GENESIS
HAY LAPPUNA
Hay mipanggep ketuwen liblu an Genesis
Hituwen liblu an Genesis di nitudokan nadan inat Apu Dios an nunlutuh kabunyan ya luta ya am-in nadan matagun wadah di. Hitu boy nitudokan nan ugge nangun-unudan handidan namangulun lalaki ya babai ke Apu Dios. Gapu ketuwen inat da ya naliwat da ot madadag nan maphod an nakihayyupan dan Apu Dios.
Mu takon di athidiy naat ya pinhod Apu Dios an mibangngad di maphod an pakihayyupan di tagun hiya. Kinali hinamad nan kinalin itud-ak nay mangihwang hi tatagu. (3:15) Ot hay inat nat umannung hituwen kinalina ya pinili nah Abraham an gayyum nan bendisyonanat wadan tuy ohan holag nah udum hi algon mangihwang hi taguh tuh luta (12:1-3).
Hay liblu an Genesis di nitudokan di pamaptok ya paminhod Apu Dios hi tatagun lintuna. Hituwen pamaptok na ya nipatibo nah inat na nadah tatagu, nadah pamilya, nadah holag ya nadah boble. Nipatiboh tuwen pamaptok nah tataguh nangipanaptokanan Abraham ya hi Isaac, hi Jacob ya nadan holag da.
Hanadan nitudok ketuwen liblu:
1. Hay nunlutuwan Apu Dios hi kabunyan ya luta. (1:1—2:25)
2. Hay nungngohayan nan namangulun tagu ot munliwat ke Apu Dios. (3:1-24)
3. Hanadan namangulun tatagu ya nadan holag da. (4:1—5:32)
4. Hay nangipaptokan Apu Dios ke Noah ya hay nalbongan di luta. (6:1—9:26)
5. Hanadan holag Noah ya hay nangipatnaan nadan tatagun mamohwat hi Tower an Babel. (10:1—11:26)
6. Hanadan inat Apu Dios ke Abraham. (11:27—25:11)
7. Hanadan holag Ishmael. (25:12-18)
8. Hanadan inat Apu Dios hi biyag Isaac ya nadan imbabalena ya hi Jacob ke Esau. (25:19—36:43)
9. Hanadan inat Apu Dios hi biyag Joseph. (37:1—50:26)
1
Hay nunlutuwan Apu Dios hi am-in
(Juan 1:1-3,10; Apostoles 4:24; Colossae 1:16; Hebrews 1:2; Revelation 4:11)
Handih lappuna ya lintun Apu Dios di kabunyan ya luta. Mu maid ni-an di napkol an umat tuh luta ya maid di niha-ad hidi te adallom an danum ya abuy wadah di ya tapottapol. Ya wada nan Espiritun Apu Dios an umat hi dibdib nah tap-on di danum.
Hay namangulun algo
Ya kimmalih Apu Dios an kananay “Mawaday pat-al.” Ya pimmat-al. Ya maphod hidiyen lintuna. Inappil nay pat-al ya tapol ot nan pat-al ya nginadananah mapat-al ya nan tapol ya nginadananah hilong. Ot mala-uh diyen hilong ot mabigat ya hidiyey namangulun algo.
Hay mikadwan algo
6-7 Kanan bon Apu Dios di “Mawaday mangodwa nah danum ta wadah nuntap-o* ya wadah nundaul.” Ya athidiy naat. Hanan wadad tap-o ya hidiye nadan kulabut an kalpuwan di udan ya nan wadad da-ul ya nan danum tuwali tuh luta. Hanan nuntap-o ya nginadanan Apu Dios hi kabunyan. Nahilong bon diye ot mabigat ot hidiyey mikadwan algo.
Hay mikatlun algo
Ya kanan Apu Dios di “Amungok nan danum ta maappil ta matiboy luta.” Ya athidiy naat. 10 Ot nan mamaga ya nginadananah luta ya nan naamung an danum ya nginadananah baybay. Ya hidiyen lintun Apu Dios ya maphod. 11-12 Kimmali boh Apu Dios an kananay “Tummol tuh lutan am-in di nunhihinnatkon an mitanom ya kakaiw an bumungan waday buwana ta nanongnan waday athidin mitanom.” Ya nawadan am-in. Ya maphod dadiyen lintun Apu Dios. 13 Ot mahilong bo ot mabigat ya hidiyey mikatlun algo.
Hay mikap-at an algo
14 Kanan bon Apu Dios di “Mawada day pumat-al hi kabunyan ta maappil di algo nah hilong ta pangiang-angan hi tiempo, algo, toon ya nadan tiempon di toon. 15 Ta dadiyen pumat-al hi kabunyan ya pat-alan day luta.” Ya naat datuwe. 16 Lintunay duwan o-ongal an pumat-al. Hanan algo an mamat-al tuh luta nah mapat-al ya nan bulan an mamat-al tuh luta nah hilong. Ya athidi bon winadana nadan dakol an bittuwon. 17 Inha-ad na datuwen pumat-al ad kabunyan ta mamat-al hi luta 18 nah hilong ya nah mapat-al ta maappil di mapat-al ya hilong. Ya hidiyen lintun Apu Dios ya maphod. 19 Nahilong bo ot mabigat ya hidiyey mikap-at an algo.
Hay mikaliman algo
20 Kanan bon Apu Dios di “Mawadan am-in di nunhihinnatkon an matagun mihaad hi danum ya mapnuy kabunyan hi nunhihinnatkon an muntayyapan.” 21 Ot mawadan am-in di nunhihinnatkon an matagun wadah baybay an o-ongngal day udum. Ya athidi bon lintunay nunhihinnatkon an hamuti. Ya maphod dadiyen lintun Apu Dios. 22 Binendisyonana nadan wadah danum ta dumakol dat mapnuy baybay ya athidi bon binendisyonana nadan hamuti ta dumakkodakkol da. 23 Nahilong bon diye ot mabigat ya hidiyey mikaliman algo.
Hay mikan-om an algo
24-25 Kanan bon Apu Dios di “Mawada tuh lutan am-in di nunhihinnatkon an aggayam, mailom ya adi. Ya mawada day mundallanan, nadan mungkaddapan ya nadan mumbulluhan.” Ya nawada da. Ya maphod dadiyen lintun Apu Dios.
26 Ya kanan bon Apu Dios di “Ad uwani ya lutuwon taku moy tagu an umat ke ditaku ta pun-ap-apun am-in nadan mumbibiyag tuh luta, kabunyan ya baybay.” 27 Athidiy inat Apu Dios an lintu nay tatagu an miingngoy pangi-eda hi pangi-ena. Ya nan lintuna ya lalaki ya babai.§ 28 Ot bendisyonan Apu Dios dida an kananay “Mahlag kayu ta dumakol kayu ta maboblayan am-in tun luta ya dakayuy nangamung tuh luta. Dakayu boy nangamung nadah dolog hi baybay, nadah hamuti ya am-in di aggayam.”
29 Kanana boy “Indadaan kuy nunhihinnatkon an nitanom ya kaiw an bumunga ta waday kanon yu. 30 Ya winadak di holok ya nadan udum an nitanom ta kanon nadan waday biyag na umat hi aggayam ya hamuti.” Ya am-in datuwe ya inat na ta kiphodan da. 31 Ya maphod am-in dadiyen lintun Apu Dios. Nahilong kediye ot mabigat ya hidiyey mikan-om an algo.
* 1:6-7 Psalms 148:4 1:9 2 Pedro 3:5 1:26 Tibon yuy 1 Corinth 11:7 § 1:27 Mateoh19:4, Marcos 10:6