9
Zhezu wìla wi fɔrɔgɔfɛnnɛ
kɛ ma yiri shyɛn pe tun
(Mati 10.5-15; Maki 6.7-13)
1 A Zhezu wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ kɛ ma yiri shyɛn pe yeri ma pe gbogolo, mɛɛ yawa naa fanŋga kan pe yeri paa yinnɛ tipegele ke puro paa ke woo leele pe ni, paa yambala pe sagala.
2 Kona, a wì si pe tun ma yo pe saa Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ sɛnrɛ ti yuun leele pe kan, paa yambala pe sagala.
3 A wì si pe pye naa fɔ: «Na ye kaa kee, yaga ka yaraga ka kpɛ lɛ: Paa gbɔtangala yɛn, nakoma kasha, nakoma yaakaga, nakoma penjara! Wa ka si ka deere shyɛn lɛ ye ni!
4 Na paga sa ye yaara wɔ laga o laga, ye koro wa fɔ ye karisanga wi sa gbɔn!
5 Na leele paga si je ye na ca ŋga ni mbe yo pe se ye yaara wɔ, ye karisaga ye ye tɔɔrɔ ti pɛpɛ yege gbanŋgban wi wo wa ki ca ki ni! Pa ko yaa pye pe yɛrɛwɛ.»
6 A fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si kari, nɛɛ toro cara ti ni fuun ti ni, na Sɛntanra ti yari leele pe kan, na yambala pe sagala lagapyew.
Erɔdi wi jatere wìla piri wi na
(Mati 14.1-12; Maki 6.14-29)
7 Naa gboforonɛri Erɔdi wìla kaa kagala ŋgele kàa pye na piin ke sɛnrɛ logo, a wi nawa pì si piri wi na. Katugu leele pèle la pye na yuun fɔ: «Zhan Batisi wo wì sɔngɔrɔ ma yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni.»
8 A pèle yo fɔ: «Eli wì sɔngɔrɔ ma pan naa.» A pèle yo naa fɔ: «Fafafa Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wo wa wì sɔngɔrɔ ma yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni.»
9 Ɛɛn fɔ, a Erɔdi wì sho fɔ: «Mìla si konɔ kan, a pè Zhan go ko kɔw. Kagala ŋgele mila ke sɛnrɛ nuru, a ambɔ si ta na koro piin?»
A wi nɛɛ Zhezu wi lagajaa mboo yan yɛnlɛ ni.
Zhezu wìla nambala
waga kaŋgurugo (5 000)
kan pè ka
(Mati 14.13-21; Maki 6.30-44; Zhan 6.1-14)
10 Naa pitunmbolo pàa kaa sɔngɔrɔ ma pan Zhezu wi kɔrɔgɔ, a pè si kagala ŋgele pàa pye ke yɛgɛ yo maa kan. A wì si pe lɛ ma kari pe ni ca ka tanla, pege yinri Betisayida.
11 Naa janwa wìla kaa ki logo, a pè si taga Zhezu wi na. A wì si pe yigi jɛŋgɛ, ma Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi sɛnrɛ yo pe kan. Yambala mbele pàa jori mbe sagala, a wì poro sagala.
12 Naa yɔnlɔ kìla kaa na kee sa to, a Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ kɛ ma yiri shyɛn pè si fulo wi tanla, mɛɛ wi pye fɔ: «Ki yo janwa wi kan wila kee wa cara nda tì we maga to naa kɛrɛ kapire ti ni, pe sa yaakara lagaja pe ka, pe sinlɛsara ja; katugu we yɛn laga laga ŋga na yɛɛn, gbinri wi.»
13 Ɛɛn fɔ, a wì si pe pye ma yo fɔ: «Yoro jate ye pe kan pe ka!» A pè suu pye fɔ: «Buru kaŋgurugo naa ŋgbangala shyɛn ke yɛn laga we yeri cɛ. Maa jaa kana woro jate we sa yaakara lɔ ki leele mbele pe ni fuun pe kan pe ka wi le?»
14 Ma si yala, nambala mbele pàa pye wa, pe mbaa lere waga kaŋgurugo (5 000) yɔn ko tin. A Zhezu wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ pe pye fɔ: «Ye pe pye pe gbogolo gbogolo pe yɛɛ na. Gbogolosaga nuŋgba, paa lere nafa shyɛn ma yiri kɛ yɛn.»
15 A fɔrɔgɔfɛnnɛ pè sigi pye ko pyewe po na ma, mɛɛ pe ni fuun pe pye, a pè cɛn.
16 A Zhezu wì si buru kaŋgurugo wi lɛ naa ŋgbangala shyɛn ke ni, maa yɛgɛ ki yirige wa naayeri ma duwaw ti na, mɛɛ ti kɔɔnlɔ mari kan wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe yeri ma yo peri yɛɛlɛ janwa wi na.
17 A pe ni fuun pè ka ma tin. Kɔnrɔkɔnrɔ nda tìla koro, pàa ti wulo, a tì kanja kɛ ma yiri shyɛn yin.
Pyɛri wìla ki yo ma yo
Zhezu wo wi yɛn Kirisi
(Mati 16.13-19; Maki 8.27-29)
18 Pilige ka, Zhezu wìla pye na Yɛnŋɛlɛ yɛnri wi yɛ, ma yala wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa pye wa wi tanla. A wì si pe yewe ma yo fɔ: «Leele pe ma yo mi yɛn ambɔ fɔ?»
19 A pè suu pye fɔ: «Pele ma yo ma yɛn Zhan Batisi. Pele ma yo ma yɛn Eli. Pele ma yo naa fɔ: ‹Faa Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ wa wì yɛn ma yiri.› »
20 A Zhezu wì si poro yewe ma yo fɔ: «Yoro wo nawa, ambɔ wi mi?» A Pyɛri wì suu pye fɔ: «Mboro ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Kirisi we.»
Zhezu wìla wi kunwɔ
naa wi yɛnmɛ wogo ki yo
(Mati 16.20-28; Maki 8.30–9.1)
21 A Zhezu wì sigi yo maga ŋgban pe ni ma yo paga kaga yo mbe lere kan.
22 A wì sigi sɛnrɛ nda ti taga wa naa, ma yo fɔ: «Ki daga Lere wi Pinambyɔ wi jɔlɔ jɛŋgɛ! Tara ti lelɛɛlɛ poro naa saraga wɔfɛnnɛ teele pe ni, naa lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ pe ni, pe yaa ka je wi na mboo gbo. Ki pilige taanri wogo, wi yaa yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni!»
23 Kona, a wì si pe ni fuun pe pye fɔ: «Na lere wa kaa jaa mbe taga na puŋgo na, wi kaari wi yinwege ki kala, wuu tiparaga ki tugo pilige pyew, wi taga na na.
24 Katugu lere ŋa kaa jaa mboo yɛɛ go shɔ, wo yaa kaa yinwege ki la. Ɛɛn fɔ, lere ŋa fuun ka suu yinwege ki la na kala na, wo yaa kaga ta.
25 Na lere wi ka dunruya yaara ti ni fuun ti ta, ki si pye wuu yinwege ki la, nakoma mbe sa ye jɔlɔgɔ, yiŋgi ki yaara ti yaa yɔn mboo kan?
26 Na lere ŋa ka fɛrɛ ta mi naa na sɛnrɛ ti ni, kona, Lere wi Pinambyɔ wi yaa ka fɛrɛ ta wi ni, na wiga ka pan wi gbɔgɔwɔ pi ni, po mba pi yɛn wi To Yɛnŋɛlɛ lo naa mɛrɛgɛyekpoyi pe woo we.
27 Mi yɛn naga yuun ye kan kaselege ko na, fɔ mbele pe yɛn lagamɛ, pele yɛn na pe ni, sanni pe sa ku pe yaa Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi yan.»
Zhezu wi yɛgɛ cɛnwɛ pìla kanŋga
(Mati 17.1-8; Maki 9.2-8)
28 Naa Zhezu wìla kaa ko sɛnrɛ to yo ma, ki piliye kɔlɔtaanri si, a wì si Pyɛri naa Zhan naa Zhaki pe lɛ ma kari pe ni yanwiga ka go na mbe sa Yɛnŋɛlɛ yɛnri.
29 Naa wila kaa na Yɛnŋɛlɛ li yɛnri, a wi yɛgɛ cɛnwɛ pì si kanŋga. A wi yaripɔrɔ tì kanŋga ma filige na yɛngɛlɛ shoo.
30 Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a leele shyɛn si yiri le pe na, nɛɛ para Zhezu wi ni. Moyisi wo naa Eli poro la wɛlɛ.
31 Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔwɔ yanwa pìla pye ma pe maga. Pàa pye na para Zhezu wi ni paa yɛgɛ ŋga na wila daga sa ku wa Zheruzalɛmu ca ki ni mboo tunŋgo ki yɔn fili we.
32 Ko sanga wo ni, Pyɛri naa wi pinlɛyɛɛnlɛ pe ni pàa pye na wɔnlɔ fɔ jɛŋgɛ. Ɛɛn fɔ, a pè si yɛn, mɛɛ Zhezu wi gbɔgɔwɔ pi yan konaa leele shyɛn mbele pàa pye wi ni pe ni.
33 Naa ki leele paa kaa na yinrigi le Zhezu wi tanla na kee, a Pyɛri wì suu pye fɔ: «We Nagafɔ, ki yɛn ma yɔn we koro lagamɛ. We yaa segbara taanri kan, mboro wogo nuŋgba, Moyisi wogo nuŋgba, Eli wogo nuŋgba!» Ɛɛn fɔ, sɛnrɛ nda wìla pye na yuun wi sila pye nari kɔrɔ jɛnni.
34 Naa wila kaa na to yuun ma, a kambaaga kà si pan, mɛɛ pe tɔn. A fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si fyɛ, naa kambaaga kìla pe tɔn we.
35 A magala là si yiri wa kambaaga ki ni ma yo fɔ: «Ŋa yɛɛn, wo wi yɛn na Pinambyɔ ŋa mì wɔ we, yaa wi sɛnrɛ ti nuru!»
36 Naa magala làa kaa yiri, a pèli logo, pee lere yan naa ndɛɛ Zhezu wo nuŋgba bɔkɔ. Ko wagati wo ni, a fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si kagala ŋgele pàa yan ke lara, pee ke yɛgɛ yo mbe lere kan.
Zhezu wìla pinambyɔ wa sagala,
yinnɛ tipele la pye wi ni
(Mati 17.14-18; Maki 9.14-27)
37 Ki goto, a pè si yiri wa yanwiga ki na ma tigi, a janwa gbɔlɔ là si kari ma saa Zhezu wi fili.
38 Wa janwa wi ni, naŋa wà la pye wa. A wo si gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «We Nagafɔ, mi yɛn nɔɔ yɛnri, na pinambyɔ wi wele! Wi yɛn na yeri nuŋgba to.
39 Yinnɛ tipele la maa wi jaan. Na liga wi jan, le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, li maa pye wi maa jɔrɔgi ŋgbanga, mboo yangara fɔ ŋgbɔrɔgɔ maa kɔɔn wa wi yɔn. Ki yinnɛ tipele li wɔgɔ ki yɛn ma ŋgban wi ni fɔ jɛŋgɛ. Li kaa jaa mbe wɔ wi ni, li maa wire ti fanla wi na gbɛn.
40 Mɔ̀ɔ fɔrɔgɔfɛnnɛ pe yɛnri ma yo peli purɔ peli wɔ wi ni, ɛɛn fɔ, pee ya.»
41 A Zhezu wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ pe pye fɔ: «Iye, yoro wele ye yɛn lepeele ma pye mbatagambala. Wagati jori mi yaa pye ye ni naa, mbe si ye kala li kun na yɛɛ ni?» A wì si naŋa wi pye fɔ: «Pan laga ma pyɔ wi ni!»
42 Naa pyɔ wila kaa na paan Zhezu wi kɔrɔgɔ, a yinnɛ tipele lì suu jan le tara maa yangara fɔ jɛŋgɛ. A Zhezu wì si gbanla ŋgbanga ki yinnɛ tipele li na, mɛɛ pyɔ wi sagala maa kan wi to wi yeri.
43 Fanŋga gbɔgɔ ŋga Yɛnŋɛlɛ làa naga le ki laga ki na, kìla leele pe ni fuun pe pari.
Zhezu wìla wi kunwɔ
naa wi yɛnmɛ wogo ki yo naa
(Mati 17.22-23; Maki 9.30-32)
Kagala ŋgele fuun Zhezu wìla pye na piin, naa kè kaa pe pari ma, a wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ pe pye fɔ:
44 «Ye wele, sɛnrɛ nda mi yaa yo, ye nuŋgbogolo jan yeri logo jɛŋgɛ! Pe yaa Lere wi Pinambyɔ wi le leele pe kɛɛ.»
45 Ɛɛn fɔ, pe sila ki sɛnrɛ ti kɔrɔ wi jɛn. Ti kɔrɔ wìla pye ma lara pe na, jaŋgo paga kari kɔrɔ wi logo. A pe nɛɛ fyɛ mboo yewe ti kɔrɔ wi ni.
Wiwiin wi yɛn legbɔɔ?
(Mati 18.1-5; Maki 9.33-37)
46 Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa pye na pe yɛɛ yewe mbe ta mbe ŋa wi yɛn pe pe ni fuun legbɔɔ wi jɛn.
47 A Zhezu wì si pe nawa jatere wi jɛn. Kì kaa pye ma, a wì si pyɔ jɛɛ wa lɛ maa yerege le wi yɛɛ tanla,
48 mɛɛ pe pye fɔ: «Mboro ŋa ka ki pyɔ jɛɛ ŋa wi yigi jɛŋgɛ na kala na, kona, muwi ki fɔ wi yigi jɛŋgɛ. Lere ŋa fuun ka silan yigi jɛŋgɛ, ŋa wìlan tun wo ki fɔ wì yigi jɛŋgɛ. Katugu ŋa wi yɛn ye ni fuun lepile, wo wi yɛn ye ni fuun legbɔɔ we.»
Ye woro ma ŋa mbɛn,
wo yɛn ye lejɛnŋɛ
(Maki 9.38-40)
49 A Zhan wì si sɛnrɛ ti lɛ mɛɛ wi pye fɔ: «We Nagafɔ, wè naŋa wa yan wi yɛn na yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni ma mɛgɛ ki na, wòo pye ma yo wi kaa ki piin, katugu wi woro we ni.»
50 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Yaga kaa yɛgɛ kɔn mbe yo wiga kaa ki piin; katugu ye woro ma lere ŋa mbɛn, wo yɛn ye lejɛnŋɛ.»
ZHEZU WI KARAGA WA ZHERUZALƐMU CA KI YERI
9.51–19.27
Samari tara ca ka woolo la je
Zhezu wi na
51 Zhezu wila daga mbe yiri mbe kari wa yɛnŋɛlɛ na wagati ŋa ni, naa wila kaa na yɔngɔ, a wì si yere ki yerewe jɛŋgɛ mbe kari wa Zheruzalɛmu.
52 A wì si piile tun wa wi yɛɛ yɛgɛ (ma yo pe sa kafɛrɛ lagaja wi kan.) A pitunmbolo pè si kari, mɛɛ saa ye Samari tara ca ka ni nɛɛ kafɛrɛ jaa wi kan.
53 Ɛɛn fɔ, ki ca woolo pe sila yɛnlɛ mbe tugusaga kan wi yeri, katugu wìla pye na toro na kee Zheruzalɛmu.
54 Naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ Zhaki naa Zhan pàa kaa ko yan ma, a pè sho fɔ: «We Fɔ, maa jaa wege yo fɔ kasɔn mbe yiri wa naayeri ki pan ki pe sogo wi le?»
55 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si kanŋga ma yɛgɛ wa pe yeri, mɛɛ para pe na fɔ jɛŋgɛ.
56 Ko puŋgo na, a pè si kari ca ka ni.
Kìla pye leele pele nawa
pe taga Zhezu wi na
(Mati 8.19-22)
57 Ma pe ta wa konɔ paa kee, a naŋa wà si Zhezu wi pye fɔ: «Ma kaa kee laga o laga, mi yaa taga ma na.»
58 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Were yɛn kombokara ti yeri, sere yɛn sannjɛrɛ ti yeri fun, ma si yala, Lere wi Pinambyɔ sinlɛsaga woro wo yeri wi sinlɛ wi wogo.»
59 A wì si nuru ma naŋa wa pye fɔ: «Pan ma taga na na.» Ɛɛn fɔ, a ki naŋa wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «We Fɔ, ki yaga mbe sanla to wi le gbɛn.»
60 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Gboolo pe yaga wa paa pe gboolo pe nii. Mboro wo na, kari ma saa Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ wogo ki yari leele pe kan.»
61 A naŋa wà suu pye naa fɔ: «We Fɔ, mi yaa pan mbe taga ma na. Ɛɛn fɔ, ki yaga mbe sa konɔ yɛnri na go woolo pe yeri gbɛn.»
62 A Zhezu wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Lere ŋa fuun wi ma falinɛrɛ capige ki yigi, mbe sila wele wa wi yɛɛ puŋgo na, ko fɔ wo si daga Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi ni.»