Mc 3.20-30; Lc 11.14-23)
22 Upe ramo ojereru íxupe, Hesu-pe peteĩ anháy rerekoha. Hesapyso e'ỹ va'e, inhe'ẽnge'ỹ va'e ave. Ombogwera-ma ramo íxupe, inhe'ẽnge'ỹ va'ekwe onhe'ẽ porã-ma, ha hesapyso e'ỹ va'ekwe hesapyso porã-ma.
23 Hembiapo porã rexa-vy,
—Mba'éixa po oporombogwera, he'i ojóupe opondera-vy hese. —Upéa ko ndaha'éi para'e Davi amyrĩ remiarirõre, nhane remiha'arõ? he'i hese ijaty jaty va'e kwéry.
24 Ha fariseu kwéry katu upéa ohendu ramo: “Ojéhegwi rei ndaipu'akái omosẽ hagwã anháy” he'i. “Anháy ruvixa Belzebu nhe'ẽ-rupi ae omosẽ imondo-vy” he'i mo'ã ojéupe hikwái.
25 Ha ha'e ipy'apóry oikwaa ramo, he'i fariseu kwéry-pe:
—Tape vai-rupi oho mburuvixagwasu re'ýi onhondive onhorairõ-vy. Naimbaraetevéi-ma. Tetã mygwa ndaija'éi ramo ojóehe, hóga pygwa ave ndaija'éi ramo ojóehe, tape vai-rupi oho. Hasy va'e-rami ndaipu'akavéi-ma ójehe. Ikangyve ngyve oho-vy, he'i arandu rehegwa nhe'ẽ omombe'u-vy.
26 —Aipo ramo, gwĩ Satanás re'ýi kwéry ave ndaijojái ramo, ndoikovéi arã ra'e. Ndaijojái arã onhondive ra'e. Aipo ramo, ndaipu'akái arã joty ójehe ra'e.
27 —“Belzebu nhe'ẽ-rupi omosẽ anháy” peje kuri xe-rehe. Aipo ramo, kiva'e nhe'ẽ-rupi pende re'ýi kwéry omosẽ anháy? Anháy ruvixa nhe'ẽ-rupi para'e, Nhandejáry nhe'ẽ-rupi para'e. Ha Nhandejáry nhe'ẽ-rupi omosẽ ramo katu, ma'erã po, “Anháy ruvixa nhe'ẽ-rupi hembiapo Hesu” peje kuri joty xe-rehe. “Ijapu” he'i va'erã pende-rehe pende re'ýi kwéry.
28 —Ha Nhandejáry Nhe'ẽ Marangatu tee va'e-rupi katu xe amosẽ anháy. Aipo ramo, xe rekoha-rehe pehexa kwaa ramo ra'e, “Oiko-ma nipo ra'e Nhandejáry nhande ruvixa ramo” peje arã ra'e xe-rehe.
29 —Amombe'u jevy-ta peẽ-my xe pu'akaveha Satanás-rehe. Ndikatúi avave oike imbaraete va'e róga-py omonda hagwã imba'e kwéry-rehe. Onhapytĩ ranhe ramo ae íxupe, ogwerahapa arã hóga-py oĩ va'e, he'i Hesu anháy rerekoha ombogwera-vy pono ipu'akave hese Satanás.
30 Upéi he'i jevy:
—Xe ndive omba'apo e'ỹ va'e, ojoko xe rembiapo. Xe renda-py ogwenogwa'ẽ e'ỹ va'e, xe renda-gwi omondo mombyry omosarambi-vy, he'i ójehe ndaija'éi-gwi Satanás.
31-32 Upéi he'i jevy:
—Aipo ramo, anhete ko xe ha'e-ta peẽ-my: Ne rembiapo vai ramo, erenhe'ẽ vai ramo Nhandejáry-rehe, omboyke-ta ndéhegwi Nhandejáry entéro ne rembiapo vaikwe gwive. Erenhe'ẽ vai ramo ave xe Nhande Ryke'y tee va'e-rehe, omboyke-ta ndéhegwi ne rembiapo vaikwe. Ha erenhe'ẽ vai ramo katu Nhe'ẽ Marangatu tee va'e-rehe, nande poriahuvereko mo'ãiry Nhandejáry. Nde py'a ky'a eterei-ma. Ãy nande py'a potĩ mo'ãvéi-ma va'erã. Ha upe áry-py xe aju jevyha áry-py nande py'a potĩvéi-ma va'erã opa e'ỹ-rehe, he'i fariseu kwéry-pe, “Anháy nhe'ẽ-rupi hembiapo ra'e Hesu” he'i-gwi Hesu-rehe.
“Hi'a-rehe jaikwaa yvyra”
he'i Hesu
(Lc 6.43-45)
33 Upéi omombe'u íxupe kwéry arandu rehegwa nhe'ẽ yva máta rehegwa-rami:
—Yva máta jaikwaa hi'a-rehe. Yvyra porã hi'a porã meme. Ha yvyra vai ndahi'a porãi. Hi'a vai meme voi. Hi'a-rehe jaikwaa yvyra, he'i fariseu rekoha-rehe.
34 Upéi he'i jevy Hesu:
—Peẽ mbói ipoxy va'e rekoha-rami peiko. Pende reko vai-gwi, ndikatúi penhe'ẽ porã. Nhande py'apóry-rehe nhande nhanhe'ẽ. Entéro nhande py'a-py jareko va'e-rehe, nhanhe'ẽ ave nhande.
35 Ipy'a-py hekoha porã va'e reminhongatu iporã. Upe-gwi ogwenohẽ nohẽ ipy'apóry iporã va'e. Ha hekoha vai va'e reminhongatu ipy'a-py katu, ivai vai. Upe-gwi ogwenohẽ nohẽ ojéhegwi ivai va'e. Ipy'apóry ivai va'e ogwenohẽ.
36 Amombe'u-ta peẽ-my anhetegwa va'e. Upe áry-py yvypóry gwive hembiapo apokwe-rami ojerereko hagwã áry-py, ogwereko asy va'erã onhe'ẽ rei rei va'e-pe. Peteĩ teĩ pene remimombe'ukwe rei-rehe pene monhe'ẽ uka va'erã Nhandejáry pende rereko asy-vy.
37 Erenhe'ẽ porã ramo, “Ipy'a potĩ-ma” he'i va'erã nde-rehe. Ha erenhe'ẽ rei ramo katu, “Ipy'a ky'a-ma” he'i va'erã nde-rehe, he'i gwĩ fariseu kwéry-pe hekoha mombe'u-vy.
Judeu kwéry ohexase Hesu rembiapo porã
(Mc 8.11-12; Lc 11.29-32)
38 Upe ramo oporandu Hesu-pe gwĩ fariseu kwéry, judeu rekombo'ehaty kwéry ndive:
—Oroipota ne rembiapo porã, porombo'eháry, he'i íxupe. —Ore rembiexarã-rupi ejapo jahexa e'ỹ va'e, he'i íxupe.
39 Upéi Hesu he'i íxupe kwéry:
—Peẽ katu ãy peiko va'e pende reko vai-ma. Ome tee-pe oheja va'e-rami peẽ peiko. Gwembireko tee-gwi opoi va'e-rami ave peẽ peiko. Pejehesa rerova rova va'e Nhandejáry-gwi. Upéa-gwi pejerure jahexa e'ỹ va'erã-rehe, he'i. —Ha ndahexa uka mo'ãi peẽ-my upeixagwa, he'i. —Ha Jonas amyrĩ rehegwa nhe'ẽ ojehu íxupe va'ekwe katu amombe'u-ta peẽ-my. Hexapyrã-rupi íxupe ojehu va'ekwe-rami ave, ojehu va'erã xe-vy. Upe va'erã anho mante ahexa uka-ta peẽ-my, he'i.
40 —Amombe'uve-ta peẽ-my Jonas amyrĩ rehegwa nhe'ẽ. Yma va'ekwe piragwasu omokõ-ma íxupe, Jonas-pe. Ha upe rire katu piragwasu rye py-py ohasa mbohapy áry mbohapy pyhare ave. Upéi osẽ jevy. Upéixa ete xe Nhande Ryke'y tee va'e anhemoĩ va'erã itagwasu kwa-py mbohapy áry mbohapy pyhare ave ko itagwasu rye py-py.
41 Ha yma gware Jonas amyrĩ oho va'ekwe Nhandejáry nhe'ẽ omombe'u-vy. Nínive tetã mygware-pe omombe'u mbe'u va'ekwe. Upe nhe'ẽ ohendu ramo va'ekwe omboasy-ma gwembiapokwe, ogwerova-ma gwekoha va'ekwe. Ha ko'a-rupi oime tuvixa mba'eve va'e Jonas amyrĩ-gwi, he'i ójehe Hesu íxupe kwéry. —Ha xe nhe'ẽ rendu-vy jepe, ndaperovái joty pende rekoha ra'e. Upéa-gwi upe áry-py, yvypóry hembiapokwe pokwe-rami ojerereko hagwã áry-py, Nínive tetã mygware opu'ã jevy va'erã Nhandejáry rovagwy-py pene mombe'u-vy, he'i. —Ojohu vai va'erã pene rembiapokwe.
42 Yma va'ekwe peteĩ mburuvixagwasu kunha va'e arapopy-koty oiko va'ekwe, oho mombyry va'ekwe mburuvixagwasu Salomão renda-py. Onhemo'arandu uka-vy oho. Yvy apy gwive mombyry ete oho va'ekwe ohendu hagwã Salomão nhe'ẽ. Ha ko'a-rupi oime hi'aranduve va'e Salomão-gwi, he'i ójehe Hesu. —Upéa-gwi upe áry-py opu'ã jevy va'erã upe mburuvixa kunha Nhandejáry rovagwy-py pene mombe'u-vy. Pene rembiapokwe ndojohu porãi va'erã, he'i judeu ruvixa kwéry-pe Hesu.
Hesu omombe'u anháy rehegwa nhe'ẽ
(Lc 11.24-26)
43 Upéi he'i jevy upe pygwa-pe:
—Mba'eixagwa pa pende rekoha amombe'u-ta peẽ-my. Anháy rerekoha-rami pende rekoha. Oĩ anháy heko ky'a va'e nhande-rehe ojepotase va'e. Ha ojepota rire osẽ-ma ramo katu oiko rei anháy tekwaty e'ỹ e'ỹha-rupi, y e'ỹha-rupi ohasa oho-vy. Otongease mo'ã ha ndojohúiry opytu'u hagwã.
44 Upe ramo he'i ojéupe anháy: “Aha jevy-ta xe taperekwe-py, aiko hagwe-py jevy” he'i. Ojevy oho-vy otaperekwe-py. Otaperekwe-py ogwahẽ ramo upe-py otopa nandi oĩ. Ikoty oitypei ra'e. Omoĩ porãmba ra'e.
45 Upe-ma ramo oho ogweru outro anháy hekoha vaive va'e íxugwi. Seteve ogweru. Hi'oitoha ojogweru, oike koty-py oiko hagwã. Upéixa oiko vaive anháy rerekoha. Osẽ rire íxugwi peteĩ anháy, hejahare oike jevy ipy'a-py. Sete hekoha vaive va'erã reraha-vy oike. Xe nhe'ẽ rendu e'ỹ-gwi, upéixa ete peiko va'erã. Peẽ, ãy peiko va'e, upe anháy rerekoha-rami peiko va'erã, he'i fariseu kwéry-pe.
Hesu re'ýi rehegwa nhe'ẽ
(Mc 3.31-35; Lc 8.19-21)
46 Upéa he'i joty ramo Hesu atýra-rupi, ogwahẽ ou-vy isy tyvýry kwéry ndive. Opyta oĩ-vy oka-py. Onhomongetase hendive.
47 —Nde sy ko nde ryvy kwéry ndive opyta oĩ-vy oka-py. Ne ndive onhomongetase, he'i íxupe omombe'u-vy.
48 Ha Hesu he'i:
—Amombe'u-ta peẽ-my kiva'e pa xe sy, kiva'e pa xe ryvy, he'i.
49 —Pehexa katu, he'i oikwave'ẽ ve'ẽ-vy ojyva-py gwemimbo'e rexa uka-vy. —Ko va'e kwéry xe sy voi, ko va'e kwéry xe ryvy voi, he'i gwemimbo'e kwéry mombe'u-vy.
50 —Upe xe Ru yváy pygwa nhe'ẽ ojapo va'e gwive, xe ryvy-py ahenói íxupe kwéry, he'i. —Upéa xe reindy, ha'e voi hese. Upéa xe sy, ha'e voi ave hese, he'i gwemimbo'e kwéry-rehe mombe'u-vy.