8
Pàa yɔn finliwɛ kɛsu wi tɛgɛ
wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni
(2 Kuro 5.2–6.2)
1 Kona, a wunlunaŋa Salomɔ wì si Izirayɛli tara lelɛɛlɛ, naa cɛngɛlɛ teele konaa sege teele pe ni fuun pe gbogolo wa wi yɛɛ tanla, wa Zheruzalɛmu ca, jaŋgo pe kari wa Davidi ca, ko ŋga pe yinri fun Siyɔn we, pe sa Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ kɛsu wi lɛ.
2 A Izirayɛli woolo pe ni fuun pè si saa pe yɛɛ gbogolo wa wunlunaŋa Salomɔ wi tanla Etamu yeŋge ki ni fɛti wagati wi ni. Ko yeŋge ko ki yɛn yɛlɛ li yeŋge kɔlɔshyɛn wogo ye.
3 Izirayɛli lelɛɛlɛ pe ni fuun pàa pan. A saraga wɔfɛnnɛ pè si yɔn finliwɛ kɛsu wi lɛ.
4 Pàa Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ kɛsu wi lɛ naa filisaga paraga go ki ni konaa yaara nda fuun tìla tɛgɛ ti yɛ Yɛnŋɛlɛ kan wa ki ni ti ni. Saraga wɔfɛnnɛ poro naa Levi setirige piile pe ni, poro pàa ti lɛ ma kari ti ni.
5 Wunlunaŋa Salomɔ wo naa Izirayɛli woolo mbele fuun pàa gbogolo wa wi tanla, pè si yere yɔn finliwɛ kɛsu wi yɛgɛ sɔgɔwɔ. Pàa simbaala naa nɛrɛ lɛgɛrɛ wɔ saraga. Tìla lɛgɛ fɔ lere saa ya mberi jiri mberi yɔn jɛn.
6 Kona, a saraga wɔfɛnnɛ pè si kari Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ kɛsu wi ni, ma saa wi tɛgɛ wa wi tɛgɛsaga, wa shɛrigo gbɔgɔ ki nawa, wa lajɛŋgɛ kpoyi ki ni, fɔ wa sherubɛnye pe kanwira ti nɔgɔ.
7 Katugu sherubɛnye pe kanwira tìla pye ma jaraga wa yɔn finliwɛ kɛsu wi tɛgɛsaga ki go na. Sherubɛnye pe kanwira tìla pye ma yɔn finliwɛ kɛsu wo naa wi lɛkanŋgagala ke tɔn.
8 Pàa wi lɛkanŋgagala ke pye, a kè tɔnlɔ, fɔ lere ma ya ma koro wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, wa lajɛŋgɛ kpoyi ki yɛgɛ, na ke yaan. Ɛɛn fɔ lere saa ya koro wa funwa na mbe ke yan. Tìla koro ma tɛgɛ wa ki laga ki ni fɔ ma pan gbɔn nala.
9 Yaraga ka kpɛ sila pye wa yɔn finliwɛ kɛsu wi ni, kaawɔ sinndɛɛrɛ papara papara shyɛn to cɛ. Moyisi wo wìla ti le wa wi ni wa Horɛbu yanwiga ki na, sanga ŋa ni Yawe Yɛnŋɛlɛ làa yɔn finliwɛ le Izirayɛli woolo pe ni, pe yiriŋgɔlɔ wa Ezhipiti tara we.
10 Naa saraga wɔfɛnnɛ pàa kaa yiri wa laga kpoyi ki ni sanga ŋa ni, a kambaaga kà si pan ma Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki yin.
11 Saraga wɔfɛnnɛ pe sila ya koro wa mbaa pe tunŋgo ki piin kambaaga ki kala na; katugu Yawe Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔwɔ yanwa pìla li shɛrigo gbɔgɔ ki yin.
12 Kona, a Salomɔ wì sho fɔ:
Yawe Yɛnŋɛlɛ làa yo li yaa ka cɛn kambaaga wɔgɔ ni, wa wɔwɔ pi ni.
13 Koni mì go kan ma kan,
ŋga ma yaa cɛn wa ki ni fɔ sanga pyew.
Salomɔ wìla Yɛnŋɛlɛ li sɔn
(2 Kuro 6.3-12)
14 Ko puŋgo na, a wunlunaŋa wì si kanŋga ma yɛgɛ wa, wa Izirayɛli woolo janwa wi ni fuun wi yeri ma duwaw pye pe kan. Janwa wi ni fuun wìla yiri ma yere.
15 A wì sho fɔ: «Sɔnmɔ yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ li woo. Lo jate làa sɛnrɛ nda yo wa li yɔn, ma yɔn fɔlɔ na lɛ na to Davidi wi yeri, lì ki yɔn fɔlɔ li yɔn fili li yawa pi fanŋga na. Làa yo fɔ:
16 ‹Maga lɛ pilige ŋga ni mìla na woolo, Izirayɛli woolo wele, pe yirige wa Ezhipiti tara ti ni, mi fa ca ka kpɛ wɔ Izirayɛli cɛngɛlɛ la kpɛ ni, jaŋgo pe go kan wa ki ni mbaa na yɛɛ nari wa ki ni. Ɛɛn fɔ mìla Davidi wi wɔ wi pye Izirayɛli, na woolo wele, pe yɛgɛ sinvɔ.›
17 «Ma sigi ta, na to Davidi wìla ki kɔn maga tɛgɛ wa wi nawa mbe go kan Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ li kan.
18 Ɛɛn fɔ, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì silan to Davidi wi pye fɔ: ‹Kì kaa pye màga tɛgɛ wa ma nawa mbe go kan na kan, ki jatere wi yɛn ma yɔn.
19 Ɛɛn fɔ mboro ma ma yaa go ki kan na kan. Ma pinambyɔ, wo ŋa wi yɛn ma yɛɛra pisee, wo wi yaa go kan na kan.›
20 «A Salomɔ wì sho naa fɔ: ‹Yawe Yɛnŋɛlɛ làa yɔn fɔlɔ na kɔn, lìli pye mali yɔn fili. Mì kaa cɛn wa na to Davidi wi yɔnlɔ. Mì cɛn wunluwɔ pi na Izirayɛli woolo pe go na, paa yɛgɛ ŋga na Yawe Yɛnŋɛlɛ làa ki yo we. Mìgi go ki kan Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ li kan.›
21 Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ sɛnrɛ ti yɛn ma tɛgɛ kɛsu ŋa ni, mì yɛrɛ laga ka gbɛgɛlɛ wi kan wa go ki ni. Ko yɔn finliwɛ po làa le we tɛlɛye pe ni, naa làa pe yirige wa Ezhipiti tara we.»
Wunlunaŋa Salomɔ
wi yɛnrɛwɛ sɛnrɛ
(2 Kuro 6.12-41)
22 Ko puŋgo na, a Salomɔ wì si yiri ma yere wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li saraga wɔsaga ki yɛgɛ, Izirayɛli woolo janwa wi ni fuun wi yɛgɛ sɔgɔwɔ, maa kɛyɛn shyɛn yi yirige wa naayeri, mɛɛ yo fɔ:
23 «Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ, Yɛnŋɛlɛ la yɛgɛ woro wa naayeri, wa yɛnŋɛlɛ na, nakoma laga nɔgɔna, laga tara ti na paa ma yɛn. Ma tunmbyeele mbele pe maa tanri na yala ma nandanwa kala li ni pe kotogo ki ni fuun ni, ma ma koro yɔn finliwɛ na pe ni konaa na kajɛŋgɛ piin pe kan.
24 Yɔn fɔlɔ na màa lɛ ma tunmbyee, na to Davidi wi yeri, màga kala li pye. Sɛnrɛ nda mboro jate màa yo, màri tanga mari yɔn fili nala ma yawa pi fanŋga na.
25 Koni Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ, yɔn fɔlɔ sanna na màa lɛ na to Davidi wi yeri, li pye mali yɔn fili. Màa wi pye fɔ: ‹Ma setirige piile wa yaa la taa wa pe ni mbaa cɛɛn wunluwɔ pi na na yɛgɛ sɔgɔwɔ sanga pyew, Izirayɛli woolo pe go na. Ko yaa pye, na pe kaa pe tangalɔmɔ pi kɔrɔsi, mbaa tanri la yala na nandanwa kala li ni, paa yɛgɛ ŋga na mboro jate mà tanga na yɛgɛ sɔgɔwɔ we.›
26 Ki kala na, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ, koni ki yaga, yɔn fɔlɔ na mà lɛ na to Davidi, ma tunmbyee wi yeri, mali pye mali yɔn fili.
27 «Ɛɛn fɔ, kaselege ko na, Yɛnŋɛlɛ li mbe pan mbe cɛn laga tara ti na okɛ? Ali yɛrɛ naayeri wo naa wi gbemɛ pi ni fuun pì kologo ma na, si ka logo go ŋga mì kan ma kan ko.
28 Konaa ki ni fuun, Yawe Yɛnŋɛlɛ, na Yɛnŋɛlɛ, nuŋgbolo jan ma mi ŋa ma tunmbyee na yɛnrɛwɛ pi logo. Mala yɛnrɛwɛ gbɔɔ pi logo. Mi ŋa ma tunmbyee, gbelege ŋga mila gbele nɔɔ yɛnri nala pilige ŋga ki na, ki logo.
29 Maa ki go ŋga ki kɔrɔsi yɔnlɔ naa yembinɛ; katugu mboro jate, màa ki yo ki laga ŋga ki wogo na ma yo fɔ: ‹Pa mi yaa lanla yɛɛ nari laga ki laga ŋga ki ni.› Mi ŋa ma tunmbyee, yɛnrɛgɛ ŋga mi yɛn na yɛnri laga ki laga ŋga ki ni, maga logo!
30 Mi ŋa ma tunmbyee konaa Izirayɛli, ma woolo pe ni, na waga pan mbɔɔn yɛnri laga ki laga ŋga ki ni, mɔɔ yɛɛ yaga ma pe yɛnrɛwɛ pi logo. Ee, mbɔɔn ta wa ma cɛnsaga wa naayeri, ma we yɛnrɛwɛ pi logo ma we kapere ti kala yaga we na.
31 «Na lere wa ka kapege pye wi lewee yɛnlɛ wa na, na paga wi ŋgbanga mbe yo wi pan wi wugu ki wogo ki na wa ma saraga wɔsaga ki yɛgɛ sɔgɔwɔ, laga ki go ŋga ki ni,
32 mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na, maga kala li logo, mali yɛgɛ wɔ, mɔɔ tunmbyeele pe kiti wi kɔn, ma kapere pyefɔ wi le jɔlɔgɔ mbe yala wi kapyere ki ni, mbe tanga ki kan ŋa wì sin wi yeri mbe yala wi yɛn ma sin yɛgɛ ŋga na ki ni.
33 «Na ma woolo, Izirayɛli woolo wele, paga kari malaga na, pe juguye pe ya pe ni, katugu pè kapege pye ma na, na paga sɔngɔrɔ mbe pan ma kɔrɔgɔ, mbe pan mbɔɔn gbɔgɔ, mbɔɔn yɛnri, na paga ma yɛnrɛwɛ gbɔɔ yɛnri laga ki go ŋga ki ni,
34 mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na, ma logo pe yeri; mɔɔ woolo, Izirayɛli woolo pe kapere ti kala yaga pe na. Tara nda màa kan pe tɛlɛye pe yeri, ma sɔngɔrɔ ma pan pe ni wa ti ni.
35 «Na tisaga wegele kaga tɔn wa naayeri, mbe ti tisaga kiga kaa paan naa, katugu ma woolo pè kapege pye ma na, na paga ma yɛnri laga ki laga ŋga ki ni, mbɔɔn gbɔgɔ konaa mbe pe kapere ti yaga, mbe pan ma kɔrɔgɔ, na maga pe jɔlɔ mbe kɔ,
36 kona mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na, ma logo pe yeri, mɔɔ tunmbyeele, Izirayɛli woolo wele, pe kapere ti kala yaga pe na. Konɔ na pe daga mbaa tanri li na, mali naga pe na. Konaa ma tisaga ki yaga ki pan wa tara ti ni, to nda màa kan pe yeri ti pye pe woro we.
37 «Na fuŋgo ka ka to wa tara ti ni, na tifɛlɛgɛ yama ka ka to wa tara ti ni, na yarilire tiga kaa waga mbaa fɔnri yere na, na gbatɔ wo naa kambɛɛrɛ ti ni tiga ka pan mbe yarilire ti jɔgɔ, na pe juguye paga ka pan mbe maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsara kan wa pe tara, wa pe cara nda pè malaga sigemboro kan mari maga ti tanla mbe pe yɔn tɔn, na jɔlɔgɔ cɛnlɛ pyew konaa yama cɛnlɛ pyew ka ka to pe na,
38 na lere o lere kɔɔn yɛnri, mbɔɔn yɛnrɛwɛ gbɔɔ yɛnri, nakoma na ma woolo, Izirayɛli woolo wele, pe ni fuun paga ŋga kì pe nawa pi tanga ki jɛn mbege yaga, mbe pe kɛyɛn yi yirige mbe wa wa ki go ŋga ki yeri mbɔɔn yɛnri,
39 mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na, wa ma cɛnsaga, ma logo pe yeri, ma pe kapere ti kala yaga pe na. Ma pe ni fuun pe sara mbe yala pe kapyege ki ni, katugu mboro nuŋgba ma sɛnwee piile pe ni fuun pe nawa kala li jɛn.
40 Ki ka pye ma, pa pe yaa la fyɛ ma yɛgɛ wagati ŋa fuun pe yaa pye laga tara ti ni, to nda mà kan we tɛlɛye pe yeri we.
41 «Ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na, nambanŋa ŋa wi woro Izirayɛli woo, ma woolo wo wa, na wiga ka yiri taleere ta ni mbe pan ma mɛgɛ ni,
42 katugu pe yaa kaga logo mbe yo ma mɛgɛ kì gbɔgɔ, fanŋga yɛn ma ni naa yawa ni. Na ki nambanŋa wiga ka pan mbɔɔn yɛnri laga ki go ŋga ki ni,
43 mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na, wa ma cɛnsaga ki ni, ma logo wi yeri, ma ŋga fuun wì yɛnri ma yeri ki pye wi kan, jaŋgo dunruya woolo pe ni fuun pɔɔn mɛgɛ ki jɛn paa fyɛ ma yɛgɛ, paa yɛgɛ ŋga na Izirayɛli, ma woolo pe yɛn. Ko pe yaa ki jɛn mbe yo fɔ go ŋga mì kan, ki yɛn mboro wogo.
44 «Na ma woolo paga ka yiri mbe sa malaga gbɔn pe juguye pe ni, na ki ka ka pye laga ŋga fuun na, na paga yɛgɛ wa wa ca ŋga mà wɔ konaa go ŋga mì kan ma mɛgɛ ni ki yeri, mbɔɔn yɛnri,
45 mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na wa ma cɛnsaga, ma pe yɛnrɛwɛ po naa pe yɛnrɛwɛ gbɔɔ pi logo, ma yere pe kala li ni.
46 «Na Izirayɛli woolo paga kapege pye ma na, ma jɛn lere wo wa woro wa, ŋa wila kapege pye. Na maga nawa ŋgban pe ni, mbe pe le pe juguye pe kɛɛ, na pe juguye paga pe koli mbe kari pe ni kulowo wa pe tara, taleere ni nakoma tara tɔɔn ni,
47 pè pe koli ma kari pe ni tara nda ni, mbe pe ta wa ti ni, na paga pe jatere wi kanŋga mbe sɔngɔrɔ mbe pan ma kɔrɔgɔ, mbɔɔn yɛnrɛwɛ gbɔɔ yɛnri, mbe yo fɔ: ‹Wè kapege pye, ma jɔgɔwɔ pye, ma kambasinŋge pye.›
48 Pe juguye pè pe koli ma kari pe ni tara nda ni, mbe pe ta wa ti ni, na paga sɔngɔrɔ mbe pan ma kɔrɔgɔ pe kotogo ki ni fuun ni konaa pe nawa pi ni fuun ni, mbe yɛgɛ wa wa tara nda màa kan pe tɛlɛye pe yeri ti yeri, naa wa ca ŋga mà wɔ ki yeri konaa go ŋga mì kan ma mɛgɛ ni ki yeri,
49 kona mbɔɔn ta wa yɛnŋɛlɛ na, wa ma cɛnsaga ki ni, ma pe yɛnrɛwɛ naa pe yɛnrɛwɛ gbɔɔ pi logo ma yere pe kala li ni.
50 Mɔɔ woolo pe kapere ti kala yaga pe na naa pe kambasinnde ti ni. Ma ti pe yinriwɛ mbe pye pe kolifɛnnɛ pe na, jaŋgo pe pe yinriwɛ ta.
51 Katugu Izirayɛli woolo pe yɛn ma woolo konaa ma kɔrɔgɔ. Poro mbele mà yirige wa Ezhipiti tara ma pe wɔ wa fugufugu kasɔn gbɔgɔ ki ni we.
52 «Ma yɛnlɛ mi ŋa ma tunmbyee na yɛnrɛwɛ gbɔɔ pi na konaa Izirayɛli, ma woolo pe yɛnrɛwɛ gbɔɔ pi na, mbaa nuru pe yeri sanga o sanga paga ma yɛnri we.
53 Katugu we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ, mboro màa pe wɔ dunruya woolo sanmbala pe ni fuun pe sɔgɔwɔ, jaŋgo pe pye ma kɔrɔgɔ, paa yɛgɛ ŋga na màa ki yo ma tunmbyee Moyisi wi kan, a wìgi yo we, sanga ŋa ni màa we tɛlɛye pe yirige wa Ezhipiti tara we.»
Salomɔ wìla duwaw pye
Izirayɛli woolo janwa wi kan
54 Naa Salomɔ wìla kaa kɔ ki yɛnrɛwɛ pi ni fuun pi na konaa yɛnrɛwɛ gbɔɔ pi na Yawe Yɛnŋɛlɛ li yeri, a wì si yiri wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li saraga wɔsaga ki yɛgɛ sɔgɔwɔ, katugu pa wìla pye maa kanŋguuro ti kan le ki laga ki na maa kɛyɛn yi yirige wa naayeri na yɛnri.
55 Maa ta yeresaga, a wì suu magala li yirige ma duwaw pye Izirayɛli woolo janwa wi ni fuun wi kan, ma yo fɔ:
56 «Sɔnmɔ yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ li woo, lo na lì yɛyinŋge kan Izirayɛli, li woolo pe yeri, ma yala sɛnrɛ nda fuun làa yo ti ni. Sɛnjɛndɛ nda fuun làa yo li tunmbyee Moyisi wi kan mbe kajɛŋgɛ ŋga fuun pye we kan, ta kpɛ si koro nda tii ti yɛɛ yɔn fili.
57 Yawe Yɛnŋɛlɛ, we Yɛnŋɛlɛ li pye we ni paa yɛgɛ ŋga na làa pye we tɛlɛye pe ni we. Liga ka we wa, liga si ka je we na.
58 Ɛɛn fɔ li ti we jatere wi kanŋga mbe pan we ni li yɛɛ kɔrɔgɔ, jaŋgo waa tanri li koŋgolo ke ni fuun ke na, mbaa tanri li ŋgasegele, naa li kondɛgɛŋgɛlɛ konaa li kakɔnndɛgɛŋgɛlɛ ŋgele làa kan we tɛlɛye pe yeri ke na.
59 Sɛnrɛ nda fuun mì yo ma naga Yawe Yɛnŋɛlɛ li na konaa yɛnrɛwɛ gbɔɔ mba mì yɛnri, Yawe Yɛnŋɛlɛ, we Yɛnŋɛlɛ le, laa jatere piin pi na yɔnlɔ naa yembinɛ. Laa mi ŋa li tunmbyee na sari konaa Izirayɛli, li woolo pe ni pilige nuŋgba nuŋgba pyew.
60 Pa kona dunruya woolo pe ni fuun pe yaa ki jɛn fɔ Yawe Yɛnŋɛlɛ lo nuŋgba li yɛn Yɛnŋɛlɛ le. Yɛnŋɛlɛ la yɛgɛ woro wa lo puŋgo na.
61 Ki kala na, yoro wo na, ye daga mbe taga Yawe Yɛnŋɛlɛ, we Yɛnŋɛlɛ li na ye kotogo ki ni fuun ni, paa yɛgɛ ŋga na ki yɛn nala we; yaa tanri li kondɛgɛŋgɛlɛ ke na, yeli ŋgasegele ke lɛ yaa tanri ke na.»
Saara nda pàa wɔ Yɛnŋɛlɛ li yeri
(2 Kuro 7.4-10)
62 Kona, a wunlunaŋa wo naa Izirayɛli woolo mbele fuun pàa pye wa wi ni pè si saara wɔ Yawe Yɛnŋɛlɛ li yeri.
63 Salomɔ wìla nayinmɛ saraga wɔ Yawe Yɛnŋɛlɛ li yeri. Yaayoro nda wìla wɔ tìla pye nɛrɛ waga nafa ma yiri shyɛn (22 000) konaa simbaala naa sikaala waga cɛnmɛ naa nafa (120 000). Ko saraga ko wunlunaŋa wo naa Izirayɛli woolo pe ni fuun pàa wɔ ma Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki yɔn yɛngɛ.
64 Ki pilige nuŋgba ki ni, a wunlunaŋa wì si shɛrigo gbɔgɔ loŋgo ki nandogomɔ laga ki pye kpoyi, ko ŋga ki yɛn wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki yɛgɛ kɛɛ yeri we. A wì si saara sogoworo, naa muwɛ saara konaa nayinmɛ saara ti yanlaga ki sogo wa ki laga ki na, katugu tuguyɛnrɛ saraga wɔsaga ŋga kìla pye wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ sɔgɔwɔ, kìla kaa kologo paa saara sogoworo, naa muwɛ saara konaa nayinmɛ saara ti yanlaga ki sori wa ki na.
65 Salomɔ wo naa Izirayɛli woolo pe ni fuun pàa fɛti wi pye ki wagati wi ni. Janwa gbɔlɔ làa yiri tara ti lagapyew ma pan, maga lɛ wa Hamati ca wasege ki na fɔ ma saa gbɔn wa Ezhipiti tara lafogo yɔn ki na. Pàa pan ma gbogolo ma fɛti wi pye Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ sɔgɔwɔ piliye kɔlɔshyɛn ni. A pè si piliye kɔlɔshyɛn ya yɛgɛ pye naa, a yi ni fuun yì pye piliye kɛ ma yiri tijɛrɛ.
66 Pilige kɔlɔtaanri wogo ki na, a wunlunaŋa wì si leele pe yaga ma yo paa kee. A pè si duwaw pye wunlunaŋa wi kan mɛɛ sɔngɔrɔ ma kari pe cara. Yawe Yɛnŋɛlɛ làa kajɛŋgɛ ŋga fuun pye li tunmbyee Davidi wi kan konaa Izirayɛli, li woolo pe kan, pe ni fuun pe nawa pìla yinŋgi, a paa yɔgɔri ki kala na.