23
Josáya agbakwazi ndzụ onye lẹ Ojejoje
(2 Iphe 34:3-7, 29-33)
Tọ dụ iya bụ; eze, bụ Josáya abya ezi t'e je ekuaru iya ndu bụ ọgurenya ndu Júda; mẹ ndu kẹ Jerúsalemu. Eze yẹle unwoke ndu Júda ono; mẹ ndu Jerúsalemu; ndu achịjeru Nchileke ẹja; ndu nkfuchiru Nchileke; mẹ ndu Júda l'ẹphe ha: ndu ukfu lẹ ndu nta eje edzua l'eze-ụlo Nchileke. Yo woru ẹkwo ọgba-ndzụ ono, a phụru l'eze-ụlo Nchileke ono gụru ye ẹphe lẹ nchị. Eze abya evudo lẹ mgboro itso eze-ụlo ono; gbakwazi ndzụ ono l'ifu Ojejoje: lẹ ya a-nọdu etso Ojejoje; gude obu iya l'ọ ha; mẹ ndzụ iya l'ọ ha eme ekemu iya; mẹ iphe, ọ sụru t'e meje; mẹ iphe, ọ tọru ọkpa iya; shi ẹge ono l'eme iphe, ẹkwo ọgba-ndzụ ono kfuru. Ndu ono l'ẹphe ha ekweta l'ọgba-ndzụ ono.
Josáya edokwazi iphe
Ya ndono; eze abya ezi Hilikaya, bụ onye ishi ndu achịjeru Nchileke ẹja; mẹ ndu achịjeru Nchileke ẹja ọphu etsota iya nụ; mẹ ndu eche ọnu eze-ụlo Nchileke nche t'ẹphe je achịshikota ivu, eegudeje abaru Bálụ ẹja; mẹ kẹ Ashera; mẹ kẹ mkpọ-kpodo l'eze-ụlo ono. Eze eje akpọo ivu ono ọku l'ẹgu Kídirọnu l'azụ Jerúsalemu; kpota ntụ iya ghaa lẹ Bẹ́telu. Yọ chịshikota ndu ono, ndu eze ndu Júda yeru t'ẹphe kpọje ínsẹnsu ọku l'ẹke ono, aagwajẹ iphe, nọgbaa lẹ Júda ono; mẹ ọphu nọ-pheru Jerúsalemu mgburumgburu; mbụ ndu ono, akpọje ínsẹnsu ọku nụ Bálụ; mẹ ẹnyanwu; mẹ ọnwa; mẹ iphe bụ mkpọ-kpodo, nọnu ono. Ọ fọfuru agwa Ashera l'eze-ụlo Nchileke; je akpọo ya ọku lẹ nggele Kídirọnu l'azụ Jerúsalemu; gwee ya; yọ bụru ntụ. Yo kpota ntụ iya ono je awụshia l'ikiri-kpọo. O nwutsuhiru ụlo unwoke, agba ọkpara l'iku eze-ụlo Nchileke butsua; nwutsuhia ụlo ụnwanyi, anọduje akpa uwe, eewebeje Ashera.
Yọ bya achịta iphe, bụ ndu achịjeru Nchileke ẹja lẹ mkpụkpu, nọgbaa l'alị Júda; bya emerushia ẹke aagwajẹ iphe; mbụ ẹke ono, ndu ono shi akpọje ínsẹnsu ọku; tsube lẹ Géba jeye lẹ Besheba. Yo mebyishia ẹke aagwajẹ iphe l'ọnu-ụzo Jóshuwa, bụ gọvano; l'ẹka-ibyita edukfu mkpụkpu ono. Ndu ono, egwojeru agwa ẹja ono te shikwa etsoje egwo ẹja l'ẹnya-ngwẹja kẹ Ojejoje lẹ Jerúsalemu; obenu l'ẹphe shi etsoje ụnwunna ẹphe l'ata buredi, ẹ-te ekodu ekoko.
10 Josáya tụruru Tofẹtu, bụ ẹke aagwajẹ iphe lẹ nsụda ụnwu Hínọmu; k'ọphu bụ l'ẹ to nwedu onye ewotajekwadu nwatibe iya kẹ nwoke; m'ọ bụ kẹ nwanyi gwoo ẹja nụ Mólẹ̀ku. 11 Iphe, bụ ịnya, ndu eze ndu Júda nụru ẹnyanwu, gvutsuaru l'ọnu eze-ụlo Nchileke; b'ọ chịshiru; bya amụru ọku ye l'iphe, bụ ụgbo-ịnya, e shi dobekwaruphu ẹnyanwu; ọku ekekota iya. Ẹke ẹphe shi nọdu bụ l'echi ẹke ono, nọ lẹ mgboro ụlo ono, nwozi ono, aza Nétanu-Melẹku bu.
12 O nwutsushiru ẹnya-ngwẹja ono, ndu eze ndu Júda kpụru l'ụlo-eli Éhazu; nwutsushia ẹnya-ngwẹja ono, Manásẹ kpụru l'echi ogbodufu labụ ono, nọ l'eze-ụlo Nchileke. Ọ chịfuru iya l'ẹke ono; je akụa ya pyaapyaa; chịta je enwuru ye lẹ nggele Kídirọnu. 13 Eze atụrukota ẹke ono, aagwajẹ iphe l'ụzo ẹnyanwu-ahata Jerúsalemu; l'ẹka-ụtara Ugvu Ụru-alị; mbụ ẹke ono, Sólomọnu kpụtaru Ashịtoretu, bụ ẹjo agwa ndu Sayịdonu; kpụtaru Kemọshu, bụ ẹjo agwa ndu Móabu; kpụtaru Mólẹ̀ku, bụ ẹjo agwa ndu Amọnu. 14 Josáya kụ-kwoshikotaru ntẹkpe, nọ l'ẹke ono; gbutsua Ashera; woru ọkpu ndu nwụhuru anwụhu kụbe l'ẹke ono.
15 O chikporu ẹnya-ngwẹja Bẹ́telu l'ẹke ono, Jeróbuwamu Nébatu kpọberu; gude iya mee tẹ ndu Ízurẹlu ye ẹka l'iphe, dụ ẹji ono. Ọ tụru ọku l'ẹnya-ngwajẹ ono; tụkwaaphu ọku l'agwa Ashera; bya egwee ya; yọ bụru ntụ. 16 Ya ndono; Josáya abya achịkaa ẹnya phụa ili, nọgbaa l'ugvu ono. Yo zi; e je avọshiaru iya ọkpu, nọ l'ili ono; yọ kpọo ya ọku l'eli ẹnya-ngwẹja ono; merua ya. Yo shi ẹge ono vụa; mbụ iphe ono, Ojejoje shi l'ọnu onye nkfuchiru iya kfua ono.*
17 Josáya abya ajị: “?Bụ ngụnu bẹ ya ele ẹnya, a kpụru ẹgaphu?”
Ndu mkpụkpu ono asụ iya: “L'ọ kwa ili ẹke e liru onye kẹ Nchileke phụ, shije Júda bya ekfua kẹ iphe-a, i meru ẹnya-ngwẹja Bẹ́telu-wa.”
18 Yọ sụ ẹphe: “Unu hakwaa ya; t'ẹ b'ọ dụkwa onye e-me ẹka l'ọkpu iya.” Ẹphe aparu ọkpu ono haa; hakwaaphu k'onye nkfuchiru Nchileke phụ shi Samériya phụ.
19 Ọ bụ ẹge ono, Josáya mebyishiru ẹke ono, aagwajẹ iphe, nọkota lẹ Bẹ́telu ono bụkwaphu ẹge o mebyishiru iphe, bụ ẹke aagwajẹ iphe lẹ Samériya, bụ ọphu ụphodu ndu eze ndu Ízurẹlu kpụshiru; shi ẹge ono kpatsua Ojejoje ẹhu-eghughu. 20 Ọ tụko iphe bụ ndu agwajẹ iphe l'ẹke ono, aagwajẹ iphe ono gbugee l'eli ẹnya-ngwẹja ono; bya etsua ọkpu ndiphe ọku l'eli ẹnya-ngwẹja ono. Yo metsua; laphushia azụ lẹ Jerúsalemu.
A wataru ọgba Ajị Esweta ọdo
(2 Iphe 35:1-19)
21 Tọ dụ iya bụ; eze, bụ Josáya abya asụ ndu Júda l'ẹphe ha: “T'ẹphe gbaaru Ojejoje, bụ Nchileke ẹphe Ajị Esweta ẹge ono, e deru iya lẹ Ekwo Ọgba-Ndzụ ono.” 22 Ẹ tọ nwedu Ajị Esweta ọphu a gbajẹwaru ẹge a gbaru ono. Ẹ ta gbabụa ya ẹge ono l'oge ndu ikpe. T'a gba iya ẹge ono l'oge ndu eze kẹ Ízurẹlu; m'ọ bụ l'oge ndu eze kẹ Júda. 23 Ọlobu l'afa, kwe Josáya afa iri l'ẹsato, yọ wataru abụru eze b'a gbaru Ojejoje Ajị Esweta ono lẹ Jerúsalemu.
Iphe Josáya meshiru
24 Iphe ọdo, Josáya meru bụ l'ọ chịshikotaru ndu aphụ àphụ̀; mẹ ndu njibya; chịko iphe bụ agwa; mẹ ẹjo akpamara, nọkota lẹ Jerúsalemu; mẹ l'alị ndu Júda l'ọ ha wofukota. Iphemiphe ọbule ono b'o mekotaru tẹ ya gude medzua iphe, e deru l'ẹkwo ekemu ono, Hilikaya, bụ onye achịjeru Nchileke ẹja phụru l'eze-ụlo Nchileke ono. 25 Ẹ tọ nwedu eze ọdo, dụ l'ọbu Josáya lẹ ndu vu iya ụzo chịa; mẹ ndu ọphu, etso iya l'azụ, bụ onye gudeje obu iya l'ọ ha; mẹ ndzụ iya l'ọ ha; mẹ ike iya l'ọ ha ziberu Ojejoje; ẹge ono ọ nọ l'ẹkwo ekemu Mósisu.
26 Obenu l'oke ẹhu-eghughu Ojejoje, ata kfukfukfu, ọ dabẹru ndu Júda ono bẹ ta ejizitaduru ejizita. Yọ bụru iphe, kparu iya nụ bụ iphemiphe ọbule ono, Manásẹ meeberu gude kpatsua ya ẹhu-eghughu. 27 Obenu lẹ ya meru iphe, Ojejoje kfuru; sụ: “Mu e-wofufua ndu Júda l'ẹke, mu nọ ẹge ono, mu wofuru ndu Ízurẹlu; mu ajịka Jerúsalemu, bụ mkpụkpu ono, mu fọtaru; mẹ eze-ụlo ono, mu sụru l'ọ bụ ẹke ẹpha mu a-nọdu ere ire ono.”
Anwụhu Josáya
(2 Iphe 34:3-7, 29-33)
28 Iphe ọdo, meeberu nụ teke Josáya shi achị; mẹ iphemiphe ọbule, yẹbedua meru b'e dekotaru l'ẹkwo, e deshiru iphe meru nụ l'oge ndu eze Júda.
29 Obenu l'oge kẹ Josáya bẹ Fero Neko, bụ iya bụ eze ndu Íjiputu chị ndu sọja iya jeshia Ẹnyimu Yufurétusu tẹ ya yetaru eze ndu Asiriya ẹka l'ọgu. Eze, bụ Josáya achịta ndu sọja nk'iya jekfushia ya ọgu. Fero-neko aphụ l'iya phụ; woru iya gbua lẹ Megido. 30 Ndu ozi iya shi lẹ Megido gude ụgbo-ịnya palata odzu iya lẹ Jerúsalemu; bya elia ya l'ili nk'iya. Ndu Júda ewofuta nwatibe Josáya kẹ nwoke, aza Jehowahazu; tee ya manụ l'ishi t'ọ bụru eze nọ-chia ẹnya nna iya.
Jehowahazu bụ eze ndu Júda
(2 Iphe 36:2-4)
31 Iphe Jehowahazu gbaru bụ ụkporo afa l'afa ẹto teke ọ wataru achịchi. Yọ chịa ọnwa ẹto lẹ Jerúsalemu. Ẹpha nne iya bụ Hamutalu; nwatibe Jeremáya kẹ Libina. 32 Jehowahazu bẹ meru ẹjo iphe l'ẹnya Ojejoje ẹge nna iya oche ẹphe meru. 33 Fero Neko tuchiru iya lẹ mkpọro lẹ mkpụkpu Ribúla l'alị Hámatu; k'ọphu bụ l'ẹ tọ nọduhedu lẹ Jerúsalemu achị. Fero-neko bya atụ-buaru ndu Júda t'ẹphe kfụa ụkporo ẹkpa mkpọla-ọcha ugbo ise; mẹ ẹkpa mkpọla-ododo. 34 Fero Neko eworu Ẹliyakimu Josáya mee eze l'ọzori nna iya, bụ Josáya. Yọ gbanwee ẹpha Ẹliyakimu; yọ zalahaa Jehoyakimu. Ya ndono; yo dufu Jehowahazu je edobe lẹ Íjiputu; yọ nọdu l'ẹke ono nwụhu. 35 Jehoyakimu kfụa Fero Neko mkpọla-ọcha; mẹ mkpọla-ododo ono, ọ tụ-buru ndu Júda. O keru ụtu nụtsua ndu Júda l'ẹge ike beru onyemonye; shi ẹge ono gbata mkpọla-ọcha; mẹ mkpọla-ododo ono.
Jehoyakimu bụ eze ndu Júda
(2 Iphe 36:5-8)
36 Iphe Jehoyakimu gbaru bụ ụkporo afa l'afa ise teke ọ wataru achịchi. Yọ chịa afa iri lẹ nanụ lẹ Jerúsalemu. Ẹpha nne iya bụ Zébida; nwatibe Pedaya kẹ Ruma. 37 Jehoyakimu meru ẹjo iphe l'ẹnya Ojejoje ẹge nna iya oche ẹphe meru.
* 23:16 23:16 1 Eze 13:1-2. 23:18 23:18 1 Eze 13:11-32.