7
स्‍तिफनसइ ताँमैं पोंब
झाइले ख्रो पिंबै खेगि क्रथेइ स्‍तिफनसने “चु छ्याब् ल्हैदिबै ताँ क्ह्रोंसेंन् वा?” बिसि ङ्योएइ।
चइ बिइ, “ओ ङए आबामैं, आघें-अलिमैं, ङए ताँ थेद्। थेबै मान मुँबै परमेश्‍वरजी ङ्योए खे अब्राहाम हारानर टिब् भन्दा ओंसोंन् मेसोपोटामियार च ङाँर म्रोंयुसि ‘क्हि ह्रोंसए ह्‍युल नेरो ह्रोंसए ङ्हेब्-ट्हुब्मैंउँइँले त्होंसि, ङइ क्हिने तेंबै ह्‍युलर ह्‍याद्’ बिल।
“छबिमा च कल्दिमैंए ह्‍युलउँइँले त्होंसि हारानर खसि टिइ, धै चए आबा सिबै लिउँइ परमेश्‍वरजी चलाइ क्हेमैं तोगो टिरिबै चु ह्‍युलर्न पखइ। च त्हेर परमेश्‍वरजी चलाइ चु ह्‍युलर धिं नाँ तोइ आपिंल, प्हले म्हैबै क्ल्ह्‍यो या आपिंल। च्हमा चला प्हसेमैं आतलेया परमेश्‍वरजी खीने ‘चु ह्‍युल ङइ क्हिए सन्तान्‍मैं पिंब्मुँ’ बिसि बाछा फैल। परमेश्‍वरजी खीने, ‘क्‍हिए सन्‍तान्मैं आगुए ह्‍युलर ह्‍यासि टिल् त्हुब्मुँ। चर्बै म्हिमैंइ चमैं फिर बेल्‍ले दुःख पिंसि केब्छैं लसि प्लिब्ब्रा बर्ष समा थेंब्मुँ,’ बिल दिलेया परमेश्‍वरजी खीने बिइ, ‘चमैं खाब् ह्रेंए केब्छैं तसि टिमुँ च ह्रेंलाज्यै या ङइ दण्ड पिंब्मुँ। च लिउँइ चमैं त्होंखब्मुँ धै चु क्ल्ह्‍योर्न ङए मिं क्वेब्मुँ।’ परमेश्‍वरजी अब्राहामने ज्युर चिनु लल् त्हुम् बिबै बाछा या फैल। च लिउँइ अब्राहामइ इसहाक च्ह योंसि इसहाक फिबै प्रेरोर चए ज्युर चिनु लमिंइ। इसहाक याकूबए आबा तइ, धै याकूब ङ्योए ह्रेंए च्युसे ङ्हिं खेमैंए आबा तइ।
“याकूबए च्ह योसेफने चए अलिमैंइ ह्रिस लमल। छतसि चमैंइ योसेफ मिश्र ह्‍युलर चुँवाँइ। दिलेया परमेश्‍वर चने बालु मुँल, 10 परमेश्‍वरजी चए ताँन् दुःखउँइँले फ्रेमिंसि मिश्र ह्‍युलर्बै फारो म्रुँए उँइँरि चलाइ बुद्धि पिंमा फारोइ चलाइ मिश्र ह्‍युल नेरो ह्रोंसए धिंर्बै ताँन् सैमैंए फिरि क्ल्हे तल् पिंइ। 11 च लिउँइ कनान नेरो मिश्र ह्‍युल तिगोंन् अङ्गल् तसि थेबै दुःख तइ, धै ङ्योए खेमैंइ चबै सैमैं तोइ आयोंल। 12 दिलेया याकूबइ मिश्र ह्‍युलरि चबै सैमैं मुँ रो बिब् थेसि ङ्योए खेमैं ओंसों चर कुलइ। 13 झाइले ङ्हिखेबै लार चए आघेंमैं त्होमा योसेफइ ङो सेब् मि सेब् लइ। छलमा फारो म्रुँइ चुमैं योसेफए परवामैं मुँना बिसि सेइ। 14 च लिउँइ योसेफइ ह्रोंसए आबा याकूब नेरो खीने टिबै ङिच्युसे ङ्‍ह (पचत्तर) परवामैं च ङाँर हुइ। 15 च लिउँइ याकूब मिश्र ह्‍युलर ह्‍यासि चर्न सियाइ, धै ङ्योए खेमैं या चर्न सियाइ। 16 चमैंए सिनु शकेमर बोइ, धै अब्राहामइ ओंसोंन् शकेमर हामोरए च्हमैंने सै फोसि किंबै छगोंर पाइ।
17 “झाइले परमेश्‍वरजी अब्राहामने फैबै बाछाए त्हे तखमा मिश्र ह्‍युलर ङ्योए इस्राएली म्हिमैं बडिदै ह्‍यासि ल्हें तइ। 18 लिउँइ योसेफलाइ ङो आसेबै अर्कोन् म्रुँइ मिश्र ह्‍युलर ग्याल्स लबर होंइ। 19 चइ ङ्योए ह्रेंमैंए फिर बेल्‍ले आछ्याँबै केमै लइ चमैंइ भर्खर फिबै ताँन् कोलोमैं सियारिगे बिसि ङ्योए खेमैंने चमैंए ओंलाँ कोलोमैं बैरु थेंबर ल्हैदिमल।
20 “च त्हेर्न मोशा फिइ। परमेश्‍वरए उँइँर च बेल्‍ले छ्याँब मुँल। च म्हैंन सोंल् समा चए आबाए धिंर्न न्हइ। 21 मोशा बैरु भ्योंवाबै लिउँइ फारोए च्हमिंइ बोसि ह्रोंसए च्ह धोंलेन् न्हइ। 22 धै मोशाइ मिश्रीमैंए तोन्दोंरि ज्ञानमैं लोइ। छतमा मोशा पोंल् ह्रब नेरो छ्याँबै के लबै म्हि तइ।
23 “झाइले च प्लिच्यु बर्ष तमा ह्रोंसए इस्राएली म्हिमैंने त्होबै सैं लइ। 24 तिगें ह्रोंसए ह्रेंर्बै म्हि घ्रिलाइ मिश्री म्हिइ दुःख पिंरिब् म्रोंसि मोशाइ च मिश्री सैवासि ह्रोंसए ह्रेंर्बै म्हि जोगेमिंइ। 25 ‘परमेश्‍वरजी ङए योउँइँले चमैं जोगेमिंब्मुँ बिब ङए म्हिमैंइ क्होब्मुँ’ बिसि चए सैंर मैंल। दिलेया चमैंइ च ताँ आक्हो।
26 “प्हँन्हाँग्धों चमैं खें-खेंमैंए न्होंर्न प्होंरिबै त्हेर मोशा खसि चमैंलाइ क्ह्रिमिंबै सैं लसि बिइ, ‘ओ आघें-अलिमैं, क्हेमैंम् त्येमैं फोमैं तसेया क्हेमैं तले आक्ह्रिल?’ 27 छबिमा आगुलाइ दुःख पिंबै इस्राएली म्हिइ मोशालाइ कैवासि बिइ, ‘ङिए फिर चिब् तसि निसाफ लबर खाबइ क्हि कुलइ? 28 तेल् च मिश्री म्हि सैवाब् धोंले क्हिइ ङलाज्यै या सैदा ङ्हाँइमुँ वा?’ 29 चए ताँ थेसि मोशा भौदिसि मिद्यान ह्‍युलर ह्‍यासि टिइ। चर्न चए च्ह ङ्हिं योंइ।
30 “प्लिच्यु बर्ष तबै लिउँइ सिनै बिबै कोंर्बै क्यु आयोंबै क्ल्ह्‍योर लुँरिबै मिए राबार स्वर्गदूत घ्रि च ङाँर म्रोंयुइ। 31 छतब् म्रोंसि मोशा प्लेटोयाइ, धै च ङ्‍ह्‍योबर चेंदो ह्‍यामा परमेश्‍वरए छ बिबै कै थेइ, 32 ‘ङ क्‍हिए खेमैं अब्राहाम, इसहाक नेरो याकूबए परमेशवर ग।’ छ बिब् थेसि मोशा ङ्हिंसि त्हारइ, धै छाइ ङ्‍ह्‍योबै आँट लल् आखाँ।
33 “दिलेया परमेश्‍वरजी चने बिइ, ‘क्‍हिए प्हलेर्बै जुत्ता प्‍लिवाद्, तलेबिस्याँ क्‍हि राबै क्‍ल्‍ह्‍यो पबित्र क्ल्ह्‍यो ग। 34 मिश्रर मुँबै ङए म्‍हिमैंए दुःख ङइ म्रोंइ, चमैं क्रोबै या ङइ थेइ। छतसि चमैंए दुःखउँइँले फ्रेमिंबर ङ तयुइमुँ। तारे ङइ क्हि मिश्र ह्‍युलर कुलब्मुँ।’
35 “चु मोशाने इस्रालिमैंइ ‘क्हि ङिए फिर्बै चिब तसि निसाफ लबर खाबइ कुलल?’ बिमा चमैंइ खीजी बिबै ताँ आङिंल। दिलेया परमेश्‍वरए स्वर्गदूत मोशाने झ्याडिर म्रोंयुल। झाइले च स्वर्गदूतजी ल्होमिंबइले चमैंए फिर्बै चिब नेरो चमैं जोगेमिंबै म्हि लसि परमेश्‍वरजी मोशा कुल्मिंइ। 36 चु मोशाइन मिश्र ह्‍युलर, ओल्ग्या मा ङ्युँइर, नेरो क्यु आयोंबै क्ल्ह्‍योरि प्लिच्यु बर्ष समन् औदिबै के नेरो चिनुमैं उँइँसि चमैं मिश्रउँइँले बैरु तेमिंइ।
37 “च मोशाइन इस्राएलीमैंने बिल, ‘परमेश्‍वरजी ङ त्हाँब् धोंले क्हेमैंए आघें-अलिमैं न्होंउँइँले क्हेमैंए ल्हागिर अगमबक्‍ता घ्रि त्हाँब्मुँ।’ 38 इस्राएलीमैं क्यु आयोंबै क्ल्ह्‍योर सिनै कोंर खागु तमा मोशा स्वर्गदूतने मुँल। च स्वर्गदूतइ ङ्योए खेमैंने सिनै कोंर पोंल। स्वर्गदूतउँइँले योंबै सोगों लमिंबै ताँमैं मोशाइ ङ्यो इस्राएलीमैंलाइ लोमिंल।
39 “दिलेया ङ्योए खेमैंइ मोशाइ बिबै ताँमैं आङिंल। बरु चमैंइ च वाथेंसि मिश्र ह्‍युलर्न एह्‍याबै सैं लइ। 40 चमैंइ हारूनने छ बिइ, ‘मिश्रउँइँले ङिलाइ तेपखबै मोशा तो तगे बिसि ङिइ आसे। छतसि ङिए घ्याँ उँइँबै ल्हागिर देवतामैं बनेमिंन्।’ 41 झाइले चमैंइ क्ल्या भाराए कु (मूर्ति) घ्रि बनेसि चए उँइँर ख्रो पिंइ, छले ह्रोंसए योइन लबै सैर सैं तोंइ। 42 छतसि परमेश्‍वर चमैंउँइँले एसि, ‘चमैंइ मुसारा, त्हियाँ, लयाँ नेरो ग्रहा-नक्षत्रमैं फ्योरिगे’ बिसि पिवाइ। चुए बारेर अगमबक्‍ताइ ओंसोंन् प्ह्रिइमुँ,
ओ इस्राएलीमैं! क्हेमैइ प्‍लिच्‍यु बर्ष स‍मा
क्यु आयोंबै क्ल्ह्‍योर ङए ल्हागिर खेदोए ख्रो नेरो भेटिमैं पिंल् वा?
43 क्‍हेमैंइ मोलोख देवताए तम्‍बु
नेरो क्हेमैंला रेफन बिबै देवताए मुसारा नोसि बोइ।
‘देवतामैं’ बिसि फ्योबै ल्हागिर क्हेमैंइ च कुमैं बनेइ।
छतसि तारे ङइ क्हेमैं बेबिलोनउँइँले क्योंजा ल्हवाब्मुँ।
44 “परमेश्‍वर खोंयोंइ ङ्योने मुँ बिब् था सेरिगे बिसि परमेश्‍वरजी म्हि आटिबै क्ल्ह्‍योर मोशाने थेबै तम्‍बु बनेल् पिंइ। झाइले खीजी नमुना उँइँमिंब् धोंले मोशाइ थेबै तम्‍बु बनेइ। 45 लिउँइ यहोशूए पलोर ङ्योए खेमैं चु कनान ह्‍युलर खमा परमेश्‍वरजी चमैंए लागिर चु ह्‍युलर्बै ह्रेंमैंलाइ ल्‍हावाइ। धै चमैंइ च तम्‍बु चुर्न नोइ पइ। धै दाऊद म्रुँए पलो समा या च तम्‍बु चुर्न मुँल। 46 दाऊद परमेश्‍वरजी खोबै म्हि मुँल, छतसि दाऊदइ परमेश्‍वरने, ‘ओ याकूबए पेरमेश्‍वर, ङइ क्हिए ल्हागिरि पक्कि टिबै क्ल्ह्‍यो घ्रि ङ बनेल् पिंन्,’ बिसि यो छ्युँ लइ। 47 छान् बिलेया चए च्ह सोलोमनइ परमेश्‍वरए ल्हागिर मन्दिर बनेइ।
48 “दिलेया म्हिमैंए योइ बनेबै धिंमैंर धाँसे थेबै परमेश्‍वर आटि। अगमबक्‍ताइ छलेन बिइमुँ,
49 ‘ङ टिबै राजगद्दि स्वर्ग ग,
धै ङए प्‍हले म्हैबै क्‍ल्‍ह्‍यो पृथ्‍बी ग।
छतसि क्‍हेमैंइ ङए ल्हागिर खैबै धिं बनेम्?
ङए भों न्‍हबै क्‍ल्‍ह्‍यो खनिर जा?
50 चु तोन्दोंरि सै ङए योजीन् बनेब आङिं वा?’
बिसि प्रभुजी बिइमुँ।
51 “ओ, आच्योबै म्हिमैं, सारो सैं प्ह्‍‍याब्मैं नेरो न्ह आथेब्मैं! क्हेमैंइ खोंयोंन् बिलै पबित्र प्ल्हए बिरोध लइमुँ। क्हेमैंए खेमैंइ लब् धोंले क्हेमैंज्यै या छान् लइमुँ। 52 ताँन् अगमबक्‍तामैंलाइ चमैंइ ह्रुगुदिल! खीए पबित्र के लबै म्हि युसिन् मुँ ओंसों बिबै म्हिमैंलाज्यै या चमैंइ सैवाल। तोगो च म्हि युज्यै या क्हेमैंइ चलाइ क्हाल् पिंसि सैवाइमुँ। 53 क्हेमैंइ स्वर्गदूतउँइँले परमेश्‍वरए ठिम योंल, दिलेया च ताँ क्हेमैंइ आम्हाँदि।”
 
युँमाइ ल्हिसि स्‍तिफनस सैवाब
54 स्तिफनसए ताँ थेसि चमैं बेल्‍ले ह्रिस खसि स ह्राइ। 55 दिलेया स्तिफनस परमेश्‍वरए पबित्र प्ल्हजी प्लिंसि स्वर्गउँइ ङ्ह्‍योरिमा परमेश्‍वरए चारबै ह्‍वे नेरो येशू परमेश्‍वरए क्योलोउँइ रारिब् म्रोंइ। 56 चइ बिइ, “ङ्ह्‍योद्! स्‍वर्ग थोंब नेरो म्हिए च्ह परमेश्‍वरए क्‍योंलोंउँइ रारिबै या ङइ म्रोंइँमुँ।”
57 स्तिफनसइ छबिमा चमैं थेबै कैले ओरसि ह्रों-ह्रोंसए न्ह म्रुइ। धै चमैं ताँनइ तिखेर्न चए फिर ह्‍वानेइ। 58 चए बिरोधर ग्वाइ पिंब्मैंइ ह्रों-ह्रोंसए क्वें प्लिसि शाऊल मिं मुँबै फ्रेंसिए प्हले ङाँर थेंइ। धै चमैंइ स्तिफनस सहरउँइँले बैरु तेइ बोसि युँमाइ ल्हिइ। 59 चमैंइ युँमाइ ल्हिरिमा स्तिफनसइ बिइ, “ओ प्रभु येशू, ङए प्ल्ह क्हिजी किंनु।” 60 झाइले चइ च्हि तुँसि थेबै कैले ओरसि बिइ, “ओ प्रभु, चु पापए छ्याब चुमैंए फिर आल्हैदिरिगे।” च्हौ बिसि चइ सो पिवाइ।*
7:3 7:3 उत १२:१ 7:4 7:4 उत 11:31; उत 12:4 7:5 7:5 उत १२:७; १३:१५; १५:१८; १७:८ 7:7 7:7 उत १५:१३-१४; प्रस ३:१२ 7:8 7:8 उत 17:10-14; 21:2-4; 25:26; 29:31—35:18 7:9 7:9 उत 37:11,28; 39:2,21 7:10 7:10 उत ४१:३९-४१ 7:11 7:11 उत ४२:१-२ 7:13 7:13 उत 45:1; उत 45:16 7:14 7:14 उत 45:9,10,17,18; उत 46:27 7:15 7:15 उत 46:1-7; उत 49:33 7:16 7:16 उत २३:३-१६; ३३:१९; ५०:७-१३; यहो २४:३२ 7:18 7:17-18 प्रस १:७,८ 7:19 7:19 प्रस 1:10,11; प्रस 1:22 7:20 7:20 प्रस २:२ 7:21 7:21 प्रस २:३-१० 7:29 7:23-29 प्रस २:११-१५; १८:३-४ 7:34 7:30-34 प्रस ३:१-१० 7:35 7:35 प्रस २:१४ 7:36 7:36 प्रस 7:3; 14:21; गन्ती 14:33 7:37 7:37 व्य १८:१५,१८ 7:38 7:38 प्रस १९:१—२०:१७; व्य ५:१-३३ 7:39 7:39 गन्ती १४:३-४ 7:40 7:40 प्रस ३२:१,२३ 7:41 7:41 प्रस ३२:४,६ 7:43 7:42-43 आमो ५:२५-२७ 7:44 7:44 प्रस २५:९,४० 7:45 7:45 यहो ३:१४-१७ 7:46 7:46 २ शमू ७:१-१६; १ इति १७:१-१४ 7:47 7:47 १ म्रुँ ६:१-३८; २ इति ३:१-१७ 7:50 7:49-50 यशै ६६:१-२ 7:51 7:51 यशै ६३:१० * 7:60 7:60 सो पिवाइ ग्रिक क्युइरि, रोइ