23
Samari tara ti nanjara kala
1 Yawe Yɛnŋɛlɛ làa li sɛnrɛ ti kan na yeri ma yo fɔ:
2 «Sɛnwee pyɔ, jɛɛlɛ shyɛn la pye wa, pe shyɛnmɛ pàa pye jɛlɛ nuŋgba sumborombiile.
3 Pàa pe yɛɛ kan nanjara ti yeri wa Ezhipiti tara. Pàa nanjara pye pe sumborowo sanga wi ni. Nambala pàa pye na pe yinŋgele ke yinri wa ki laga ki na. Pàa pye na pe kotoro ti talitali pe na, mbe pe ta sumbonɔ naŋambajɛɛnlɛ.
4 Njɔfɔ pàa pye naa yinri Ohola, na jɔnlɔfɔ wi yinri Oholiba. Pàa pye na jɛɛlɛ. Pàa pinambiile naa sumborombiile se na kan. Ŋa pàa pye na yinri Ohola wo wi yɛn Samari ca ye, a Oholiba wo pye Zheruzalɛmu ca ye.
5 «Ɛɛn fɔ Ohola wìla pye na nanjara piin ali mbege ta wìla pye na jɔ. Asiri tara fɛnnɛ mbele pàa pye wi kɛɛnlɛ, wi cɛnyɛɛnlɛ wele, pe la kìla wi yigi fɔ ma saa toro.
6 Poro pàa pye na deriyɛnrɛ tiyɔnrɔ ti nii. Pàa pye gboforonɛriye konaa fanŋga fɛnnɛ. Pe ni fuun pàa pye lefɔnmbɔlɔ tiyɔɔnlɔ, ma pye shɔn lugufɛnnɛ na nuru shɔnye na.
7 Ohola wìla wi yɛɛ kan poro yeri, ma nanjara ti pye. Pe ni fuun pàa pye Asiri tara nambala pe ni fuun tiyɔɔnlɔ. Poro pe ni fuun pe la kìla wi yigi fɔ ma saa toro, a wùu yɛɛ tɛgɛ fyɔngɔ ni pe ni konaa pe yarisunndo ti ni.
8 Nanjara nda wìla pye na piin maga lɛ wa Ezhipiti tara, wi sila ti yaga; katugu maga lɛ wa wi sumboro sanga wi na, nambala pàa pye na sinlɛlɛ wi ni. Maa ta naŋambajɛɛn, pàa pye naa yinŋgele ke yinri, maa le nanjara ti ni fɔ jɛŋgɛ.
9 Ki kala na, mùu le wi kɛɛnlɛ, Asiri tara fɛnnɛ pe kɛɛ, poro mbele pe la kìla wi yigi fɔ ma saa toro we.
10 Poro pàa wi witiwaga ki yirige funwa na. Pàa wi pinambiile naa wi sumborombiile pe yigi ma kari pe ni, mɛɛ wo jate wi gbo tokobi ni. Pàa kiti kɔn ma jɔlɔgɔ wa wi na, a wi kala lì pye yɛgɛ nagawa jɛɛlɛ sanmbala pe yeri.
Zheruzalɛmu ca ki nanjara kala
11 «Wi jɔnlɔ sumboro Oholiba wìla ki kala li yan, ɛɛn fɔ wo nambala jogo ko la pe ma wɛ njɔfɔ wo wogo ko na.
12 Asiri tara nambala la kìla wi yigi fɔ ma saa toro, poro mbele pàa pye gboforonɛriye konaa fanŋga fɛnnɛ. Pàa pye wi cɛnyɛɛnlɛ, na yaripɔrɔ tiyɔnrɔ nii. Pe ni fuun pàa pye shɔn lugufɛnnɛ na nuru shɔnye na. Pe ni fuun pàa pye lefɔnmbɔlɔ tiyɔɔnlɔ.
13 A mì sigi yan fɔ wo fun wùu yɛɛ tɛgɛ fyɔngɔ ni, konɔ nuŋgba lo pe ni fuun shyɛn pàa tanga li na.
14 Jɔnlɔfɔ wìla ka taga wi nanjara ti na. Wìla nambala pele yanlɛɛlɛ yan pè pe gbegele mbogo na; wìla Kalide tara nambala yanlɛɛlɛ pele yan mbogo na, mbele pè penduru yɛɛn tɛgɛ ma pe gbegele.
15 Kurusijaraye la pye ma pɔpɔ wa pe sɛnŋgɛlɛ ke na; gbɔgɔwɔ njagala tiyɔngɔlɔ la pye ma pɔpɔ wa pe yinrɛ ti na. Pe ni fuun pàa pye paa maliŋgbɔɔnlɔ yɛn. Pàa pye ma yiri Babilɔni tara fɛnnɛ pe kɔrɔgɔ, ki Kalide tara to ti yɛn pe yɛɛra tara nda pàa se wa ti ni we.
16 Naa Oholiba wìla kaa pe yan, a pe la kì suu yigi fɔ ma saa toro. A wì si pitunmbolo torogo pe yeri wa Kalide tara, pe sa pe yeri wi kan.
17 A poro Babilɔni tara nambala pè si pan wa wi yeri, ma pan ma sinlɛ wi ni wa wi sinlɛsaga, maa tɛgɛ fyɔngɔ ni pe nanjara ti ni. Naa wìla kaa wi yɛɛ tɛgɛ fyɔngɔ ni pe ni, a pe la kì si kɔ wi na.
18 Wìla wi nanjara ti yirige funwa na kpeŋgbeleŋgbe, maa witiwaga ki yirige funwa na. Kì pye ma, a mì si je wi na paa yɛgɛ ŋga na mìla je wi njɔ wi na we.
19 A wì si ka taga wi nanjara ti na mari lɛgɛ; wìla nawa to wi sumboro sanga nanjara ti na, sanga ŋa ni wìla pye nari piin wa Ezhipiti tara we.
20 Wi kɛɛnlɛ pe la kìla wi yigi fɔ ma saa toro, poro mbele pe fanŋga kìla pye paa sofile naŋa wogo yɛn, paa shɔn naŋa wogo yɛn.
Zheruzalɛmu ca ki jɔlɔgɔ kala
21 «Oholiba, koni ma yɛn na nawa tuun kalikalawa mba màa pye ma sumborowo sanga wi ni pi na; ki sanga wi ni, Ezhipiti tara nambala pàa pye nɔɔ kotogo ki talitali, nɔɔ sumborowo yinŋgele ke yinri.
22 «Ki kala na, mboro Oholiba, pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Mi yaa ma kɛɛnlɛ pe yirige mbe pe wa ma na, poro mbele pe la kì kɔ ma na yiŋgɔ we. Mi yaa ti pe yiri ma kɔrɔgɔ kɛɛ ki ni fuun ki na.
23 Mi yaa ka ti Babilɔni ca fɛnnɛ pe pan, konaa poro Kalide tara fɛnnɛ pe ni fuun, naa Pekɔdi cɛnlɛ woolo, naa Showa cɛnlɛ woolo konaa Kowa cɛnlɛ woolo pe ni, mbe si pinlɛ Asiri tara fɛnnɛ pe ni fuun pe ni. Pe yɛn lefɔnmbɔlɔ tiyɔɔnlɔ, naa gboforonɛriye, naa fanŋga fɛnnɛ konaa maliŋgbɔɔnlɔ teele tugbɔmbɔlɔ pe ni; pe ni fuun pe yɛn ma lugu shɔnye na.
24 Pe yaa ka yiri ma kɔrɔgɔ, mbe pan mbe yiri wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ yeri maliŋgbɔnyaara ni, naa wotoroye mbele shɔnye maa tilele, naa malaga gbɔnwotoroye, naa leele janwa gbɔlɔ ni. Pe yaa ka yere mbɔɔn maga kɛɛ ki ni fuun ki na pe tugurɔn sigeyaara tugbɔɔrɔ naa tugurɔn sigeyaara tumɔɔrɔ ti ni, konaa pe tugurɔn njagala ke ni. Kiti ŋa wi yaa kɔn ma na, mùu le pe kɛɛ. Pe yaa kiti kɔn ma na mbe yala pe kakɔnndɛgɛŋgɛlɛ ke ni.
25 Mi yaa na kayaŋga kala li wa ma na. Ki leele pe yaa kɔɔn jɔlɔ naŋgbanwa gbɔɔ ni. Pe yaa kɔɔn numala naa ma nuŋgbogolo ke kɔɔnlɔ mbe ke laga wa. Ma woolo sanmbala mbele pe yaa ka koro, pe yaa ka poro gbo tokobi ni. Pe yaa kɔɔn pinambiile poro nɔɔ sumborombiile pe yigi mbe kari pe ni. Leele mbele ka ka koro wa ma ni, pe yaa ka poro sogo kasɔn ni.
26 Pe yaa kɔɔn yaripɔrɔ ti wɔ ma na, mbɔɔn fereyaara ti wɔ ma na.
27 Kiga pye ma, mi yaa ma kalikalawa kapyere to naa ma nanjara ti kɔ, to nda màa pye na piin maga lɛ wa Ezhipiti tara. Ma se kaa yɛgɛ yinrigi pe na naa, ma jatere wi se ka pye Ezhipiti tara kapyere ti na naa.
28 «Katugu pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Wele, mi yaa ma le mbele pe yɛn nɔɔ mbɛngɛ pe kɛɛ; mi yaa ma le mbele pe la kɔ ma na pe kɛɛ.
29 Pe yaa kɔɔn yigi tijaanga mbɛnwɛ ni. Pe yaa kɔɔn tunndo tɔnli wi lɛ. Pe yaa ka kari mbɔɔn yaga waga, witiwaga kpele kpele kpele. Ma nanjara fɛrɛ ti yaa yiri funwa na, naa ma fyɔnrɔ kapyere to naa ma kalikalawa pi ni.
30 Pe yaa ka ki kagala ke pye ma na, katugu mà nanjara pye cɛngɛlɛ kele yɛgɛ ni, mɔɔ yɛɛ tɛgɛ fyɔngɔ ni pe yarisunndo ti ni.
31 Mà tanga wa ma njɔ Ohola wi tulugo ki ni; ki kala na, wì wɔ na naŋgbanwa wɔjɛnnɛ na ni, mi yaa ti ma wɔ wa li nuŋgba li ni.› »
32 Pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ:
«Ma njɔ Ohola wì wɔ wɔjɛnnɛ na ni, ma yaa wɔ wa li ni fun.
Ki wɔjɛnnɛ lì gbɔgɔ, ma jugo.
Leele pe yaa kaa tɛgɛ ma na, mbaa ki lakoo ma na;
katugu wɔjɛnnɛ li yɛn ma yin fɔ jɛŋgɛ.
33 Ma yaa ka yɛkanŋguwa ta naa nandangawa ni,
katugu ma njɔ, Samari ca ye, kì wɔ wɔjɛnnɛ na ni, li yɛn jɔgɔwɔ naa sunndo kɔngɔ wolo.
34 Ma yaa kali wɔ, mbeli wɔ mbeli kɔ pew,
mbeli yaari kporo kporo kporo,
mbɔɔn yinŋgele ke kɔɔnlɔ li kɔnrɔkɔnrɔ ti ni. Katugu muwi mì para.» We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.
35 «Ki kala na, pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Kì kaa pye mà fɛgɛ na na, kì kaa pye màla wa wa ma yɛɛ puŋgo na, ma yaa ma kalikalawa naa ma nanjara ti go kala li lɛ.› »
Yɛnŋɛlɛ li yaa kiti kɔn Samari ca
naa Zheruzalɛmu ca ki na
36 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì silan pye fɔ: «Sɛnwee pyɔ, naga yɛn ma, ma woro na kiti kɔɔn Ohola naa Oholiba pe na wi le? Pe katijangara nda pè pye, ti yɛgɛ yo pe kan.
37 Katugu pè nandara pye; pe kɛyɛn yi yɛn ma fa legbogo kasanwa pi ni. Pè nandara pye pe yarisunndo ti ni. Mbe taga wa ko na, piile mbele mìla se pe na, pàa pe wɔ saraga yarisunndo yeri ma pe sogo.
38 Ŋga pàa pye na na naa, koyi ŋga. Pàa na cɛnsaga kpoyi ki tɛgɛ fyɔngɔ ni ki pilige nuŋgba ki ni, mala cɛnpilige ki tifaga.
39 Pilige ŋga ni pàa pe pinambiile pe kɔnlɔgi ma pe wɔ saraga pe yarisunndo ti yeri, ki pilige nuŋgba ki ni, pàa pye wa na cɛnsaga kpoyi ki ni maga tɛgɛ fyɔngɔ ni. Ko kala lo pàa pye wa na shɛrigo gbɔgɔ ki ni.
40 «Yàa leele tun yɛrɛ, a pè saa nambala yeri ma yiri fɔ lege. Pa pitunmbolo paa gbɔɔn wa, a ki nambala pè si pan teere ye kɔrɔgɔ. Kona, a yè si yiri ma woli, ma kale wi le, ma ye yɛɛ fere ki nambala pe kala na.
41 A yè si cɛn sinlɛyaraga tiyɔngɔ ka na. A yè si tabali wa tɛgɛ ye yɛɛ yɛgɛ sɔgɔwɔ, mɛɛ na wusuna nuwɔ taan wo naa na sinmɛ nuwɔ taan pi ni ti taga wa wi na.
42 Janwa gbɔlɔ là la pan wa. Ki leele pàa pye na tinmɛ gbɔɔ yinrigi jatere fu. Wa pe sɔgɔwɔ, nambala pèle la pan ma yiri wa gbinri tara ti kɛɛ ki ni fuun ki na. Pàa kɛɛ kannjiŋgele le nɔsepiile jɛɛlɛ shyɛn pe kɛyɛn yi na, ma wunluwɔ njagala tiyɔngɔlɔ kan wa pe yinrɛ ti na.
43 «Kì pye ma, a mì sho fɔ: ‹Nandara tì jɛlɛ ŋa jɔgɔ makɔ, wo mbe ya mboo yɛɛ kan nanjara ti yeri mɛlɛ naa?
44 Nambala pàa pye na yiin wi kɔrɔgɔ, paa yɛgɛ ŋga na lere ma kari nanjaa kɔrɔgɔ we. Pa nambala pàa pye na yiin wa Ohola naa Oholiba pe kɔrɔgɔ ma na sinlɛlɛ pe ni, ki jɛɛlɛ kalikali pyefɛnnɛ wele.
45 Ɛɛn fɔ nambala mbele pe yɛn sinmbele, poro pele pe yaa kiti kɔn pe na, paa yɛgɛ ŋga na pe ma kaa kiti kɔn jɛlɛ nandaa wi na konaa jɛlɛ legbolere wi na we; katugu pe yɛn nandaala, pe kɛyɛn fun yi yɛn ma fa legbogo kasanwa pi ni.› »
46 Pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: «Ye janwa gbɔlɔ la yirige ye wa pe na. Ye ti pe sunndo kɔngɔ wa pe na, pe pe kɛɛ yaara ti koli.
47 Ki janwa gbɔlɔ li yaa ka pe wa sinndɛɛrɛ ni, mbe pe gbo tokobi ni. Pe yaa ka pe pinambiile naa pe sumborombiile pe gbo, mbe kasɔn le wa pe yinrɛ ti ni mberi sogo.
48 Pa mi yaa kalikalawa pi kɔ mboo wɔ laga tara ti ni yɛɛn. Ki wogo ki yaa yɛrɛwɛ kan jɛɛlɛ pe ni fuun pe yeri, pa pe se yɛnlɛ mbaa kalikalawa piin paa ye woo pi yɛn.
49 Pe yaa ye kalikalawa pi go kala li wa ye na. Kapere nda yè pye wa yarisunndo gbɔgɔwɔ pi ni, ye yaa ti go kala li lɛ. Ki ka pye ma, ye yaa ki jɛn fɔ muwi mi yɛn ye Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ le.»