2
Namukononozor upuahu a'e
1 Tuwihawete romo wiko mehe mokoz haw kwarahy mehe Namukononozor uzypyrog upuahu pà kury. Ukyze katu a'e, a'e rupi nupuner kwaw uker haw rehe.
2 A'e rupi wenoz kar awa uzeupe wà: ma'e kwaw katu har wà, ma'e ikwaw pyr 'ym imume'u har wà, paze ma'e wà, zahytata kwaw par wà. — Pemume'u katu tuwihawete ipuahu awer izupe nehe. Uhem a'e awa tuwihawete henataromo uzexak kar pà wà.
3 Na'e uze'eg wanupe kury.
— Apuahu ihe. A'e re akyze katu no. Ma'in hepuahu awer ihewe. Ikwaw 'ym mehe we napytu'u kwaw nehe, i'i wanupe.
4 Uze'eg tuwihawete pe Àràm izuapyapyr waze'eg rupi wà kury. — Tuwe tuwihawete wikuwe tuweharupi umàno 'ym pà nehe, i'i izupe wà. — Emume'u nepuahu awer urewe nehe. Henu re urumume'u putar ikwaw kar haw newe nehe, i'i izupe wà.
5 Tuwihawete uwazar waze'eg wanupe kury. — Nezewe aze'eg hezeupe kwez kury. Pemume'u hepuahu awer ihewe pe nehe. A'e re pemume'u hemimume'u ihewe nehe no. Aze napepuner kwaw a'e ma'e iapo haw rehe nehe, zauxiapekwer pepei'ài'àg putar wà nehe. Weityk putar penàpuz a'e wà nehe no.
6 Aze pemume'u hepuahu awer ihewe nehe, aze pemume'u ikwaw paw nehe no, amono putar ma'e hekuzar katu ma'e peme nehe. Apumuawate kar putar teko wanupe ihe nehe no. Pemume'u hepuahu awer ihewe nehe kury. Pemume'u ikwaw kar har ihewe nehe no.
7 Uze'eg wi a'e ma'e kwaw katu har uwihawete pe a'e wà kury.
— Emume'u nepuahu awer nehe. A'e re urumume'u putar ikwaw kar har newe ure nehe, i'i izupe wà.
8 Tuwihawete uze'eg wi wanupe kury. — Akwaw penemiapo ihe. Aze urupuranu wiwi tuwihawete rehe nehe, na'urezuka kwaw ru'u nehe, peze peiko pezeupe. Ta'e pekwaw heremiapo ràm pe xe.
9 Aze napemume'u kwaw hepuahu awer ihewe nehe, azepyk putar penehe nehe. Penehe hezepyk àwàm pitàitàigatu uzuawyawygatu putar nehe. — Zaneremu'em putar izupe nehe. Ximume'u temu'emaw izupe nehe, peze pezeupeupe. — Nezewe mehe, aze ru'u na'urezuka kwaw nehe, peze pezeupeupe. Aze pepuner hepuahu awer imume'u haw rehe nehe, akwaw putar imume'u haw ikwaw har romo peneko haw ihe nehe no, i'i wanupe.
10 Ma'e kwaw katu har uwazar tuwihawete ize'eg izupe nezewe wà kury. — Ni amo ywy rehe har nupuner kwaw a'e neremimutar imume'u haw rehe wà, i'i izupe wà. — Ni amo tuwihawete, ni ikàg wera'u ma'e, ni upuner wera'u ma'e nuzapo kar pixik kwaw agwer ma'e a'e wà, ma'e kwaw katu har wanupe a'e wà, ma'e ikwaw pyr 'ym imume'u har wanupe a'e wà, zahytata kwaw par wanupe a'e wà.
11 Ni amo nupuner kwaw nereminozgwer iapo haw rehe wà. Naheta kwaw agwer ma'e iapo har wà. Xo tupàn zo wà. Nuiko kwaw ko ywy rehe zaneinuinuromo wà, i'i izupe wà.
12 Wikwahy tuwihawete kury. Uzuka kar ma'e kwaw katu har Mawiron ywy rehe har paw rupi wà kury.
13 Hemiruze'eg umume'u ize'eg teko paw wanupe pape rehe imuapyk pà wà. Na'e oho Taniew ipiaromo wà kury. Oho imyrypar wapiaromo wà no, ta'e uzuka putar tuwihawete ze'eg rupi katete wà xe.
Tupàn umume'u tuwihawete ipuahu awer Taniew pe
14 Taniew wekar Ariok zauxiapekwer tuwihawete rehe uzekaiw ma'e wanuwihaw oho a'e kury. Ta'e a'e 'ym mehe tuwihawete uzuka kar ma'e kwaw katu har Mawiron ywy rehe har paw izupe a'e xe. Upuranu hehe imyrypar zàwenugar ài.
15 — Màràzàwe tuwe tuwihawete urezuka kar nezewe a'e, i'i izupe. Ariok umume'u uzeapo ma'e kwer izupe.
16 Na'e uze'eg Taniew oho tuwihawete pe kury. — Urezuka zo pe na'arewahy nehe. Hezeagaw wer nepuahu awer imume'u pà newe, ikwaw kar haw imume'u pà newe nehe no.
17 A'e re Taniew oho weko haw pe. A'e 3 imyrypar wiko a'e pe wà: Anani, Mizaew, Azari.
18 — Peze'eg Tupàn ywak rehe har pe nehe, ty wà. — Urepuhareko pe nehe. Exak kar a'e puahu awer hemimume'u urewe nehe, ere Tupàn pe nehe. Nezewe mehe nazamàno kwaw amogwer ma'e kwaw katu har Mawiron ywy rehe har wainuinuromo zane nehe no, i'i wanupe.
19 A'e 'ar mehe we pyhaw Taniew wexak amo ma'e puahu zàwenugar a'e kury. Hexak mehe Tupàn wexak kar a'e puahu awer ikwaw kar haw Taniew pe a'e. — Nekatuahy Tupàn, ta'e erexak kar tuwihawete ipuahu awer ihewe ne xe, i'i izupe.
20 Nezewe i'i izupe no.
Tuwe teko umume'u nerer ikatu haw tuweharupi wà nehe, Tupàn hezar.
Ta'e ereiko ma'e kwaw katu haw izar romo ne xe. Ereiko puner haw izar romo ne.
21 Ne ererur kwarahy. Eremugyr kar àmàn no.
Eremuigo kar awa teko wanuwihawete romo ne wà. Ereityk ne wà no.
Eremono ma'e kwaw katu haw awa ma'e kwaw katu har wanupe.
Eremono ma'e kwaw paw awa ma'e kwaw par wanupe no.
22 Eremume'u ma'e ikwaw pyr 'ym purupe. Eremume'u ma'e imume'u pyr 'ym purupe no.
Erekwaw ma'e ipytunahy haw rehe uzeàmim ma'e no.
Ta'e tatainy wiko nerehe we a'e xe.
23 Tupàn heipy wazar ne,
amume'u nekatu haw newe kury. Amume'u nepuner haw newe no.
Ta'e eremur ma'e kwaw katu haw ihewe ne xe. Eremur nepuner haw ihewe ne no.
Urenoz ma'e newe. Erewazar urewe.
Tuwihawete ipurukwaw wer ma'e rehe a'e. Erexak kar a'e ma'e urewe.
Taniew umume'u ipuahu awer tuwihawete pe
24 Na'e wekar Taniew Ariok oho kury. A'e 'ym mehe tuwihawete uzuka kar ma'e kwaw katu har Mawiron ywy rehe har paw Ariok pe a'e wà. — Ariok, i'i izupe. — Ezuka zo ma'e kwaw katu har ne wà nehe. Hereraha pe tuwihawete pe hemuze'eg kar pà nehe. Amume'u putar ipuahu awer izupe nehe, i'i izupe.
25 Na'arewahy Ariok weraha Taniew tuwihawete henataromo kury. — Kwehe mehe xirur Zutew tetea'u waiwy wi zaneremipyhyk kwer romo zane wà. Arur amo Zutew kwez xe ihe kury. Umume'u putar nepuahu awer newe nehe kury, i'i Ariok tuwihawete pe.
26 Tuwihawete upuranu Taniew Mewtexazar her inugwer hereko har rehe kury. — Aipo erepuner hepuahu awer imume'u haw rehe ihewe, ikwaw kar haw imume'u pà ihewe, i'i izupe.
27 Uwazar Taniew ipuranu haw izupe. — Naheta kwaw awa nepuahu imume'u àràm, ni ma'e kwaw katu har wà, ni uzeapo ma'e ràm imume'u har wà, ni paze ma'e wà, ni zahytata kwaw par wà.
28 Heta pitài tupàn ywak rehe. Umume'u ma'e ikwaw pyr 'ym a'e. Tupàn nemupuahu kar ma'e uzeapo ma'e ràm hexak kar pà newe a'e. O tuwihawete, amume'u putar nepuahu awer neker mehe arer newe nehe kury. Amume'u putar nepuahu awer zàwenugar neker mehe arer newe nehe no.
29 Ereker nerupaw rehe. Erezypyrog uzeapo ma'e ràm rehe nema'enukwaw pà. Ikwaw pyr 'ym imume'u har wexak kar uzeapo ma'e ràm newe a'e.
30 A'e re umume'u ikwaw kar haw ihewe. Nakwaw wera'u kwaw ma'e amo awa wanuwi. Nezewe rehe we Tupàn wexak kar ihewe a'e, ta'e ipurukwaw kar wer nepuahu awer ikwaw kar haw rehe newe a'e xe. Ipurumume'u katu wer nema'enukwaw pawer rehe newe no, o tuwihawete.
31 Erexak ma'e puahu zàwenugar. Erexak awa hagapaw uhua'u ma'e. Upu'àm nerenataromoa'i a'e. Heny katu hagapaw. Nezewe rehe we erekyze izuwi.
32 Iàkàg a'e, itazu or iapo pyrer romo a'e. Ipuxi'a a'e, izywa a'e no, itaxig parat iapo pyrer romo a'e. Ipy'a a'e, hewir a'e no, itazu morog iapo pyrer romo a'e.
33 Hetymà itaper iapo pyrer romo a'e. Ipy itaper ywyzuwa inuromo har iapo pyrer romo.
34 Neme'e mehe itahu ywytyruhu rehe har u'ar wenaw wi. Ni amo numuàzàn kwaw a'e wi. Itahu u'ar awa hagapaw ipy i'aromo ikaika pà paw rupi.
35 A'e 'ar mehe we itaper a'e, ywyzuwa a'e no, itazu morog a'e no, itaxig parat a'e no, itazu or a'e no, uzeapo ywyku'i romo kury. Kwarahy mehe teko oxooxok arozràn iapirer imuwewe pà izuwi wà. A'e ywyku'i nuzawy kwaw iapirer arozràn wi uzeupir ma'e. Ywytu weraha a'e ywyku'i paw a'e wi. Nupyta kwaw ni pitài a'e pe. Itahu uhua'u wera'u oho iko kury. Uzeapo ywytyruhu uhua'u ma'e romo kury. A'e ywytyruhu upyk ywy paw rupi katete kury.
36 Nezewe nepuahu awer. Amume'u putar ikwaw kar haw newe kury.
37 O tuwihawete. Ereiko tuwihawete romo ne. Erepuner wera'u amo tuwihaw wanuwi. Tupàn ywak rehe har nemuigo kar tuwihawete romo a'e. Umur nepuner haw newe. Umur pureruze'egaw newe no. Umuze'egatu kar teko paw nerehe wà no.
38 Nemuigo kar teko ywy nànànar wazar romo, ma'ea'yr ywy nànànar wazar romo no, wiràmiri ywy nànànar wazar romo no. Ereiko àkàg itazu or iapo pyrer romo.
39 Tuwihawete romo nereko re amo awa wiko putar teko paw wanuwihawete romo nerekuzar romo a'e nehe. Na'ikàg wera'u kwaw nezàwe a'e nehe. A'e re heta putar amo tuwihawete nehe no. A'e tuwihawete wiko putar itazu morog zàwenugar romo. Wiko putar teko ywy nànànar wazar romo nehe.
40 A'e re ur putar amo pureruze'egaw a'e nehe. Nuzawy kwaw itaper nehe. Itaper ipyw ma'e uzekazeka uzepei'ài'àg tetea'u romo. Nezewegatete a'e pureruze'egaw umumaw putar amogwer pureruze'egaw ywy rehe har paw rupi nehe no.
41 Erexak a'e awa hagapaw. Ipy a'e, ipyhàpyhà a'e no, itaper ywyzuwa inuinuromo har iapo pyrer romo a'e. Amume'u putar hemimume'u newe kury. A'e pureruze'egaw uzepei'ài'àg putar nehe. Heta wewer putar itaper ikàgaw hehe nehe. Erexak hexakaw. A'e itaper uzemono ywyzuwa inuinuromo.
42 Ipyhàpyhà heta ywyzuwa itaper inuromo. Amume'u putar hemimume'u newe kury. A'e pureruze'egaw ikàg putar nehe. Nezewe rehe we ipyw putar nehe no.
43 Ne, o tuwihawete, erexak hexakaw. Itaper uzemono ywyzuwa inuinuromo. Amume'u putar hemimume'u newe kury. Tuwihawete uzeagaw uzemono'og pà wà nehe. Amo wereko amo tuwihawete iànàm wemireko romo wà nehe. Amo omono putar wànàm amo tuwihawete pe hemireko romo wà nehe. Nezewe haw iapo mehe uzeagaw putar uzemyrypar pà wà nehe. Itaper nuzemono'og kwaw ywyzuwa rehe we. Nezewegatete a'e pureruze'egaw nuzemono'og kwaw wà nehe.
44 A'e tuwihawete waneko mehe Tupàn ywak rehe har umuzexak kar putar amo pureruze'egaw a'e nehe. Ni amo numumaw pixik kwaw a'e pureruze'egaw a'e wà nehe. Ni amo tuwihawete nuiko kwaw a'e pureruze'egaw izar romo wà nehe. A'e pureruze'egaw umumaw putar amogwer pureruze'egaw paw rupi wà nehe. Nupaw pixik kwaw nehe.
45 Erexak itahu ywytyruhu wi u'ar ma'e. Ni amo numuàzàn kwaw wà. Ukauka a'e awa hagapaw ita iapo pyrer a'e: ita per, itazu morog, itaxig parat, ywyzuwa, itazu or. Tupàn Upuner Wera'u Ma'e wexak kar uzeapo ma'e ràm iko newe. Nezewe nepuahu awer. Amume'u ikwaw kar haw azeharomoete har kwez newe kury, i'i Taniew Namukononozor pe.
Tuwihawete umuwete Taniew
46 Na'e tuwihawete Namukononozor wapyk upenàràg rehe Taniew henataromo kury. Umuhyk uwa ywy rehe. Na'e uze'eg wemiruze'eg wanupe kury. — Pezuka ma'ea'yr Taniew henataromo nehe, imuawate katu pà nehe. Pemono ma'e imono pyr izupe nehe no. Peapy yhyk zàwenugar henataromo nehe no, i'i wanupe.
47 Na'e uze'eg Taniew pe kury. — Tupàn penemimuwete a'e, upuner wera'u amogwer tupàn wanuwi upaw rupi katete azeharomoete a'e. Wiko tuwihawete paw wazar romo no. Wiko ma'e ikwaw pyr 'ym imume'u har romo. Akwaw heko haw. Ta'e eremume'u hepuahu awer ikwaw pyr 'ym ikwaw kar haw ihewe ne xe.
48 Na'e tuwihawete umuigo kar Taniew tuwihaw upuner wera'u ma'e romo kury. Omono hekuzar katu ma'e tetea'u izupe no. Umuigo kar Mawiron ywy rehe har wanuwihaw romo. Umuigo kar ma'e kwaw katu har uiwy rehe har paw wanuwihaw romo no.
49 — Emuigo kar hemyrypar Mawiron ywy rehe har wanuwihaw romo ne wà nehe no, i'i Taniew tuwihawete pe. A'e rupi tuwihawete umuigo kar a'e na'iruz awa tuwihaw romo wà: Xanarak, Mezak, Amenenek. Taniew upyta tuwihawete hàpuzuhu pe.