6
Yisu havakôŋ anyô hatôm 5,000
(Mat 14:13-21; Mak 6:30-44; Luk 9:10-17)
Yôv ma Yisu hi kasukthôm Galili anêŋ daŋ vi. Kasuk êŋ anêŋ athêŋ yaŋ nena Taibelias. Ma avômalô bêŋ anôŋ bôk êyê lavôŋiŋ takatu ba hadum hathak avômalô lijiŋ ba intu esopa yani. Yisu hathak dum ba hi ma halôk hamô biŋ haviŋ anêŋ ŋê ku. Avômalô Islael iniŋ waklavôŋ elam nena Hale ba Hi habobo.
Ma Yisu hayê avômalô bêŋ anôŋ êlêm ma hanaŋ hadêŋ Pilip, “Alalô nanêm vuli polom embeŋ êsê ek nabakôŋ avômalô takêntêk?” Yani hayala nôm atu ba tem yani indum ba intu hanaŋ ek eyala Pilip anêŋ auk iyom.
Ma Pilip hanaŋ viyaŋ, “Alalô nandum ku êtôm ayôŋ baheŋvi ba lahavulô la anêŋ vuli ma miŋ hatôm nanêm polom vuli ek avômalô tomtom nejaŋ dokte dokte ami!”
Êŋ ma ŋê ku te anêŋ athêŋ nena Andulu, Saimon Pita anêŋ yaŋ molok, hanaŋ nena, “Nôŋgô okna êntêk anêŋ polom bali yaônena baheŋvi lôk alim yaôna lokwaŋju. Ba nôm êŋ hatôm avômalô nômbêŋ êntêk e?”
10 Ma Yisu hanaŋ, “Nonaŋ êndêŋ avômalô ek nêndôk nêmô biŋ.” Kamuŋ bêŋ anôŋ hamô loŋ êŋ ba anyô sapêŋ êlôk êmô. Thêlô hatôm 5,000. 11 Êŋ ma Yisu hawa polom ma hateŋ mek ba havani hatôm thêlôniŋ leŋiŋhaviŋ vêm ma hadum aêŋ hathak alim ju atu haviŋ.
12 Thêlô eyaŋ ba leŋiŋviyak ma Yisu hanaŋ hadêŋ anêŋ ŋê ku nena, “Môlô nusup nôm wata sapêŋ esak doŋtom ma miŋ nômbi ni ami.” 13 Êŋ ma isup polom wata ba etak halôk vak sam hatôm laumiŋ ba lahavuju.
14 *Ma avômalô êyê lavôŋiŋ êŋ ba enaŋ, “Avanôŋ! Sêbôk ma enaŋ nena plopet te tem êlêm. Ma êntêk lêk halêm yôv.” 15 *Êŋ ma idum ek nebaloŋ yani ek imbitak êtôm iniŋ kiŋ. Ma hayala iniŋ auk êŋ, ba intu hatak loŋ êŋ ma havôhi dum atu hathak loŋbô.
Yisu haveŋ kasukthôm anêŋ dômlê
(Mat 14:22-33; Mak 6:45-52)
16 Yaŋsiŋ ma anêŋ ŋê ku i tamu kasukthôm anêŋ daŋ. 17 Bôlôvôŋ ma miŋ Yisu hayô ek thêlô ami. Ma thêlô iyom ethak yeŋ ba i tuvulu Kapaneam. 18 Ma lovak bêŋ te hayuv ba kasuk hik bêŋ. 19 Thêlô ivusiŋ yeŋ ba i hatôm 6 kilomita la. Ma êyê Yisu haveŋ kasukthôm anêŋ dômlê ba halêm habobo yeŋ ba hadum thêlô êkô kambom. 20 Ma Yisu hanaŋ hadêŋ thêlô nena, “Yada êntêk! Miŋ nôkô ami.” 21 Êŋ ma thêlô leŋiŋmavi ba êlôk ek yani ni yeŋ kapô. Ma kasana ma yeŋ hi hathak liŋdaŋ.
22 Haviyô hayaŋ ma avômalô takatu ba êmô kasukthôm anêŋ daŋ vi tuvulu eyala nena wakbôk ma yeŋ doŋtom iyom hamô ba ŋê ku iyom ethak yeŋ êŋ ba i. Ma Yisu miŋ hathak yeŋ êŋ haviŋ anêŋ ŋê ku ba hi ami ma mi. 23 Êŋ ma avômalô Taibelias iniŋ yeŋ doho êlêm ebobo loŋ atu ba Anyô Bêŋ hava polom liŋ halôk ba thêlô eyaŋ. 24 Ma avômalô êyê nena Yisu lôk anêŋ ŋê ku miŋ êmô ami. Êŋ ma thêlô ethak yeŋ ba i Kapaneam ek nêmbôlêm Yisu.
Yisu ma polom lôkmala
25 Avômalô i êpôm Yisu hêk loŋ atu ma enaŋ, “Kêdôŋwaga, aŋgê te intu hôlêm loŋ êntêk?”
26 Ma Yisu hanaŋ nena, “Yanaŋ avanôŋ biŋ êndêŋ môlô. Môlô bôk oaŋ polom aleba lemimviyak. Ba intu môlô ôbôlêm ya. Ma lavôŋiŋ ma môlô bôk ôyê ma doŋtom ôthôŋ paliŋ denaŋ. 27 *Nundum ku ek noja nôm atu ba tem nêm lôkmala ba nêmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ. Wakamik Wapômbêŋ bôk havak sêk hayô hêk ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ ba tem nêm lôkmala êŋ êndêŋ môlô. Ma miŋ malemkilik esak nôm atu ba tem epalê ami!”
28 Êŋ ma thêlô enaŋ, “Wapômbêŋ lahaviŋ yêlô nandum ku malê?”
29 *Ma Yisu hanaŋ, “Wapômbêŋ anêŋ ku nena nônêmimbiŋ ôpatu ba yani hêv ba halêm.”
30-31 *Êŋ ma thêlô enaŋ hik yani liŋ, “Undum lavôŋiŋ te ek yêlô nagê ma tem nanêmimbiŋ anêm abô. Mose bôk hêv mana hadêŋ yêlôaniŋ bumalô ba eyaŋ hamô loŋ thiliv ba eto aêntêk,
‘Yani hêv polom anêŋ malak leŋ hadêŋ avômalô ba eyaŋ.’ Etak Ijip 16:4
Ma o, tem undum lavôŋiŋ alê yaŋ?”
32-33 Ma Yisu hanaŋ, “Yanaŋ avanôŋ biŋ êndêŋ môlô nena Anyô Bêŋ hêv anyô te ba halêm anêŋ malak leŋ ba hêv lôkmala hadêŋ avômalô hatôm polom anôŋ. Ba intu Wakamik iyom hêv nôm anôŋ anêŋ malak leŋ hadêŋ môlô. Ma miŋ Mose hêv ami.”
34 Êŋ ma thêlô enaŋ, “Anyô Bêŋ, wak nômbêŋ intu sapêŋ ma nêm polom êŋ êndêŋ yêlô.”
35 *Êŋ ma Yisu hanaŋ, “Ya ma polom lôkmala. Ôpatu ba halêm hadêŋ ya ma tem miŋ ema kisi ami. Ma ôpatu ba hêvhaviŋ ya ma tem miŋ esakmuniŋ ek inum ŋaŋ ami. 36 Ma doŋtom bôk yahanaŋ hadêŋ môlô yôv. Môlô lêk ôyê ya ma miŋ môlô ôêvhaviŋ ami. 37-40 *Lêk yahalêm anêŋ malak leŋ ek yasopa ôpatu ba hêv ya ba yahalêm anêŋ lahaviŋ. Ma miŋ yahalêm ek yasopa yada yenaŋ yaleŋhaviŋ ami. Avômalô takatu ba êyê ya Nakaduŋ ba êvhaviŋ ma tem neja lôkmala anôŋ atu ba nêmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ. Ma pik lo leŋ anêŋ daŋ ma tem yaŋgik thêlô liŋ. Êntêk ma Wakamik anêŋ lahaviŋ. Ba intu miŋ hatôm yatak avômalô takatu ba Wakamik hêv hadêŋ ya te ami. Milôk. Pik lo leŋ anêŋ daŋ ma tem yaŋgik thêlô liŋ. Êntêk ma yani atu ba hêv ya ba yahalêm anêŋ lahaviŋ. Ba intu avômalô takatu ba Wakamik hêv hadêŋ ya ma tem nêlêm êndêŋ ya. Ma opalê atu ba halêm hadêŋ ya ma tem miŋ yandupuniŋ yani ami.”
41 Avômalô Islael elaŋô Yisu anêŋ abô êŋ “Ya ma nôm atu ba halôk anêŋ malak leŋ ba halêm.” Êŋ ma enaŋ abô munuŋmunuŋ 42 *nena, “Anyô êntêk ma Yisu, Josep anêŋ nakaduŋ! Ma alalô ayala talêbô lo lambô! Ma aisê ka hanaŋ nena halôk anêŋ malak leŋ ba halêm?”
43 Ma Yisu hanaŋ, “Môlô bônôŋ! 44 *Wakamik hêv ya ba yahalêm ba ôpatu ba halom hadêŋ ya iyom intu tem enja lôklokwaŋ ek êlêm êndêŋ ya. Ma pik lo leŋ anêŋ daŋ ma tem yaŋgik avômalô takêŋ liŋ nimbiyô esak loŋbô. 45 Plopet te bôk hato abô halôk kapya aêntêk,
“ ‘Wapômbêŋ tem nêm auk êndêŋ avômalô sapêŋ.’ Aisaia 54:13
Avômalô takatu ba elaŋô Wakamik anêŋ abô ba ewa auk, thêlô tem nêlêm ek ya. 46 *Anyô te miŋ bôk hayê Wakamik ami. Ôpatu ba hamô haviŋ Anyô Bêŋ ba halêm iyom intu hayê. 47 *Yanaŋ avanôŋ biŋ êndêŋ môlô. Anyô hêvhaviŋ ya ma lêk hawa lôkmala anôŋ atu ba êmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ yôv. 48 *Ya ma polom lôkmala. 49 Môlônim bumalô takatu ba eyaŋ mana hamô loŋ thiliv bôk ema yôv. 50 Ma polom atu ba halêm anêŋ malak leŋ ba avômalô eyaŋ tem miŋ nema ami. 51 Yada intu polom lôkmala ba yahalêm anêŋ malak leŋ. Anyô te hayaŋ, êŋ ma tem êmô lôkmala êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ. Polom êŋ ma yenaŋ vathiap ek yanêm ek avômalô pik neja lôkmala.”
52 Ma avômalô Islael elaŋô abô êŋ ma kapôlôŋiŋ ŋôŋô ba enaŋ nena, “Anyô êntêk hatôm nêm anêŋ vathiap êndêŋ alalô ba aŋgaŋ aisê?”
53 Ma Yisu hanaŋ, “Yanaŋ avanôŋ biŋ êndêŋ môlô. Môlô miŋ oaŋ ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ atu anêŋ vathiap lôk unum anêŋ thalaleŋ ami, ma tem miŋ noja lôkmala ami. 54-55 Yenaŋ vathiap ma nôm anôŋ biŋ ek nejaŋ, ma yenaŋ thalaleŋ ma nôm anôŋ biŋ ek ninum. Ba intu anyô hayaŋ yenaŋ vathiap lôk hanum yenaŋ thalaleŋ ma yani hawa lôkmala atu ba nêmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ. Ma pik lo leŋ anêŋ daŋ ma tem yaŋgik yani liŋ. 56 Ôpatu ba hayaŋ yenaŋ vathiap lôk hanum yenaŋ thalaleŋ intu hamô haviŋ ya ma yahamô haviŋ yani. 57 *Wakamik ida hamô lôkmala ba hêv ya ba yahalêm ba intu yada yahamô lôkmala aêŋ iyom. Aêŋ ba ôpatu ba hayaŋ ya ma tem êmô lôkmala aêŋ iyom. 58 Êntêk ma polom atu ba lêk halêm anêŋ malak leŋ. Sêbôk ma bumalô eyaŋ mana ba bôk ema ba mi. Ma ôpatu ba hayaŋ polom êŋ, ma tem enja lôkmala anôŋ atu ba êmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ.” 59 Yisu hamô unyak yeŋ anêŋ Kapaneam ma hadôŋ avômalô hathak auk takêŋ.
Yisu anêŋ ŋê ku doho êdô yani
60 Avômalô takatu ba esopa Yisu elaŋô abô takêŋ ma bêŋ anôŋ êpôlik ba enaŋ, “Abô êntêk ma abôma ba opalê hatôm endaŋô?”
61 Yisu hayala nena thêlô enaŋ abô munuŋmunuŋ hathak abô atu. Êŋ ma hanaŋ, “Abô êntêk habuliŋ môlô e? 62 Ma môlô ôyê ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ atu havôhi daku loŋ sêbôk atu ba yani hamô, êŋ ma tem môlô lemimimbi aisê? 63 Lovak Matheŋ da hêv lôkmala hadêŋ avômalô. Ma avômalô pik miŋ êtôm ami. Abô takatu ba yahanaŋ hadêŋ môlô ma ida hamô lôkmala ba halêm anêŋ Lovak Matheŋ ba hêv lôkmala êŋ hadêŋ môlô. 64-65 *Ma doŋtom môlô doho miŋ ôêvhaviŋ ami. Ba intu bôk yahanaŋ hadêŋ môlô nena ôpatu ba Wakamik halom hadêŋ ya iyom intu tem enja lôklokwaŋ ek êlêm êndêŋ ya.”
Aêŋ ba môŋ anôŋ ma Yisu hadôŋ avômalô ba hayala ŋê takatu ba miŋ êvhaviŋ ami. Ma hayala ôpatu ba tem enaŋ yani bêŋ aêŋ iyom.
66 Êŋ ma avômalô bêŋ anôŋ elaŋô abô êŋ ma êpôlik hathak yani ba miŋ esopa yani hathak loŋbô ami.
67 Yisu hanaŋ hik ŋê ku laumiŋ ba lahavuju takatu liŋ, “Ma môlô lemimhaviŋ unu imbiŋ e?”
68 *Ma Saimon Pita hanaŋ viyaŋ, “Anyô Bêŋ, yêlô ana êndêŋ opalê am? Anêm abô iyom intu hêv lôkmala atu ba tem nêmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ. 69 Ma yêlô êvhaviŋ ba ayala katô nena o ma Wapômbêŋ anêŋ Anyô Matheŋ.”
70 Ma Yisu hanaŋ, “Bôk yahatak môlô laumiŋ ba lahavuju ek numbitak yenaŋ ŋê ku. Ma doŋtom môlônim anyô te ma ŋgôk.” 71 Yani hanaŋ hathak Judas, Saimon Iskaliot anêŋ nakaduŋ. Yani ma ŋê ku laumiŋ ba lahavuju takatu te ma doŋtom wak te am ka tem yani enaŋ Yisu bêŋ.
* 6:14 Lo 18:15,18 * 6:15 Jon 18:36 * 6:27 Jon 6:48-58 * 6:29 1Jon 3:23 * 6:30-31 Kis 16:14-15; Nam 11:7-9; Sng 78:24; Mat 16:1; Jon 2:18 * 6:35 Jon 4:14 * 6:37-40 Jon 10:28-29; 17:12 * 6:42 Mat 13:55 * 6:44 Jon 6:65 * 6:46 Jon 1:18 * 6:47 Jon 3:15-16 * 6:48 Jon 6:32,58 * 6:57 1Jon 3:24 * 6:64-65 Jon 6:44; 13:11 * 6:68 Mat 16:16