10
“Topoi e'ỹ katu kwimba'e gwembireko-gwi” he'i Hesu
(Mt 5.31-32; 19.1-12; Lc 16.18; 1 Co 7.10-17)
Upe-gwi osẽ Hesu Judéia tetã tetã-rupi oho-vy. Y Jordão kupe-rupi ave oho. Ha gwĩ kente kwéry ojogweroaty aty joty iha-py hikwái. Ha Hesu katu ojapo memeha-rupi ombo'e mbo'e joty oho-vy.
Ha gwĩ fariseu kwéry katu ogwahẽ ou-vy iha-py ombovyte mo'ã hagwã íxupe. He'i:
—Gwĩ omenda va'ekwe opoi rei ramo gwembireko-gwi, oiko joty tipo tekoha-rupi? he'i Hesu-pe oporandu-vy, ombojejavy ukase mo'ã-vy hikwái.
Upe ramo Hesu oporandu íxupe kwéry:
—Pene mandu'a vyteri pa Moisés amyrĩ he'i va'ekwe-rehe pejapo hagwã? he'i íxupe kwéry.
Upéi ha'e kwéry he'i Hesu-pe:
—Upéa he'i voi va'ekwe Moisés amyrĩ. He'i va'ekwe: “Erepoise ramo ne rembireko-gwi, ehai ranhe kwatia-rehe ereikwaa ukapa hagwã. Upéi eme'ẽ íxupe kwatia erepoi hagwã íxugwi” he'i va'ekwe Moisés amyrĩ, he'i hikwái Hesu-pe.
Ha Hesu katu he'i íxupe kwéry:
—Ha pende py'aratã-gwi napehenduséiry inhe'ẽ. Upéa-gwi Moisés amyrĩ he'i va'ekwe peẽ-my pepoi hagwã pene rembireko-gwi, he'i.
—Ha ojejapo hagwe áry-py kunha ypy kwimba'e ypy ndive katu gwĩ omoirũ va'ekwe Nhandejáry nde'íry voi va'ekwe opoi poi hagwã, he'i íxupe kwéry.* —Nhandejáry nhe'ẽ he'i a-rami:
“Yma ete va'ekwe kwimba'e ypy ndive ojapo-ma ave kunha ypy. Upéa-gwi kwimba'e oheja va'erã gwu osy-pe gwembireko oirũrã-rehe omenda hagwã. Omoirũ teeharã ndive omenda.
Mokõi va'e-rami ndoikovéi-ma. Peteĩxa ae onhomoirũ-ma oiko-vy va'erã”*
he'i Nhandejáry kwatia nhe'ẽ. Nhandejáry kwatia nhe'ẽ he'i hagwe-rami, jaikwaa omenda va'ekwe rekoha. Ndoikovéi ha'e anho rei. Peteĩxa ae hekoha. Upéa-gwi tomomboi uka e'ỹ katu teko rei Nhandejáry remimbojehe'a, he'i fariseu kwéry-pe Hesu.
10 Ha upéa nhe'ẽ-rehe oporandu jevy íxupe koty-py hemimbo'e kwéry. 11 Ha he'i íxupe kwéry:
—Gwembireko-gwi opoise va'e omenda jevy ramo, ojapo vai voi hese. 12 Ha kunha oména-gwi opoise va'e omenda jevy ramo, ojapo vai voi ave hese, he'i íxupe kwéry Hesu.
Hesu ohovasa mitã-pe
(Mt 19.13-15; Lc 18.15-17)
13 Upe ramo ojereru Hesu ha-py mitã opo omoĩ hagwã hese. Ha hemimbo'e kwéry ojoko íxupe kwéry:
—Togweru e'ỹ katu mitã, he'i.
14 Ha Hesu katu ohexa ramo oja'o va'e, ojoko íxupe.
—Ani pejoko teĩ mitã ou va'erã, he'i. —Tou katu xe renda-py, he'i joty Hesu. —Ha'e-ta peẽ-my: Koixagwa omoirũ-ma va'erã Nhandejáry gwuvixarã-pe, he'i. 15 —Anhete ko xe ha'e-ta peẽ-my, he'i. —Erenhemboete ukase rei va'e neremoirũi-ma va'erã Nhandejáry nde ruvixarã-pe. Ha gwĩ heko'ive va'e, mitã-rami onhemboete ukase e'ỹ va'e ae, omoirũ-ma va'erã Nhandejáry gwuvixarã-pe, he'i íxupe kwéry. —Upéa-gwi ani pejoko teĩ mitã ou va'erã, he'i mitã-rehe oikwaa uka-vy kiva'e po omoirũ-ta Nhandejáry-pe.
16 Upéi ohupi mitã-me oikwavã ohupi-vy ojyva ári:
—Nhandejáry tande rovasa katu, he'i peteĩ teĩ-pe Hesu omoĩ-vy opo hese.
“Mba'éixa ajapo-ta xe aikove hagwã Nhandejáry ndive apave'ỹ reheve” he'i Hesu-pe
(Mt 19.16-30; Lc 18.18-30; 1 Tm 6.6-10)
17 Osẽ mo'ã oho-vy Hesu. Ha ohogwaitĩ peteĩ kwimba'e íxupe oripara ou-vy. Hovagwy-py onhesũ gwetypy'ã-rehe. Oporandu Hesu-pe:
—Nde ko nde reko porã va'e, mbo'eháry. Mba'éixa ajapo-ta xe aikove hagwã Nhandejáry ndive apave'ỹ reheve, he'i Hesu-pe.
18 Hesu he'i íxupe.
—Ma'erã, “Nde reko porã va'e” ere xe-rehe? he'i oporandu-vy íxupe. —Ndaipóri ojejavy e'ỹ va'e. Nhandejáry ha'e anho mante heko porã ete va'e, he'i íxupe.
19 —Ereikwaa-ma Nhandejáry omombe'u va'ekwe nde rekorã:
“Ani ereporojuka teĩ ereiko-vy, ani ereiko teĩ ambue mbue ndive, ani eremonda teĩ, ani nde apu rei teĩ nde rapixa-rehe, ani erembotavy ereraha hagwã nde rapixa rembiereko. Emboete ae katu nde ru nde sy ave”.*
Upéixa omombe'u va'ekwe Nhandejáry, he'i íxupe Hesu.
20 —Xe mitã ramogware ãy peve upéa nhe'ẽ namokanhýiry areko-vy, mbo'eháry. Ahendu vyteri aiko-vy xe, he'i Hesu-pe.
21 Ha Hesu oma'ẽ-vy hese, ohayhu voi íxupe:
—Peteĩ oĩ va'e nderejapói vyteri, he'i íxupe. —Eraha ranhe terejerure hepy upe erereko va'e-rehe. Upe rire iporiahu va'e kwéry-pe ereme'ẽmba hagwã hepykwe, he'i íxupe. —Hetave oĩ va'erã nde-vy gwarã yváy-py, he'i íxupe. —Ha upe rire katu eju xe moirũ, he'i íxupe Hesu.
22 Upéa nhe'ẽ ha'e ohendu ramo, ipy'areraha-ma voi oiko-vy. Ndaipy'agwapyvéi-ma. Ndovy'avéi-ma oho-vy heta mba'e ogwereko-gwi.
23 Ha Hesu oma'ẽ oĩ-vy gwemimbo'e kwéry-rehe:
—Imba'e reta va'e hasy peve omoirũ va'erã Nhandejáry gwuvixarã-pe, he'i íxupe kwéry.
24 Ha ojapura hese hikwái. Ha Hesu katu he'i jevy íxupe kwéry:
—Xe ra'y kwéry, he'i, —hasy eterei gwĩ imba'e reta-rehe ojerovia va'e omoirũ hagwã Nhandejáry gwuvixarã-pe, he'i. 25 —Hasy eterei nhambohasa ka'ijugwasu kwa-rupi mymbagwasu camelo, he'i. —Ha hasyve voi gwĩ imba'e reta va'e omoirũ hagwã Nhandejáry nhande ruvixa-pe, he'i gwemimbo'e kwéry-pe Hesu.
26 Ha ha'e kwéry katu onhemondýi eterei-ma hikwái:
—Aipo ramo, avave nonheresende mo'ãi arã ra'e. Kiva'e nipo onheresende va'erã? Kiva'e nipo onheresende va'erã? he'i ojóupe hikwái.
27 Ha Hesu oma'ẽ oĩ-vy hese kwéry:
—Ojéhegwi rei nonheresendéi arã avave, he'i. —Tupã Nhandejáry ha'e anho mante oĩ ne resendeharã, he'i. —Ha'e opamba'e rereko kwaaha voi, he'i gwemimbo'e kwéry-pe.
28 Ha upéi katu he'i íxupe Pedro:
—Ha ore katu opamba'e oroheja oromoirũ hagwã, he'i Hesu-pe.
29 —Anhete ko xe ha'e-ta nde-vy, he'i íxupe Hesu. —Xe-rehe ha-py nde róga pygwa ereheja ramo, ombohekovia va'erã nde-vy ne rembiejare. Xe moirũ hagwã, nde ryke'y ereheja ramo, nde ryvy ereheja ramo, ne reindy ereheja ramo, nde ryke ereheja ramo, nde kypy'ýry ereheja ramo, nde kyvy ereheja ramo, nde sy ereheja ramo, nde ru ereheja ramo, nde ra'y, nde rajy ereheja ramo, ne memby ereheja ramo, nde yvy ereheja ramo ave xe moirũ hagwã, ombohekoviarõ va'erã nde-vy ne rembiejare, he'i íxupe Hesu. —Xe rehegwa nhe'ẽ porã erehendu-gwi ereheja ramo, ombohekoviarõ va'erã nde-vy ne rembiejare. Nde rexakwaa rei jevy va'erã. 30 Hetave ome'ẽ va'erã nde-vy. Peteĩ ereheja rekovía ome'ẽ va'erã nde-vy cem peve, he'i íxupe Hesu. —Ome'ẽ va'erã nde-vy nde rogarã, nde ryke'yrã, nde ryvyrã, ne reindyrã, nde syrã ave. Ne mitãrã ome'ẽ va'erã nde-vy. Nde yvyrã ome'ẽ va'erã nde-vy. Heta nde-vy ome'ẽ ramo jepe, nde rereko asy joty va'erã. Ãy ome'ẽ va'erã nde-vy. Ha upe rire katu ko yvy opa rire-ma, ereikove meme va'erã Nhandejáry ndive erepave'ỹ reheve, he'i íxupe Hesu. 31 —Heta oĩ ãy onhemboeteve va'e. Ha upe rire katu ndatuvixa mba'éiry va'erã Nhandejáry-pe. Heta oĩ ãy heko'ive va'e. Ha upe rire katu tuvixa mba'e va'erã Nhandejáry-pe, he'i gwemimbo'e kwéry-pe Hesu.
Hesu omombe'u jevy omanotaha
(Mt 20.17-19; Lc 18.31-34)
32 Ha upéi Hesu ogwata oho-vy tapegwasu-rupi. Jerusalém tetã-my ojéupi oho-vy. Gwemimbo'e kwéry renonde-rupi oho.
—Ma'erã po oho Jerusalém tetã-my, he'i opondera-vy hese hikwái.
Ha hapykwérigwa katu oiko-tagwi ikyhyje hikwái.
Upéi ogwenohẽ jevy gwĩ doze gwemimbo'e ha'e kwéry anho omombe'u hagwã ojéupe oiko-ta va'e:
33 —Pejeapysaka katu xe nhe'ẽ rehe, he'i. —Jaha jaiko-vy Jerusalém tetã-my. Upe-py xe Nhande Ryke'y tee va'e, xe pyhy va'erã xe me'ẽ hagwã pa'i ruvixa kwéry-pe, judeu rekombo'ehaty-pe ave. Upe-py, “Tomano” he'i va'erã xe-rehe. Upéi xe me'ẽ va'erã xe reraha-vy nhande kwéry e'ỹ va'e-pe. 34 Xe-rehe onhembohory va'erã, onygwõ ave va'erã xe-rehe. Xe mbopi va'erã ave, xe juka va'erã ave. Ha upe rire katu mbohapy áry rire anhemoingove jevy-ma va'erã, he'i gwemimbo'e kwéry-pe anho onhemombe'u-vy.
“Erenhemboete ukaseve ramo, erejejokwái va'e-rami eiko”
he'i Hesu
(Mt 20.20-28; Mc 9.35; Lc 22.24-27; Jo 13.12-17; Ef 4.2; Fp 2.3-4; 1 Pe 5.3)
35 Upéi hi'agwĩ-ma ou Zebedéu ra'y, Tiago João ndive. Hesu ha-py ogwahẽ-ma ou-vy:
—Oroipota erejapo ore-vy oime raẽ va'e orojerure va'e nde-vy, mbo'eháry, he'i íxupe.
36 —Mba'e pa ereipota xe ajapo nde-vy, he'i gwemimbo'e-pe.
37 —Nde yke-rehe joja torogwapy erenhemomba'egwasu ramo, he'i íxupe.
38 Ha Hesu katu he'i íxupe kwéry:
—Ndapeikwaái pene rembijerure-rehe xe-vy, he'i. —Xe mbohasa asy hagwã-rami ave, pehasa asy-ta para'e? Ajepy'apy hagwã-rami ave pejepy'apy-ta para'e? he'i oporandu-vy Zebedeu ra'y Tiago João ndive-pe.
39 —Ha'e voi, he'i. —Ne ndive ore orohasa asyse, he'i íxupe.
—Néi, he'i, —Xe mbohasa asy hagwã-rami ave, pehasa asy va'erã voi. Ajepy'apy hagwã-rami ave, pejepy'apy va'erã voi, he'i íxupe kwéry mokõigwa-pe. 40 —Ha xe Ru nde'íry apombogwapy hagwã xe yke-rehe joja. Ha'e ae ombogwapyse va'e ae, ombogwapy va'erã xe yke-rehe, he'i íxupe Hesu.
41 Ha hemimbo'e ojerure e'ỹ va'e katu oĩ dez. Ohendu-ma ramo onhembotuvixaseve mo'ã va'e-pe ogwerovy'are'ỹ voi. Tyvýry reheve Tiago-rehe ija'e'ỹ hese hikwái.
42 Ha upéi katu:
—Peju a-py, he'i entéro gwemimbo'e kwéry-pe Hesu. —Peikwaa voi judeu e'ỹ kwéry rekoha, Nhandejáry kwaa e'ỹha rekoha. Huvixa kwéry he'iha omanda voi hese oiko-vy. Ipu'aka voi hese gwĩ onhemboete va'e. 43 Upe va'e rekoha-rupi xe ndaipotái peiko, he'i. —Pende rekorã a-rami. Erenhembotuvixa mba'e ukase ramo, eiko katu nde rapixa rembigwái ramo. 44 Erenhemboete ukaseve ramo, erejejokwái va'e-rami eiko, he'i. —Nde rerekoseha-rami eiko. 45 Xe ave Nhande Ryke'y tee va'e jepe ndajúi va'ekwe xe rembigwairã heta ajohu hagwã. Aju ae va'ekwe tembigwái-rami aiko hagwã. Ajejuka uka hagwã aju va'ekwe heta aresende va'erã-rehe, he'i gwemimbo'e kwéry-pe Hesu.
Hesu ombogwera hesapyso e'ỹ va'e
(Mt 20.29-34; Lc 18.35-43)
46 Ogwahẽmba Jericó tetã-my. Ohasa oho-vy. Upéi osẽ oho-vy Hesu gwemimbo'e kwéry ndive. Heta ojogweroaty va'e oho ave indive. Osẽ jave ogwapy oĩ-vy tapegwasu rembe'y-py hesapyso e'ỹ va'e. Héry va'e Bartimeu. Ha Bartimeu Timeu ra'y. Omba'e repyrã-rehe ojerure va'evy. 47 Ohendu ramo Hesu Nazaré pygwa ohasa ramo, onhe'ẽ hatã:
—Hesu, Davi remiarirõre, xe poriahuvereko katu, he'i onhe'ẽ hatã-vy.
48 Heta oĩ va'e inhe'ẽ ojoko:
—Ekirirĩ katu, he'i íxupe.
Ha Bartimeu katu hatãve tãve joty onhe'ẽ:
—Hesu, Davi remiarirõre, xe poriahuvereko katu, he'i onhe'ẽ hatã-vy.
49 Ha upéi opyta-ma Hesu:
—Ehenói katu íxupe tou xe ha-py. Hesu ne renói-ma kuri peje íxupe, he'i.
Ha ohenói hesapyso e'ỹ va'e-pe hikwái:
—Ani erejapura teĩ. Epu'ã katu. Hesu ne renói, he'i íxupe hikwái.
50 Ha upéi onhenhugwãha omombo opu'ã pya'e oho-vy Hesu ha-py.
51 —Mbava'e tipo ereipota xe ajapo nde-rehe? he'i hesapyso e'ỹ va'e-pe.
—Eme'ẽ jevy xe-vy xe resapysorã, mbo'eháry, he'i Hesu-pe.
52 Upe-ma ramo Hesu he'i íxupe:
—Tereho, he'i. —Xe-rehe erejerovia-gwi, erekwera-ma, he'i íxupe Hesu.
Onhe'ẽ jave okwera-ma. Upe rire katu omokambara-ma íxupe tapegwasu-rupi oho jave.
* 10:6 Gn 1.27 * 10:8 Gen 2.24 * 10:19 Êx 20.12-16