22
Sivunniuġun Tuqutchukługu Jesus
1 Niġiqpagvikaaq atilik Apqusaakkaułiġmik qalliñiqsuq iñuich niġipmata puvlaksiġniġiḷaamik qaqqumik.
2 Qaukłiŋich agaayuliqsit suli aglaliqirit tuqqutchuŋniġaat Jesus nalunautchiḷutiŋ aglaan iqsiginiġaich iñuich.
Judas Aŋiqtuq Aatchuutigisukługu Jesus
3 Tavrakŋa tuunġaq isiġniqsuq Judas-mun atiqaqtuamun Iscariot-mik, iḷaŋat qulit malġuk maliġuaqtit.
4 Judas-ŋum uqaqatigityaġniġai qaukłiŋich agaayuliqsit aŋalatiŋitḷu agaayyuvikpaum iłuaqtitchiñiaqtiŋiñ qanuq aatchuutigisukługu Jesus iliŋitñun.
5 Quviasukhutiŋ akiqsruġaat akiḷiġukługu maniŋmik.
6 Judas aŋiġniqsuq. Piviksraqsiugaqsiñiġaa aatchuutigisukługu Jesus iliŋitñun iñuich nalupkaġlugich.
Itqanaiyałiq Jew-ŋuruat Niġiqpagvikaanun Atiliŋmun Apqusaakkaułiġmik
7 Akunniqsaami uvlua Puvlaksiġniġiḷaam qaqqum tikiññiqsuq, taamna Apqusaakkaułhum ipnaiyaam tuqurviksraŋa.
8 Jesus-ŋum tuyuġigik Peter-lu John-lu itnaqługik, “Itqanaiyaġiatku niġiqpałiksraqput.”
9 Apiqsruġniġaak, “Nani itqanaiyaquvisiguk?”
10 Jesus-ŋum kiuniġik, “Isiġuptik nunaaqqimun paaġisigiktik iñuk akiyaqtuaq qattamik imiliŋmik. Malikkumaiktik isiqpan tupiġmun,
11 suliasiiñ nipliutilugu iñua tupqum, ‘Iḷisautri nipliġñiqsuq, Nani iniqaqpich tuyuġmiaqaġviŋmik niġġiviksramnik ipnaimik piqasiġḷuŋa maliġuaqtimnik niġiqpagvikaami atiqaqtuami Apqusaakkaułiġmik?’
12 Uuma urriqsuutigisigaatik inimik nallauraallagviuluumaaqtuamik qulliġmi itqanaiḷaamik inuqsraŋaiqł̣ugu. Tavrani itqanaiyałhiñaurutik.”
13 Aullaqamik paqinniġaak taatnatun Jesus-ŋum uqałhatun, aasiiñ itqanaiyaqhutiŋ niġiqpagviksramun atiliŋmun Apqusaakkaułiġmik.
Atanġum Nullautchiġvia
14 Niġġiviksraqtiŋ tikitman Jesus aquvinniqsuq piqasiqhuni uqqiraqtinik.
15 Nipliutiniġai, “Niġiqatigisullapiaġipsi uumiŋa ipnaimik niġiqpagvikaami atiqaqtuami Apqusaakkaułiġmik nagliksaaŋŋaiñŋaġma!
16 Uqautigipsi, niġitqiŋñiaŋitkiga immiumaniałhanunaglaan aŋaayuqautaani Agaayyutim.”
17 Taatnaanikami Jesus-ŋum tiguplugu qallun, quyaniġaa Agaayyun nipliqhuni, “Tigulugu taamna imillagvigisiuŋ!
18 Uqautigipsi, uvakŋaniñaglaan imitqikkumiñaitchuŋa asiam misuġuanik aggiġñiałhanunaglaan Agaayyutim aŋaayuqautaan.”
19 Jesus-ŋum tiguplugu qaqquq quyaniġaa Agaayyun. Avguqługu qaqquq qaiññiġaa nipliqhuni, “Taamna qaqquq timigigiga qaisauruaq ilipsitñun. Niġġisiuŋ itqakkutigilugu uvaŋnun.”
20 Taatnatuntuuq, niġianikamiŋ qallun qaiññiġaa nipliqhuni, “Asiam misuġua uumani qallutmi Agaayyutim nutaaq sivunniuġutigigaa taluġniqusiqł̣ugu aupkun maqikkauruamik ilipsitñun.”
21 “Ataŋii! Iḷapsisamma aquppiqatima qaiññiaġaaŋa.
22 Iġñiŋa Iñuum tuquruksrauniaqtuq Agaayyutim sivunniutaagun, aglaan nakłiuŋ iñuŋmi qaitchiruami ilaanik!”
23 Maliġuaqtai apiqsruqtautiaqsiñiqsut avatmun nalliqsiŋ qaitchiyummatiqaqmagaan ilaanik.
Uqavaaġun Kamanaġuŋnikun
24 Maliġuaqtai qapiqtaiḷitraġniqsut nalliqsiŋ kamanaġniqsraugisipmagaan.
25 Jesus-ŋum nipliutiniġai, “Jew-ŋuŋitchuat umialgich saŋŋiqaqtut iñuŋmikni suli aŋalatit taigukkautlatuplutiŋ Iḷauraaŋitñik Iñuich.
26 Aglaan taatnatun itchuksrauŋitchusi. Kamanaġniqsrauruaq akunnapsitñi iḷiḷi nukaqłiqsun suli sivulliuqti savaktitun.
27 Kiña kamanaġniqsrauva—taamna aquvitluni niġiruaq naagaqaa taamna payuktaqtuaq? Tavrataamna aquppiruaq kamanatluktuq. Aglaan iqasiġipsi payuktaqtitun.
28 “Ilipsi, nayuġipsitŋa uuktuaqsiupayaaqama.
29 Atriḷiḷugu aapaa aŋalatchitḷasipkaił̣ha uvamnik, taatnatuntuuq aŋalatchitḷasipkaġisipmigipsi.
30 Niġiqasiġisigipsitŋa imiqasiġḷuŋalu aŋalatchiaqsiguma iñuŋnik, suli aquppiqasiġisigipsitŋa taivrumani atanniityaġuma kiŋuviaġiiñik qulit malġuŋnik iġñiŋitñik Israel-ŋum.
Jesus Sivuniksriqiruq Peter-m Piiḷaałiksraŋanik
31 “Annaa, Simon! Naalaġniḷḷagiñ! Tuunġaum uuktuaġumiñaqsiñiġaasi iluqasi, nautchirriqiri aviktuipmatun mukkaaksranik sanikłuŋniñ.
32 Aglaan agaayyutigikpiñ ukpiqsrił̣hiñ qapiquŋiḷḷugu. Utiġuvich uvaŋnun sayyiġisigitin aniqatiutin.”
33 Simon Peter-m kiuniġaa, “Ataniiq, isiqtauqasił̣hiñaugikpiñ suli tuquqasiġutin!”
34 Jesus nipliqsuq, “Peter, uqautigikpiñ, aqargiqpak qalġuqtaġaluaqnagu uvlaami piiḷaaġigisigikma piñasuniaglaan.”
Maniqaġviglu Puukataġlu suli Savikpak
35 Jesus-ŋum uqaanikami taavrumiŋa apiqsruġniġai maliġuaqtini, “Taimani tuyuġikapsi manikuviiḷaaqhusi puukataiḷaaqhusiḷu sakpakkiiḷaaqhusiḷu, inuqsraqpisi?” Kiuniġaat, “Inuqsraŋitchugut.”
36 Jesus nipliġñiqsuq, “Aglaan pakma, kiña maniqaġviqaġumi naagaqaa puukataqaġumi saagaġligik. Suli kiñapayaaq savikpaitchumi tuniraksraġigaa quppiġaani aasiiñ tauqsiġuni savikpaŋmik.
37 Uqautigipsi, Taamna uqałiq aglausimaruaq Agaayyutim makpiġaaŋiñi atuumaruksrauruq, itna ‘Irrutiniġaat savamaqłuktuatun.’ Iluqaan aglausimaruaq uvapkun immiumakkauniaqtuq.”
38 Maliġuaqtit nipliġñiqsut, “Ataniiq, uvva malġuk savikpaak!” Kiuniġai, “Tavra apai!”
Jesus Agaayuruq Iġġimi Atiliŋmi Olives-mik
39 Jesus aullalgiññiqsuq iġġimun atiliŋmun Olives-mik piraġiłiġmisun, aasiiñ maliġuaqtaiñ malikkaat, [aglaan Judas maliŋitchuq.]
40 Tikitñamiŋ taruŋa nipliutiniġai, “Agaayulusi ukpiqsrisaiŋitchumausiḷi uuktuaqsiugupsi.”
41 Tavrakŋa aullaqtaallakhuni sitquqhuni agaayuniqsuq.
42 Nipliġñiqsuq, “Aapaaŋ, pisułiġiyupku piiġuŋ qallutaa nagliqsaałhum uvaŋniñ. Uvaŋa pisułiġiŋiḷaaptun aglaan pisułhiñ savaaŋuli.”
43 [Isaġulgum qiḷaŋmiñ sagviutiniġaa sayyiqł̣ugu.
44 Iłuiḷḷiuqpałikun agaayuniqsuq piḷiqitlukhuni, aasii ilaan siiqsipkałha kataktuq auktun nunamun.]
45 Makitnami agaayułiġmiñiñ utiqhuniasiiñ maliġuaqtimiñun tavra paqinniġai siñiktuat, minġuqhutiŋ iłuiḷḷiuqpaitḷutiŋ.
46 Nipliutiniġai, “Suvaata siñikpisi? Makillusi, agaayyutitchi ukpiqsrisaiŋitchumausiḷi uuktuaqsiugupsi.”
Tiguniġaat Jesus
47 Jesus uqaqtitlugu iñugiaktuat iñuich tikiññiqsut, sivulliqł̣ugich Judas-ŋum, iḷaŋata qulit malġuk maliġuaqtit. Utlakługu Jesus kuniŋñiġaa.
48 Aglaan Jesus nipliutiniġaa, “Judas, kunikł̣ugu aatchuutigiviuŋ Iġñiŋa Iñuum?”
49 Maliġuaqtit nayuutiruat Jesus-mi tautukamitruŋ taamna atuumaruaq uqautiniġaat, “Ataniiq, atuġlavut savikpavut!”
50 Iḷaŋata anauniġaa qaukłiata agaayuliqsit savaktaa siutaiqsiqługu taliqpianik.
51 Aglaan Jesus nipliġñiqsuq, “Aŋŋaa! Apaiqsuq!” Aksikł̣ugu iñuum siutaa mamitinniġaa.
52 Taavruma aquagun Jesus-ŋum nipliutiniġai qaukłiŋich agaayuliqsit suli aŋalatiŋich agaayyuvikpaum iłuaqtitchiñiaqtiŋiñ suli sivulliuqtiġruat tikitchuat aipḷugu ilaa, “Aatai, tikitchuksrauvisi savikpaligaaġusi anautaniglu uvaŋa liilaa savamaqłukti?
53 Nayuġaġikapsi agaayyuvikpaŋmi uvluġaġipman tiguniatlaitchipsitŋa. Aglaan pakma savagviksraġigiksi saŋŋiagun taaqtuam.”
Peter-m Piiḷaaġiniġaa Jesus
54 Tamatkua tiguplugu Jesus aullautiniġaat tupqanun qaukłiata agaayuliqsit, suli Peter-m maliŋniġai taavakŋatluk.
55 Ikniqaġniqsut siḷataani tupqum, aasii Peter-m iḷaliġniġai aquppiruat tavrani.
56 Iḷaŋata pirit aġnam tautuŋniġaa Peter aquppiruaq saniġaani ikniġum. Qiñiqługu naliŋiñaaqługu nipliutiniġaa, “Una iñuk piqataupmiruaq Jesus-mi!”
57 Aglaan Peter piiḷaaġniqsuq, “Aġnaaq, nalugiga!”
58 Kiñuuraŋagun iñuk iḷitchuqsripmiñiqsuq Peter-mik nipliqhuni, “Ilvich, iḷagigaatintuuq taapkua!” Aglaan Peter-m kiuniġaa, “Naagga, iḷagiŋitchaatŋa.”
59 Sassaġniġum kiñuagun atlam iñuum qapiŋaiqhuni upyaŋniġaa, “Iḷumun una iñuk piqataupmiruaq Jesus-mi, atakkii Galilee-ġmiuŋuruq!”
60 Aglaan Peter-m kiuniġaa, “Nalullapiaġiga sumik uqaqtilaan.” Uqaqtitlugu tavrakŋatchiaq aqargiqpak qalġuqtaġniqsuq.
61 Atanġuruam qiviaqhuni tautuŋniġaa naliŋiñaaqługu Peter, aasii Peter-m itqaġniġaa atanġum niplił̣ha iŋmiñun, “Aqargiqpak qalġuqtaġaluaqnagu uvlaapak piiḷaaġutigigisigikma piñasuniaglaan.”
62 Peter tavra anipḷuni qianiqsuq iłuiḷḷiullapiaqhuni.
Jesus Mitautigigaat Anaullaqługulu
63 Iñuich munaqsriruat Jesus-mik mitautiginiġaat anaullaqługulu.
64 Matuplugik irrak apiqsruġniġaat, “Kia anauvatin? Nalautchaġiñ?”
65 Nipliutipmiñiġaat iñugiaktuanik pisaaŋŋatinik.
Jesus Uqaqsittaaġviŋmi
66 Uvlaaġuqman Jew-ŋuruat sivulliuqtiġruat qaukłiŋich agaayuliqsitlu aglaliqiritlu katiniqsut, aasiiñ Jesus tikiutiniġaat uqaqsittaaqtitchirinun,
67 nipliqhutiŋ, “Uqautitigut! Ilvich Christ-ŋuvich, taimña akiqsruutauruaq Anniqsuqti?” Jesus-ŋum kiuniġai, “Uqautigupsi ukpiġiniaŋitchipsitŋa;
68 suli apiqsruġupsi apiqsruutmik kiuyumiñaitchipsitŋa.
69 Aglaan uvakŋa Iġñiŋa Iñuum aquppigisiruq tuŋaani taliqpian Agaayyutim piqaqtuam saŋŋipayaamik.”
70 Iluqatiŋ nipliġñiqsut, “Ilvich, Iġñiġivatin Agaayyutim?” Kiuniġai, “Ilipsi, uqaqtusi Iġñiġinipḷuŋa.”
71 Kiisaimmalu nipliġñiqput, “Inuqsraŋaiqsugut iḷisimarimik! Tusaagikput qanuq niplił̣ha.”