Chitabu cha
MISEMO
Tanga mbere
Chitabu hichi ni cha Misemo yotungbwa pho kare na ichihumirwa kufundza atu a Mlungu kusagalato hiko Iziraeli. Misemo minji yatungbwa ni Selemani, ela yanjina ni ya Aguri na mfalume Lemueli wa Masa.
Misemo hino yosi yaandikpwa chimashairi dza Zaburi. Umaarufu wa misemo hino iriyo Bibiliani ni vira inavyolavya ujumbe mziho kpwa maneno machache. Kpwa hivyo inaweza kuikpwa moyoni na kuhumirwa kpwa maisha ga chila siku.
Chitu cha muhimu chinachofundzwa ni iyo Misemo ni kukala, ikima ni chipawa kula kpwa Mwenyezi Mlungu. Ikima hino ndiyo imuphayo mutu ushauri wa kusagalato napho a kaya, kazini, siasani na hata sukuli.
Kpwa kukala misemo minji ni mifupi-mifupi na ujumbewe unalaviwa katika aya mwenga tu, chila aya nkuima macheye. Ela piya kuna seemu zanjina za chitabu hichi ambazo zina mtiririko mure wa somo. Kpwa mfwano sura ya 8:1—9:18 zinahuambira kukala ikima ni dza mchetu anayeshauri atu ariche uzuzu asagale kpwa ikima.
Maelezo muhimu kpwa chifupi
Jinsi misemo inavyoweza kuhumirwa 1:1–7
Mvyazi anashauri umuhimu wa kuendza ikima na kuricha uzuzu 1:8—7:27
Ikima inagomba 8:1–36
Ikima inaalika karamu 9:1–12
Kululu za mchetu mzuzu 9:13–18
Misemo ya busara ya Selemani 10:1—24:34
Chienjerezo cha Misemo ya Selemani 25:1—29:27
Misemo ya Aguri 30:1–33
Mambo ambago Mfalume Lemueli wafundzwa ni nine 31:1–31
1
Mahumizi ga misemo
1 Hino ni misemo ya Selemani ambaye kala ni mwana wa Daudi na mfalume wa Iziraeli.
2 Ni ya kumanyisa atu ikima na adabu;
iahende aelewe maneno ga busara;
3 inafundza kuhumira ikima,
kuhenda haki, uadilifu na usawa.
4 Nkuapha ulachu asiomanya,
na kuhenda barobaro aphahe marifwa na akale makini.
5 Mwenye busara asikire na aenjereze ilimu,
mwenye ikima aphahe mashauri ga kumlongoza.
6 Aho naelewe misemo na ndarira,
maneno ga enye ikima na mafumbo gao.
7 Kumuogopha Mwenyezi Mlungu ndicho chandzo cha marifwa,
ela azuzu nkubera ikima na adabu.
Kukanywa na asena ayi
8 Mwanangu, gbwira mafundzo ga sowe,
wala usipuze malagizo ga mayoo.
9 Mana gago gandakala chiremba dza ishima phako chitswani,
na mkpwufu phako singoni.
10 Mwanangu, enye dambi achikuchenga-chenga
uwe rema.
11 Achikuamba: “Haya ndzo! Kala phamwenga naswi,
huviziye atu huaolage;
Hushambuliye asio na makosa!
12 Hundaamiza azima-azima dza kuzimu, tsona wakati achere moyo,
andakala dza vira atsererao kuzimu.
13 Hundaphaha mali zao za samani,
nyumba zehu hundaziodzaza nyara.
14 Ndzo ukale phamwenga naswi,
ndivyophahikana hundaganya phamwenga.”
15 Mwanangu, usiphiye nao tse!
Zuwiya chigulucho usialunge.
16 Mana magulu gao nkuzorera kuhenda mai,
ni epesi kumwaga mlatso.
17 Muhambo uhegbwapho kuno nyama a mapha analola,
unahegbwa bure.
18 Hinyo nkudziotea enye,
na kuhega mihambo ndiyoagbwira nyo enye.
19 Hivyo ndivyo njira za magaidi zirivyo,
zinaausira uhai wao.
Ikima inagomba
20 Ikima inaiha kpwa raka ra dzulu kpwenye njira kulu,
inakota kululu cheteni,
21 inaiha phatu phenye atu anji,
inatangaza kpwenye maryango ga mudzi,
22 “Mwi msiomanya! Mnalonda kusamanya hadi rini?
Na mwi enye chibero, mundamendza kubera hata rini?
Namwi apumbavu! Mundazira marifwa hadi rini?
23 Kala mwaphundza mashauri gangu,
ningeaambira garigo mwangu moyoni,
namwi mngephaha marifwa.
24 Vyo nchivyoiha ela mkarema kuphundza,
na nkakusengererani ela tamkajali,
25 mwamena mashauri gangu gosi,
wala maonyo gangu tamgajali.
26 Nami phahi, nindakutsekani siku ya mashaka genu,
mimi nami nindakutsekani ndiphofikpwa ni nduni.
27 Nduni iyo ndiphokugbwavukirani dza phuto,
na mashaka genu ndiphokuphepherusani dza chikulukulu,
hipho ziki na tabu ndiphokuphahani,
28 ndipho ndiphoniiha ela sindaihika,
mundaniendza kpwa chadi ela tamundaniphaha.
29 Kpwa kukala mwatsukirira marifwa,
wala tamyatsambula kumuogopha Mwenyezi Mlungu.
30 Madamu mwarema mashauri gangu,
na mchipuza maonyo gangu gosi,
31 phahi, mundarya matunda ga mahendo genu,
mundayugbwa ni werevu wenu enye.
32 Kpwa kukala atu asiomanya nkudziolaga kpwa likani rao,
azuzu nkudziangamiza kpwa kura kudziamini kpwao.
33 Ela chila aniphundzaye andakala salama,
naye andahurira bila ya kuogopha mai.”