13
I Pangarig Megipu ha Pagmula ha Kagi na Dios
1 Idi pamalak hito, linumapos ni Jesus ha bilay, ket inumangay hikuna a nagetnod ha baybay.
2 Ket makpal i dinumulog ha nikuna. Isu, linumugan hikuna ha abang, a pagetnodan na. Ket nagtaknag idagende a totolay ha baybay a magteman.
3 Ket makpal i inestoriya ni Jesus a pangpakatandi na ha nidi. Kinagi na,
“Nikuna, atoy i esa a mannalon a magmula ha bin-i.
4 Idi nagmula hikuna, netakneg i kappal a bin-i ha dilan. Ket tinumagmak i manok a hidi, a kinan di idenday a bin-i.
5 Atoy bila i kappal a bin-i a netakneg ha kabituwan a ballik la i lutak na. Ket gipu ta madibbew iday a lutak na, nasigida a nagtubo idagenday a bin-i.
6 Ngem idi hinumangkat i senggit, nalannas hidi ken napohpoh, ta awan hidi unay nakapagramot.
7 Ket atoy bila i kappal a bin-i a netakneg ha kasesetan. Idi dinumakkal idagende a tinumubu, dinumakkal bila i seset a hidi. Ket nasalenan i tinumubu a hidi.
8 Ngem atoy i kappal a bin-i a netakneg ha mappiya a lutak. Ket idi dinumakkal hidi, nagdawa hidi ngamin. Atoy kappal a nagdawa ha esa gasut a bukal ha kada esa a bin-i a netakneg. Ket atoy bi i nagdawa ha annam a pulo. Ket atoy paman i nagdawa ha tallu a pulo.
9 “Nu makasaneg kam ha kakkagi ko, makatandiyan moy mina ito,” kon ni Jesus.
I Panggep ni Jesus ha dagende a Pangaregan na
10 Nagsalodsod i agagum ni Jesus, “Apay a usaran mo idagende a pangareg ha pagitoldu mo?”
11 Ket kinagi ni Jesus, “Ipakatandi ko ha nikam i palimed na Paghariyan na Dios. Ngem ha sabali a tolay a awan makiuseg ha nikan, awan ko hidi pakatandiyan.
12 Gipu ta maski nu heya a umuseg ha kagi na Dios, inayon na Dios i pagkatandi na hanggan makpal i makatandiyan na. Ngem ha maski nu heya a awan umuseg ha kagi na Dios, adyan na Dios i pagkatandi na.
13 “Niyaen, ide i gipu na a usaran ko i pangareg ha pagitoldu ko. Ta maski nu maenta diyak, awan diyak katandi. Ket maski nu makangteman hidi ha estoriya ko, awan di makatandiyan.
14 Natongpal dod i pinapugto na Dios ha ni Isayas. Ta insurat na,
‘Tahod a magteman hidi, ngem awan di makatandiyan. Ket tahod a magenta hidi, ngem awan di melasin,
15 gipu ta malupoy dan i nakam na dagende a totolay. Ket marigat a makateman i talinga di. Ket ikillap di i mata di. Ta madiyan di a makalasin ken makasaneg. Madiyan di a makatandiyan. Madiyan di a magsoli ha nikan, penu pahusayan ko mina hidi,’ kon na Dios.”
16 Ket tinumulos ni Jesus, a kinagi na ha agagum na, “Ngem bakkan ha nikam. Ket mahusay kam, ta makalasin ken makasaneg kam ha kinatahod megipu ha palimed na Paghariyan na Dios.
17 Ta ipeta ko ha nikam a atoy idi i makpal a mahagpugto ken mappiya a tolay a kayat di a maenta i netan moy, ngem awan di naenta. Kayat di a mateman i temanan moy, ngem awan di nateman.
18 “Niyaen, ide dan i kayat ko a kagiyan ha estoriya ko megipu ha pagmula.
19 Magkalan i bin-i ha kagi na Dios. Ket i dilan a nataknegan na bin-i, iday i magkalan ha makateman a hidi ha kagi na Dios, ngem awan di nakatandiyan. Ta dumemat ni Satanas, ket magadya hikuna ha kagi na Dios ha nakam di.
20 Ket i kabitubituwan a nataknegan na bin-i, iday i magkalan ha magteman a hidi ha kagi na Dios, ket magragsak hidi a makateman.
21 Ngem awan meyasak i kagi na Dios ha nakam di. Isu, manahod hidi ha ballik la. Ket nokkan, nu marigatan hidi gipu ha panahod di, magsigida hidi a sumoli ha ugali di a madukas.
22 I kasesetan a nataknegan na bin-i, iday i magkalan ha magteman a hidi ha kagi na Dios, ngem makaburibur hidi megipu ha korinat ken pagragsakan di. Isu, mesalen i pagnakam di ha makpal a buribur na. Ket awan di manakam i kagi na Dios. Ket awan magbunga i kagi na Dios ha nakam di gipu ha salen heya.
23 Niyaen, i mappiya a lutak a nataknegan na bin-i, iday i magkalan ha magteman a hidi ha kagi na Dios, ket makatandiyan di ken iyasak di ha nakam di. Ket ha totolay a kona he, umusoseg hidi hanggan mebunga di i mappiya a paggimi-gimet. Ha kappal, makpal unay i mappiya a gimigimetan di. Ket ha kappal, makpal bila i mappiya a gimetan di. Ket ha kappal, ballik i mappiya a gimetan di.”
I Pangareg Megipu ha Pagmula ni Satanas
24 Atoy pala i sabali a pangareg a inestoriya ni Jesus. Kinagi na, “Mekalan i Paghariyan na Dios ha esa a tolay a nagmula ha mappiya a bin-i ha talon na.
25 Ngem idi esa a kallap, idi nakakillap hidi, inumangay i kasenti na a nagmula ha madukas a root, a melaok ha nagmulaan na makintalon. Sa hikuna, linumakad.
26 Isu, idi dinumakkal idagende a nemula, ket nagdawa hidi, atoy bila i madukas a root a hidi.
27 Ket inumangay i tagatagabu na makintalon aye, ket kinagi di, ‘Apo, mappiya i bin-i a inmula mo ha talon mo. Ngem niyaen, apay a narootan a kona he ha madukas?’
28 Kinagi na makintalon, ‘Atoy i kasenti ko a naggimet ha ide.’ Ket sinalodsod na tagabu na a hidi, ‘Kayat mo a parutan mi idagende a madukas a root?’
29 Ngem tinabbeg na makintalon, ‘Awan. Ta baka maparut i mappiya a tubo, nu parutan moy i madukas a root.
30 Pabiyanan moy hidi a dumakkal hanggan tiyempo na pagani. Ket nokkan ha pinagani, ipeta ko ha magani a hidi a parutan di idagende a root. Ket badbadan di, penu ipatutod ko. Ket kobosan na, aniyan di mina i mappiya a pahay. Ket iponpon di ha kamalig ko.’ ”
I Pangarig Megipu ha Bin-i na Mustasa
31 Atoy pala i sabali a pangareg a inestoriya ni Jesus. Kinagi na, “Mekalan i Paghariyan na Dios ha esa a bukal na mustasa a inmula na lallaki ha lutak na.
32 Niyaen, ide a bukal i kaballikan na ngamin a bukal. Ngem nu magtubu dan, magbalin ito ha kadakkalan a mula. Ket kona ha kayo i kinadakkal na, a magrabo-rabon i manok a hidi ha tingitingi na. Ket kona bila hito i pagtubu na paghariyan na Dios ha kakpalan a tolay.”
I Pangareg Megipu ha Lebadura
33 Atoy pala i sabali a pangareg a inestoriya ni Jesus. Kinagi na, “Mekalan i Paghariyan na Dios ha lebadura a iyasak na esa a babbey ha makpal a kasukat na arina na. Ket gipu ha ide a ballik a lebadura, umalis ito hanggan bumigalbigal i ngamin a neramas a arina. Ket kona bila hito i pagiyalis na Paghariyan na Dios ha totolay.”
34 Ha ngamin a pagitoldu ni Jesus, inestoriya na idagende a pangareg. Awan ha intoldu na a awan na inestoriya i pangareg.
35 Isu a nangtongpal ha esa a nesurat na minahagpugto, nikuna a naalay dan, ket megipu ha Cristu a paangayan na Dios. Insurat na, “Iboyboy ko i pangareg ha pagitoldu ko. Ket ipakatandi ko i bagbagay a awan makatandiyan na totolay, nangrugi idi pinarsuwa na Dios ide a lutak hanggan ha niyaen,” kon na Cristu.
Ipakatandi ni Jesus i Pangareg Megipu ha Madukas a Root
36 Idi kobosan na pinagitoldu ni Jesus, linakadan na i kakpalan a hidi a tolay. Ket sinumadap hikuna ha bilay. Ket binumikan i tolduwan na a hidi, a inaged di, “Ipakatandi mo bi ha nikami i pangareg mo, megipu ha madukas a root ha kapahayan.”
37 Kinagi ni Jesus, “Ha iday a pangareg ko, hikan a Annak na Dios a Nagbalin a Tolay i nagmula ha mappiya a bin-i.
38 I kakalan na talon, i lutak aye a henan na totolay. I mappiya a bin-i i annak na Dios a masakopan na ha Paghariyan na. I madukas a root, i annak na kasenti ko a nasakopan na.
39 I kasenti ko a nagmula ha madukas a hidi, hikuna ni Satanas. I tiyempo a pinagani, i tiyempo a paghukom na Dios ha ngamin a tolay. I magani a hidi, i anghel a hidi na Dios.
40 Ket kona bila ha pangareg ko, a nabadbad i root a hidi, ket natutod hidi; kona bila hito ha tiyempo a paghukom na Dios.
41 Ta hikan a Annak na Dios a Nagbalin a Tolay i magpaangay ha anghel a hidi, a puhonan di i ngamin a mahagsulisog ken ngamin a mahagliwat.
42 Ket itogbak di hidi ha gangatan a awan maaddap. Ito i henan na magsangisanget a hidi ken magrangsirangsit gipu ha parusa di.
43 Ngem ha annak na Dios, mapuhon hidi ha henan na. Ket magdisyag hidi, a kona ha senggit ha Paghariyan Nama di a Dios.
“Niyaen, nu makasaneg kam ha kagi ko, nanakaman moy mina a perpermi.”
I Duwa a Pangareg na Nagastos Ni Jesus a Mangsaka ha Totolay
44 “Mekalan i Paghariyan na Dios ha kanginaan a kukuwa a nekali ha talon. Ket atoy i esa a nakaeriyok ha ide. Ket gipu ha talak na, itago na manon. Ket umangay hikuna a iyatad i ngamin a sanikuwa na, penu magatang na iday a talon ken kanginaan na.
45 “Mekalan bila i Paghariyan na Dios ha esa a mahagilako a magerieriyok ha inaamakan a perlas.
46 Naeriyokan na i esa a kainamakanan a perlas, ket umangay hikuna a iyatad na i ngamin a sanikuwa na, a panggatang na ha iday a perlas.”
I Pangareg megipu ha Melaok a Totolay a Puhonan na Dios
47 “Mekalan bila i Paghariyan na Dios ha esa a sigay a nesawat ha diget, ket maalap na i ngamin a kalase na padut.
48 Nu naputat dan, iyakdet di, ket magetnod hidi, penu piliyan di idagende a padut. Ha mappiya a padut, iyasak di hidi ha pagdattonan di. Ngem mebanghat i madukas a hidi.
49 Ket kona bila hito ha tiyempo a paghukom na Dios. Dumemat i anghel a hidi, a piliyan di i mappiya a totolay ha madukas a hidi.
50 Ket ibanghat di i madukas a totolay ha gangatan a awan maaddap. Ito i henan na magsangisanget ken magrangsirangsit gipu ha parusa na Dios.”
51 Sinalodsod ni Jesus ha tolduwan na a hidi, “Makatandiyan moy i ngamin a inestoriya ko ha nikam?” “Oni, makatandiyan mi ito,” kon di.
52 Ket kinagi na ha nidi, “Isu, niyaen, ha maski nu heya a tolduwan ko, magserbe mina hikuna ha Paghariyan na Dios. Ket hikuna a mismo i mangitoldu paman ha totolay. Ket malaing mina hikuna ha alegid a Pagitoldu na Dios ken ha ide a Bigu a Pagitoldu na Dios, a kanayon mina a makagayak ha nakam na, penu mangitoldu, gipu ha kasasaad na tolduwan na a hidi.”
Madiyan Di ni Jesus ha Nasaret
53 Idi nobos a inestoriya ni Jesus idagende a pangareg, linakadan na iday a lugar.
54 Inumangay hikuna ha Nasaret, ha ili a dinakkalan na. Ket nagitoldu hikuna ha paggimmongan di. Ket nalaktat i Judyo a hidi a nagteman ha nikuna. Kinagi di, “Hadya i nangalapan na ha kon na he a sirib ken kaddat na a maggimigimet ha milagro?” kon di.
55 “Hikuna i annak ni Karpentero Jose. Ket ni Maria i hena na. Ket katandi tam i wawaddi na, a di Santiyago, Jose, Simon ken Judas.
56 Ket atoy bila a kaili tam i wawaddi na a babbey. Apay dod a sabali hikuna, a malaing dan a magitoldu?” kon di.
57 Ket ide i gipu na a madiyan di a manahod ha ni Jesus.
Ket kinagi ni Jesus megipu ha ide, “Ha mahagpugto a naggipu ha Dios, mapadayawan hikuna ha ngamin a lugar, malaksid ha ili na ken pamiliya na a mismo.”
58 Isu, ballik la i nakadatan a ginimet ni Jesus ha ili na, gipu ta awan di hikuna tinahod.