30
Djarr'yurra dhukarrnydja walŋamirri yana
30:1–20 (Choose the way of life and blessing)
Bala ŋayi *Mawtjitjthu dhawar'maraŋalanydja waŋana bitjarrana gam'. “Yo, ḻakaraŋalanydja ŋarra nhumalaŋgu märrma' dhukarrnydja, ga nhumapina yurru djarr'yundja. Ŋuli nhuma yurru dhäruk märrama ŋanyapinyay Garraynha, nhumalanhanydja ŋayi yurru goŋmirriyama; ga ŋuli nhuma yurru yakanydja dhäruk ŋanya märrama, ga nhumalaŋgunydja yurru marrtji mari bathalana gal'ŋu biyapul'nha. Ga ŋunhi yurru dhuwalayi malanha yätj rom maḻŋ'thundja, ga nhina nhuma yurru yukurra be‐wala barrku wäŋaŋura birr', bala nhuma yurru guyaŋirrina ŋuliŋuruyinydja, balayi roŋiyirri dhuwalayina dhäruk ŋunhi ŋarra yukurra ḻakarama nhumalaŋgu gäthura ŋurikiy maṉḏaŋuwuy dhukarrwuy maṉḏaŋuwuy märrma'wuy. 2-4 Yo, ŋuli nhuma yurru ga nhumalaŋgala yarraṯaŋuru mala‐wunharawuy ŋunhi roŋiyirri bilyun nhanukala Garraywala, ga dhäruk ŋanya märrama warrpam'thun yana, ŋayinydja yurru Garraynydja nhumalaŋgu mel‐wuyunna; ŋayi yurru roŋinyamarama nhumalanha ŋunhamala liŋgu wäŋalili ŋamakurru'lili, ga biyapul nhuma yurru nhina yukurra ŋamathama wal'ŋu, ga biyapul yurru ŋayi ŋunhiyi wäŋanydja nhumalaŋguwayyi, bitjan yana liŋgu bitjarra ŋayi Garrayyu dhawu'‐nherrara nhumalaŋgalaŋuwala märi'muwala ŋäthili. Ŋayi yurru Garrayyunydja wekama yuṯana gal'ŋu ŋayaŋunydja nhumalaŋgu, märr yurru nhuma ḏukṯukthirri dhärukku nhanŋu märranharawu; nhuma yurru märramana nhanŋu dhäruktja, liŋgu nhuma yuwalk yukurra märr‐ŋamathirri Godku, bala yurru ŋunhiyi malanha marinydja marrtji yukurra ŋurikina nhumalaŋgalaŋuwu miriŋuwuna, ŋurikina walalaŋgu ŋunhi nhumalaŋgu walala yukurra ŋaramurryirri ga ŋonuŋguma ŋayathama, ga biyapul nhuma yurru dhäruktja ŋanya märramayi, ga ŋayathamana nhanŋu romdja Garraywu. Nhinanydja nhuma yurru yukurra ŋamathamana wal'ŋu yana djamarrkuḻi' guḻku'mirrina ga ŋatha guḻku'mirrina dhika nhä guḻku'mirrina nhuma yurru nhinana yukurra yana.
10 “Yo, ŋayipinydja yurru Garrayyunydja bitjan goŋmirriyama nhumalanha, ŋunhi nhuma yurru dhäruk ŋanya märramanydja bukmakkumanydja; yana nhuma yurru yuwalkkuŋa yulŋunydja bilyurranydja Garraywalana nhanukalaynha, ga malthurra yuwalkkuŋana gal'ŋu nhanŋuwaynha. 11-14 Dhuwalayinydja rom yaka wuṉḏaŋarr, ga yaka barrku be‐wala, märr yurru nhuma yukurra be ḻarrumanydja dhiyakuyi dhärukku. Godkunydja dhuwala dhäruk dhuwala bäyma galki, dhuwalina ŋayi bäyma ŋayaŋuŋurana nhokala, ga waŋana ŋayi yukurra dhurrwarakurrunydja nhumalaŋgala. Liŋguna nhuma marŋgimirrina Godkalaŋuwu romgunydja, bala biyaka djämana yana yukirriya ŋuriŋiyi Godkala dhärukthu.
15 “Yo, gäthuranydja dhuwala märrma' dhukarrnydja marrtji ŋorra bala, waŋganydja ŋamakurru' ga waŋganydja yätj, waŋganydja ŋunhi dhukarr walŋa‐wekanharamirri, ga wiripunydja ŋunhinydja ga rakunynha dhukarr, ŋuli nhe yurru marrtji ŋuliwitjandhiyinydja nhenydja yurru rakunydhirrina. Ga nhumapi yurru djarr'yundja yukurra wanhawitjan nhuma yurru marrtji. 16 Ŋunhi nhuma yurru dhäruk märrama ga malthun Garraywunydja nhokalaŋuwu Godkunydja, ŋunhi nhuma yurru märryu‐ḏapmaramanydja gal'ŋu ŋanya, ga ŋayathama baṯ bitjandja romnha nhanŋu warrpam'thun yana, nhumanydja yurru nhinana yukurra walŋana ga ŋamathamana. Yo, ŋayi yurru Garrayyunydja geŋmirriyama nhumalanha, bala nhuma yurru nhinana yukurra ŋunhilinydja wäŋaŋura ŋunhi nhuma yurru galki gulŋiyirrina ŋunhimalayi wäŋalili. 17-18 Ga ŋuli nhuma yurru mäkiri'‐yarryundja ŋuyulkthirrinydja Garraywalaŋuwu dhärukku, yakanydja nhuma yurru ŋäma rirrakay ga dhäruk ŋanya; ŋuli nhuma yurru yaka dhärukku malthun nhanŋu, yana bilyundja yurru, ga märr‐ŋal'yun wiripuŋuwunydja waŋarrwu, nhumalanhanydja ŋayi yurru baḏuwaḏuyunna, yakana nhuma yurru yana ŋamathama nhina yukurra ŋunhiliyi wäŋaŋura ḻatju'ŋuranydja.
19 “Dhuwala ŋarra yukurra waŋana nhumalanha yulŋunydja, ‘Ma' biyaka djarr'yurrana dhukarrnydja nhepina. Wanhaŋumi dhika nhumanydja yurru romŋura nhina yukurra? . . . ŋunhilimi Godkala romŋura, märr ŋayi yurru nhumalanha goŋmirriyama? . . . ga gäma yurru nhumalanha ḻatju'kuma dhika wal'ŋu? . . . Bay' ŋunhilimi wiripuŋuŋura romŋura ŋoy‐djingaryunamirriŋura ŋiniya, ŋoy‐yätjthinyamirriŋura? Wanhawitjan dhika nhenydja yurru dhukarrkurru marrtji? . . . Ŋuliwitjandhiyi walŋamirrikurru dhukarrkurru? Bay' ŋunhiyi rakunydhinyaramirrikurru dhukarrkurru ŋiniya? Way walala, yakana nhuma yurru marrtji märrma'kurrunydja dhukarrkurru rrambaŋikumanydja. Djarr'yurranydja dhukarrnydja ŋunhiyi walŋamirri yana, liŋgu Godtja mäkiri'‐witjun yukurra yana. Ŋunhi nhe yurru djarr'yun dhukarrnydja, ŋunhiyi romdja ŋunhi nhepi yurru djarr'yun maḻŋ'thundja yurru yuwalkthi ŋunhiyi. Yo, nhiniyanydja yukirriya Godkala yana romdhunydja, märr yurru nhuma nhinanydja yukurra walŋana yana, nhumapi ga nhumalaŋgu djamarrkuḻi' ga nhumalaŋgu gutharra'mirriŋu walala. 20 Märr‐ŋamathiya biyaka nhumalaŋgalaŋuwu waŋarrwu Godkunydja, ga dhäruk märraŋa ŋanya. Mam'thurra yana wal'ŋu Garraywalanydja muṉḏataraŋa, ga nhenydja yurru yukurra nhina weyinŋumirrina walŋa; weyinŋumirrina yanana nhuma yurru yukurra nhinanydja ŋunhilinydja wäŋaŋura ŋunhi ŋayi Garrayyu ŋayipi dhawu'‐nherrara nhumalaŋgalaŋuwa märi'muwa walalambala.”
* 30:1 Moses