13
Tamata ovi rorang Yesus rsinir Barnabas ovu Saulus ma ti rfabana karya ovi Ubu nala verin ira
Sidovung tamata ovi rorang Yesus naꞌa Antiokhia ni nabi boku, ovu tamata boku vali rair Surat Ralan verin tamata ra. Nararira ra: Barnabas, Simeon i nangtoan, Lukius i ntali kota Kirene, Saulus ovu Menahem i lan ana irua Raja Herodes Antipas dawan ira naꞌa rahan isa. Amar isa, na tamata ovi rorang Yesus raraning Duilaꞌa ovu rtolat, ma Ubu Ni Roh nfalak verin ira ne, “Fyili watan Barnabas ovu Saulus verin Yaꞌa, boma ti rfabana karya i ufadoku roak verin ira.”
Ira rtolat ovu raflurut munuk roak, na rfadoku limarira ra naꞌa ira, beti rsinir ira ma rti.
Barnabas irua Saulus rfamalik Ubu Ni Ivar Lolin naꞌa Siprus
Ubu Ni Roh nsinir Barnabas irua Saulus ma rti kota Seleukia. Rtali inyai, na ravul kabal lar ma robal rti nuhu isa naran Siprus. Ba ti raran kota Salamis, na rfamalik Ubu Ni vaivatul ra naꞌa Yahudi rira rahan falurut ra. Yohanes i rfanara vali ia ne Markus, norang vali ma nlobang ira.
6-8 Ira rban-lilit lahir nuhu yai ma ti raran kota Pafos. Naꞌa inyai, na rtuan tamata Yahudi isa naran Baryesus, naꞌa vai Yunani naran Elimas. Ia baꞌi ntaha afa te notu ni afnitu ra al nlabir waweang tamata ra, ovu nsiklabir ma nfalak ne nabi ia. Ia notu kida ovu nuhu yai ni gubernur naran Sergius Paulus. Gubernur yai ni kakaꞌa dawan ma nera Barnabas irua Saulus, tevek inan ma nrenar Ubu Ni vaivatul ra. Naꞌuk Elimas i ntaha afa te notu ni afnitu ra, nangal teri ira, boma gubernur yai deka norang Yesus. Naꞌuk Ubu Ni Roh nsoru lahir Saulus i rfanara vali ia ne Paulus, ma nsiꞌik nanuang Elimas, 10 ma nfalak ne, “Oa nitdawan yanan oa, ba mangal teri lalawatan afa ovi kena ra, ovu mlabir tia ma watan tamata ra. Duilaꞌa Yesus Ni afa ovi notu ra rmalola, naꞌuk inam ma fwakiluk afa avyai. 11 Eka msiꞌik kikyai, Duilaꞌa veka nukun oa ma mkibu, ma amar ifira nelak wol mrea lera vanan a!”
Paulus nfalak munuk wean inyai, na brian munuk lova nteri matan a ma wol nsirea, ma nbana nteman tia ma watan al ndava tamata ma nfabana ia.
12 Gubernur yai nsiꞌik afa yai, ba norang lahir Yesus. Ia ntalkaka, tevek rala ngrebat tali Ubu al rair Duilaꞌa verin tamata ra.
Paulus nfamalik Ubu Ni Ivar Lolin a naꞌa kota Antiokhia
13 Paulus ovu ni kida ra rban-talik Pafos ma ravul kabal lar isa ma robal rti kota Perga naꞌa propinsi Pamfilia. Naꞌuk Yohanes Markus nban-talik ira ma newal ia nti Yerusalem. 14 Ira rban-talik Perga ma rti raran kota Antiokhia i naꞌa propinsi Pisidia. Nata ti naran amar i Yahudi ra ryari ira, na rti ma rdoku rira rahan falurut ralan a. 15 Tamata isa nbas tali Ubu Ni inukun ovi Musa nfadoku naꞌa ni kitab ra, ovu vali tali nabi rira kitab ra. Ti ma nbas munuk roak, na dawan ovi rnaꞌa rahan falurut yai rsinir tamata isa ma nfalak verin ira ne, “Tamata Yahudi averi, amera verin bir tinemun ne, wean i bira snurak lolin boku ma myala verin tamata ovi rnaꞌa ini, na fyalak verin ira.”
16 Paulus ndiri ma nala liman a ma al notu faneak ma deka vair, beti nfalak verin ira ne, “Terang a valing Israel averi ovu tamata ovi wol Israel mia naꞌuk myorang Ubu, eka mryenar ma lolin afa ovi ufalak ra! 17 Lalan a Ubu i Israel ra baꞌi raraning Ia nfili roak ubud-nusid ra, ovu notu ma rivun ilaꞌa ira naꞌut i rleal Mesir. Ubu novun ira ovu Ni ngrebat a ma rdir-talik Mesir. 18 Varat vutfaꞌat, na Ia ntahang watan ralan verin ira naꞌa rira afa ovi rotu ra naꞌa wan lean vu dawan. 19 Ubu novun Israel ra ma rot-visal bangsa ifitu naꞌa Kanaan, beti nala lanun yai verin ira, boma rira lanun yai. 20 Varat ratut ifaꞌat vutlima, na rotu munuk afa avyai. Nata Ubu nfili tamata dawan boku ma rfareta ira, ma ti naran naꞌut i nabi Samuel nvaꞌat a, na tamata avyai rfareta Israel ra.
21 Israel ra rera verin Ubu ma nala raja isa ma nfareta ira. Ba Ubu nala Saul i yaman a naran Kish verin ira ma nfareta ira varat vutfaꞌat. Kish ini ubun-nusin ra rtali Yahudi rira arun dawan i naran Benyamin. 22 Ba ti ma Ubu nfasuka Saul tali ni fareta, na nsikat Daud ma notu raja verin ira. Ubu nfamalik naꞌa Daud ne, ‘Yaꞌa urea roak Isai yanan i naran Daud a. Yaꞌa inak urun ia, tevek ni vavaꞌat nfakena lahir afa ovi ralang nfalak ra.’ 23 Tali Daud ubun-nusin ra, na Ubu nala Yesus verin Israel ra ma nsikat ira tali rira salasilan ra, ma rira vavaꞌat kakiwal. Ubu notu wean inyai al nfakena Ni tnorung yai verin Daud.* 24 Yesus wol nfabana Ni karya obin, na Yohanes nfalak roak verin Israel ra ma rahil ma rtalik tali rira salasilan ra, boma nbaptis ira. 25 Sarseri ma Yohanes notu munuk ni karya a, na norat ira ne, ‘Tali bir tinemun, na minovak ne yaꞌa ini iki? Yaꞌa wol weang Raja i ntevut dida salasilan ra! Mingnanang ma lolin afa ini, tevek yaꞌa uma lan ma ufavotuk verin mia ne, Ia veka nma. Wol inovan lahir ma aling ni tatea a, tevek yaꞌa wol verang a ratang Ia.’
26 Eka mryenar ta terang a valing ovi ububir-nusibira verin Abraham, ovu ovi wol Yahudi mia, naꞌuk myorang Ubu! Ia nala roak verin ita ivar i nfamalik ne, wean inba ma nsikat ita tali dida salasilan ra, ma dida vavaꞌat kakiwal. 27 Tamata Yahudi ovi rnaꞌa Yerusalem ovu rira dawan ra wol rkaꞌa ne, Yesus yai Tamata i nabi ra rfamalik lan roak. Lokat amar i ryari ira, na rbas vaivatul ra tali nabi ra, naꞌuk wol rfan-aran. Ira rukun Yesus ma nmata, ba rfakena vaivatul avyai. 28 Velik ne wol rtuan sala isa vali naꞌa Yesus ma rukun Ia, naꞌuk rera roak verin gubernur Pilatus ma ni suldadu ra rfedan Ia. 29 Ba rfakena munuk roak afa ovi lan a rfadoku naꞌa Surat Ralan a, beti rfasuka tenan a tali aa walwalur ma rfanuba Ia naꞌa van matmatan isa ralan. 30 Naꞌuk Ubu nfavaꞌat ewal Ia tali matmatan. 31 Nata Yesus nfavotuk Ia naꞌa amar rivun verin tamata ovi rban-orang Ia tali Galilea, ma irmunuk rti Yerusalem. Fiang ini tamata avyai rfamalik Yesus verin Yahudi ra. 32-33 Ba amfalak ivar lolin ini verin mia. Ubu nfakena munuk roak Ni tnorung i lalan a nfalak verin ubud-nusid ra, ma nfavaꞌat ewal Yesus. Mazmur pasal irua nfalak wean ini,
‘Yaꞌa Yanak Oa!
Amar ini lahir, ufalak verin Oa ne, Yamam Yaꞌa.’
34 Ubu nfavaꞌat ewal roak Ia tali matmatan, ba Ia veka wol nmata roak. Ubu nfavotuk afa yai nahu Ni vaivatul ovi ne:
‘Yaꞌa veka ufakena lahir Ning tnorung ovi rmerat urun verin Oa.
Tnorung avyai lalan a ufalak roak verin Daud.’§
35 Daud nfamalik vali naꞌa Mazmur liak ma nfalak verin Ubu ne,
‘Oa veka wol mtorung ma Mu Tamata i nmerat urun yai tenan a nakvisal.’*
36 Daud notu munuk roak afa ovi Ubu ralan nfalak ma notu naꞌut i nvaꞌat obin, nata ti naran i nmata, ma ti rfadok-ebang ia ovu ubun-nusin ra, ba tenan nakvisal munuk. 37 Naꞌuk Yesus i Ubu nfavaꞌat ewal Ia tali matmatan yai, tenan a wol nakvisal.
38-39 Ba terang a valing averi, mia musti mkyaꞌa ne, ami amfamalik ne, Ubu saꞌi naꞌi vatuk dida salasilan ra, tevek Yesus nmata verin ita. Tamata iki watan norang Yesus, na Ubu veka naꞌi vatuk ni salasilan ra vali. Mia myorang Musa ni inukun ra, naꞌuk inukun avyai wol raꞌi vatuk nala bira salasilan ra. 40 Ba msyiꞌik wabira ma lolin, boma afa ovi nabi ra rfadoku roak naꞌa rira kitab ra deka rkena mia:
41 ‘Eka mryenar ma lolin! Mia tamata ovi fyalak sian Yaꞌa.
Mia veka mtyalkaka lahir ma myata!
Tevek fiang ini, na Yaꞌa veka otu afa isa, naꞌuk mia wol myorang,
velik ne tamata isa nfalyawang roak verin mia.’ ”
42 Paulus irua Barnabas rsilyaha tali Yahudi rira rahan falurut, na tamata ra rasweang ira ma rfamalik ewal afa avyai verin ira, naꞌut amar i veka nma ma Yahudi ra ryari ira. 43 Ti ma tamata ra rsilyaha munuk roak tali rira rahan falurut a, na tamata Yahudi rivun, ovu vali ovi wol Yahudi ira naꞌuk rorang Yahudi rira agama, rban-orang Paulus ovu Barnabas. Ba rasul irua ini rangrihi al rsurak ira ma rorang lalawatan Ubu i nlobang ita, ovu nala Ni rala lolin verin ita. 44 Ba amar i Yahudi ra ryari ira nma ewal, na tamata ovi rnaꞌa kota yai labir mane munuk lahir rasdovu ira ma rarenar Ubu Ni vaivatul ra. 45 Ti ma Yahudi ra rsiꞌik tamata rivun avyai, na ralarira sian urun Paulus, ba rangrihi ma rworuk-rwak ia ovu wol rtorung afa ovi nfalak ra.
46 Naꞌuk Paulus irua Barnabas rabrahi watan ma rfalak verin ira ne, “Ubu nfareta ma amfamalik lan Ni vaivatul ra verin mia, tamata Yahudi ra, naꞌuk mifena ma myorang. Mifena, ba mia kaꞌi fyaturu ne, wol inovan ma bira vavaꞌat kakiwal ovu Ubu. Ba wean inyai bi amban-talik mia ma amati watan tamata ovi wol Yahudi ra. 47 Amotu wean inyai, tevek Ubu nfareta ami ma nfalak ne,
‘Yaꞌa ufadoku roak mia ma myeluk lyawan verin tamata ovi wol Yahudi ira,
boma mia veka fyamalik verin tamata ra naꞌa lanit ivavan a munuk ne, wean inba ma Yaꞌa veka usikat ira tali rira salasilan ra, ma rira vavaꞌat kakiwal.’ ”
48 Ba tamata ovi wol Yahudi ira rarenar afa avyai, na inar lolin ma rfadawang Ubu, tevek Ni vaivatul ra naꞌa Yesus. Tamata ovi Ubu nfili roak ira ma rira vavaꞌat kakiwal, rorang Ni vaivatul ra. 49 Ba Ubu Ni vaivatul ra ti rsoru munuk wan yai.
50 Naꞌuk Yahudi ra rfakeri vata mela boku ovu rira dawan boku naꞌa kota yai, ralarira ra. Vata ovi wol Yahudi ira, naꞌuk ralang Ubu. Ira rotu wean inyai ma rwi-rwa Paulus irua Barnabas, ma ralaꞌing ira tali inyai. 51 Ba irua rasnabar vatuk kyavu tali earira ra ma al rtabu ira, beti rban-talik ira ma rti kota Ikonium.§ 52 Tamata ovi rorang Yesus naꞌa Antiokhia ralarira lolin urun, ovu Ubu Ni Roh nfangrebat ira.
* 13:23 13:23 2 Samuel 7:11-16 13:31 13:31 Tali amar i Yesus nvaꞌat ewal tali matmatan, na amar vutfaꞌat nelak, beti nrata lanit ratan. 13:32-33 13:32,33 Mazmur 2:7 § 13:34 13:34 Yesaya 55:3 * 13:35 13:35 Mazmur 16:10 13:41 13:41 Habakuk 1:5 13:47 13:47 Yesaya 49:6 § 13:51 13:51 Wean i tamata Yahudi ra mane rti wan liak, na ira rsiꞌik ma lolin ma rasyaruk vatuk kyavu tali earira ra ovu rira kadaravit ra. Rotu wean ini, tevek ranovak ne, tamata ovi wol Yahudi ira ovu rira lanun ngra. Paulus irua Barnabas rotu vali wean ini verin Yahudi ovi ralaꞌing Ubu Ni vaivatul ra ma rfaturu ne, ralarira ngra ovu Ubu veka nukun ira, wean i wol rahil ma rtalik tali rira salasilan ra.