17
I Riribuk ha Ili a Tesalonika
1 Linalakad di Pablo ken Silas ha il-ili a Ampipolis ken Apoloniya, ket dinumemat hidi ha ili a Tesalonika. Atoy hay i kapilya na Judyo.
2 Ket inumangay ni Pablo ha kapilya na Judyo, a kona ha ugali na. Ket nagitoldu hikuna ha Judyo a hidi ha ide a kapilya ha tallu a sabado.
3 Inbasa na i kagi na Dios a pinangpakatandi na ken pinangpatahod na ha nidi, a masapul a narigrigatan i Cristu ken natay, sa, minagbiyag manon. Ket kinagi ni Pablo, “Ide ni Jesus a ibaheta ko ha nikam, hikuna i Cristu a pinili na Dios a maghari ken mahagisalakan,” kon ni Pablo.
4 Ket atoy i kappal a Judyo a nanahod ha kinagi ni Pablo. Ket nakiuseg hidi ha ni Pablo ken ni Silas. Ket kona bila hito ha makpal a Griego a makidios ken makpal a babbey a matangkay ha iday a ili.
5 Ngem sinumeni i Judyo a hidi a awan a nanahod. Ket nagpisan hidi ha kappal a lallaki a madukas ken madadaya a pangriribuk di ha kakpalan ho. Isu a nagriribuk hidi, ket dinangpihan di i bilay ni Jason, ta ineriyok di ni Pablo ken ni Silas. Ta kayat di hidi a ipasaguppang ha tolay a hidi ho.
6 Ngem idi awan di naeriyokan, dinakap di ni Jason ken kappal a agum na a manmanahod, ket ginuyod di hidi ha saguppang na opisiyales na ili. Inrangsit di, “Dinumemat ha ili tam i lallallaki a mangriribuk ha maski nu hadya a angayan di.
7 Ket ni Jason aye i nagpadagus ha nidi a maghen ha bilay na. Nagliwat hidi ha ngamin a linteg na hari tam ha Roma, ta itoldu di a atoy i sabali a hari a managenan ha Jesus,” kon di.
8 Ket gipu ha dende a kakkagi na mahagsileng, riniribuk di i nakam na opisiyales ken kakpalan a tolay.
9 Ket pinagpiyensa di ni Jason ken agagum na ha korinat, sa di, pinalobusan hidi a lumakad.
Di Pablo ha Ili a Bereya
10 Idi kallap heya, inpaangay na manmanahod ni Pablo ken ni Silas ha ili a Bereya. Idi pagdemat di, inumangay hidi ha kapilya na Judyo.
11 Mas mappiya i pagnakanakam na Judyo a hidi a taga-Bereya ngem nidi a taga-Tesalonika. Ta nagaget hidi a magteman ha kagi ni Pablo. Ket kada pamalak a inadal di i Libro na Dios, penu makatandiyan di nu tahod i kinagi ni Pablo onu madi.
12 Isu a kinumakpal i Judyo a hidi a nanahod ken makpal bila i Griego a hidi, pati i babbey a hidi a matangkay ken lallaki a hidi.
13 Ngem naingal i Judyo a hidi a taga-Tesalonika, idi nabahetaan di a magitoldu ni Pablo ha kagi na Dios ha Bereya. Ket tinumagubet hidi. Ket pinaingal di, ket riniribuk di manon i kakpalan a tolay ha Bereya.
14 Ket dagus a nangitugan i manahod a hidi ha ni Pablo ha baybay. Ngem nagwarak ni Silas ken ni Timoteo ha Bereya.
15 Ket kinumuyog i nangitugan a hidi hanggan ha ili a Atenas. Sa hidi, nagsoli ha Bereya. Ket inpeta ni Pablo a umunod mina ni Silas ken ni Timoteo ha sigida.
16 Niyaen, ha ili a Atenas, idi naguray ni Pablo ha ni Silas ken ni Timoteo, atoy i naenta na a nagpasaket ha nakam na. Ta makpal i didiosen di a pagwagahan di ha iday a ili.
17 Isu a inumangay hikuna ha kapilya na Judyo a makipaguhon ha Judyo a hidi ken hidi a bakkan a Judyo a makidios. Ket kada pamalak, inumangay hikuna ha sentro na ili a makipagtabbegan ha maski nu heya a magteman.
18 Ket atoy bila i kappal a maestro a nakipagtabbeg ha ni Pablo. Bakan hidi a Judyo. Griego hidi. Ha kappal, napanagenan hidi ha Epikureyo. Ket atoy bila kappal a napanagenan ha Estoiko. Griego bila hidi. Ket linimalimad di ni Pablo. Kinagi na kappal, “Anya i salsalawasawan na lalaki aye a aginmamaestro?” Ket kinagi na kappal, “Mangitoldu hikuna megipu ha sabali a didiyos a taga sabali a bayan,” kon di. Ta awan di nakatandiyan i pinagitoldu ni Pablo megipu ha ni Jesus, ken pinagbiyag na manon.
19 Isu, inawis di, ket intugan di ni Pablo a magitoldu ha pagpisanan di, a managenan ha “Areyopago”. Kinagi di, “Kayat mi a makatandiyan ide a bigu a pagitoldu mo.
20 Ipakatandi mo bi, ta niyaen la a mateman mi i pagitoldu a kona hay,” kon na totolay a taga-Atenas.
21 (Kona hito i ugali na totolay a naghen ha Atenas. Kanayon hidi a nagibaheta ken nakangteman ha maski nu anya a pagkakagi a bigu.)
22 Isu, tinumaknag ni Pablo ha saguppang na Areyopago, ket kinagi na, “Hikam a lallaki a taga-Atenas, katandi ko a magdeyaw kam ha makpal a didios.
23 Ta idi pinaglakad ko ha ili moy, naenta ko a makpal i pagkararagan moy. Ket naenta ko bila i esa a pagwagahan moy a nakesuratan na, ‘Para ha Dios a awan tam katandiyan,’ kon na.” Ket kinagi ni Pablo, “Ide dod a Dios ket deydeyawan moy, maski nu awan moy hikuna makatandiyan, hikuna i ipakatandi ko ha nikam niyaen,” kon ni Pablo.
24 Ket intulos na, “Ide a Dios, hikuna i nanggimet ha ngamin a lutak ken ngamin a maghen ha lutak. Hikuna i magturay ha ngamin ha langit ken ngamin ha lutak. Awan hikuna maghen ha bilay a ginimet na tolay a paghenan na.
25 Awan na masapul i maski nu anya a magimet na tolay. Ta hikuna a mismo i mangiyatad ha ngamin a bagay ha ngamin a tolay, maski nu biyag tam, onu angas tam. Hikuna i mangiyatad ha ngamin.
26 Pinarsuwa na i lutak, ket gipu ha nekaesa a lallaki a ginimet na, ginimet na paman i ngamin a kalakalase a tolay. Ket pinagwaras na hidi ha ngamin a lutak. Ket maski idi ha palungo, ninakam na dan i tiyempo na biyabiyag tam, ken hadya mina i kakahenan tam.
27 Ta ginimet na kitam na Dios, penu mageriyok kitam ha nikuna. Ket magtulos kitam mina, maski nu kona ha magkatapkatap kitam ha diham, hanggan katandiyan tam hikuna. Tahod a awan a madiyo i Dios ha maski nu heya ha nikitam.
28 Ta malebutan na kitam na Dios. Ket magbiyag kitam gipu ha nikuna. Nu awan ha Dios, awan ha biyag tam, ket awan kitam a makalembok. Nu awan ha Dios, awan kitam la. Ket kona bila hito i nesurat na esa a kabayan moy, a insurat na,
‘Gipu ha nikuna, umangas kitam. Gipu ha nikuna, lumakad kitam. Gipu ha nikuna, atoy kitam ha pagkatolay.’ ”
29 Ket intulos ni Pablo, “Nu tahod a kona hito ha nikitam, katandiyan tam mina a bakkan i Dios ha ladawan a balitok, onu pirak, onu pogedu. Ta idagento i nekago na tolay gipu ha bukod di a kinalaing ken kinabalin. Ket awan ha kakalan ha dagento ha Apo Dios.
30 Idi palungo a tiyempo, pinabiyan na Dios i kinadukas na totolay. Ta awan di nakatandiyan i gimetan di. Ngem niyaen, bakkan manon a tiyempo. Ta niyaen, inbon na Dios i ngamin a tolay ha maski nu hadya a lugar, a magbabawi hidi ha kinadukas di.
31 Ket inbital na i pamalak a panghukom na ha ngamin a tolay gipu ha lallaki a pinili na. Malinteg ide a paghukom na. Ket pinatahod na Dios a ide a lallaki i maghukom mina nokkan, ta pinabiyag na manon hikuna a naggipu ha natay,” kon ni Pablo.
32 Niyaen, nagulew i kappal a Griego ha ni Pablo, idi nateman di megipu ha pinagbiyag manon ni Jesus. Ngem atoy bila i kappal a nagkagi ha, “Kayat mi a huwayan mo ide a pagitoldu mo nokkan,” kon di.
33 Isu a linumakad ni Pablo.
34 Ket atoy i kappal a nakiuseg ha ni Pablo, a nanahod hidi. Ni Diyonisiyo i esa. Hikuna i esa a konsihal na Griego a hidi ha Areyopago. Ket ni Damaris i esa a babbey a nanahod. Ket atoy bila i sabasabali.