6
Yesus nfaꞌan tamata rivun ilima
Matius 14:13-21; Markus 6:32-44; Lukas 9:10-17
Yesus notu munuk afa avyai, beti nrata kumal isa ma nti danau Galilea ni lihir a. Danau yai rfanara vali ia ne, danau Tiberias. Tamata rivun rban-earira ma rorang Ia, tevek rsiꞌik roak mujizat ovi notu ma tamata ovi rira suhut ra lolin ira. Nata Yesus ovu Ni tamata ovi rorang Ia rti rvaꞌal vuar ma rdoku. Naꞌut inyai, na Yahudi rira amar dawan Paskah sarseri roak.* Naꞌut i Yesus nvanung wahan a ma nsiꞌik tia ma, na tamata rivun ilaꞌa rma mane rtuan Ia, ba nfalak verin Filipus ne, “Ita veka tfaha roti naꞌa inba ma al tfaꞌan tamata rivun ovi?” Yesus nfalak wean inyai ma nlabir teman Filipus, tevek Yesus nkaꞌa afa ovi veka notu ra.
Filipus nfalak ne, “Velik ne tfaha roti fyawan dinar ratut irua vali, ma tsiduk kadkedan lokat ira, na wol naran watan.”
Nata Simon Petrus warin i naran Andreas nfalak verin Yesus ne, “Kasikoꞌu brana isa naꞌa ini ntaha roti ilima ovu ian irua. Naꞌuk afa avyai wol naran ma tfaꞌan tamata rivun ovi.”
10 Ba Yesus nfalak ne, “Fyalak verin tamata avyai ma rdoku.” Naꞌa wan yai, na ngrova yanat lalawatan, ba tamata avyai rdoku watan inyai. Tali tamata avyai munuk, na brana ra watan kaꞌa bi rivun ilima.§ 11 Ba Yesus nala roti avyai ma naflurut ovu nfalak fara weninyai verin Ubu, beti ntanang verin tamata ovi rdoku inyai. Nata Yesus nala vali ian irua yai, ma notu vali wean inyai, ba rafnaꞌan ma tali watan ira. 12 Rafnaꞌan ma evurira ra rveda roak, beti Yesus nfalak verin Ni tamata ovi rorang Ia ne, “Misdovuk munuk roti teran ra, boma deka mane rvatuk watan.” 13 Ba ti ma rafnaꞌan munuk, na rasdovuk roti etal ra tali roti ilima yai teran ra, naꞌa ahir vutu rahin irua rngora.
14 Naꞌut i tamata rivun avyai rsiꞌik mujizat i Yesus notu yai, na rfalak lahir ne, “Kena urun! Ia ini nabi i Ubu ntorung roak, ma veka nma lanit ivavan a.” 15 Yesus nkaꞌa afa i tamata rivun avyai ranovak a. Tamata avyai mane rkiwal Ia ma neluk raja verin ira. Ba Yesus nban-talik wan yai ma nti vuar isa ma aksa Ia watan naꞌa inyai.*
Yesus nbana naꞌa danau ratan
Matius 14:22-33; Markus 6:45-52
16 Naꞌut i lera mane nakduvul roak, na Yesus Ni tamata ovi rorang Ia rti danau. 17 Ira rdata rira kumal mane rti ahu Kapernaum, naꞌa danau ni lihir a. Ti ma ovan roak, na Yesus wol nma ntuan ira obin.
18 Wol mnanat, na nait a dawan ovu saksakan dawan naꞌa danau yai. 19 Ira rvahi ma snain kil ilima te inean roak, na rsiꞌik i Yesus nbana naꞌa wear ratan ma nfaseri rira kumal a, ba rbobar urun i lahir. 20 Naꞌuk Yesus nfalak verin ira ne, “Yaꞌa ini, ba deka byobar!” 21 Ira rtorung ma irmunuk Yesus rnaꞌa rira kumal a. Brian munuk, na raran lahir wan i mane rti yai.
Tamata rivun rdava Yesus
22 Ti ma ni ilyan, beti tamata rivun ovi rnaꞌa danau yai ni lihir a rkaꞌa ne, inravin a kumal isa watan naꞌa inyai. Ira rkaꞌa vali roak ne, Yesus Ni tamata ovi rorang Ia rti roak ovu kumal yai, naꞌuk Yesus wol novu. 23 Naꞌut inyai, na kumal liak boku rtali kota Tiberias rma ma rlau ebang wan i Yesus nera verin Ubu ma naflahar roti ra ma tamata rivun raꞌan. 24 Ti ma tamata rivun avyai rkaꞌa roak ne, Yesus ovu Ni tamata ovi rorang Ia wol rnaꞌa roak wan yai, na rafnavul lahir kumal avyai ma rti Kapernaum ma rdava Yesus.
Afamtahan i nala vavaꞌat verin tamata ra, inyai Yesus
25 Naꞌut i tamata rivun avyai rti ma rtuan Yesus naꞌa Kapernaum, na rorat Ia ne, “Tuan Guru, mwa maran ini lafira?”
26 Yesus nfalak verin ira ne, “Afa i ufalak verin mia ini, kena urun! Velik aba, mia wol mdyava Yaꞌa tevek msyiꞌik roak i otu faneak ovi tamata ra wol rot-nala, naꞌuk mdyava Yaꞌa tevek mian roak roti ma evubira rveda roak. 27 Deka mdyava afamtahan ovi bisma rbetan, naꞌuk mkyarya ma al mdyava afamtahan ovi rala vavaꞌat kakiwal. Yaꞌa, Tamata Yanan Yaꞌa, veka ala afamtahan yai verin mia, tevek Yamang a nala roak ngrebat verin Yaꞌa.”
28 Ba rfalak verin Yesus ne, “Ami musti amotu afaka, boma amot-orang afa ovi Ubu ralan nfalak a?” 29 Yesus nfalak verin ira ne, “Karya i Ubu ralan nfalak ma myotu a wean ini: Myorang Ia i Ubu nsinir roak ma nma ini.”
30 Ba rfalak verin Ia ne, “Oa veka motu faneak aka ma amsiꞌik, boma amorang Oa? Oa Mu karya afaka? 31 Ubumam-nusimami ra raꞌan afamtahan i naran manna naꞌa wan lean vu dawan, wean i rtulis roak naꞌa Surat Ralan ne, ‘Ia nala afamtahan tali lanit ratan ma raꞌan.’ ”
32 Ba Yesus nfalak verin ira ne, “Afa i ufalak verin mia ini, kena urun! Musa wol nala afamtahan tali lanit ratan verin mia, naꞌuk Yamang a nala afamtahan mngaꞌun tali lanit ratan verin mia. 33 Tevek afamtahan i Yamang nala yai nfaturu Ia i ntali lanit ratan nma, ma nala vavaꞌat verin tamata ra naꞌa lanit ivavan a.” 34 Ira rfalak verin Yesus ne, “Duilaꞌa, mala afamtahan yai lalawatan verin ami.” 35 Yesus nfalak verin ira ne, “Yaꞌa ini afamtahan i nala vavaꞌat a. Tamata iki watan nma verin Yaꞌa, na ia veka wol nablafar roak. Tamata iki watan norang Yaꞌa, na ia veka wol nabroa roak. 36 Naꞌuk ufalak roak verin mia ne, velik ne msyiꞌik roak Yaꞌa, naꞌuk wol myorang Yaꞌa. 37 Tamata ovi Yamang a nala roak ira verin Yaꞌa, veka rma munuk Yaꞌa. Tamata iki watan nma verin Yaꞌa, na wol ulaꞌing ia. 38 Tevek uma tali lanit ratan ovu wol mane ot-orang afa ovi ralang nfalak ra. Naꞌuk ot-orang Ia i nsinir roak Yaꞌa Ni afa ovi ralan nfalak ra. 39 Ia i nsinir roak Yaꞌa, ralan nfalak wean ini: tali tamata ovi nala roak ira verin Yaꞌa, na wol isa vali nmamu, naꞌuk veka ufavaꞌat ewal ira tali matmatan naꞌa amar i lanit ivavan veka namwear. 40 Tevek afa ovi Yamang ralan nfalak a wean ini: tamata iki watan nsiꞌik Yaꞌa, Ubu Yanan a, ovu norang Yaꞌa, na veka ni vavaꞌat kakiwal. Yaꞌa veka ufavaꞌat ewal ia tali matmatan naꞌa amar i lanit ivavan veka namwear.”
41 Tamata Yahudi ra rafngamuꞌur, tevek Yesus nfalak roak ne, “Yaꞌa ini afamtahan i nsuta tali lanit ratan.” 42 Ira kaꞌi rsifalak afa verin ira ne, “Yesus ini Yusuf yanan a. Ita tkaꞌa roak renan ovu yaman a, naꞌuk wean inbinimi nfalak ne, ‘Yaꞌa usuta tali lanit ratan?’ ”
43 Ba Yesus nfalak verin ira ne, “Deka mifngamuꞌur. 44 Wol tamata isa vali bisma nma verin Yaꞌa, wean i Yamang i nsinir Yaꞌa wol novun ia nma. Tamata iki nma verin Yaꞌa, na veka ufavaꞌat ewal ia tali matmatan naꞌa amar i lanit ivavan veka namwear. 45 Rtulis roak naꞌa nabi rira kitab ra ne, ‘Ubu veka nair tamata ra munuk.’ Tamata iki watan nrenar ovu ntorung afa ovi Yamang nair ra, na veka nma verin Yaꞌa. 46 Inyai wol nfaturu ne, tamata boku rsiꞌik roak Yamang a. Naꞌuk Ia i ntali Ubu saꞌi nsiꞌik roak Ia. 47 Afa i ufalak verin mia ini, kena urun! Tamata iki watan norang Yaꞌa, na ia veka ni vavaꞌat kakiwal.
48 Yaꞌa ini afamtahan i nala vavaꞌat. 49 Ububir-nusibira ra raꞌan roak afamtahan i naran manna naꞌa wan lean vu dawan, naꞌuk rmata vali. 50 Naꞌuk fiang ini, afamtahan i nsuta tali lanit ratan a, naꞌa roak wahabira ralan ra. Tamata iki watan naꞌan afamtahan ini, na ia veka wol nmata. 51 Yaꞌa ini afamtahan i nsuta tali lanit ratan ma ala vavaꞌat verin tamata ra. Tamata iki watan naꞌan afamtahan ini, na ia veka ni vavaꞌat kakiwal. Afamtahan i veka ala yai, nala vavaꞌat verin tamata ra naꞌa lanit ivavan a. Afamtahan yai tenang a.”
52 Naꞌut i tamata Yahudi rarenar afa ovi Yesus nfalak ra, na rsitaku ulurira naꞌa rira fikiran ra ma rfalak ne, “Wean inba ma tamata ini bisma nala tenan a ma taꞌan?”
53 Ba Yesus nfalak verin ira ne, “Afa i ufalak verin mia ini, kena urun! Ba wean i wol mian Tamata Yanan tenan a, ovu wol myenu laran a, na veka wol bira vavaꞌat kakiwal. 54 Tamata iki watan naꞌan tenang a ovu nenu larang a, na ia veka ni vavaꞌat kakiwal. Yaꞌa veka ufavaꞌat ewal ia tali matmatan naꞌa amar i lanit ivavan veka namwear, 55 tevek tenang a ovu larang a inyai fanaꞌan-fanenu mngaꞌun a. 56 Tamata iki watan naꞌan tenang a ovu nenu larang a, na ia ni vavaꞌat isa roak ovu Yaꞌa, ovu vali Yaꞌa Ning vavaꞌat isa roak ovu ia. 57 Yamang i nvaꞌat a nsinir Yaꞌa ma uma, ovu Ning vavaꞌat ntali Ia. Wean vali inyai verin tamata ra. Tamata iki watan naꞌan tenang a, na veka ala vavaꞌat verin Ia. 58 Yaꞌa ini afamtahan i ntali lanit ratan. Afamtahan ini wol wean afamtahan i ububir-nusibira raꞌan a. Velik ne raꞌan roak afamtahan yai, naꞌuk rmata watan. Naꞌuk tamata iki watan naꞌan afamtahan ini, na ia veka nvaꞌat, nata ti wol ni wahan.”§
59 Yesus nfalak munuk afa avyai naꞌut i nsiair naꞌa tamata Yahudi rira rahan falurut i naꞌa Kapernaum.
Ubu Ni Roh nala vavaꞌat verin tamata ra
60 Ti ma rarenar munuk roak afa ovi Yesus nair ra, na tamata rivun ovi rorang Ia rfalak ne, “Vaivatul ovi nala ma al nsiair ra aleman urun. Iki bisma nfan-aran vaivatul ovi?”
61 Tamata ra wol rfalak verin Yesus, naꞌuk nkaꞌa lahir ne, Ni tamata ovi rorang Ia rafngamuꞌur naꞌa afa ovi nfalak ra, ba nfalak verin ira ne, “Betane Ning vaivatul ra rotu ma ralabira raruan naꞌa bira inorang a? 62 Ufalak watan wean inyai, na ralabira raruan roak, ba wean inba vali wean i msyiꞌik Yaꞌa, Tamata Yanan a, urata ewal wan i unaꞌa lan a? 63 Ubu Ni Roh nala vavaꞌat verin tamata ra. Tamata rira ngrebat ra wol rot-nala ma rira vavaꞌat a. Vaivatul ovi ufalak roak verin mia ini, rtali Ubu Ni Roh ovu rala vavaꞌat verin mia. 64 Naꞌuk boku tali mia wol myorang Yaꞌa.” Yesus nfalak wean inyai, tevek naꞌut i beti nfabana Ni karya a, na nkaꞌa roak ne, tamata aba rafena ma rorang Ia, ovu tamata iki veka nfedi Ia verin tamata ovi wol inar lahir Ia. 65 Ba Yesus nfalak ewal verin ira ne, “Ufalak roak verin mia ne, wol tamata isa vali bisma nma verin Yaꞌa, wean i Yamang wol notu ma nma verin Yaꞌa.” 66 Naꞌut inyai, tali tamata ovi rorang Ia, na rivun ira rti talik Ia ovu rafena roak ma rorang Ia.
Petrus ntorung ne, Yesus Ni vaivatul ra rala vavaꞌat kakiwal verin tamata ra
67 Ba Yesus nfalak verin Ni tamata vutu rahin irua ovi rorang Ia ne, “Betane mia mane miti talik vali Yaꞌa?”
68 Simon Petrus nfalak ne, “Duilaꞌa, ami veka amorang iki vali? Mu vaivatul ra rala vavaꞌat kakiwal verin ami. 69 Ami amorang roak Oa. Amkaꞌa lahir ne, Oa ini Ubu Ni sansinir a, ovu Mu vavaꞌat a nmerat urun.”
70 Yesus nfalak verin ira ne, “Yaꞌa kaꞌi ufili roak mia tamata vutu rahin irua ini, naꞌuk tamata isa tali mia veka norang watan nitdawan ni ininan a.” 71 Tamata i Yesus nfalak yai, inyai Yudas i yaman verin Simon Iskariot. Velik ne ntali Yesus Ni tamata vutu rahin irua ovi rorang Ia, naꞌuk veka nfedi Yesus.
* 6:4 6:4 Msyiꞌik Yahudi rira amar dawan Paskah ihin a naꞌa Yohanes 2:13, ovu naꞌa kamus i naꞌa buku ini ni ulu. 6:7 6:7 Dinar ratut irua wean watan tamata isa ni kadi vulan iwalu naꞌut inyai. 6:9 6:9 Roti ilima yai rotu tali jelai. Jelai ini sejenis biji-bijian, ma baꞌi rfaꞌan afwatan ovu jelai. Tamata ovi rira kasian baꞌi rotu terigu tali jelai ma naꞌa roti ma raꞌan. § 6:10 6:10 Ira wol rarekan vata ra ovu kasikoꞌu ra obin. * 6:15 6:15 Tamata Yahudi ra ranovak ne, Yesus veka neluk rira Raja ma nalaꞌing vatuk Roma ni fareta. Naꞌuk velik aba, Ubu ralan wol nfalak wean inyai. 6:31 6:31 Keluaran 16:4-15; Mazmur 78:24 6:45 6:45 Yesaya 54:13 § 6:58 6:58 Afamtahan i Yahudi uburir-nusirira ra raꞌan nfaturu afamtahan i nsuta tali lanit ratan. Afamtahan yai naran manna.