5
Mɔgɔ minw ta ɲana
(Luka 6.20-23)
1 Ayiwa, Yesu ka jama ye minkɛ, a yɛlɛnna ka sigi kuru dɔ kan; a ta karamɔgɔdenw gbarara a kɔrɔ.
2 A ka kɛ o karan ye; a ko:
3 «Minw k’a lɔn ko ni Ala tɛ, ko se tɛ olugu ye, olugu ta ɲana,
sabu olugu ninyɔrɔ bɛna kɛ sankolo Masaya* ra.
4 Minw jusu kasinin lo, olugu ta ɲana,
sabu Ala bɛna o jusu saaro.
5 Minw sabarinin lo, olugu ta ɲana,
sabu Ala bɛna dugukolo di o ma cɛn ye.
6 Terenninya lɔgɔ bɛ minw na i ko domuni ni ji, olugu ta ɲana,
sabu o bɛna terenninya sɔrɔ.
7 Minw bɛ makari o mɔgɔɲɔgɔnw na, olugu ta ɲana,
sabu Ala bɛna makari o ra fana.
8 Minw jusu saninyanin lo, olugu ta ɲana,
sabu o bɛna Ala ye.
9 Minw bɛ hɛra ladon o ni o mɔgɔɲɔgɔnw cɛ, olugu ta ɲana,
sabu o bɛna wele ko Ala denw.
10 Minw bɛ tɔɔrɔra mɔgɔw boro sabu o bɛ Ala sago kɛ, olugu ta ɲana,
sabu sankolo Masaya ye o ta ye.
11 Ni mɔgɔw bɛ aw nɛni, ka aw tɔɔrɔ, ka kojugu suguya bɛɛ la aw kan, ne tɔgɔ kosɔn, aw ta ɲana.
12 Aw ye ɲagari ka ninsɔndiya, sabu aw ta baraji bɛna bonya sankolo ra. Sabu cira minw tɛmɛna aw ɲa fɛ, o ka olugu fana tɔɔrɔ ten le.»
Dunuɲa ta kɔgɔ ni dunuɲa ta yeelen
(Marika 9.50; Luka 14.34-35)
13 «Ayiwa, aw le ye dunuɲa ta kɔgɔ ye. Nka ni kɔgɔ timiya bɔra a ra, mun le bɛ se ka a latimiya tuun? A tɛ se ka kɛ foyi ye tuun fɔ ka a firi kɛnɛ ma, mɔgɔw tɛmɛtɔ b’a dɔndɔn.
14 Aw le ye dunuɲa ta yeelen ye. Dugu min siginin bɛ kongori kan, o tɛ se ka dogo.
15 Mɔgɔ si tɛ fitina mana bon kɔnɔ ka fiyɛ biri a kunna. I b’a bla fitinablayɔrɔ le ra; ni o kɛra, a yeelen bɛ se bonkɔnɔmɔgɔw bɛɛ ma.
16 Ayiwa, aw ta yeelen ye bɔ ten fana mɔgɔw ɲa na, k’a to o ye aw ta kɛwaleɲumanw ye; ni o kɛra, aw Fa Ala min bɛ sankolo ra, o bɛna o bonya.»
Yesu bɛ sariya ni ciraw ta kuma dafa
17 Yesu ko: «Aw kana a miiri ko ne nana ka na sariya* ban, walama ka ciraw ta kumaw sa dɛ! Ne ma na o sa, ne nana o dafa le.
18 Can ra, ne b’a fɔ aw ye ko fɔ ka taga sankolo ni dugukolo wuri, hali Ala ta sariya tomi kelen, walama a sɛbɛriden kelen tɛna bɔ a nɔ ra, fɔ ka taga se fɛn bɛɛ laban ma.
19 O le kosɔn ni mɔgɔ min ka hali sariya bɛɛ ra fitini kelen cɛn, ani ka mɔgɔw karan ko o ye o ɲɔgɔn kɛ, o tigi bɛna kɛ bɛɛ ra fitini ye sankolo Masaya* ra. Nka ni mɔgɔ min ka sariya sira tagama, ani ka tɔw karan a ra ten fana, o tigi bɛna kɛ mɔgɔba ye sankolo Masaya ra.
20 Can ra ne b’a fɔ aw ye ko ni aw ta terenninya ma tɛmɛ sariya karamɔgɔw* ni Farisiw* ta kan, aw tɛna don sankolo Masaya* ra fiyewu.»
Mɔgɔfaga ni bɛnbariya
21 «Aw derira k’a mɛn ko Ala k’a fɔ aw bɛmaw ye ko: ‹I kana mɔgɔ faga; ko ni mɔgɔ min ka mɔgɔ faga, kiti bɛ ben o tigi kan.›
22 Nka ne kɔni b’a fɔ aw ye ko hali ni i ka dimi dɔrɔn le i balema kɔrɔ, kiti ka kan ka ben i kan. Ni mɔgɔ min ka a balema nɛni dɔrɔn le ko a mɔgɔkolon, kititigɛbagaw ka kan ka kiti tigɛ o tigi kan. Ni mɔgɔ dɔ ko a balema ma ko a naloman, o tigi ka kan ka firi jahanama tasuma ra.
23 O kosɔn, ni i nana sarakabɔyɔrɔ ra ko i bɛ na i ta saraka bla sarakabɔnan kan, ka i to o yɔrɔ ra, ni i hakiri ka jigi a ra ko ko dɔ bɛ i ni i balema cɛ,
24 i ka kan ka i ta saraka to sarakabɔnan kɔrɔ yi, ka taga o ko ɲanabɔ i ni i balema cɛ fɔlɔ. O kɔ, i bɛ sɔrɔ ka na i ta saraka di Ala ma.
25 «Ni i ni mɔgɔ dɔ bɛ kɛrɛra; ni o tigi ko a bɛ taga ni i ye fagamaw fɛ, i ka kan ka teliya ka kuma ka bɛn ni a ye ka aw to sira ra; ni o tɛ, ni a tagara i don kititigɛbagaw boro, olugu bɛ i di kasobon kɔrɔsibaga ma, o bɛ i bla kaso ra.
26 Ni i kɔni donna o yɔrɔ ra, ne b’a fɔ i ye ko o ka wari min ben i kan, ni i ma o bɛɛ sara ka ban pewu, i tɛ bɔ kaso ra fiyewu.»
Jɛnɛya ni furu
27 «Aw derira k’a mɛn ko Ala k’a fɔ aw bɛmaw ye ko: ‹I kana jɛnɛya kɛ.›
28 Nka ne b’a fɔ aw ye ko ni i ka dɔ ta muso flɛ, ka ɲabɔ a fɛ dɔrɔn, i ka jɛnɛya kɛ ni o muso ye ka ban i jusukun na.
29 O kosɔn ni i kininboroyanfan ɲaden le bɛ kɛ sababu ye ka i bla jurumun na, a wɔgɔbi ka a firi. Sabu ka bɔnɔ i farikolo yɔrɔ kelenpe ra, o ka fisa i ma, sani i farikolo dafanin ye taga firi jahanama kɔnɔ.
30 Ni i kininboro le bɛ kɛ sababu ye ka i bla jurumun na, a tigɛ ka a firi yɔrɔjan. Sabu ka bɔnɔ i farikolo yɔrɔ kelenpe ra, o ka fisa i ma, sani i farikolo dafanin ye taga jahanama kɔnɔ.»
Yesu ko furu man kan ka sa
(Matiyu 19.9; Marika 10.11-12; Luka 16.18)
31 «A fɔra ko: ‹Ni mɔgɔ min b’a fɛ ka a muso bla, a ye furusasɛbɛ di a ma.›
32 Nka ne kɔni b’a fɔ aw ye ko ni cɛ o cɛ k’a muso bla, k’a sɔrɔ a tun tɛ cɛ wɛrɛ fɛ, o tigi ka o muso bla jɛnɛya siran le kan. Ni cɛ min fana ka muso furusanin ta, o cɛ bɛ jɛnɛya le kɛra.»
Mɔgɔ man kan ka kari foyi ra
33 Yesu ko: «Aw derira k’a mɛn fana ko Ala k’a fɔ aw bɛmaw ye ko: ‹I kana kari ka layiri ta, ni i ma a dafa; nka ni i ka layiri ta Ala ye, i ka kan ka a dafa.›
34 Nka ne ko, ko aw kana kari yɛrɛ le fiyewu: aw kana kari sankolo ra, sabu Ala sigiyɔrɔ lo;
35 aw kana kari dugukolo ra, sabu o ye a senblayɔrɔ ye, aw kana kari Zeruzalɛmu na, sabu Masaba Ala ta dugu lo.
36 Aw kana kari aw yɛrɛ kunkolo ra, sabu kunsigi minw bɛ aw kun na, aw tɛ se ka o dɔ gbɛ, walama ka o dɔ fin.
37 Ni o ka aw ɲininka, aw ye a fɔ ‹Ɔnhɔn, o lo,› walama ‹Ɔn-ɔn, o tɛ,› ka dan o ma. Aw bɛ fɛn o fɛn fara o kan, o bɛ bɔ Setana le ra.»
Sabari ni kanuya
(Luka 6.29-30)
38 Yesu ko: «Aw derira k’a mɛn ko a fɔra ko: ‹Ni min ka mɔgɔ ɲa ci, o ta ka kan ka ci a ɲɔgɔn ye; ni min ka mɔgɔ ɲin bɔn, o ta ka kan ka bɔn a ɲɔgɔn ye.›
39 Nka ne ko, ko ni mɔgɔ ka i darabɔ, i kana kɛrɛ kɛ ni a ye. Ni mɔgɔ ka i fata i kininboro yɛ ra, i ye tɔ kelen fana lɔ a ye.
40 Ni mɔgɔ ka i mina fanga ra ko a bɛ taga ni i ye fagamaw fɛ i ta deregedennin kosɔn, i ta deregeba fana to a boro.
41 Ni mɔgɔ ka i jagboya ko i ye kilo kelen tagama kɛ ni a ye, a kɛ kilo fla ye.
42 Ni mɔgɔ ka i daari fɛn na, a sɔn. Ni mɔgɔ dɔ ko, ko a bɛ i ta fɛn singa, i kana ban.»
Yesu ko an ye an juguw kanu
(Luka 6.27-28,32-36)
43 «Aw derira k’a mɛn ko a fɔra ko: ‹I ka kan ka i mɔgɔɲɔgɔn kanu ka i jugu kɔninya.›
44 Nka ne b’a fɔ aw ye ko: Aw ye aw juguw kanu. [Mɔgɔ minw bɛ aw danga, aw ye dugawu kɛ olugu ye, aw ye koɲuman kɛ aw kɔninyabagaw ye.] Minw bɛ aw minako juguya, ka aw tɔɔrɔ, aw ye Ala daari olugu ye.
45 Ni aw bɛ o kɛ, o le bɛna aw kɛ aw Fa Ala ta denw ye, o min bɛ sankolo ra; sabu ale le bɛ tere bɔ mɔgɔjuguw, ani mɔgɔɲumanw ye. A bɛ sanji ben mɔgɔ terenninw, ani mɔgɔ terenbariw ye.
46 Ni o tɛ, ni aw bɛ aw kanubagaw dɔrɔn le kanu, aw bɛna mun baraji wɛrɛ le sɔrɔ o ra? Ninsaraminabagaw bɛ o le kɛ fana.
47 Ni aw bɛ aw balemaw dɔrɔn le fo, o ye koba ye wa? Hali siya wɛrɛ mɔgɔw bɛ o le kɛ fana.
48 O ra, aw ye dafa fɛn bɛɛ ra i n’a fɔ aw Fa Ala min bɛ sankolo ra, ale dafanin lo cogo min na.»