36
Nawu King Sennacherib Djareni Yimankek Benbuyi Bininj Kore Jerusalem
Isaiah 36:1-22
(2 Kings 18.13–27; 2 Chronicles 32.1–19)
Bu King Hezekiah wohrnaworhnani kubolkwarlah Judah bu kunkuyeng yiman fourteen mandjewk. Wanjh King Sennacharib nawu wohrnaworhnang kubolkwarlah Assyria kumwam army nuye dorrengh, dja soldiers nuye bindibom bininj nawu Israel benkebmawahmeng kore kunredbubuyika dja birridjalbolkmey rowk. Bu nawu Assyriabeh bininj kuhni birriyakwong, wanjh bedberre king benmunkeweng nuye soldier nakimuk dja army nuye ba bu kabindibun bininj kore Jerusalem. Bedda wanjh birribolkbawong kunred Lachish, dja birrimwam kore Jerusalem dja birriyawam king Hezekiah. Wanjh Sennacharib nuye army birridanginj kore kuberrkkah Jerusalem, darnkih kore manlabbarlyahwurd manbu kaborri kukku ngarre Jerusalem. Yikahwi bininj birridurrkmirri kumekbe nawu bindimarnemadjdirridjbuni. Dja bu bindinang bindimarnebebmeng, danjbik bininj nawu birrikihkimuk kore Jerusalem wanjh birribebmeng bu bindidjawam nawu Sennacharib nuye army. Bedda wanjh Eliakim nawu beywurd nuye Hilkiah, dja mak Shebna, dja mak Joah, beywurd nuye Asaph. Hilkiah nungka bimarnenahnang kururrkkimuk kore King Hezekiah dingihdi. Shebna wanjh secretary nuye king, dja Asaph nahnani king nuye djurra nawern. Wanjh bu soldier nakimuk nawu wohrnaworhnani bedberre soldiers, bu bennang namekbe danjbik bininj birribebmeng, wanjh nungka benwokrayekwong, yimeng, “Ngurriray, ngurribengdayhke King Hezekiah bu ngurriyime maninjmanu kunwok. Wanjh ngurriyime, ‘Kuhni rowk King Sennacharib kayime ngudberre. Nungka nawu nakimuk duninjh, dja nakka king kawohrnan rowk kore Assyria. Wanjh nungka kayime, “Njalekenh ngudda yiburlumerren, dja minj ngaye kankengehme? Ngudda yiyime yimankek yikarrme kunmayalimak dja yibenkarrme birriwern soldiers ba bu kanbun ngaye? Bonj, yidjalkurren. Nangale ngunbidyikarrme bu ngaye kanwokburriwe? Yina! Ngudda yimankek yiyime, ‘Ngad wanjh ngarrbenmadbun bininj nawu Egyptbeh bu kandibidyikarrme.’ Dja kawarre! Nahni Pharoah nawu king bedberre nakka wanjh ngudjwarre, dja minj ngunbidyikarrme. Nungka yiman kundulk manbu kabakme bu bininj kakan yiman kandudjkarren.* Dja mak ngudda kanmarneyime, ‘Ngad ngarrimadbun Yawey nawu God ngadberre bu kamre kanbidyikarrme.’ Yiddok minj ngurriburrbu bu ngaye king Hezekiah ngabularrbom rowk manbu altars nuye Yawey kore kubolkbubuyika, dja ngunmarneyimeng ngudda nawu Jerusalem ngurridi bu ngudda ngurrimarneboddan ngudberre God kondah, kore kudjalbolkkudji. Yiddok ngurriburrbun?” Kuhni rowk kayime King Sennacherib.’ ” Wanjh nawu soldier nakimuk nakang Assyria yawoyhwokdanginj, yimeng, “Kandibekka. Nawu ngardduk king Sennacherib, nawu kawohrnan rowk kore kunbolkkimuk Assyria, wanjh ngunwoyi ngudberre 2000 djarrang, dja med, minj ngurrbenkarrme 2000 bininj nawu kabirrimorneni! Yiddok ngurriyime bu ngudda yimankek ngurrbenburriwe bininj nawu Sennacherib nuye? Ngudda ngurringudjyawarren, dja ngad wanjh ngundidjalbularrbun. Wardi ngurrbendjalmadbun bininj nawu Egyptbeh ngundibidyikarrme chariots dja djarrang bedberre dorrengh? 10 Ngad ngarrimwam kunbolk ngudberre ba bu bun ngudberre dja ngarribolkwarrewon ngudberre. Dja kandibekka! Woybukkih nawu Yawey nganbidyikarrme bu ngad ngundibun! Nungka nganmarneyimeng bu ngamre bun ngudberre!” Kuhni rowk yimeng bininj nawu benmarnewohrnani army nuye king Sennacherib. 11 Bu kuhni birribekkang, wanjh Eliakim, Shebna dja Joah birridjawam nahni nakimuk soldier, wanjh birriyimeng,“Aba! Kornbayeng, djawahdjawan bu ngudda ngurridjalwokdi Aramaic kunwok, manbu kundjen ngudberre. Ngad wanjh ngarriborlhmeng dja ngarrimenmenbekkan. Yuwn bu ngurriyawoyhwokdi Hebrew manbu ngadberre bininj rowk kabirriwokdi, dja nahni bininj kabirrihni darnkih kore kaddum kawarnamyo, wanjh ngundimenmenbekkan!” 12 Wanjh namekbe soldier nawu benmarnewohrnani rowk yimeng, “Yiddok nawu ngardduk king nganmunkeweng ba bu wokwon ngudda ngurridjaldanjbik bininj dja mak king Hezekiah? Burrkyak! Nahni bininj nawu kandidarnhwokbekkan, nakka bedberre warridj. Bu ngad ngundiwabmingun ngudberre kore kunbolkkimuk, wanjh nahni bininj warridj kabirriwernhmarrwedowen. Ngurriwern rowk ngurridjalngun kunduk ngudberre, dja mak ngurridjalbongun mandirle ngudberre.” 13 Wanjh nawu nakimuk soldier wernhdarrahmeng kore Hebrew kunwok, yimeng, “Mah, ngurriwern bininj, wanjh kandibekka bu marneyime ngudberre kunwok nuye king nawernhdulkarrekimuk nawu kawohrnawohrnan rowk kore Assyria. 14 Kuhni ngunmarneyime, ‘Yuwn bu ngurriwoybukwon king ngudberre Hezekiah! Nungka minj ngunngehke ngudberre. 15 Bu nungka ngunmarneyime, “Ngurridjalwoybukwon nawu Yawey! Kaluk woybukkih Yawey kanngehke kondah kore kubolkkimuk. Nawu king nakang Assyria minj kabolkdjirdmang kadberre!” Yuwn bu ngurriwokbekkabekkan.’ ” 16 Wanjh nawu nakimuk soldier yimeng, “Yuwn bu ngurriwokbekkan nuye, dja king ngadberre kore Assyria wanjh ngunmarneyime kunbuyika, wanjh kayime, ‘Mah, ngurrimbebmerrimen kuberrkkah kore ngaye, ba bu karridjarrkdi kunmodmikenh dorrengh! Wanjh ngurridjarrkngun ngurringun mandjoleng ngudberre manbu grapes dja mak figs manbu ngurribebbehkarrme, dja warridj ngurridjarrkbongun kukku kore kungad ngurribebbehkarrme. 17 Kaluk yerre wanjh ngaye ngamre kan ngudberre kore kunbolk ngardduk. Kumekbe wanjh kubolkmak karohrok kore ngudberre kunbolk, dja kadjolengmarnburren mandjalwern, yiman wheat dja grapes. Kunmekbe kakarrme manrakel, dja mak buriddi mandjalwern.” 18 “Yuwn bu ngurriwoybukwon Hezekiah nawu king ngudberre bu ngunmarneyime, ‘Nawu Yawey kamre kanngehke’. Kawarre. Ngurriburrbu. Yiddok gods nabubuyika bindingehkeyi bininj kore kubolkbubuyika? Burrkyak. Ngadberre king kore Assyriabeh wanjh kabenmarnebolkdjirdmang rowk! 19 Ngarribolkdjirdmey kore kunbolk Hamath, dja kore kunbolk Arpad dja mak kunbolk Sepharvaim. Baleh nakka gods bedberre? Ngad mak ngarribolkdjirdmey kunbolk Samaria, dja god bedberre minj benngehkeng bininj kumekbe kore ngarriwernhkarrmeng kubid ngadberre. 20 Nawern gods bedberre bininj kore kubolkbubuyika birrihni wanjh birribarabom. Minj nangale god nganburriweyi kore kunbolk bedberre, dja ngarridjalbolkdjirdmey. Adju, yiddok ngurriyime yimankek Yawey kamre nganbun ba bu ngabolkbawon Jerusalem?” Kuhni yimeng nawu kabenmarnewohrnan soldiers nuye King Sennacherib.’ ” 21 Bininj nawu Jerusalem birrihni wanjh birribekkang, dja birriwokyak, minj nangale bedberre birriwokdiwirrinj. Bedda birridjalwokyak, dja minj birriwokmayi. Nawu king Hezekiah benyingkihbengdayhkeng bu birridjalwokyak. 22 Wanjh nahni birridanjbik bininj birrimadjdjalkmarrinj, birridurndi kore King Hezekiah, dja birriwokmulewam nawu nakimuk soldier benmarneyimeng. (Nahni nawu birridanjbik bininj wanjh Eliakim nawu beywurd nuye Hilkiah, dja mak Shebna dja mak Joah, beywurd nuye Asaph. Hilkiah nungka bimarnenahnang kururrkkimuk kore King Hezekiah dingihdi. Shebna wanjh secretary nuye king, dja Asaph nahnani king nuye djurra nawern.)