PAKI FƐTI KOŊGBANŊA
WI PYEWE
12
12–13
Paki fɛti kala
Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si para naa Moyisi naa Arɔn pe ni wa Ezhipiti tara, ma pe pye fɔ: «Ki yeŋge ŋga yɛɛn, ko ki yaa pye yɛlɛ li lɛsaga. Ko ki yaa pye yɛlɛ li yeŋge koŋgbanŋga ye kan. Ye saga yo Izirayɛli gbogolomɔ woolo pe ni fuun pe kan fɔ ki yeŋge ŋga yɛɛn, ki pilige kɛ wogo ki na, sege nuŋgba nuŋgba pyew nakoma go nuŋgba nuŋgba pyew ki woolo pe simbapɔlɔ yirifɔnŋɔ nakoma sikapɔlɔ yirifɔnŋɔ yigi pe yɛɛ kan. Na go ŋga woolo si lɛgɛ mbe pye pe mbe ya simbapɔlɔ yirifɔnŋɔ nuŋgba ka mboo kɔ kasaga nuŋgba, ki go woolo pe gbogolo go ŋga ki yɛn le pe tanla ki woolo pe ni, mbe yala leele pe yɔn ki ni. Ye simbapɔlɔ yirifɔnŋɔ wi yigi ye yala lere nuŋgba nuŋgba pyew wi mbe ya kara nda ka to ni. Ye simbapɔlɔ yirifɔnŋɔ nakoma sikapɔlɔ yirifɔnŋɔ yigi ŋa wì ta yɛlɛ nuŋgba, ma pye jɛrɛgisaga fu. Yoo tɛgɛ ye sa gbɔn fɔ yeŋge ki pilige kɛ ma yiri tijɛrɛ wogo ki na. Ki pilige ki ni, yɔnlɔ ki tosanga ni, Izirayɛli gbogolomɔ woolo pe ni fuun pe yaayoro nda pè wɔ ti kɔnlɔgi. Pe yaa ka kara ti ka yinrɛ nda ni, pe yaayoro ti kasanwa pa lɛ poo fafa ki yeyɔnrɔ ti naayeri tire to naa kɔɔrɔ ti kanŋgara na tire ti na. Ki yembinɛ nuŋgba li ni, ye kara ti fɔ tiyɔngɔ, yeri pinlɛ yeri ka leve fu buru naa yaanga taanga ni. Yaga ka kara ta ka mbapende nakoma mberi sɔgɔ tɔnmɔ ni mberi ka. Ɛɛn fɔ, ye ti ni fuun ti fɔ tiyɔngɔ, ti yinrɛ, naa ti saanra konaa ti nawa yaara ti ni. 10 Yeri ka, yaga ka ta yaga ti wɔnlɔ ti yiri. Na ta ka si wɔnlɔ mbe yiri, ki goto pinliwɛ ni yeri sogo. 11 Na ye kaa ti kaa sanga ŋa ni, ye ye yaripɔrɔ ti le, ye ye kurusijaraye pe pɔpɔ ti na, ye ye sawira ti lele, ye gbɔtangaŋgala ke ni ye kɛɛ mbege naga fɔ yè gbɛgɛlɛ mbaa kee, ye kara ti ka fyɛlɛgɛ na. Pa ye yaa Paki fɛti wi pye yɛɛn mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ na mɛgɛ ni.
12 «Ki yembinɛ nuŋgba li ni, mi yaa ka Ezhipiti tara ti yanriyanri mbe toro. Mi yaa ka pinambiile koŋgbanmbala pe ni fuun pe gbo laga Ezhipiti tara ti ni, leele pe pinambiile koŋgbanmbala poro naa yaayoro ti pinambire koŋgbannda ti ni. Pa mi yaa kaga pye yɛɛn mbe jɔlɔgɔ wa Ezhipiti tara yarisunndo ti ni fuun ti na. Muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ le. 13 Kasanwa pi yaa ka pye ye go sigewe kacɛn wa yinrɛ nda ye yaa ka pye ti ni. Mi yaa kaa yan mbe toro mbe ye yaga. Kiga pye ma, na mi kaa jɔlɔgɔ waa Ezhipiti tara woolo pe na sanga ŋa ni, tifɛlɛgɛ yama kpɛ se ye ta mbe ye gbo.
14 «Yege pilige ki tɛgɛ yaa nawa tuun ki na sanga pyew, yege pye fɛti piligbɔgɔ mbaa mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ na gbogo, ki pye kondɛgɛlɛ na li yɛn kɔsaga fu ye setirige piile pe kan.»
Fɛti ŋa pe ma leve fu buru ka
wi nɔgɔ
15 Kona, a Yɛnŋɛlɛ lì sho naa fɔ: «Ye yaa leve fu buru ka fɔ sa gbɔn piliye kɔlɔshyɛn. Mbege lɛ le ki piliye yi koŋgbanŋga ki na, leve si daga mbe yan wa ye yinrɛ ti ni. Mbege lɛ pilige koŋgbanŋga ki na sa gbɔn pilige kɔlɔshyɛn wogo ki na, na lere wa ka buru ŋa leve yɛn wi ni wa ka, wi daga poo wɔ laga Izirayɛli woolo pe sɔgɔwɔ. 16 Pilige koŋgbanŋga naa pilige kɔlɔshyɛn wogo ki na, ye yaa gbogolo mbe shɛri, ye se ka tunŋgo ka kpɛ pye ki piliye yi ni, kaawɔ ye yaakara sɔgɔlɔ tunŋgo ko.
17 «Ye yaa kaa leve fu buru fɛti wi piin mbaa nawa tuun fɔ ki pilige jate ŋga ko mìla ye yirige wa Ezhipiti tara. Yege pilige ki tɛgɛ ki yɛ yaa ki fɛti wi piin, ki pye kondɛgɛlɛ na li yɛn kɔsaga fu yoro naa ye setirige piile mbele fuun pe yaa ka yiri ye puŋgo na ye kan. 18 Yɛlɛ li yeŋge koŋgbanŋga ki pilige kɛ ma yiri tijɛrɛ wogo ki na, mbege lɛ ki yɔnlɔkɔgɔ ki na, ye yaa la leve fu buru kaa fɔ sa gbɔn ki pilige nafa ma yiri nuŋgba wogo ki yɔnlɔkɔgɔ ki na. 19 Ki piliye kɔlɔshyɛn yi ni, leve si daga mbe yan wa ye yinrɛ ti ni. Lere ŋa fuun ka buru ŋa leve yɛn wi ni wa ka, wi yɛn Izirayɛli tara pyɔ o, wi yɛn nambanŋa o, wi daga poo wɔ wa Izirayɛli gbogolomɔ woolo pe sɔgɔwɔ. 20 Yaga pye mbe cɛn laga o laga, ye se ka buru ŋa leve yɛn wi ni wa kpɛ ka; ɛɛn fɔ, yaa leve fu buru kaa
Paki fɛti koŋgbanŋa wi pyewe
21 Kona, a Moyisi wì si Izirayɛli lelɛɛlɛ pe ni fuun pe yeri ma pe pye fɔ: «Ye kari ye sa simbapɛnɛ yirifɔnmbɔlɔ nuŋgba nuŋgba nakoma sikapɛnɛ yirifɔnmbɔlɔ nuŋgba nuŋgba yigi mbe yala sege nuŋgba nuŋgba pyew ki woolo pe ni, ye pe gbo ye pe pye saragaPaki fɛti wi na. 22 Ko puŋgo na, ye yizɔpi wɛrɛ ta kɔn, yaayogo ŋga yè gbo, yège kasanwa pi le leyaraga ŋga ni, yeri le wa ki kasanwa pi ni yeri tɛgɛ yoo fa yeyɔngɔ ki naayeri tige konaa kɔrɔ ki kanŋgara na tire shyɛn ti na. Ye ni, wa kpɛ ka ka wi yeyɔngɔ ki kaanla mbe yiri laga funwa na, fɔ sa gbɔn ki goto pinliwɛ ni. 23 Yawe Yɛnŋɛlɛ li yaa ka Ezhipiti tara ti yanriyanri mbe toro, mbe jɔlɔgɔ wa leele pe na. Na liga ka kasanwa pi yan go ŋga yeyɔngɔ naayeri tige naa kɔrɔ ki kanŋgara na tire shyɛn ti na, li yaa ki yeyɔngɔ ki toro, li se ti jɔgɔwɔ pyefɔ wi ye wa ye yinrɛ ti ni mbe jɔgɔwɔ pye wa. 24 Yoro naa ye setirige piile pe ni, ye yaa la tanri ki kakɔnndɛgɛŋgɛlɛ ke na paa kondɛgɛlɛ yɛn, na li yɛn kɔsaga fu. 25 Na yaga ka sa ye wa tara nda Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yɔn fɔlɔ lɛ mbe kan ye yeri ti ni, yaa tanri ki ŋgasele li na. 26 Na ye piile paga ka ye yewe mbe yo fɔ ki ŋgasele na li kɔrɔ wo yɛn wiwiin? 27 Ye pe yɔn sogo ye yo fɔ: ‹Saraga yi, ŋga we yɛn na woo Yawe Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ni Paki fɛti wi na. Sanga ŋa ni woro Izirayɛli woolo wàa pye wa Ezhipiti tara, làa jɔlɔgɔ wa Ezhipiti tara fɛnnɛ pe na, ɛɛn fɔ, làa we yinrɛ ti toro, lii jɔlɔgɔ wa we na, ma we yinrɛ woolo pe shɔ.› »
Kona Izirayɛli woolo pè si fɔli ma Yawe Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔ. 28 Ko puŋgo na, ŋga fuun Yawe Yɛnŋɛlɛ làa yo Moyisi naa Arɔn pe kan, a Izirayɛli woolo pè si kari ma saa ki pye.
Jɔlɔgɔ kɛ wogo:
Ezhipiti tara woolo
pe pinambiile koŋgbanmbala
pe gbokala
29 Ki pilige ki yinndɛgɛ ki na, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si Ezhipiti tara fɛnnɛ pe pinambiile koŋgbanmbala pe ni fuun pe gbo, maga lɛ Farawɔn ŋa wi yɛn ma cɛn wa wunluwɔ jɔngɔ ki na wi pinambyɔ koŋgbanŋa wi na, fɔ ma saa ki wa kasopyɔ wi pinambyɔ koŋgbanŋa wi na, ma pinlɛ yaayoro ti pinambire koŋgbannda ti ni. 30 Ki yembinɛ li ni, a Farawɔn naa wi legbɔɔlɔ konaa Ezhipiti tara fɛnnɛ pe ni fuun pè si yiri. Gbeere la yiri ŋgbanga wa Ezhipiti tara ti lagapyew, katugu go ka sila koro ŋga lere sila ku wa ki ni. 31 Yinndɛgɛ ki na, a Farawɔn wì si Moyisi naa Arɔn pe yeri ma pe pye fɔ: «Ye yiri laga na tara, yaa kee yoro naa Izirayɛli woolo sanmbala pe ni, ye sa Yawe Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔ, paa yɛgɛ ŋga na yège yɛnri we. 32 Ye ye yaayoro ti ni fuun ti lɛ, paa yɛgɛ ŋga yège yo we; yaa kee ye yiri laga. Ye sa ye Yɛnŋɛlɛ li yɛnri li duwaw na na.»
33 Ezhipiti tara fɛnnɛ pàa pye na Izirayɛli woolo pe fyɛɛlɛ pe yiri wa pe tara ti ni, katugu pàa pye na pe yɛɛ piin fɔ: «We ni fuun we yaa ku.» 34 Ki kala na, Izirayɛli woolo pàa yiri na kee pe muwɛ mba pàa gbɔn pi ni, mba leve sila ye pi ni. Pe maa pe muwɛ pi gbɔɔn yaara nda ni, pàa ti fofo wa pe derigbɔrɔ ti ni, mari taga pajoro na.
35 Izirayɛli woolo pàa tanga ma yala ŋga Moyisi wìla yo pe kan ki ni. Pàa warifuwe yaara, naa tɛ yaara, naa yaripɔrɔ yɛnri Ezhipiti tara fɛnnɛ pe yeri. 36 Yawe Yɛnŋɛlɛ làa ti, a pe kala li Ezhipiti tara fɛnnɛ pe ndanla, a pè yaara nda Izirayɛli woolo pàa yɛnri pe yeri ti kan pe yeri. Pa pàa ki pye yɛɛn ma Ezhipiti tara fɛnnɛ pe yaara ti koli ma kari ti ni.
37 Ko puŋgo na, a Izirayɛli woolo pè si yiri wa Aramisɛsi ca, mɛɛ lɛ na kee wa Sukɔti ca. Pàa pye na kee nambala waga cɛnmɛ kɔgɔlɔni (600 000) yɔn ko yeri, pe sila jɛɛlɛ naa piile poro jiri mbe pe pinlɛ wa. 38 Cɛngɛlɛ kele yɛgɛ woolo la pinlɛ pe ni lɛgɛrɛ na kee. Yaayoro ŋgbeleye lɛgɛrɛ la pye Izirayɛli woolo pe yeri, to tìla pye nɛrɛ, naa simbaala konaa sikaala. 39 Muwɛ mba pàa gbɔn ma yiri pi ni wa Ezhipiti tara, pàa pi wa wɔn; leve sila ye pi ni pi ta pi fɛ pi yiri; katugu pàa pe purɔ ma pe yirige wa Ezhipiti tara fyɛlɛgɛ na. Pe sila ta mbe kondangala yaakara le pe yɛɛ go na.
40 Yɛgɛlɛ ŋgele Izirayɛli woolo pàa pye wa Ezhipiti tara kàa pye yɛlɛ cɛnmɛ tijɛrɛ naa nafa ma yiri kɛ (430). 41 Ki yɛgɛlɛ cɛnmɛ tijɛrɛ naa nafa ma yiri kɛ (430) ke kɔsanga wi ni, Paki fɛti pilige ki na, a Yawe Yɛnŋɛlɛ li woolo pè si yiri wa Ezhipiti tara, ma yala pe maliŋgbɔɔnlɔ ŋgbeleye yi ni. 42 Ki kala na, ki pilige ki yembinɛ li yaa tɛgɛ li yɛ Yawe Yɛnŋɛlɛ li kan mbe pye fɛti piligbɔgɔ, katugu ki pilige ko làa tɛgɛ ki yɛ mali woolo pe yirige wa Ezhipiti tara ki yembinɛ li ni. Izirayɛli woolo poro naa pe setirige piile mbele fuun pe yaa ka yiri puŋgo na, pe daga mbege tɛgɛ ki yɛ fun, mbege pye fɛti piligbɔgɔ mbaa Yawe Yɛnŋɛlɛ li gbogo.
Kondɛgɛŋgɛlɛ ŋgele kàa tɛgɛ
Paki fɛti wi pyewe pi na
43 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si Moyisi naa Arɔn pe pye fɔ: «Kondɛgɛŋgɛlɛ ŋgele kè tɛgɛ Paki fɛti wi na ke ŋgele: ‹Nambanŋa wa kpɛ si daga mbege yaakara ta ka. 44 Kulo ŋa pè lɔ penjara ni, wi daga poo kɛnrɛkɛnrɛ, ko puŋgo na, wi mbe ya mbaa Paki fɛti yaakara ti kaa. 45 Ɛɛn fɔ, nambannjɛɛn wo naa tunmbyee ŋa pe maa sara, wo wa si daga mbe ta ka. 46 Ye yaa ka simbapɔlɔ yirifɔnŋɔ wi kara ti ka wa go nawa. Yaga ka yiri ta ni wa funwa na, yaga si ka yaayogo ki kajelege ka yaari. 47 Izirayɛli gbogolomɔ woolo pe ni fuun pe yaa kaa Paki fɛti wi piin. 48 Na nambanŋa wa ka pye mbe cɛn wa ye yeri mbaa ki jaa mbe Paki shɛrɛgɛ fɛti wi pye mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ na mɛgɛ ni, ki daga poo go woolo nambala pe ni fuun pe kɛnrɛkɛnrɛ. Ko puŋgo na wi mbe ya mbe Paki fɛti wi pye paa Izirayɛli tara piile pe yɛn. Lere o lere pe suu kɛnrɛkɛnrɛ wo wa kpɛ si daga mbe Paki fɛti yaakara ta ka.› 49 Yoro Izirayɛli tara piile naa nambannjɛɛnlɛ mbele pe yɛn laga ye sɔgɔwɔ, lasiri konɔ nuŋgba lo ye yaa la tanri li na.»
50 A Izirayɛli woolo pe ni fuun pè si tanga Yawe Yɛnŋɛlɛ làa sɛnrɛ nda yo Moyisi naa Arɔn pe kan ti na. 51 Ki Paki pilige ki ni, ko Yawe Yɛnŋɛlɛ làa Izirayɛli woolo pe yirige wa Ezhipiti tara paa maliŋgbɔɔnlɔ yɛn.
12:13 12.1-13: Levi 23.5; Nɔmbu 9.1-5; Dete 16.1-2 12:20 12.14-20: Ɛki 23.15; 34.18; Levi 23.6-8; Nɔmbu 28.17-25; Dete 16.3-8 12:23 12.23: Jɔgɔwɔ pyefɔ ŋa wi sɛnrɛ tì yo, wo yɛn mɛrɛgɛ wa, ŋa wi maa jɔlɔgɔ kagala ke waa leele mbele Yɛnŋɛlɛ li yaa jɔlɔ pe na; ye wele wa Zhenɛ 19.13; 2 Sami 24.16; Ebu 11.28lara ti ni. 12:29 12.29: Ɛki 4.22-23 12:36 12.35-36: Ɛki 3.21-22 12:40 12.40: Zhenɛ 15.13; Gala 3.17 12:46 12.46: Nɔmbu 9.12; Yuuro 34.21; Zhan 19.36