12
God-Waŋarryuny Bäpaynydja limurrunhany ŋuli ga gumurr-ḏälyu warray romdhu raypirri'yun, märr limurrnydja dhu ga dhärra ḏäl yan ga walŋa
God the Father disciplines us through hard experiences, so we will be strong and live
Yeburu 12.1-11
Guyaŋi ŋathil walal ŋunhiwurruny yolŋuny mala, ŋunhi walal gan mirithin yan yuwalkkuŋal märr-yuwalkthin, bala walal gan ŋunhi yuwalkkuŋala yan milkuŋalnydja God-Waŋarrwuny romdja malany walalaŋgiyingal walŋaynydja. Ga ŋunhayin walal ŋunhi yulŋuny dhärrany ga bulun dhika dharrwan mirithirra, ḻiw'maraman walal ga limurrunhany. Limurrnydja djalkthunna nhä malany bukmak yan ŋunhi limurruny ŋuli ga baku-ŋayatham ga bulnha'maram balanyaray mala nhakun dhuwurr-yätjkurruy romdhu, ŋunhi limurruny ŋuli yakan ŋayi ganurr. Mirithirr yan limurr dhu ga galŋarrarrayundja ŋuliwitjandhi bili yan dhukarrnydja ŋunhi ŋayi limurruŋ ŋäthilmirriyaŋal rulwaŋdhurr.
Go limurrnydja nhämany ga ŋanyanhawuynhan yan Djesunhan, ŋunhi ŋayi gurrupar limurruŋ märr-nhirrpanminyawuy beŋur bili ŋurruyirr'yunaŋur ga dhä-dhawar'yunamirrilil, ga ŋayipiyi yan dhu dhawurrkpunuŋuny. Yo, Djesuny ŋunhi yaka warray gandarrŋur gulyunna, bäyŋu ŋayiny goran ŋuriŋiny ŋunhi ŋayi dhiŋgaŋal dharpaŋur mälakmaranhawuyŋur, bili ŋayi gan ŋunhi guyaŋanany ŋunhan bala ḻirraŋun, ŋunhi ŋayi dhu ga nhinany ŋayaŋu-djulŋithirra ga goŋmirriyirra mirithirra. Ga dhiyaŋuny bala ŋayi ga ŋunha nhina galkin yänan God-Waŋarrwalnha nhinanhawuyŋurnydja dhunupa'ŋuŋura gali'ŋurnydja.
Yo Guyaŋiny walal gi ŋanyapinyan yan Djesunhan, ŋunhi nhaltjarr ŋayi gan marrtjin balayi dhuwalatjarryi ŋunhi dhukarrkurr ŋayaŋu-miḏikinyamirriwurr; ga gatjuy guyaŋin ŋanya, märr nheny dhu yakan djawaryun ga ḏaḏawyun ŋula ganḏarrŋurnydja. Nhumalanhany gan ŋunhi bitjarryi bili yan ŋayaŋu-miḏikumaryi ŋuriŋiyiny ŋunhi yätjkurruynydja mala romdhu, yurr bäyŋu muka yan ŋayi nhumalany murrkay'kunhany bunha. Baḏak yan gi bala marrtjiny, märr nhumalany dhu yakan yätjkurruynydja romdhu baku-ŋayatham. Yaka moŋuny ŋunhany ŋunhi ŋayaŋu-rur'maranhamirrnydja dhäruk ŋunhi+ ŋayi gan God-Waŋarr waŋan limurruŋ nhanukalaŋaw djamarrkuḻiw' mala, bitjarr gam',
“Gäthu ŋarraku, ŋuli ŋayi nhuna dhu Garrayyuny dhä-gir'yun,
yakan ŋanya dhäruktja bäykarraraŋuny ŋäku.
Ga ŋuli ŋayi nhuna dhu dhunupayamany,
nheny yakan ŋayaŋu-miḏikiny.
Yo Garrayyuny ŋuli marrtji dhunupayam ŋunhiwurrunhan yolŋuny walalany ŋunhi ŋayi ŋuli ga märr-ŋamathirr walalaŋ mirithirr,
ga raypirri'yundja ŋayi ŋuli ŋunhiwurrunhan, ŋunhi ŋayi ŋuli ga ŋarraku'yunmirr walalany.”
Yo. Ŋuli ŋayi nhuna dhu raypirri'yundja dhunupayamany, nheny yanan nhirrpanmirra nhanŋu, bili bitjandhin ŋayi ŋuli ga ŋunhi Garrayyuny nhanŋuwuynydja djamarrkuḻiny' raypirri'yun. Ŋäṉḏi'mirriŋuynydja ga Bäpa'mirriŋuynydja ŋuli ga dhuwal raypirri'yun muka djamarrkuḻi'nhany walalaŋguwuy. Yo, God-Waŋarryuny ŋuli ga dhuwal raypirri'yun bukmaknha yan ŋunhi nhanŋuwuy gäthu'mirriŋunhany walalany. Ŋuli ŋayi nhuna dhu God-Waŋarryu yakany raypirri'yun, dhä-gir'yun yätjkurruŋurnydja, ŋunhiyiny nhakun nhe yakan nhanŋu gäthu'mirriŋu, ŋunhiny nhe wakinŋun balanyan goŋ-gänan.
Ŋayiny ŋuli ŋunhi munatha'wuyyuny bäpa'mirriŋuy raypirri'yun muka limurrunhany, dhä-gir'yun manapan gulmaram muka limurruny, ga yanan ŋaliny ŋuli märr-ŋal'yunna nhanŋu, dhäruktja ŋanya ga märramany. Ga ŋunhi ŋayi dhu limurruŋgal yuwalkthuny bäpa'mirriŋuy djiwarr'puyyuny limurruny raypirri'yun limurrnydja dhu yanan ŋayaŋuynydja manymakthun dhayuŋanmirrnydja nhanukal, märr yalalaŋumirrnydja limurr dhu ga walŋan yan nhina ŋunhalnydja nhanukalnydja. 10 Yo, limurruŋguny dhuwal bäpa'mirriŋu yolŋuny ŋunhi dhuwalaŋuwuynydja munatha'wuynydja, ŋunhiny märr-gurririŋuw yan, ŋayiny ŋuli litjalany raypirri'yun nhanukiyingal warray guyaŋanharay. Yurr ŋayiny ŋunha God-Waŋarrnydja Bäpany marŋgi warrpam'kun yan, yuwalkkuman yan ŋayi ŋuli ga limurruny guŋga'yundja, ga ŋuriŋiyin nhanukalnha raypirriyny'tja dhu yuwalknha limurrunhany bilmaramany, rom-ŋamathamany, märr limurrnydja dhu ga nhina ḏarrtjalknha, ŋula nhämiriwnha yan, balanyan nhakun ŋayipin yan God-Waŋarrnha Bäpan. 11 Ga ŋunhi ŋali ŋuli dhä-gir'yunawuynydja märram, bala ŋali ŋuli ga galŋa-miḏikirra nhinany, bäyŋun ŋali ŋuli gi galŋa-djulŋithiny. Yurr dhäŋur beŋuryiny, ŋunhi limurr ŋuli bilin marŋgithirra ŋuriŋiyin God-Waŋarrwala raypirriy', bilin nhakun limurr ḏaḏawyurra beŋurnydja ŋunhi yätjkurruŋurnydja malaŋuŋur, bala limurr dhu ga ŋunhi nhinany rom-dhunupan yan ga mägayan.
Djägamirriyaman ga märr nhe dhu yaka ḏiltji-bilyun God-Waŋarrwal
Warning against turning away from God
Yeburu 12.12-29
12 Yo yaka walal biyak märr-djawaryurrnydja. Ma', gatjuy biyakun rur'yurra, bala ḏälthin, ga bun'kumuny gurrkurr-ḏälthin marrmarryunaŋurnydja. 13 Marrtjiny gi ŋuliwiyakun bili yan dhunupawurra dhukarrkurrnydja, märr ŋayi dhu ŋunhi yalŋginy yolŋu yakan barryaḻ'yun ga galkirriny, yanan ŋayi dhu ŋunhi ḏälthirra.
14 Yo, birrka'yurrnydja walal gi nhininy mägayaŋurnha yan romŋurnydja, Ḻundukunhamirra walal bala-räli'yunmirra nhumalanhawuynha nhuma, ga nhininy walal gi ŋamathaŋun yan ŋayaŋu-ḏarrtjalknha. Ŋuli ŋayi dhu ga ŋula yol yolŋu yakany bitjandhi nhina ŋayiny dhu ŋunhi bäyŋun nhäma God-Waŋarrnhany. 15 Djägany nhumalaŋguwuy nhuma gi mirithin yan, märr nhuma dhu yaka muka yan baḏatjtjundja ŋunhi God-Waŋarrwuny maŋutji-wuyunamirrnydja rom. Djäga nhumalaŋguwuy nhuma manymakkuŋ yan, märr ŋayi dhu yakayi yan ŋula yol waŋganydja yolŋu dhiyaliyiny malaŋurnydja nhumalaŋgal ga ŋanak-miḏikirrnydja ga nhina, ŋayi ŋuli bäynha bukmaknha gi biyakiyi ŋayaŋu-miḏiki nhini. 16 Yo djägan nhumalaŋguwuy nhuma märr ŋayi dhu yaka yan ŋula yol waŋganydja marramba'-ḏumurruyirrnydja nhä mak rommiriwyirrnydja yolŋu, bala moman dhu ŋanyanhany God-Waŋarrnhany, bitjan nhakun yolŋu yäku Yetju* ŋunhi ŋayi ŋayaŋuy buku-warrwarryunaray gurrupar nhanŋuwuy ŋayi dhawu'-nhirrpanawuy rom, ŋunhi ŋanya gan ŋuriŋiyiny ŋurruwuŋmirriyaŋal bukmakkun yan nhaku malaŋuw bili ŋayi ŋunhi maḻamarr, ga buku-djuḻkmaraŋalnydja ŋayi ŋunhi dhawu'-nhirrpanawuynydja rom nhanŋuwuy ŋayi ŋathaynha yan waŋganydhun. 17 Nhuma marŋgi dhurrwaraŋur beŋuryiny bala ŋayi yorrnha wanha djälthinany ŋurikiyiny dhawu'-nhirrpanawuywuny märranharaw, yurr bäyŋun. Ga ŋäthinany ŋayi ŋunhi mirithinan yan bäpa'mirriŋunhany nhanŋuwuy ŋayi ŋäŋ'thurrnydja gan gurrupanarawnydja nhanŋu, yurr dhuḏitjnha. Bäyŋun nhanŋu gan ŋunhi dhukarr ŋula ŋorran buluŋuwnydja roŋanmaranharaw ŋurikiyiny. Yurr ŋayiny ŋunhi bäpa'mirriŋuny nhanŋu ŋuyulkthinan.
18 Yo, nhumany dhuwal dhiyaŋuny bala barpuru bäyŋun marrtji balanyalilnydja wäŋalil nhakun ŋunha Djäniyalilnydja* ŋunhi nhuma dhu ga nhäma melyu nhumalaŋgiyingal nhuma ga ŋayatham nhuma dhu ga goŋdhu nhumalaŋgiyingal nhuma, bäyŋun ŋunhiyiny gurthany ŋäṉarrnydja ŋunhi gan ŋatŋatthurr ga wiripuny ŋawulul' ŋunhi marrtjin buŋbulyurr ŋunhili buku'ŋur ga wiripuny ŋonuŋ mirithirr maŋan ŋoy-gurrŋan ŋunhi gan gorruŋal. 19 Yo ga ŋunhi walal Yitjuralpuyyuny* yolŋuy walal ŋäkul yiḏakiny ḏopthunawuynydja yindiny mirithirrnydja bala beŋuryiny walal ŋäkul rirrakaynha waŋanhawuynha, bala walal gan ŋunhi mirithinan yan waŋanany gulmaranharawnha ŋuriki rirrakaywuny, 20 bili walal gan ŋunhi gumurr-ḏälnha maḻŋ'maraŋal dhärukkuny märranharaw ŋuriki dhäruk-gurrupanminyarawnydja. Ga ŋunhi ŋayi ŋuli ŋula warrakan' marrtjinya galkithinya balayi bukulil, walalnydja ŋuli ŋunhi wutthunan yan ŋunhiyi warrakan'nhany dhiŋganhamaranhan. 21 Ga wäŋany gan ŋunhi dhärranany barrari-wapthurra, ŋunhi ŋayiny Mawtjitjtja* marrtjin marrmarryurra barrariynydja nhanukiyingal ŋayi.
22 Yurr dhiyaŋuny bala nhumany dhuwal marrtjin ŋunhawalnha bukulil yäkulil Djäyanlila* ŋunhi djiwarr'puynha Djurutjalam.* Dhuwandja ŋunhi wäŋa nhanŋuwuynha yan Walŋawnha God-Waŋarrwu, ŋunhi ga dharrwan mirithirra djiwarr'puynydja dhäwu-gänhamirr yolŋu mala ga nhinany ŋoy-djulŋithirra ŋunhiliyiny. 23 Ga God-Waŋarrwuny yolŋu walal ŋunhi ŋunhayin bukmaknha ḻuŋ'thunna marrtji ŋoy-djulŋithirra, balanyany nhakun ŋunhi ŋurruŋu walkurpuy maḻamarr malany God-Waŋarrwu gäthu'mirriŋu walal, ŋunhiwurrnydja ŋunhi walal ga yäkuny bilin dhärran djorra'ŋura ŋunhan djiwarr'ŋura. Ga nhumany dhuwal marrtjin galkithin nhanukala God-Waŋarrwala, ŋunhi ŋayipin waŋganynha mala-djarr'yunamirrnydja bukmakkun yan yolŋuwnydja walalaŋ, ga ŋunhayiny ga ŋunhi wäŋaŋur nhina birrimbirrnha mala ŋunhiwurrnha ŋunhi dhuwurr manymakmirra mala yolŋu'-yulŋu, ŋunhi ŋayi walalany ŋäthil ŋayaŋu-ḏarrtjalkkuŋal.
24 Yo, marrtjinany nhuma dhuwal galkithinany nhanukiyingala yan Djesuwala, ŋurikalyin ŋunhi ŋayi Muṉuṉukunhamirra ŋurikin ŋunhi yuṯawnha gumurrkunhaminyawuywu romgu; bili nhanŋuwuynha ŋunhi maŋguny' waṉḏin limurruŋgalnydja dharapulŋur, ŋunhi ŋayi ga djuḻkmaraman nhanŋuny Waybulwuny* maŋgu'.
25 Yo nhumany dhu ga ŋunhi dhäruktja märraman ŋunhiyinhany ŋunhi ŋayi ŋuli ga waŋa nhokal. Walalnydja ŋunhi Yitjuralpuynydja* yolŋu walal bäyŋu ŋula waṉḏinya winya'yuna ŋunhi walal ŋuli ŋuyulkthinyany nhanŋu dhäruk-märranharawnydja ŋunhi ŋayi gan waŋan walalaŋ beŋuryi bukuŋur Djäniyaŋur.* Ga dhiyaŋuny bala nhumany ga dhuwal guyaŋa yanbi nhuma balaŋ dhuwal ŋula winya'yurr nhanukalaŋaŋur, ŋunhi balaŋ nhuma ŋula dhärukkuny nhanŋu ŋuyulkthi ŋurikiyiny ŋunhi ŋayi ŋuli ga waŋa beŋur djiwarr'ŋur? 26 Yo, wäŋanhany ŋayi gan dhuwandja munatha'nhany marrmarrmaraŋal rirrakayyuny nhanukiyingal ŋayi, balanyamirriyinynydja ŋunhi waluy, ŋunhi ŋayi God-Waŋarr gan ŋurruŋu waŋan, ga dhiyak bala nhakun waluw ŋayi waŋan dhawu'-nhirrpar ŋayi dhu buluyi boŋguŋ rurr'rurryurr dhuwal wäŋany, yaka yan dhuwandja bili munatha'nhany wäŋany ŋany wiripuny ŋunha djiwarr'nhany wäŋany ŋayi dhu biyakiyi bili yan rurr'rurryurryi.
27 Ga dhuwaliyi ŋunhi dhäruk ŋunhi ŋayi waŋan bitjarr gam' “buluyi waŋganymirr,” bitjarr, ŋunhiyiny ŋayi ga bitjanna waŋany gam', “ŋunhi bukmak nhäny malany” nhanukuŋuny bokmanawuy, ŋunhiyiny mala dhu ŋunhi warrpam'nha ḻarryurra, winya'yurra dhu. Ga ŋunhin bili yan ŋunhi nhä mala wingil'yunamiriwnha dhu gi ḏälnydja yan dhärri biyakuny bili. 28 Yo, limurrnydja dhu ga mirithirra yan buku-wurrpandja ŋunhi limurr märraŋal God-Waŋarrwu rom ŋunhi wingil'yunamiriwnha. Ga ŋunhiliyin limurr dhu ga ŋunhi romŋur buku-ŋal'yundja nhanŋu God-Waŋarrwuny wokthundja manapan, märr-barrarirra ŋayaŋuynydja märr-ŋal'yunaraynha, 29 bili ŋayiny ŋunha God-Waŋarr limurruŋguny Waŋarr balanya nhakun gurthan ŋunhi ŋayi ŋuli ga bathanna nhä malany buwayakkuman yan.
+ 12:5 Job 5.17; Proverbs 3.11-12 * 12:16 Esau * 12:18 Sinai * 12:19 Israel * 12:21 Moses * 12:22 Zion * 12:22 Jerusalem * 12:24 Abel * 12:25 Israel * 12:25 Sinai