Búkũ
Rụ́tã
vé rĩ
Tã búkũ rĩ vé rĩ ã ũlũngárá
Búkũ ꞌdĩri ũlũ úꞌdógúꞌdógú Rụ́tã vé rĩ, Rụ́tã ri Mõábãzị́. ꞌBá Mõábã vé rĩ pi ẹ̃ꞌyị̃kí Múngú Ĩsẽrélẽ vé rĩ kuyé. Ĩsẽrélẽgú ãzi ívé ꞌbá ꞌbẹ̃tị́ ãsámvú gé rĩ pi be, kộpi íbíkí íngá Bẽtẽlémẽ gá, kộpi ꞌdekí mụụ́ adrií Mõábã gá, ãꞌdiãtãsĩyã ẹ̃bị́rị́ ꞌde kộpivé ãngũ agá nĩ. Ĩsẽrélẽgú rĩ vé ũkú Nõómé ri anji ãgõ be ị̃rị̃, ĩrivé mvá ãzi rĩ je Rụ́tã ri nĩ. ꞌBo ĩrivé ágó drã rá, ãzini ĩrivé anji ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ũdrãkí rá, ꞌyéŋá kukí Nõómé ri áyu. Nõómé kã lẽé ꞌi újá gõó Bẽtẽlémẽ gá ꞌdãá, Rụ́tã kĩnĩ, ꞌí lẽ mụụ́ vú ni gé sĩ ĩndĩ, Rụ́tã ẹ̃ꞌyị̃ Múngú áda rĩ rá. Kộpi ã cakí dõ Bẽtẽlémẽ gá ꞌdãá lị́kị́cọ́ rú drãáãsĩyã, Múngú sẽ Rụ́tã ní ágó múké, ãꞌbú be ni, rụ́ ni Bõójã ꞌi. Bõójã ní Rụ́tã ri jezú ꞌí ní ũkú rú, Bõójã ri kpá Nõómé ã tã mbaá ĩndĩ. Bõójã pi vé úyú Rụ́tã be rĩ agá, ágó ãzi anigé, rụ́ ni Dãwụ́dị̃ ꞌi, ágó rĩ ꞌbãgú.
Úꞌdógúꞌdógú Rụ́tã vé ꞌdĩri lũ ꞌbá ní kĩnĩ, ꞌbá rĩ pi ãrẽvú céré ẹ̃ꞌyị̃kí dõ Múngú ri rá, Múngú ri kộpi ní tãkíri sẽ rá.
1
Ẽlĩmẽlékẽ pi ívé ꞌbá ꞌbẹ̃tị́ ãsámvú gé rĩ pi be mụkí Mõábã gá
Lókí ꞌbá tã lịꞌbá* rĩ pi ní ãngũ rụzú ãngũ Ĩsẽrélẽ vé rĩ agá rĩ gé, ẹ̃bị́rị́ ꞌde ãngũ rĩ agá ũnjí ũnjí. Ágó ãzi kụ̃rụ́ Bẽtẽlémẽ vé rĩ agá, ãngũ Yụ́dã vé rĩ agá, ꞌdụ ívé ũkú ívé anji ãgõ ị̃rị̃ rĩ pi be, ꞌde mụụ́ adrií ãngũ Mõábã vé rĩ agá ꞌdãlé ũkõlõ. Ágó rĩ ã rụ́ Ẽlĩmẽlékẽ ꞌi, ũkú ni ã rụ́ Nõómé ꞌi, ĩrivé anji ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée, ãzi rĩ ã rụ́ Mãlónã ꞌi, ãzi rĩ Kĩlĩyónã ꞌi. Kộpivé sụ́rụ́ Ẽfãrátã, kộpi kụ̃rụ́ Bẽtẽlémẽ vé rĩ agá, ãngũ Yụ́dã vé rĩ agá. Kộpi ꞌdekí mụụ́ adrií ãngũ Mõábã vé rĩ agá.
Nõómé ágó ni Ẽlĩmẽlékẽ ní drãzú, ku Nõómé pi kú ĩrivé anji ãgõ ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée be. Anji ãgõ ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ní anji ũkú Mõábã vé ni pi jezú ĩ ní ũkú rú, ũkú ãzi rĩ ã rụ́ Úrũpã ꞌi, ãzi rĩ Rụ́tã ꞌi. Kộpi kâ adrií caá ꞌdãlé ílí mụdrị́, Mãlónã pi ní ũdrãzú Kĩlĩyónã be ị̃rị̃trọ́, kukí Nõómé ri kú anji ãkó, ágó ãkó.
Nõómé lẽ ívé anji ãgõ rĩ pi vé ũkú ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée pẽé gõó mụụ́ ĩvé ãngá
Nõómé kã yịị́ ãngũ Mõábã vé rĩ gé ꞌdãlé kínĩ, Úpí sẽ ãnyãngã ka ꞌbá rĩ pi ní ãngũ Yụ́dã vé rĩ gé ꞌdãá, Nõómé pi ní ĩ útúzú ívé anji ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée vé ũkú pi be ãngũ Mõábã vé rĩ gé ꞌdãlé, lẽzú ĩ újázú gõzú vúlé ãngũ Yụ́dã vé rĩ gé ꞌdãlé ũzi. Kộpi ní vũrã ĩ ní rizú adrizú ꞌdãri kuzú, Nõómé pi ní mụzú ívé anji ũdrãꞌbá ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée vé ũkú pi be, kộpi ꞌdụkí lẹ́tị mụụpi Yụ́dã gá rĩ, kộpi újákí ĩ gõzú vúlé ãngũ Yụ́dã vé rĩ gé ꞌdãlé ũzi.
Kúru Nõómé ní ꞌyozú ívé anji ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée vé ũkú pi ní kĩnĩ, “Ĩmi mvikí gõó ĩmivé ãngá ĩmi ẹ́ndrẹ́pị́ị vúgá. Úpí ã ꞌbã ẹ́sị́ múké ĩmi ní, sụ̃ ĩmi ní ẹ́sị́ múké ꞌbãá ĩmivé ãgõ ũdrãꞌbée gí rĩ pi ní, ãzini ĩmi ní ꞌbãá má ní rĩ tị́nị. Úpí ã sẽ ĩmi ní ãgõ ĩmi tã mbaꞌbée múké ni pi.” Kúru ĩri ní kộpi uꞌdezú ẹzịzú bẹ̃drị̃ sĩ, Rụ́tã pi Úrũpã be, kộpi ní íꞌdózú ngozú. 10 Kộpi ní ꞌyozú Nõómé ní kínĩ, “ꞌBá lẽkí ꞌbâ újá gõó mụụ́ mí be trụ́ mívé ꞌbá rĩ pi vúgá ꞌdãá.”
11 Nõómé ní ꞌyozú kĩnĩ, “Má anji rĩ, ĩmi újákí ĩmi gõó ĩmivé ãngá ꞌdãlé ũzi. Ngá ĩmi ní lẽzú mụzú má vúgá sĩ ĩndĩ rĩ ãꞌdi? Ma gõ anji ãgõ tị dị̃ị́, kộpi ã adrikí rí ĩmi ní ãgõ rú? 12 Má anji rĩ, ĩmi újákí ĩmi gõó ĩmivé ãngá ꞌdãlé ũzi, á dẽ gí, má ícó gõó ágó jeé dị̃ị́ ku. Mâ ꞌbã dõ ẹ́sị́ ágó jezú, ãzini mâ adri dõ ágó be ị́nị́ŋá ãndrũ nõri gé, mâ tị dõ anji ãgõ, 13 ĩmi nyo ícó tẽ cĩmgbá cazú lókí kộpi ní mbazú rĩ gé rá? Ĩmi nyo ícó adri ãgõ ãkó kộpi ũtẽzú rá? Má anji rĩ, ĩmi ícókí ũtẽé bã ku. Tã ĩmivé ꞌdĩri sẽ má ní ĩzãngã, ndẽ ĩzãngã ĩmivé rĩ rá, ãꞌdiãtãsĩyã Úpí sẽ nóni ma ri ĩzãngã nya.”
14 Kộpi gõkí ngoó dị̃ị́ ụ́ꞌdụ́kọ́ be ụrụ ꞌdãá. Kúru Úrũpã ní ị̃drẹ́pị ri uꞌdezú ẹzịzú bẹ̃drị̃ sĩ, ĩri ní ꞌdezú mụzú, ꞌbo Rụ́tã áwí ívé rĩ adrií kuú ị̃drẹ́pị Nõómé be.
Nõómé pi Rụ́tã be mvikí gõó ãngũ Ĩsẽrélẽ vé rĩ gé
15 Nõómé ní ꞌyozú Rụ́tã ní kĩnĩ, “ꞌÍ ndre drĩ ká, mí ẹ̃ꞌyẹ́pị ri ꞌde mụzú ívé ꞌbá rĩ pi vúgá, ãzini ívé múngú rĩ pi vúgá, ĩmi ꞌdekí mụụ́ ĩri be trụ́.”
16 Rụ́tã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Mî ꞌyo mâ ku mi, dõku mâ gõ vúlé ꞌdíni ku. Vũrã mí ní mụzú rĩ gé, ma mụ ĩndĩ. Vũrã mí ní mụzú adrizú rĩ gé, ma kpá mụ adri mí be trụ́. ꞌBá mívé rĩ pi, kộpi adri ꞌbá mávé ni, Múngú mívé rĩ, ĩri adri Múngú mávé ni. 17 Vũrã mí ní drãzú rĩ gé, ma kpá drã, ĩ ma sị̃ vũrã ꞌdãri gé. Á ꞌdụ dõ tã rĩ ngaá sụ̃ má ní ꞌyoó rĩ tị́nị kuyé, lẽ Úpí ẽ ĩrĩŋã ma ũnjí ũnjí, drã ri ꞌbâ ãsámvú aco mí be nĩ.” 18 Nõómé kã ndreé Rụ́tã lẽ mụụ́ ꞌí vúgá sĩ ĩndĩ, gõ tã ãzi ꞌyoó dị̃ị́ kuyé.
19 Kúru ũkú ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ní ꞌdezú mụzú, kộpi ní cazú Bẽtẽlémẽ gá ꞌdãlé. Kộpi kâ caá Bẽtẽlémẽ gá ꞌdãá, ꞌbá kụ̃rụ́ agá ꞌdãlé rĩ pi céré ãyãkí ãyãyã kộpivé ícángárá sĩ. Ũkú rĩ pi ní ꞌyozú kínĩ, “ꞌBá ꞌdĩri nyo Nõómé ꞌi?”
20 Nõómé ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “à zịkí ma Nõómé ꞌi ku. Ĩmi zịkí ma Márã§, ãꞌdiãtãsĩyã Múngú Ũkpõ ꞌDị́pa sẽ á cị drị̃ ambamba. 21 Ọ́tụ́ má ní fũzú mụzú rĩ gé, ma ágó be, ma anjiŋá be, ꞌbo Úpí sẽ má újá ma ĩgõó lị́kị́cọ́ rú. Ngá ĩmi ní ma zịzú Nõómé rĩ ãꞌdi? Úpí sẽ á nya ĩzãngã, ãzini Múngú Ũkpõ ꞌDị́pa sẽ má ị́sụ́ drị̃lé ũnjí.”
22 Nõómé ímví ĩgõó ãngũ Mõábã vé rĩ gé ꞌdãásĩ, kộpi ímvíkí Rụ́tã Mõábãzị́ rĩ be trụ́. Kộpi cakí Bẽtẽlémẽ gá ꞌdãá lókí ĩ ní rizú ũndú lịzú rĩ gé.
* 1:1 1:1 ꞌBá tã lịꞌbá rĩ pi: ꞌBá tã lịꞌbá rĩ pi Múngú ũpẽ kộpi nĩ, kộpi ã pakí rí ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ĩvé ariꞌba rĩ pi drị́gé sĩ. Kộpi rikí ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi vé tã lịị́ nĩ. Kộpi rikí kpá ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi rụụ́ lókí ꞌdãri gé nĩ. 1:6 1:6 Úpí: Ẽbérẽ tị sĩ, Múngú zị ꞌî rụ́ Yáwẽ, ífífí ni, Múngú adriípi mụzú ꞌdániꞌdáni rĩ ꞌi. Kẹ̃lị̃kọ́ tị sĩ, ꞌbâ Yáwẽ ri zị Úpí. Ĩ ị́sụ́ lã Búkũ Íꞌdóngárá vé rĩ agá, Wụ̃ngárá vé rĩ agá, Rụ́tã vé rĩ agá, ãzini Yónã vé rĩ agá. 1:20 1:20 Nõómé: Rụ́ Nõómé rĩ vé ífífí ãyĩkõ. § 1:20 1:20 Márã: Rụ́ Márã rĩ vé ífífí drị̃cịrụ́.