13
ప్రబు బర్నబాక చి సావుల్‍క తెద్రయ్‍లిసి
అంతియొకయతెచ సంగుమ్‍తె ప్రబుచ కబుర్లు సంగితస సగుమ్‍జిన్‍చి, ప్రబుచి రిసొ బోదన కెర్తస సగుమ్‍జిన్ తిల. జోవయింతె, బర్నబా, పడ్తొ ‘నీడొన్లొ’ మెలొ సుమెయోను, పడ్తొ కురేనియు పట్నుమ్‍చొ లూకియ, చెత్తర్ ప్రాంతుమ్‍లు ఏలుప కెర్తొ హేరోదు మెలొ రానొచి జతతె వడ్డిలొ మనయేను, పడ్తొ సావులు.
ఏక్ దీసి జేఁవ్ ఎత్కిజిన్ ఎక్కితె తా చువ్వె తా ప్రబుక ప్రార్దన కెర్తె తతికయ్, జోవయింక దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ ఇసి సంగిలన్, “ ‘అంచి ఏక్ వెల్లి కామ్ కెర్తు’ మెన, బర్నబాక చి సావుల్‍క ఆఁవ్ నిసాన అస్సి. జా కామ్‍చి రిసొ అంచి అత్తి ఇన్నెక తుమ్ సొర్ప కెర దెతి గుర్తు కెర” మెన సంగిలన్, చి అన్నె చువ్వె తా ప్రార్దన కెర జేఁవ్ దొగులక బోడి చడ తెద్రవ దిల.
దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ దస్సి తెద్రయ్‍తికయ్, బర్నబా చి సావులు, సముద్రుమ్‍చి ఒడ్డుతెచి సెలూకయ పట్నుమ్‍తె ఉట్ట గెచ్చ, ఓడతె వెగ, సముద్రుమ్ జీన, సయ్‍ప్రస్ కుప్ర దేసిమి ఉట్ట అయ్‍ల. తొలితొ జా దేసిమ్‍చి సలమీ పట్నుమ్‍తె గెచ్చ, యూదుల్‍చ సబ గెరలె *యేసుచి రిసొచి సుబుమ్ కబుర్ సూనవ, సాచి సంగిల. మార్కు మెలొ యోహాను జోవయింతెన్ తోడు అయ్‍లొ.
ఒత్త తెంతొ జా సయ్‍ప్రస్ దేసిమ్‍చి ఒత్తల్‍తొ పక్కచి పాపు మెలి వెల్లి పట్నుమ్‍తె గెలె, దీసరి జా గార్‍డేల్ మాయల్ కెర్తొ ఎక్కిలొ అస్సె. ‘యేసుచొ పుత్తుసి’ మెలి అర్దుమ్ తెన్, ‘బర్‍యేసు’ మెలి నావ్ జో తియన అస్సె. జో యూదుడు జెర్మిలొసొ, గని ఆరిక, ‘దేముడుచి కబుర్ ఈంజ’ మెన, సయ్‍తాన్ సికడ్లి కోడు జో సంగెదె. జా దేసిమి ఏలుప కెర్తొ అదికారితె తయెదె. జో అదికారిచి నావ్ కిచ్చొ మెలె, ‘సెర్గి పవులు’. జో తెలివి మాన్సు జయెదె. జో కిచ్చొ కెర్లొ మెలె, దేముడు దిలి సుబుమ్ కబుర్ సూనుక ఇస్టుమ్ జా, బర్నబాక చి సావుల్‍క బుకార్లన్.
జలె, ఎలుమ మెన నావ్ తియన్లొ దీసరిక సంగుల. జా నావ్‌చి అర్దుమ్, దీసరి. జో అప్పె, ‘అదికారి క్రీస్తుక నంపజా మార్సుప జవుస్ నాయ్’ మెన, సావుల్‍క చి బర్నబాక అడ్డు కెరుక గెలొ. రోమ దేసిమ్‍చి బాస తెన్ ‘పవులు’ మెన అన్నెక్ నావ్ తిలొ జో సావులు, దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మచి సెక్తి జోవయించి పెట్టి బెర్తికయ్, జో ఎలుమక చెంగిల్ దెక, 10 “సయ్‍తాన్‍చొ పుత్తుసి జస్తె, తుయి. తుచి పెట్టి మాయబుద్ది, ఒగ్గర్ గార్‍చి, పాపుమ్ తెన్ అస్సిస్. సత్తిమ్ ఎత్కిక విరోదుమ్ జస్తె, తుయి, సోగ తిల ప్రబుచ వట్టొ వంకడ కెర్తొ మాయల్ కెఁయఁక ములితె? 11 ఈందె, ప్రబు తుక అప్పె సిచ్చ దెతయ్. తుయి గుడ్డి జా అప్పెచి మట్టుక పొద్దుక కి దెకిస్ నాయ్” పవులు సంగిలన్. సంగిల్ బేగి, జో మాన్సుక అంకివొతె గాందు డంకిలి రితి జా, పూర్తి గుడ్డి జలొ, చి జోక ఎత్కి అందర్ జలి. ఒత్త తెంతొ, అంక ఆతు దెర కో జలెకు అంక వాటు దెకయ్‍తు ఎక్కిలొ ఇండుక నెత్ర కెర బతిమాల్ప జా ఏడ్తె తిలన్. 12 అదికారి, మాత్రుమ్, జర్గు జలిసి దెక కెర, ప్రబుచి చి సెక్తిచి రిసొ జలె ఆచారిమ్ జా ప్రబుక నంపజలన్.
పవులు పిసిదియ ప్రాంతుమ్‍చి అంతియొకయతె బోదన కెర్లిసి
13 తెదొడి పవులు, జోవయింతెన్ తిలస, పాపు పట్నుమ్ ముల దా, ఓడతె వెగ సముద్రుమ్ జీన, అన్నె ఇండ గెచ్చ, పంపూలియా ప్రదేసిమ్‍చి పెర్గే పట్నుమ్‍తె అయ్‍ల. జేఁవ్ ఒత్త తిలి పొది, మార్కు మెలొ యోహాను జోవయింక ముల దా, యెరూసలేమ్‍తె అన్నె ఉట్ట గెలన్. 14 పావులీంసి, మాత్రుమ్, ఇండ గెచ్చ పెర్గేక జీన, గలతీయ ప్రదేసిమ్‍చి పిసిదియ ప్రాంతుమ్‍చి అంతియొకయ మెలి పట్నుమ్‍తె పాఁవిల. బక్తి కెర్తి సెలవ్ కడన్లి దీసి, యూదుల్‍చి సబగేరి పెస, వెసిల. 15 మోసే పూర్గుమ్‍చొచి అత్తి దేముడు రెగ్డయ్‍ల ఆగ్నల్ జలెకు, పూర్గుల్‍చి అత్తి సంగిల దేముడుచ కబుర్లుచి ఏక్ వాట కో గే వెల్లొ మాన్సు సదు కెర్తికయ్, “ఓ బావుడ్లు, ప్రెజల్‍క కిచ్చొ బోదన సంగితె గే సంగ” మెన పావులీంసిక జా సబగేర్‍చ అదికారుల్ పుర్రె బుకార్ల.
16 జాకయ్, పవులు ఉట్ట, ప్రెజల్‍క ‘సూన్‍తు’ మెలి గుర్తుక ఆతు తెన్ సయ్‍న కెర, “ఓ ఇస్రాయేలులు మెల అమ్‍చ యూదుల్, పడ్తొ అమ్‍చొ దేముడుక బిత తుమ్ యూదుల్ నెంజిలస, సూన. 17 ఇస్రాయేలులు మెల అమ్‍చ పూర్గుల్‍క ‘అంచయి మాన్సుల్ జతు’ మెన పరలోకుమ్ తిలొ అమ్‍చొ దేముడు §నిసాన్లన్. సగుమ్ దీసల్ గెతికయ్, జేఁవ్ *ఐగుప్తు దేసిమి ఉట్ట గెచ్చ ఒత్త అల్లర్ తెన్ తతికయ్, జోవయింక చెంగిల్ దెక, జో ప్రబు, జోవయించి సెక్తిక, జోవయింక ఒత్త తెంతొ విడ్దల్ కెర బార్ కెర్లన్. 18 జేఁవ్ దొన్ని విసొ వెర్సులు బయిలు దేసిమి బుల్తె తిలి పొది, జోవయించ సిద్డు ఓర్సుప జా, జోవయింక నిదానుమ్ దెకితె తిలన్. 19 ఒత్త తెంతొ, §కనాను దేసిమ్‍తె సత్తు జాతివొచ మాన్సుల్‍క యుద్దుమ్‍తె అమ్‍చ పూర్గుమ్‍చ జీన్‍తి రితి జో జర్గు కెర, ‘ఈంజ దేసిమి ఈంజేఁవ్ జితు, ఇన్నెచి సొంత టాన్ జవుస్’ మెన జోవయింక దొర్కు కెర్లన్.
20 “పడ్తొ, రమారమి చెత్తర్ పుంజొ యాబయ్ వెర్సుల్ గెతికయ్, జోవయించ కబుర్లు సంగితొ సమూయేలు మెలొ పూర్గుమ్‍చొచి కాలుమ్ ఎద, ‘ఇన్నెక ఏలుప కెర్తు’ మెన, నాయిమ్ వాట్ దెకయ్‍త ఎక్కిలొచి పడ్తొ అన్నెక్లొ *తీర్పు కెర్తస రితసక జో దేముడు అదికారుమ్ దిలన్.
21 “పడ్తొ, ‘అమ్‍క రానొ కావలె’ మెన అమ్‍చ పూర్గుమ్‍చ బతిమాల్ప జా సంగితికయ్, రానొక జో ప్రబు టీఁవడ్లన్. కొన్సొ తొలితొ జోవయింక రానొ జలొ గే తుమ్ జాన్సు. బెన్యామీను చి వంసుమ్‍చొ కీషు మెలొసొచొ సావులు మెలొ పుత్తుసి అమ్‍చొ తొలితొచొ రానొ జలొ. జో దొన్ని విసొ వెర్సుల్ ఏలుప కెర్లన్.
22 “పడ్తొ సావుల్‍క దూర్ కెర కెర, ‘రానొ జవుస్’ మెన దావీదుక నిసాన జో ప్రబు అదికారుమ్ దిలన్. జో దావీదుచి రిసొ ఇసి సంగిలన్ ‘యెస్సయిచొ పుత్తుస్ దావీదుక ఆఁవ్ నిసాన అస్సి. జోచి రిసొ అంక సర్ద, అంచి పెట్టిచి ఇస్టుమ్ రితి జో నిదానుమ్ కెరెదె.’
23 “ ‘అమ్‍చ ఇస్రాయేలులుతె జెర్మ పాపుమ్ గెచ్చయ్‍తొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జవుస్’ మెన పూర్గుమ్ తెంతొ ప్రమానుమ్ సంగిల్ రితి జర్గు కెర, జో అమ్‍చొ దేముడు ఈంజొ దావీదుచి సెకుమ్‍తె యేసుకయ్ జెర్మవ టీఁవడ అస్సె. 24 జో నే బార్ జతె అగ్గె, అమ్‍చి ఒండి ఇస్రాయేలు ప్రెజల్‍క, ‘తుమ్ కెర్ల పాపల్‍క పెట్టి పూర్తి దుకుమ్ జా బుద్ది జా, జా గుర్తుక బాప్తిసుమ్ నఙన’ మెన బోదన కెర యోహాను బుల్తె తిలన్. 25 యోహాను జోచి కామ్ కెర కేడయ్‍తె తిల పొదులె, జోక ‘ఈంజొయి ఏక్ వేల అమ్‍చొ దేముడు పూర్గుమ్ సంగ తిలొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జయెదె’ మెన సగుమ్‍జిన్ మాన్సుల్ ఉచర్తికయ్, అంక కో మెన ఉచర్తసు? దొర్కు జలొ జో రచ్చించుప కెర్తొసొ ఆఁవ్ నెంజి. గని అంచి పడ్తొ ఎక్కిలొ జెయెదె. జో గలన్ల జోడ్లుచ వాలివొ యిప కడుక కి అంక విలువ నాయ్, మెన యేసుచి రిసొ §యోహాను సాచి సంగిలన్” మెన పవులు సంగిలన్.
26 పడ్తొ పవులు అన్నె ఇసి సంగిలన్, “ఓ అమ్‍చొ పూర్గుమ్‍చొ అబ్రాహామ్‌చి సెకుమ్‍చ అమ్‍చ బావుడ్లు, అమ్‍చొ దేముడుక బిత తుమ్ అన్నె మాన్సుల్, ఈంజ రచ్చనచి రిసొ ‘దొర్కు జలి’ మెన జో అమ్‍క కబుర్ తెద్రవ అస్సె. 27 యేసుక ‘దేముడు తెద్రయ్‍లొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జొయ్యి’ మెన యెరూసలేమ్‍తెచ యూదుల్, జోవయించ అదికారుల్ తెన్ చినితి నాయ్. జోవయించి రిసొ పూర్గుమ్ దేముడు సంగ రెగ్డయ్‍ల కొడొ అమ్‍చ యూదుల్ ఎత్కి సెలవ్ కడన్లి దీసి సదు కెర్తతి, గని అర్దుమ్ నే కెరన, ‘జోక మొర్తి సిచ్చ దెమ’ మెన తీర్పు కెర, జా దేముడుచ కొడొతె రెగిడ్లిసి నెరవెర్సుప కెర్ల. 28 మొర్తి సిచ్చ జతి కేన్ తప్పు జో నే కెర తిలె కి, జోవయింక జేఁవ్ పాపుమ్ వయడుక నెతిర్లె కి, ‘మొర్సు’ మెన *పిలాతు అదికారిక బలవంతుమ్ కెర, మొరవ. 29 జోచి రిసొ పూర్గుమ్ రెగిడ్లిసి ఎత్కి జేఁవ్ నెరవెర్సుప కెర, సిలువ తెంతొ జోచి పీనుమ్ ఉత్రవ కెర, మెస్నె ఎంగ్డవ దిల. 30 జేఁవ్ దస్సి మార్లె కి, అమ్‍చొ దేముడు జోక అన్నె జియడ్లొ. 31 జలె, యేసు నే మొర్తె అగ్గె, గలిలయ ప్రాంతుమ్ తెంతొ యెరూసలేమ్ ఎద జోచ సిస్సుల్ జో తెన్ బెద జా తిల. జో జీవ్ జా ఉట్ట, ఒగ్గర్ దీసల్ జోక డీస్తె తిలొ. జాకయ్ జేఁవ్ సిస్సుల్ జోచి రిసొ ప్రెజల్ ఎత్కిక సూనయ్‍త సాచుల్ జా అస్తి. 32 ఆము కి, ‘దేముడు అమ్‍చ పూర్గుల్‍క ప్రమానుమ్ సంగిలిసి జెయిమ్ జా అస్సె’, సుబుమ్ కబుర్ సూనయ్‍తి రిసొ ఇత్తల్ జాఁ అస్సుమ్. 33 జో ప్రబు పూర్గుమ్ ప్రమానుమ్ సంగిలిసి అమ్‍చ పూర్గుల్‌చ బోదల్ జల ఆమ్ యూదుల్‍క వరుమ్ దెతి రితి జో కీసి జర్గు కెర అస్సె మెలె, యేసుక అన్నె జియడ అస్సె. దొన్ని కీర్తనుమ్‍తె అమ్‍చొ జో ప్రబు కిచ్చొ మెన యేసుచి రిసొ రెగ్డయ్‍లొ, ‘తూయి అంచొ పుత్తు, తుకయ్ ఆజి పాయిలయ్.’, మెన రెగ్డయ్‍లన్. 34 ‘క్రీస్తుక మారుల, గని మొర్నుతె తయె నాయ్. జియడిందె. మొర్నుతె అన్నె గెచ్చె నాయ్’ మెలి అర్దుమ్ తెన్ జో అన్నె కిచ్చొ సంగ రెగ్డయ్‍లన్ మెలె, దావీద్‍క అఁవ్ సఙిలి రితి, తుక కచితుమ్ జేఁవ్ సుద్ది తిలి వరల్ దెయిందె” మెన సంగిలన్. 35 జాకయ్, అన్నెక్ కీర్తనుమ్‍తె రెగిడ్లి రితి, పరలోకుమ్‍చి సుద్ది తిలొ ఆఁవ్ పుత్తుచి మొర్నుతె తతి రితి అంచి ఆఁగు కువుక తుయి ఒప్పిసి నాయ్, మెన దావీదు రెగిడ్లన్.
36 “దావీదు, జలె, జోచి కాలుమ్ దేముడు జోక దిలి కామ్ కెర కేడవ మొర్తికయ్, జోచ పూర్గుల్‍క రోవిలి రితి జోక కి రోవిల, చి మొర్నుతె తాఁ గెలన్. 37 గని, దేముడు అన్నె జియడ్లొసొ, జలె, ఎద్గరె నే కువితె, మొర్నుతె తత్తి రితి గెచ్చె నాయ్.
38 “జాకయ్, బావుడ్లు, తుమ్‍క కిచ్చొ మెన ఆఁవ్ కచితుమ్ సూనయ్‍తసి మెలె, పాపుమ్ చెమించుప కెర్తి రచ్చన కత్తెయ్ దొర్కు జతయ్ మెలె, మాన్సు జలొ యేసుతెయి. 39 అగ్గె తెంతొ అప్పె ఎద, ‘అమ్‍చి పాపుమ్ గెస్సు’ మెన, మోసే పూర్గుమ్‍చొచి అత్తి రెగిడ్లి దేముడుచ ఆగ్నల్ రితి కెర, జో సికడ్ల ఆగ్నల్ బియఁ అమ్‍చ యూదుల్ కెర్తి రితి తుమ్ కెర్తసు. గని కెద్ది కెర్లె కి, పాపుమ్ గెచ్చె నాయ్, గని యేసుక కో పూర్తి నంపజా తత్తతి గే, పాపుమ్ తెంతొ విడ్దల్ జతి వరుమ్ జోవయింకయి దొర్కు జా అస్సె. 40 జాకయ్, తుమ్ జాగర్త తా, నెంజిలె, పూర్గుల్‍చి అత్తి అమ్‍చొ దేముడు సంగిలి కబుర్ తిలిసి తుమ్‍క లయెదె.
41 ఆదె, తుమ్ నంప నెంజ ఆఁస్తస తా, తుమ్ దెక బమ్మ జా తుమ్‍చి పాపుమ్ తెన్ని మొర. తుమ్‍చి కాలుమ్‍క ఏక్ వెల్లి కామ్ అఁవ్ జర్గు కెరిందె. కెర్లె కి, సాచుల్ తుమ్‍క జా సంగతి సూనయ్‍లె కి, తుమ్ కెఁయఁక కి నంప కెర్సు నాయ్, మెన రెగిడ్లిసి” మెన పవులు బోదన కెర కేడయ్‍లన్.
42 పవులుచి బర్నబా ఒత్త తెంతొ బార్ జతె తతికయ్, అన్నెక్ సెలవ్ కడన్లి దీసి అమ్‍క ఇసి బోదన సంగ మెన ప్రెజల్ బతిమాల్ప జా సంగిల. 43 జా సబ కుట్టితికయ్, ఒగ్గర్‍జిన్ యూదుల్, పడ్తొ దేముడుక నంపజా మార్సుప కెరన నిదానుమ్ తిల జోవయించ అన్నె బక్తుల్ కి, పవులుచి బర్నబాచి పట్టి గెల. జేఁవ్ దొగుల జలె, దేముడు కెర్లి దయచి తెడి తా, మెన బతిమాల్ప జా బోదన కెర్ల.
44 అన్నెక్ సెలవ్ కడన్లి దీసి అయ్‍లి, జలె, యేసుచి రిసొచి సుబుమ్ కబుర్ పావులీంసిచి అత్తి సూనుక మెన, ఒండి పట్నుమ్‍చ సబతె బెర అయ్‍ల. 45 జలె ఒత్త బెర అయ్‍ల జనాబ్‍క దెక, యూదుల్‍చ వెల్లెల మాన్సుల్ ఒగ్గర్ కోపుమ్ తెన్ గోస జా, పవులు సంగిలిన్ ఎత్కిక ‘అబద్దుమ్’ మెన వేర సంగ, జోక దూసుప కెర్ల. 46 తెదొడి పవులు బర్నబా తెన్ దయిరిమ్ తెన్ ఇసి సంగిలన్, “దేముడు దిలి సుబుమ్ కబుర్ తుమ్ యూదుల్‍కయ్ తొల్లితొ సూనవుక తిలి, గని ‘సత్తిమ్’ మెన తుమ్ ఒప్పనుక నెస కెర వెంట గెలి రితి కెర ‘దేముడుచి రాజిమ్‍తె బెద పరలోకుమ్‍తె గెతి జీవ్ దెతి వరుమ్ ఆమ్ నఙనుక విలువ నాయ్’ మెలి రితి తుమ్ పిట్టవన్‍తిస్‍క రుజ్జు జతయ్, చి రిసొ యూదుల్ నెంజిలసక సుబుమ్ కబుర్ సూనవుక దెర్తసుమ్. 47 ప్రబు అమ్‍క కిచ్చొ మెన ఆడ్ర దా అస్సె మెలె,
ఒండి లోకుమ్‍చక ‘రచ్చించుప జతు’ మెన, అమ్‍చి ఉజిడి దెకయ్‍తి రితి జతి రితి, యూదుల్ నెంజిల మాన్సుల్‍క సుబుమ్ కబుర్ సూనయ్‍తి రిసొ తుమ్‍క తెద్రవ అస్సి, మెన ప్రబు సంగ అస్సె”.
48 యూదుల్ నెంజిలస, జలె, ఈంజ కోడు సూన, సర్ద జా, దేముడు దిలి జా సుబుమ్ కబుర్‍క గవురుమ్ కెర్ల, చి ‘పరలోకుమ్‍చి రాజిమ్‍తె బెదుత్’ మెన జోవయింతె కక్క ప్రబు నిసాన తిలొ గే, జెఁవ్వి నంపజల. 49 జా ఒండి ప్రాంతుమ్‍తె కి ప్రబుచి సుబుమ్ కబుర్ సూనయ్ జలి.
50 యూదుల్‍చ వెల్లెల మాన్సుల్, పట్నుమ్‍చ వెల్లెల తెర్‍బోదల్‍తె మున్సుబోదల్‍తె గెచ్చ సికడ, జోవయించి అత్తి పవులుక చి బర్నబాక అల్లర్ కెర, జా పిసిదియ ప్రాంతుమ్ తెంతొ ఉదడ గెల. 51 జేఁవ్ దొగుల, ‘ప్రబుచి సుబుమ్ కబుర్ సూనుక, జేఁవ్ యూదుల్ అవ్‍కాసుమ్ పిట్టవన అస్తి’ మెలి గుర్తుక, జేఁవ్‍చ చట్టొతెచి దూడి పంప్డ గెల కెర, ఒత్త తెంతొ తూర్పు పక్క తిలి ఈకొనియ పట్నుమ్‍తె ఉట్ట గెల. 52 జా అంతియొకయ పట్నుమ్‍తెచ ప్రబుక నంపజా జోవయించ సిస్సుల్ జలస మాలఙ్ జతి నాయ్. దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ జోవయించి పెట్టి బెర తతికయ్, సర్దసంతోసుమ్ జా, నిదానుమ్‍తె తిల.
* 13:5 మెలె, ‘ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు దిలి సుబుమ్ కబుర్’. 13:7 యేసుచి రిసొచి సుబుమ్ కబుర్. 13:15 తెలుగు బైబిల్‍తె ధర్మశాస్త్రమ్ మెలె, మోసేచి అత్తి దేముడు రగ్డయ్‍లి ఆగ్నల్ మెన అమ్ జానుమ్. ఈంజ కొడొ ఎత్కి బైబిల్‍తె అగేచి పాఁచ్ పుస్తకుమ్‍తె రెగ్డయ్ జా అస్సె. ఈంజ దెకవుక మెన కుపియ బాసతె నొయి ప్రమానుమ్‍తె మోసే పూర్గుమ్‍చొచి అత్తి రెగిడ్లి దేముడుచ ఆగ్నల్ మెన రగ్డవ అస్సె. § 13:17 ఆదికాండుమ్ 12 అద్యయిమ్ తెంతొ. * 13:17 ఆదికాండుమ్ 46 అద్యయిమ్. 13:17 నిర్గమకాండుమ్ 1 అద్యయిమ్ తెంతొ. 13:18 నిర్గమకాండుమ్, లేవీయకాండుమ్, సంక్యాకాండుము, ద్వితీయోపదేశ కాండుము. § 13:19 యెహోసువ. * 13:20 న్యాయాదిపతులు. 13:21 సమూయేలు మొదొల్ పుస్తకుమ్ 8, 9 అద్యయల్ తెంతొ. 13:22 సమూయేలు మొదొల్ పుస్తకుమ్ 16 అద్యయిమ్ తెంతొ. § 13:25 మత్తయి 3 అద్యయిమ్. * 13:28 మత్తయి 27 అద్యయిమ్. 13:31 మత్తయి 28, లూకా 24, యోహాను 20, 21 అద్యయల్. 13:44 మెలె, ‘ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు దిలి సుబుమ్ కబుర్’.