Uqałhich Aglaaŋi Luke-ŋum
1
1 Piqpagiplutin iḷauramaaŋ Theophilus! Iñugiaktuat iñuich pisuqtilaaġmiktigun aglaŋniqsut atuumaruanik akunnaptikni.
2 Iḷisimarauruat uqautiniġaatigut tautukkaġmiknik taimakŋaniñ aullaġniił̣haniñ. Iñuich tamatkua pakmapak quliaqtuaġniqsut tusaayugaaġiksuamik.
3 Qutchiksuaŋuruatiin, aglaŋniaqtuŋa iḷitchuġiraksraqnik iḷisaaġillapiaqqaaġlugich uqaġipayaakkaŋich aullaġniił̣haniñaglaan.
4 Aglaktuŋa taavrumiŋa iḷisimatquplutin iḷumutuupiałhanik iḷisauttusiaġikkaqpich.
Anniviksraŋa John Paptaaqtitchirim Uqautauruq
5 Herod-ŋum umialguniŋani Judea-mi agaayuliqsiqaqmiñiqsuq atiliŋmik Zechariah-mik. Agaayyuvikpaŋmi savaqatauniqsuq agaayuliqsini taggisiqaqtuani Abijah-tkutnik. Aġnaata atqa Elizabeth, paniginiġaali atlam agaayuliqsim.
6 Iluqatik nalaunŋaruaŋuniqsuk Agaayyutim qiñiłhani, tupiksripḷutik iluqaitñik Atanġum tillisaiñiglu atuqtaksraiñiglu.
7 Qitunġaiññiqsuk atakkii Elizabeth qitunġitlaitḷuni, suli iluqatik utuqqanaaġuqhutik.
8 Abijah-tkut savagviksriutaata Agaayyuvikpaŋmi tikiummipman, Zechariah-m savautiniġaa Agaayyun agaayuliqsaupluni.
9 Tuvraqługu atuiraġiłhat agaayuliqsit piksraqtaaġiniġaat ikipkairuksraupluni tipraġiksautmik. Isiġniqsuq agaayyuvikpaŋanun Atanġum.
10 Zechariah ikipkaipkaqtitlugu tipraġiksautmik iñugaaġruich agaayuniqsut siḷataani.
11 Isaġulgan Atanġum sagviutiniġaa qichaqhuni taliqpiani ikipkaiviuram tipraġiksautmik.
12 Zechariah-m tautukamiuŋ tupaŋniqsuq iqsiḷiqsiqhuni.
13 Aglaan isaġulgum nipliutiniġaa, “Zechariah, iqsiñak! Agaayyutim tusaaniġaa iŋiqsrułhiñ. Nuliaġikkan Elizabeth iġñigisiruq aŋugauramik. Atchiġisigiñ John-mik.
14 Quviasuutiqaġniaqtutin! Atlatlu iñugiaktuat quviatchakkisirut anikpan.
15 Iñullautaugisiruq kamanaġuni Agaayyutim qiñiłhani. Imiġumiñaitchuq asiam misuqquanik saŋŋisimaruamik. Aniḷġatałiġmiñiñaglaan aŋalatiqaġisiruq Ipqitchuamik Irrutchimik.
16 Utiqtinniaġai iñugiaktuat Israel-ŋuruat Ataniġmun agaayyutaatnun.
17 Ataniq aggitḷaiñŋaan taamna John quliaqtuaġniaqtuq saŋŋiqaġuni sivuniksriqiritun Elijah-tun. Iḷauraaġiiksitkisigai aapauruat qitunġaŋitñun. Utiqtitkisigai tupiksritḷaitchuat isummatiqatlasiḷugich nalaunŋaruamik. Itqanaiyautigisigai iñuich akuqtuġumiñaqsiḷugu Ataniq.”
18 Zechariah-m nipliutiniġaa isaġulik, “Qanuġluŋa iḷisimaniaqpik iḷumutuutilaaqnik? Ataŋii, aŋayuqaaqtuŋa suli nuliaġikkaġa utuqqaġuqmiuq.”
19 Isaġulgum kiuniġaa, “Gabriel-ŋuruŋa. Qichaqtuŋa sivuġaani Agaayyutim. Tuyuġigaaŋa uqautityaquplutin taavrumiŋa tusaayugaallautamik.
20 Ukpiġilguitchiñ uqauttutigikkaġa aglaan atuumagisiruq. Atakkii ukpiġilguitñapŋa uqaġumiñaitchutin tikiḷġataġlugu uvluq tamatkua atuumaviksraŋat.”
21 Taatnaqtitlugu iñuich utaqqiñiġaat Zechariah iḷisimasukhutiŋ suvaata muluvaałłakmagaan iḷuani agaayyuvikpaum.
22 Anisulliġataqami uqalguiññiqsuq. Iñuich iḷitchuġiniġaat qiñiqquuraaqałha agaayyuvikpaum iḷuani. Uqalguitḷuni urriqaniqsuq argaŋmiñik.
23 Abijah-tkut savagviksriutaat Agaayyuvikpaŋmi naatnamiuŋ Zechariah aiñiqsuq.
24 Aquvatigun taavruma nuliaŋa Elizabeth siŋiayauniqsuq. Aasiiñ tallimani tatqiñi aimmiñiqsuq
25 itnaqhuni, “Kiisaimma saŋŋiruam Atanġum Agaayyutim ikayuqpaaŋa. Kanŋusutqikkumiñaiqsuŋa qitunġitlaiññiḷuŋa.”
Anniviksraŋa Jesus-ŋum Uqautauruq
26 Itchaksrani tatqiñi Elizabeth siŋiayauŋanikman, Agaayyutim tuyuġilgiññiġaa isaġulik Gabriel nunaaqqimun Galilee-miittuamun atiliŋmun Nazareth-mik.
27 Tuyuġiniġaa niviaqsiamun aŋutituqsimaitchuamun atiliŋmun Mary-mik nuliaksrausiutianiktuamun aŋutmun atiliŋmun Joseph-mik. Joseph kiŋuviaġiniġaa Atanġum David.
28 Isaġulgum tikiññiġaa nipliutiplugu, “Paġlagikpiñ! Atanġum Agaayyutim piksraqtaaġigaatin iqatigiplutin. [Quvianaġniqsraurutin aġnapayaaniñ.]”
29 Mary tupallapiaġniqsuq isaġulgum nipliuttutaagun kaŋiqsiŋitḷugu suvaata uqaqtilaaŋa taatna.
30 Isaġulgum nipliutiniġaa, “Iqsiñak Marii! Agaayyutim iłuaqqutigigaatin.
31 Siŋiayaugisirutin iġñiḷutinaasiiñ aŋugauramik atchiqsaksraġikkaqnik Jesus-mik.
32 Taamna kamanaġisiruq, suli iñuich taiguutiqaġisigaat iġñiŋanik Qutchiŋñiqsrauruam Agaayyutim. Agaayyutim ataniġuqtinniaġaa David-tun sivulliaŋatun.
33 Ataniġuġisiruq kiŋuviaŋiiñi Jacob-ŋum qaŋapak taimuŋa, suli aŋaayuqautaa isuksraqaġumiñaitchuq.”
34 Mary-m tarra nipliutiniġaa isaġulik, “Qanuq una itkisiñiqpa? Iḷaqatniksimaitchuŋasuli.”
35 Isaġulgum kiuniġaa, “Ipqitchuaq Irrusiq tikiumagisiruq ilipnun. Agaayyutim Qutchiŋñiqsrauruam saŋŋigikkaŋan nayuġisigaatin. Taatnaġuni iḷiḷgaaq ipqitkisiruq taiguutiqaġuni Iġñiŋanik Agaayyutim.
36 Aasiiñ, itqallauŋ iḷan Elizabeth. Uqautigimasugauq qitunġaqatlaiññipḷugu. Aglaan pakma siŋaiyauruq itchaksrani tatqiñi utuqqanaaġuġaluaŋŋaġmi.
37 Atakkii Agaayyutim supayaaq savaaġitlagaa.”
38 Mary nipliġñiqsuq, “Atanġum savaktigigaaŋa. Atuumali uvaŋnun uqauttutigikkaptun.” Tavrakŋa isaġulgum uniññiġaa.
Mary-m Utlakkaa Elizabeth
39 Taavruma aquagun, Mary paqnaliqtuqhuni aullaqtiġniqsuq nunaaqqiuramun qimiġaaŋiñiittuamun Judea-m.
40 Tarra isiqhuni Zechariah-m tupqanun iqinniġaa Elizabeth.
41 Elizabeth-ŋum tusaapqauraqmagu Mary-m paġlataa iḷummiutaq iḷiqsraqtiġniqsuq. Elizabeth aŋalatiqaġniqsuq Ipqitchuamik Irrutchimik
42 nipliqhuni nipitusipḷuni, “Quvianaġniqsraurutin aġnapayaaniñ. Quvianamiuruq iḷiḷgaaq siŋaiyaukkan.
43 Qanutun quyyasiusiaqaqtigivik, ataniġma aakagikkaŋan utlagluġniġaaŋa qiñiġiaqłuŋa!
44 Tusaapqauraqapku paġlatigikkan iḷummiutaġa quviatchakhuni iḷiqsraqtiqtuq.
45 Qanutun quviasuktigivich ukpiġikapku Atanġum uqałha tuyuutigikkaŋa ilipnun atuumagisiñipḷugu.”
Mary-m Kamaksruutaa
46 Mary nipliġñiqsuq,
“Iñuutchimniñ iluqaaniñ kamaksruġiga Ataniq.
47 Quviatchautigigiga Agaayyun Anniqsuqtigikkaġa.
48 Suuŋiḷuqtuaŋa itqaġiniġaaŋa.
Uvakŋaniñaglaan iluqatiŋ iñuich taiguutiqaġisigaatŋa quvianamiuruamik
49 atakkii kamanaqtuaq Saŋŋiruaq Agaayyun savaaqaqhuni kamanaqtuanik uvamnun.
Atqa ipqitchuq.
50 Kiŋuviaġiiñi aippaavak
nagliktuutiqaġai taluġirigikkani.
51 Agaayyun isaŋniqsuq saŋŋiruamik taliġmiñik
aasiiñ siammayaaqługich kamanaġasuktuat sivunniuġutituummaitñik.
52 Atchiksinniġai kamanaqtuat atanġich
suli atchiksuat kamanaqsipkaqługich.
53 Inuqsraqtuat pisuiqsinniġai nakuuruanik
suli aullaqtitlugich umialguruat saagaiḷaaqługich.
54-55 Ikayuġniġaa savaktigikkani Israel nagliktuqługich,
akiqsruutmisun sivulliaptiknun Abraham-mun kiŋuviapayaaŋiñunlu qaŋapak taimuŋa.”
56 Mary nayuutiuraaġniqsuq piñasuni tatqiñi Elizabeth-mi, aasiiñ utiġmun aipḷuni.
Anił̣ha John Paptaaqtitchirim
57 Iġñiviksrani tikitman, Elizabeth iġñiñiqsuq aŋugauramik.
58 Iḷaiñ iḷauraaŋiñḷu tusaaniġaat Atanġum kamanaqtuamik nagliktuił̣ha Elizabeth-mun. Aasiiñ tamatkua quviasuqasiġñiġaat.
59 Aniqammiuraq tallimat malġuŋnik uvlianikman nalunaitŋutchiaqsiñiġaat atchiġukługu Zechariah-mik, aapaŋan atqanik.
60 Aglaan aakaŋa nipliġñiqsuq, “Naagga, atiqaqtuksrauruq John-mik.”
61 Nipliutilgiññiġaat, “Aglaan nalliatunniiñ iḷavich atiqaŋitchut taavrumiŋa atiġmik.”
62 Urriqaplutiŋ apiqsruġniġaat aapaŋa kisumik atchiġukkisipmagaan aniqammiuraq.
63 Zechariah aatchuquniqsuq aglagviksramik, aglakhuniasiiñ, “Atiqaġisiruq John-mik.” Quviġusuŋniqsut iluqatiŋ.
64 Taatnaanikami Zechariah uqatlasitqiŋñiqsuq quyaaqsipḷuguasiiñ Agaayyun.
65 Siḷalliuŋich atlayuatchaŋniqsut, aasiiñ iñuich nunapayaani Judea-mi uqaġiniġaat.
66 Tusaapayaaqtuat taavrumiŋa isummatiginiġaat apiqsruqhutiŋ, “Qanusiugisiñiqpa una iḷiḷgaaq?” Nalupqinaitchuq Ataniġmun iqatigitilaaŋa.
Zechariah-m sivuniksriqutaa
67 John-ŋum aapaŋa Zechariah aŋalatiqaġniqsuq Ipqitchuamik Irrutchimik. Uqaġniqsuq sivuniksriqipluni,
68 “Quyalakput Ataniq Agaayyutaat Israel-aaġmiut!
Atakkii ikayuġiaġniġai tasuqsaġiaqługich iñuni.
69 Akunġatniñ kiŋuviaġikkaŋiñ David-ŋum
Agaayyun piksraqtaaqaġniqsuq iñuŋmik saŋŋiqaqtuamik anniqsuġiaqhuta.
70 Taimakŋaaglaan akiqsruġaatigut tumigiplugich ipqitchuat sivuniksriqirini
71 anniqsuġisiñipḷuta akiḷḷiḷiqsuqtigikkaptikñiñ
suli saŋŋiatniñ uumigirigikkapta.
72 Uqaġniqsuq nagligigisiñipḷugich sivulliaġikkavut
itqaġilugu ipqitchuaq sivunniuġutni.
73 Agaayyutim akiqsruġniġaa sivulliaqput Abraham
74 annautigisiñipḷuta akiḷḷiḷiqsuqtigikkaptikñiñ
uvaptiknun savautitqupluni iqsisuŋaqata
75 ipqił̣ikun nalaunŋaruałikunlu iñuuniqtutilaaptikni.
76 Ilvich iḷiḷgauramaaŋ, taiguutiqaġisirutin sivuniksriqiraanik Qutchiŋñiqsrauruam Agaayyutim.
Igliġisirutin sivuani Atanġum itqanaiyaġiaġlugu aggił̣iksraŋa
77 uqautilugich iñugikkaŋi
anniqsuġisiñiḷugich natqigutigisiñiḷugiḷḷu killuqsautiŋitñik.
78 Agaayyutigikkaqput iḷunŋuktauruq nagliktaupluniḷu.
Tuyuġikpagu anniqsuqti inniaqtuq uvaptiknun uvlum qausaġatauraġniŋatun.
79 Ikayuġisigai iñuuniaqtuat taaqtuami iqsiñaŋani tuqułhum,
aasiiñ ilaan iñuupkaġuta tutqiksilluta.”
80 John aglipḷuni timimigun saŋŋisiñiqsuq irrutchikun. Iñuuniaġniqsuq iñuiḷaami aullaġniiñiałhanunaglaan ilaan quliaqtuaqałhan Israel-aaġmiunun.