21
Tamata ovi rnaꞌa Yerusalem rsaꞌa Yesus ovu ralarira ra lolin urun
Markus 11:1-11; Lukas 19:28-40; Yohanes 12:12-19
Yesus ovu Ni tamata ovi rorang Ia ti rfaseri Yerusalem, ma raran roak ahu Betfage i nanaꞌa vuar Zaitun. Ba Yesus nsinir tamata irua tali Ni tamata ovi rorang Ia ma rti ula ira. Ia nfalak verin ira ne, “Miti ahu i naꞌa ulu eri. Naꞌa ineri, na mia veka mtyuan lahir keledai vata i rkeak siebang watan ia ovu yanan a. Mryuvat ni kakeak a ma fyabana ira mya verin Yaꞌa. Wean i tamata isa ntabu mia, na fyalak verin ia ne, ‘Duilaꞌa nperlu keledai yai,’ na npake munuk, beti rtaha lahir rma.”
Rotu wean inyai, boma nfakena lahir vaivatul ovi nabi isa ntulis roak a. Ia ntulis ne,
“Fyalak verin tamata ovi rnaꞌa Sion ne,*
‘Msyiꞌik kikyai, bira raja nma.
Ia nfakabava tenan a,
ma rata ndoku watan keledai isa i wol kaꞌi dawan ia obin.’ ”
Ba Yesus Ni tamata irua yai rti ma rot-orang afa ovi nfalak ra. Tamata irua yai rovun keledai vata yai ovu yanan a rti verin Yesus, ma rala rira ravit blawat ra ma al raraang tetarira ratan ra, beti Yesus rata ndoku keledai koꞌu yai.
Tamata rivun ovi rnaꞌa inyai rvelar rira ravit a blawat ra naꞌa lingaꞌan ralan. Boku retal aa sanan tutul ra ma relir naꞌa lingaꞌan ralan. Tamata rivun rban-orang Yesus, boku rbana ula ira ovu boku vali rban-muri, ovu rafwak ne, “Mya ma traning Raja Daud ubun a nusin a! Ubu naflahar Ia i nma ovu Duilaꞌa naran a. Ubu nanaꞌa wan i karatat lia munuk a, ba traning Ia!”
10 Naꞌut i Yesus ti naran Yerusalem, na tamata ovi rnaꞌa kota ralan yai vairira dawan. Ira rorat ne, “Ini tamata iki?”
11 Ba tamata rivun ovi rban-orang Yesus yai rfalak ne, “Ini Yesus i nabi Ia, ntali ahu Nazaret naꞌa propinsi Galilea.”
Yesus nalaꞌing vatuk tamata ovi rfedi-rfaha afa naꞌa tamata Yahudi rira Rahan Dawan Falurut i naꞌa Yerusalem ni lean a
Markus 11:15-19; Lukas 19:45-48; Yohanes 2:13-22
12 Nata Yesus nati Yahudi rira Rahan Dawan Falurut ni lean a, ma nalaꞌing vatuk tamata ovi rfedi-rfaha afa naꞌa inyai. Ia nir-nar tamata ovi rsikati kubang rira meja ra, ovu vali dakdokwan ovi tamata ra rdoku ma ala rfedi modarlaka.§ 13 Ia nfalak verin tamata avyai ne, “Surat Ralan nfalak wean ini, ‘Ning rahan a neluk rahan falurut ma tamata raflurut naꞌa, naꞌuk mia myotu ma neluk wan ma tamata barborin ra rnaꞌa.’ ”*
14 Ba tamata ovi rkibu ra ovu tamata ovi ratlukut ra, rma rtuan Yesus naꞌa Rahan Dawan Falurut a, ma notu ma lolin ewal ira. 15 Naꞌuk Yahudi rira dawan mela falurut ra ovu dawan ovi rair Musa ni inukun ra rangrova. Ira rangrova, tevek rsiꞌik mujizat ovi Yesus notu ra, ovu vali kasikoꞌu ra rafwak naꞌa Rahan Dawan Falurut ni lean a ne, “Mya ma traning Yesus, Raja Daud ubun-nusin a!” Ba ralarira sian urun. 16 Nata rfalak verin Yesus ne, “Oa mrenar afa ovi kasikoꞌu ra rfalak te wahal?”
Yesus nfalak ne, “Oꞌu, Yaꞌa urenar roak, naꞌuk wean inba ovu mia? Mia wol byas obin naꞌa Surat Ralan ne, tali kasikoꞌu ra ovu kasikoꞌu yanat ovi rsusu obin, na veka rfadawang Ia?”
17 Nata Yesus nban-talik ira naꞌa kota Yerusalem ma nti ahu Betania, ma Ni ovan naꞌa inyai.
Yesus near nfasoba aa isa naran ara, ovu nair tamata ra naꞌa rira inorang verin Ubu
Markus 11:12-14,20-24
18 Ni ilyan varverak a, na Yesus ovu Ni tamata ovi rorang Ia rewal ira rti kota Yerusalem, na Yesus nfarnuang Ni balafar roak. 19 Yesus nsiꞌik naꞌa lingaꞌan nelan, na nrea aa ara isa. Ba nbana nti inyai, naꞌuk wol nrea vuan isa vali, tevek aa ara yai roan lalawatan. Ba Yesus nfalak verin aa ara yai ne, “Tali amar ini, na wol vuam roak nata ti mungaran watan.” Brian munuk, na aa ara yai nangaran lahir.
20 Yesus Ni tamata ra rsiꞌik afa yai, na rtalkaka. Ba rorat Ia ne, “Afakinimi brian munuk, na aa ara yai nangaran lahir i?”
21 Yesus nfalak ne, “Afa i ufalak verin mia ini, kena urun! Wean i myorang Yaꞌa ovu ralabira wol raruan, na mia bisma myot-nala vali afa i otu verin aa ara yai. Wol wean inyai watan, naꞌuk bisma fyalak verin vuar isa ne, ‘Mlaun talik wam a kikyai, ma roal mtuba tahat ralan’, na veka wean urun inyai. 22 Myorang urun Ubu ma miflurut verin Ia, ma myera afaka watan tali Ia, na veka nala verin mia.”
Dawan Yahudi ra rorat Yesus ne Ni ngrebat ntali inba
Markus 11:27-33; Lukas 20:1-8
23 Nata Yesus nati nsiair naꞌa Rahan Dawan Falurut ralan a. Naꞌut i nsiair, na Yahudi rira dawan mela falurut ra ovu rira dawan ra rma ma rtuan Ia naꞌa inyai, ba rorat Ia ne, “Oa mu ngrebat aka ma al motu afa ovi? Iki nala ngrebat yai verin Oa?”
24 Yesus nfalak verin ira ne, “Yaꞌa mane orat mia naꞌa afa isa, ba byalat Yaꞌa veki, beti ufalak vali verin mia ne iki nala ngrebat ini verin Yaꞌa ma otu afa ovi. 25 Yohanes nbaptis tamata ra ovu ngrebat tali iki? Ngrebat tali lanit ratan, te tali tamata?”
Ira rsifalak afa verin ira ne, “Wean i tfalak ne, ‘Yohanes ni ngrebat ntali lanit ratan,’ na Ia veka nfalak verin ita ne, ‘Notu afakinimi wol myorang ia?’ 26 Naꞌuk wean i tfalak ne, ‘Ngrebat tali tamata,’ na tbobar tamata rivun veka rotu sian ita, tevek ranovak ne, Yohanes yai nabi ia.” 27 Ba rfalak verin Yesus ne, “Ami wol amkaꞌa.”
Yesus nfalak vali verin ira ne, “Ba wean inyai, na Yaꞌa veka wol ufalak vali verin mia ne, ala ngrebat tali iki ma otu afa avyai.”
Yesus nfamalik vaivatul kamkuma naꞌa brana isa ovu yanan a brana irua
28 “Mia minovak aka naꞌa vaivatul kamkuma ini? Tamata isa yanan a brana irua. Amar isa, na ia nti ma nfalak verin yanan iyaꞌan a ne, ‘Baba, amar ini muti ma mkarya naꞌa vaꞌi anggur.’ 29 Yanan iyaꞌan yai nfalak ne, ‘Bapa, yaꞌa ufena uti.’ Naꞌuk nfikir ewal, ba nti nkarya naꞌa vaꞌi anggur yai. 30 Tamata yai nti ma nfalak vali verin yanan iwarin a ne, ‘Baba, amar ini muti ma mkarya naꞌa vaꞌi anggur.’
Yanan iwarin yai nfalak ne, ‘Oꞌu ta bapa.’ Naꞌuk ia wol nti ma nkarya. 31 Ba tali yanan a brana irua yai, na iki not-orang afa i yaman a nfalak a?”
Ira rfalak ne, “Yanan iyaꞌan.”
Ba Yesus nfalak verin dawan Yahudi avyai ne, “Afa i ufalak verin mia ini, kena urun! Tamata ovi baꞌi rera babahir kulu, ovu vatlean ra, veka ula ira ma ti rnaꞌa Ubu Ni Fareta, beti mia. 32 Tevek Yohanes nma ma nair mia ma nfaturu banbanan ovi kena ra verin mia, naꞌuk wol myorang ia. Naꞌuk tamata ovi baꞌi rera babahir kulu ra, ovu vatlean ra, saꞌi rorang ia. Mia mryenar ovu msyiꞌik ne, ira rahil roak ma rtalik tali rira salasilan ra, naꞌuk wol myahil ma mtyalik tali bira salasilan ra ma myorang vaivatul ovi Yohanes nfalak a.”
Yesus nfalak ne, Yahudi rira dawan ra wearira tamata vaꞌi ovi rangal duarira ra
Markus 12:1-12; Lukas 20:9-19
33 “Eka mryenar vaivatul kamkuma isa ewal. Tamata isa notu vaꞌi anggur naꞌa ni lanun a. Ia notu ngean ma nlilit ni vaꞌi a, ovu nkear wan isa ma al raramat anggur vuan ra naꞌa. Ia nfadiri sari isa felan a wean farwan ma rata rdoku al rwanar ni vaꞌi a. Notu munuk wean inyai, na nala verin tamata vaꞌi ra, ma rasusan ni vaꞌi yai, ma ki rsiduk anggur boku verin ia. Nata nban-talik ni ahu ma nti wan raroa.
34 Ba ti ma naran amar i rfufu anggur vuan ra, na vaꞌi duan nsinir ni tamata sansinir boku ti ma rala ni wahat tali tamata ovi rwanar ni vaꞌi a. 35 Naꞌuk tamata sansinir avyai rati raran vaꞌi anggur yai, na tamata ovi rwanar vaꞌi yai rtaha lahir ira. Ira rvaval isa, rfedan isa ovu vali rteva isa. 36 Ba vaꞌi duan nsinir ni tamata sansinir liak boku vali ma rti ewal, naꞌuk ira rivun rahi tamata sansinir ovi rti ula roak ira. Naꞌuk tamata ovi rwanar vaꞌi yai rotu sian vali ira, wean sansinir ovi rti lan roak a.
37 Ti nata vaꞌi duan a nanovak ne, ‘Tamata avyai veka ralang yanan brana a, ba nsinir yanan a ma nati vali.’ 38 Naꞌuk ti ma tamata ovi rwanar vaꞌi yai rarea vaꞌi duan yanan brana yai, na rsifalak afa verin ira ne, ‘Tamata ini vaꞌi duan yanan a brana a, ba mya ma tfedan ia, boma tala vaꞌi ini verin ita.’
39 Ba rtaha yanan yai ma ti rvatuk ia naꞌa vaꞌi yai murin a, beti rfedan ia.” 40 Yesus norat dawan Yahudi ra ne, “Ba wean i vaꞌi duan a nma, na veka notu afaka verin tamata ovi rwanar ni vaꞌi a?”
41 Ira rfalak verin Yesus ne, “Ia veka nma ma nfedan tamata ktufan avyai. Ia nala ni vaꞌi a verin tamata liak ma rwanar, boma naran ni amar i rfufu anggur ra, na rala vali ni wahat a verin ia.”
42 Yesus nfalak verin ira ne, “Mia wol byas obin Ubu Ni vaivatul ovi naꞌa Surat Ralan? Vaivatul avyai wean ini:§ Vatu i tukan ra rvatuk yai, fyawan lia munuk ma al nfangrebat rahan a. Afa i Duilaꞌa notu lolin urun, ovu notu ma tamata ra rtalkaka.*
43 Ba ufalak verin mia ne, Ubu veka notu ma wol wabira roak naꞌa Ni Fareta a, naꞌuk veka nala tamata ovi rot-orang afa ovi ralan a nfalak ra ma notu ma rnaꞌa Ni Fareta a. [ 44 Tamata iki watan wol norang Ubu, na ia wean tamata i nleka nsuta vatu yai ratan a ma nablewar lahir. Wean i vatu yai nleka ma ntaꞌi tamata isa, na tamata yai veka manminan lahir ia.”]
45 Ti ma Yahudi rira dawan mela falurut ra ovu tamata Farisi ra rarenar vaivatul kamkuma yai, na ira rfan-aran lahir, tevek vaivatul avyai Yesus nala al ntaꞌing ira. 46 Ba ira rdava lingaꞌan mane rtaha Yesus, naꞌuk rbobar, tevek tamata rivun rorang ne, Yesus yai nabi Ia.
* 21:5 21:5 Naꞌa vai Yunani, na anak puteri Sion ihin a ne, tamata ovi rnaꞌa Sion. Tamata ra rfanara kota Yerusalem ne, kota Sion. Bwas vali naꞌa Zakharia 9:9 21:8 21:8 Tamata Yahudi rotu wean inyai ma al nfaturu ne, ralang urun Yesus. 21:9 21:9 Mazmur 118:25-26 § 21:12 21:12 Tamata ra rtali nuhu liak, ovu rtali Yahudi warira ra rma Yahudi rira Rahan Dawan Falurut naꞌa Yerusalem. Rahan Dawan Falurut ni kubang khusus naꞌa ma tamata ra rpake naꞌa inyai watan. Tamata ra musti rtaha kubang yai ma al rfaha afwatan, ma rala verin Yahudi rira mela falurut ra ma rasnuri. Ira rbahir kulu vali verin Rahan Dawan Falurut. * 21:13 21:13 Yesaya 56:7; Yeremia 7:11 21:33 21:33 Tamata Yahudi baꞌi renu anggur i rotu tali anggur vuan ra. Ira raramat anggur vuan ra ovu earira ra naꞌa wan i baꞌi raramat anggur naꞌa. 21:33 21:33 Vaivatul kamkuma ini wean afa ovi nabi Yesaya ntulis naꞌa Kitab Yesaya 5:1-2. Naꞌa Yesaya, na vaꞌi anggur yai nfaturu tamata Yahudi, ovu vaꞌi duan a nfaturu Ubu. § 21:42 21:42 Mazmur 118:22 * 21:42 21:42 Vatu i rfamalik naꞌa ayat ini nfaturu Yesus Kristus, Raja i ntevut dida salasilan ra.