25
Na Mateana a Samuel
1 Mi tana tagu nogo ia me mate a Samuel. Migira sui na tinoni ni Israel ara saimai mara tangisia. Mi muri, mara ba qilua i Rama tana verana segeni.
A David ma ko Abigail
Mi murina na mateana a Samuel, maia David e vano tana kaomate ni Paran.
2-3 Me totu goto i tana kesa na mane tana duli i konina a Kaleb, a Nabal na soana, maia e totu tana vera ni Maon, me tamani kao i ligisana na vera ni Karmel. Maia e tamani omea danga sosongo, ara tolu toga nina sipi, me kesa toga nina naniqoti. Ma ko Abigail na tauna aia na daki e dou sosongo na rereina me sasaga sosongo, ma na mane ia e matapuku sosongo me laksikore lê.
Mi tana tagu ia, ma Nabal e putsiligia na ivuqira nina sipi i Karmel.
4 Ma David, aia e totu moa i laona na kaomate, e rongomia laka a Nabal e totu i tana.
5 Me tû me molovanotugira ara tu sangavulu na mane vaolu me ketsalitugira vaga iani, “Kamu tu vano i Karmel ma kamu tu ba lavea a Nabal ma kamu tu soadoua tana asaqu segeni nogo inau.
6 Ma kamu tu tsarivania a Nabal, ‘Na rago ke totu i konimu igoe mi koniqira goto nimu tamadale, migira sui goto igoe o tamanigira.
7 Aia e rongomia laka igoe o totu ieni mo putsiligia na ivuqira nimu sipi. Maia e ngaoa igoe ko gini donaginia laka igira nimu mane pitusipi ara totu kolugami nogo igami, mami tau goto nauvangira sa omea seko. Mi tana tagu popono igira ara totu kolugami i Karmel, migami ami tau goto komia sa niqira omea.
8 Ko veisuagira, migira segeni nogo sauba kara tsarivanigo. Ami tu mai moa kami tu mango tetelo, ma David e nongigo igoe ko adilakatugami moa. Kiki, ko sauvanitugami i tugami nimu mane aqo nagua moa igoe o tangomana na sauana, me vanigotoa a David na kulamu galugaluve.’ ”
9 Mi kalina ara tu ba laba tugira nina mane a David, mara tu tsaria na omea girani vania a Nabal tana asana nogo a David. Mi muri, mi tugira ara tu pipitua moa nagua aia ke tsaria.
10 Ma Nabal e tuguvisua niqira goko me tsarivanigira, “?A David? ?Laka asei vaga ia? ?Au tau vati donaginia moa inau na mane ia! !Tana butona kao iani ara totu danga sosongo nogo na tseka ara tsogoligi tania niqira taovia!
11 !Inau e utu saikesa kau adia niqu bredi ma na kô, ma na velesina niqu buluka au matesigira nogo vanigira na mane ara aqo vaniau, ma kau ba sauvanigira igira na mane au tau donaginia iava ara talumai!”
12 Mi tugira nina mane a David ara tû mara tu visutugua i konina, mara tu turupatuna vania na omea a Nabal e tsarivanitugira.
13 Maia David e ketsaligira, “!Kamu tangolia nimui isi!” Migira sui ara nauvaganana ia. Maia goto a David e tangolia nina isi, me vano kolugira ara gana ngongo vati sangatu nina mane vaumate, me molovisugira ara ruka sangatu kara reitutugua niqira omea levo.
14 Me kesa nina maneaqo a Nabal e ba laba i konina ko Abigail na tauna a Nabal me tsarivania, “Laka o rongominogoa igoe? A David e molomaigira visana nina mane adigoko ara talumai tana kaomate, laka kara soadoua nimami taovia, maia e peagira moa.
15 Migira na mane girani ara dou sosongo vanigami igami; ara tau goto naua sa omea seko vanigami, mi tana tagu popono kalina igami ami totu kolugira tana kaomate ia, migira ara tau goto komia sa nimami omea.
16 Mara reitutugugami dou sosongo na dani ma na bongi tana tagu popono ami totu kolugira na reitutuguaqira nimami sipi.
17 Kiki ko padatugua na omea iani mo ko pedea nagua ko naua. E tau utu na omea vaga ia ke seko vania nimami taovia, migira sui tana valena. !Aia e tobakakai sosongo, me tau goto ngaoa na rongomiana sa tinoni tavosi!”
18 Ma ko Abigail e tû tsaku, me adisaigira ruka sangatu na sivona bredi, me ruka na dangana na todo na uaeni i laona, me tsege na sipi ara kodo manogatinogoa, me sangavulu vitu kilo na sila kodokodo, me kesa sangatu na vunguna na vuana uaeni makede, me ruka sangatu na veqo na gola, me molokaegira i gotuna nina asi.
19 Mi muri, maia e tsarivanigira nina maneaqo, “Igamu kamu ida, minau sauba kau tsari bâ i murimui.” Me tau goto tsaria sa omea vania na savana.
20 Maia e sagekae i kelana nina asi, mi kalina e poli bâ tana kalekuna na sautu kesa tabana na tetena, me tavongani ba tsodoa a David ma nina mane vaumate ara maimai nogo i sautu.
21 Ma David e vasini moa e tsaria, “?Rongona gua au gini bule inau na reitutuguana nina omea tatamani na mane ia tana kaomate iani? !E tagara goto sa nina omea kami komi vania, maia nogo e vaga na vovoliqu e voliginiau rongona inau au dou vania aia!
22 !Aia God ke labumatesiau inau ti kau tau labumatesigira sui lakalaka na mane girani ti ke tsau tana matsaraka!”
23 Mi kalina ko Abigail e morosi bâ a David, maia e tsunaligi tsaku tania nina asi, me tsonitsuna segenina tana kao
24 i tuana a David me tsarivania, “!Kiki taovia, ko rongomiau moa! Ko tamivaniau moa inau ke gadoviau na kedena nina sasi na mane ia.
25 !Kiki, ko laka saikesa na gini boe nina goko a Nabal na tinoni vanga kore! Aia saikesa nogo e manalia na soana, na bule! Minau au tau totu i tana kalina ara ba laba nimu maneaqo igoe taovia.
26 Na Taovia nogo e tangolivisua na limamu mo gini tau dona na tangotugumu segeni ma na labumatesiaqira gamu gala. Mi kalina ia, inau au vatsa vanigo tana asana na Taovia mamauri, laka igira gamu gala migira sui goto ara ngaoa na labuamu igoe, sauba kara vaga nogo a Nabal.
27 Kiki taovia, ko tabedoua na adiana na vangalaka girani inau au adigira mai vanigo, mo ko palaginigira nimu mane vaumate.
28 Kiki taovia, ko padalea niqu sasi ti vaga au nauvanigo nogo sa omea seko. Na Taovia sauba ke naua migoe ko lia na taovia tsapakae migira goto na kukuamu i murimu, rongona nogo igoe o vailabu vania tana nina vailabu, me utu goto ko naua sa omea seko tana maurimu popono.
29 Me ti vaga ke kesa ke takuvigo igoe me ke area na matesiamu, ma na Taovia nimu God sauba ke reitutugugo, vaga nogo kesa na mane e reitutugudou sosongolia kesa nina omea matega loki sosongo. Migira gamu gala igoe, sauba aia ke tsoniligigira vaga kalina kesa na mane e tsonia na vatu tana nina kurupaqala.
30 Mi kalina na Taovia ke manalivanigo na omea dou sui aia e vekenogoa vanigo igoe, me ke molokaego mo ko lia na taovia tsapakae tana Israel,
31 mi tana e utu goto ko gini melu se ko gini padasavi loki rongona o matesi tinoni tagara rongona, se o tangotugu matemu segeni. Eo, mi kalina na Taovia ke vangalaka sosongo vanigo, migoe kiki ko laka saikesa na padaleaqu inau.”
32 Ma David e tsarivania, “!Tsonikaea na Taovia na God ni Israel, aia e molomaigo i dani eni ko mai tsodoau inau!
33 Inau au soadoua God rongona igoe na daki sasaga, mi tana rongona na omea igoe o nauvaniau i dani eni o utusiginiau na nauana na sasi loki na labumatesi tinoni ma na tangotuguqu segeni.
34 Na Taovia nogo e tangolivisua na limaqu inau ti au tau nauvanigo sa omea seko. !Mau gini vatsa nomoa tana asana na God mamauri ni Israel, laka ti vaga ko tau mai tsaku nogo igoe na valaleaqu inau, migira sui lakalaka nina mane a Nabal kara mate sui nogo ti ke tsau ke matsaraka!”
35 Mi muri ma David e tami dou na adiana na omea aia e adimai vania me tsarivania, “Ko visutugua i veramu, mo ko laka na gini boe. Sauba moa kau naua na omea igoe o nongia i koniqu.”
36 Maia ko Abigail e tû me visutugua i konina a Nabal, aia e totu moa i valena me vangaraua na mutsa loki sosongo e ulagana moa na taovia tsapakae. E ulavia na inu susuliga, me goko kia me mage sosongo, ma ko Abigail e tau goto tsarivania sa omea poi e tsau tana matsaraka na dani ngana.
37 Mi murina kalina aia e sasaga tugua, maia e turupatuna vania pipi sui na omea e laba. Ma Nabal e gini novo loki sosongo, me tau goto bubutu na kosuna, me gini labe lê na konina.
38 Me gana ngongo sangavulu na dani i muri, maia na Taovia e labua a Nabal me mate.
39 Mi kalina a David e rongomia laka e mate nogo a Nabal maia e tsaria, “!Tsonikaea na Taovia! Aia e tangotuguqu nogo i konina a Nabal rongona aia e goko peapea vaniau inau, maia na Taovia e tangolivisua na limana nina maneaqo ke tau naua sa omea seko. Na Taovia nogo e kedea a Nabal tana rongona nina sasi.”
Mi muri ma David e mologoko vania ko Abigail laka e ngaoa ke taugâ.
40 Migira nina maneaqo a David ara vano i Karmel i konina ko Abigail mara tsarivania, “A David e molomaigami kami adigo igoe mo ko ba lia na tauna.”
41 Ma ko Abigail e tsuporu tsuna tana kao me tsaria, “Inau nina daki aqo, ma niqu aqo nogo kau vulimalea na tuaqira nina maneaqo aia.”
42 Maia e tû tsaku me sagekae tana nina asi. Mara tu tsege nina daki aqo segeni ara dulikolua, mara vano kolugira nina maneaqo a David, me ba lia na tauna.
43 A David e tauganogoa ko Ahinoam ni Jesreel, mi kalina ia, maia ko Abigail e lia goto na tauna.
44 Ma Saul e turunogoa ko Mikal na dalena daki aia e tauga idanogoa a David, ke taugâ a Palti na dalena a Lais ni Galim.