10
Do Parisi kale rujꞌara ta pebue Yesus jꞌara lua banga-èmu nga peꞌela-pehegꞌi
(Mateo 19:1-12; Luka 16:18)
Ta pekèdꞌèike Yesus he la propensi Yudea, nga era do hewala pa hebꞌèka bara dimu loko Yarden. Pa mii-pa mii we Noo ne era, dèka la pewore ri dèu lowe. Ajꞌa roo ri Yesus, mi pa tima.
Era do pèri dèu do Parisi ne dèka la kale lai ta pebue Yesus. Ta kebꞌali roo, “Pedutu lua petèka agama dii, momone do èla pebanga èmu, ie ta peꞌela-pehegꞌi, we adꞌo?”
Ta bꞌale ke ri Yesus, “Henge ko ri muu! Lua petèka Musa jꞌara lua banga-èmu, mi namii?”
Ta bꞌale ke ri roo, “Lua petèka Musa, ie ma dèu ta peꞌela-pehegꞌi, hadꞌèita wie ne huri peꞌela-pehegꞌi pa ihi-èmu noo do mobèni.”
Bꞌale ri Yesus, “Dꞌèno ri muu! Ta rihi paja kètu muu, ku bꞌuke ri Musa mi nahère! Bꞌole bèlo ri muu lii pedꞌèii petari rai awe tao ri Deo liru nga rai-wawa. Do bꞌuke, mihe ane,
‘Woro dèu rai-wawa ri Deo, momone nga mobèni.
Ri mi nahère ke, ku momone do ta kèdꞌèiti dꞌara kadꞌo ina-ama noo,
la muri mada hewue ade-pengee nga ihi-èmu noo,
ku hari do dꞌue roo jadꞌèi he èhi.’
Ki èla ke roo dꞌue pe pejadꞌèi èhi ri Deo, ie dꞌo ta peꞌela wari ri dèu rai-wawa!”
10 Èla pe mi nahère, ta maho ke Yesus nga ana ajꞌa Noo he la dꞌara hewue èmu. Ta kebꞌali ke ri roo ne ihi lii ajꞌa do ngine nee.
11 Ta peteleo ke ri Yesus, mihe ane, “Naduu do peꞌela nga ihi-èmu noo, jꞌe banga èmu wari nga mobèni do wala, èla ke noo petao lai kenyoo! 12 Mi nahère lema he dèu mobèni! Naduu do peꞌela nga ihi-èmu noo, jꞌe banga èmu wari nga momone do wala, èla lema ke noo petao lai kenyoo!”
Yesus mengao mèngi tuu naiki
(Mateo 19:13-15; Luka 18:15-17)
13 Hewari, ta dèka ke ne dèu nga èba ana roo nga Yesus, mijꞌe ta tèka ruai, jꞌe mengao ne mèngi tuu naiki. Ta bꞌani ke ne ana ajꞌa Yesus nga roo.
14 Ta ngèdi ri Yesus mi nahère, ta bubu dꞌara ke Noo nga ana ajꞌa he, jꞌe lii, “Hani we ne naiki na hère, pe dèka nga Yaa! Bꞌole bꞌata roo! Ri dèu do mi nahère ke, ne dèu do unu Deo. 15 Henge ri muu pe woie! Naduu do ta dèka nga Deo, paraluu ne lua dꞌèi noo nga Deo, mi dꞌèi naiki na hee nga ina-ama noo. Ki adꞌo mi nahère, jꞌèma dꞌo roo ta jadꞌèi dèu do unu Deo.” 16 Ta èla Yesus pe lii mi nahère, ta kedꞌaka ke ri Noo ne naiki he, jꞌe tèka ruai, mengao ne mèngi tuu roo hedèu-hedèu.
Do kaja kale rujꞌara ta muri mada loro nga Deo
(Mateo 19:16-30; Luka 18:18-30)
17 Ta dꞌai Yesus he dꞌèi ta pekèdꞌèiti ène, dèka ke he dèu do kaja nga perai la pehapo nga Yesus. Ta lèku rutuu ke noo pa hedꞌapa Yesus, jꞌe kebꞌali, “Ama Guru do woie. Ne ta kebꞌali ko yaa hudi. Mi nahee, Ama. Nengaa ke ne do ta tao ri yaa, mijꞌe toi tèra ri yaa, ta do maho yaa la liru-bèla ta muri mada helaꞌu nga Deo?”
18 Ta bꞌale ke Yesus, “Ta ngaa èu ku lii pa Yaa, ta ‘do woie’!? Bꞌule dꞌo he dèu he do woie, tituwata Deo we. 19 Toi ma ri èu ne lii pereda Deo, rai uru:
“Bꞌole pemade dèu;
Bꞌole kenyoo;
Bꞌole manaꞌo;
Bꞌole jadꞌèi hakahii pote;
Bꞌole èba unu dèu nga rujꞌara pepote;
Pekebꞌue ina-ama èu!’ ”
20 Ta bꞌale ke ri dèu na ène, “Do petuu, Ama Guru, ee! Rai nga ngèru, harièle na hère, èla ke ri yaa petao.”
21 Bui ne ade Yesus nga dèu na ène. Ta lii ke Noo, mihe ane, “Petuu! Tapulara ne ko he èhi lai. Awe na dꞌee, bꞌale we èu la pewie peꞌèla ne puhaka èu. Ne doi he, la pebꞌagi pa do kehia. Jꞌe mai èu ma pedute Yaa. Do ta wie pa èu ri Deo, ne puhaka do wala pa liru-bèla.”
22 Ta rènge ri noo ne lii pedai Yesus, mèje ne ade noo. Bꞌale noo nga hedui pengee, ri do kaja tèra noo.
23 Ta heleo peheru ke Yesus, jꞌe pedai lii nga ana ajꞌa Noo he, “Dꞌèno ri muu! Dꞌai hedui do kaja ta maho la dꞌara liru-bèla.”
24 Ta rènge ne lii pedai Noo, ta hengodo ke ne ana ajꞌa. Ta petabe rike ri Yesus, “Dꞌèno peꞌie! Dꞌei ta jadꞌèi dèu do unu Deo, rihi hedui! Bꞌole pengee ta do memudꞌe. 25 Tuu do kaja maho la liru-bèla ta jadꞌèi dèu unu Deo, helaꞌu hedui nga bꞌada unta do mone ae, maho la dꞌara bèdo jꞌara roꞌa wui-wohe jꞌejꞌau.”
26 Ri lii pedai Yesus, buwu bꞌingu roo. Ta pekebꞌali rike roo, “Ki do petuu ke mi nahère, naduu ke ne do ta nara helama?”
27 Ta heleo ke roo hedèu-hedèu ri Yesus, jꞌe lii, “Tu dèu rai-wawa, era lai dodꞌo jadꞌèi Tapulara tu Deo, hari-hari lai do jadꞌèi we!”
28 Ta lii ke Petu, “Ama. Èla ke pehani ri jꞌii, harièle ne oha-unu jꞌii, tuu ta ma pedꞌute Ama. Nengaa ke ne nara jꞌii?”
29-30 Ane Yesus, “Ne lii Yaa pa muu mi nahee: Naduu do pedute Yaa, nga rujꞌara hani ina-ama noo, ꞌaꞌa-ari noo, ana-ana noo, lau-dꞌoka noo, lua jꞌèga noo, nga harièle ihi èmu-kemali, tuu ta la pika pa dèu pa mii-pa mii jꞌara Lii Hagꞌa Dꞌara ngati Deo, do ta hème wari ri noo hengahu wari lipa. Harièle nengaa do èla pehani ri noo, do ta hème wari nga do rihi. Do ta nara lema noo, hedui-herui taga pedute Yaa. Tapulara, pa awe pedèka rahi rai-wawa dꞌee, do ta muri mada noo peloro-loro helaꞌu nga Deo. Na ène ke ne pala noo! 31 Henge ri muu! Pedutu nga pengee Deo, naduu do pedꞌèia èni, do ta jadꞌèi noo ta rihi naiki. Tapulara naduu do pewawa èni, pedutu nga pengee Deo, do ta jadꞌèi noo ta dèu do nga kebꞌue.
Yesus pedꞌèie jꞌara lua made Noo ketèlu wari
(Mateo 20:17-19; Luka 18:31-34)
32 Hewari, ta kako ke Yesus he la Yerusalem. Yesus ne do leko jꞌara. Jꞌe lere ri ana ajꞌa Noo nga dèu do hewala he. Henge ri roo ne lii pedai Yesus ta do era dèu ta pemade Noo pa Yerusalem. Ri mi nahère ke, megꞌigꞌi ne lai pengee roo medaꞌu ri lai na ène. Ta rèngi ke ri Yesus ne lii pedai ana ajꞌa Noo he, ta pedoa wala ke roo, jꞌe la pika ri ne lai do wala do ta tao ri dèu pa Noo pa Yerusalem. 33 Lii ri Noo, “Dꞌèno ri muu! He ke dii ta la Yerusalem. Yaa na dꞌee, Dèu Rai-wawa do Petuu-Petuu. Tapulara dꞌai nii, do ta pewie Yaa pa mone ketèu pa kètu agama he, nga guru agama he. Ta hèpo ke ri roo, ta pemade Yaa. Jꞌe jꞌole ri roo Yaa pa dèu do hewala do dꞌo tade Deo. 34 Jꞌe pedai roo mijꞌe ta mekae dꞌara Yaa pa hedꞌapa dèu lowe. Hebue Yaa ri ilu roo. Wuhe dꞌabe-dꞌabe, tade mae èle ne ihi Yaa. Itu pemade Yaa ri roo. Made tèra Yaa, tapulara nèli do ta muri wari Yaa.”
Jꞌako nga Johani ami ta jadꞌèi dokepai
(Mateo 20:20-28)
35 Èla pa na ène, dèka ke nga Yesus, Jꞌako nga Johani, ana Sabadeu. Ami roo, “Ama Guru! Ne nga paraluu ko jꞌii.”
36 Ta kebꞌali ke Yesus, “Paraluu nengaa muu?”
37 Bꞌale ri roo, “Ama, ee. Mi nahee. Ki dꞌai Ama ne mejèdꞌèita pèru pereda, ne ami jꞌii, pejèdꞌèiwe jꞌii he dèu pa kedꞌanga, nga he dèu pa keriu Ama, ta pereda helaꞌu nga Ama.”
38 Ta bꞌale ke ri Yesus, “Tada dꞌo muu dꞌue nengaa ne do ami muu. Yaa ne hine, do ta nara hedui do rihi ae. Ku mi namii? Ne pengee ri muu, mèka muu ta hape ne hedui helaꞌu nga Yaa tade made?”
39 Bꞌale ri roo, “Mèka, Ama, ee!”
Ta lii rike Yesus pa roo, “Tèra. Hine do ta hape lema ri muu ne lua hedui mi do hape ri Yaa. 40 Tapulara naduu do ta mejèdꞌèipa kedꞌanga nga pa keriu Yaa, adꞌo lai petèka Yaa. Na ène lai hèpo Deo. Do èla pehèpo ke ri Noo ta naduu do mejèdꞌèipa era na ène.”
41 Ta rèngi ri ana ajꞌa do wala he ne lii ami Jꞌako nga Johani, ta bubu dꞌara ke roo. 42 Ta pedoa ke harièle roo ri Yesus, jꞌe pedai nga roo, “Mi nahee! Toi ri muu. Do pereda do tima ta jꞌèli kerupu dèu rai tade dodꞌo iꞌa kemuki. Nga kètu rai dèu dodꞌo tade Deo, eꞌe ne dꞌèi roo we ne tao pehedui ana rai, tade dodꞌo nara roo ta pekèdꞌèikètu. 43 Muu he bꞌole jꞌèga mi nahère! Naduu ti telora muu do dꞌèi ta pemone ae èni, paraluu noo ta jadꞌèi mi jongo do pemoko dèu do hewala. 44 Nga naduu do dꞌèi ta jadꞌèi kètu, paraluu noo ta jadꞌèi mi do ènu. 45 Yaa dꞌee, Dèu Rai-wawa do Petuu-Petuu. Ne dèka Yaa, adꞌo mijꞌe ta ma pemoke Yaa ri dèu. Tapulara ne dèka Yaa, ta ma pemoko dèu lowe. Ne dèka Yaa, ta ma wie bolo-bolo ne muri mada Yaa ta ma pehèu dèu lowe ngati hala-ludu roo.”
Yesus peꞌie do bꞌèdu
(Mateo 20:29-34; Luka 18:35-43)
46 Yesus nga ana ajꞌa Noo he nga dèu lowe he dꞌai la kota Yeriko. Ta dꞌai roo ne mèhu èni ti nii, era ke he dèu do bꞌèdu do mejèdꞌèipa ngidi rujꞌara, nga henata ai ta ami nengaa pa dèu do lake. Ne ngara noo Bartimeo, ana ri Timeo. 47 Ta rènge ri noo, ta Yesus do Nasare do lake jꞌara ène, ta pekaa ke noo pemèdu-mèdu, “Yesus! Kolo-loro Dau ee! Tui ke Èu ne mate ri jꞌii do Jahudi! Ruba kowe ne dꞌara nga yaa!”
48 Ta rènge ne lii pekaa noo, ta bꞌani ke ne dèu he, “He! Bꞌole toli!”
Tapulara, juu mèdu ne lii pekaa noo, “Wo Yesus! Kolo-loro Dau ee! Ruba kowe ne dꞌara nga yaa!”
49 Ta titu ke Yesus. Jꞌe lii Noo, “Èbe ko noo ma dꞌee ri muu!”
Ta kako ke roo nga noo, jꞌe lii, “Pehèngo èni we! Pedoe èu ri Ama Guru. Mai we!”
50 Ta rèngi mi nahère, ta hore ke ne hijꞌi noo, jꞌe kèdꞌèimèri ai la pehapo nga Yesus.
51 Kebꞌali ke Yesus pa noo, mihe ane, “Ami nengaa èu?”
Ta bꞌale ke ri noo, “Muri, ee! Ami ta ngèdi ne namada yaa.”
52 Ta lii rike Yesus pa noo, “Ri parahajꞌa èu, ta do iꞌa Yaa peꞌie èu, ie tèra ke èu! Bꞌale we.”
Ta ngèdi dꞌènge ke, ne namada noo. Pedutu le noo la pengèdo Yesus.
10:4 Pedꞌire Wari Rujꞌara Muri Mada 24:1-4; Mateo 5:31 10:6 Lii Pedꞌiri Peꞌera Liru nga Rai-wawa 1:27; 5:2 10:8 Lii Pedꞌiri Peꞌera Liru nga Rai-wawa 2:24 10:12 Mateo 5:32; 1 Korintu 7:10-11 10:15 Mateo 18:3 10:19 Do Israꞌel Mèhu èni ti Masir 20:12-16; Pedꞌire Wari Rujꞌara Muri Mada 5:16-20 10:31 Mateo 20:16; Luka 13:30 10:38 Luka 12:50 10:43 Luka 22:25-26 10:44 Mateo 23:11; Maꞌu 9:35; Luka 22:26