11
Yeⁿ'e chi i'teenu yú Jesucristo
1 Cáávā chi i'teenu yú Ndyuūs deenu yú chi seguro chi cuta'a yú yeⁿ'ē chi canee ngiinu yú. Ní deenu yú chí cuuvi cuaacu yeⁿ'e dendu'ū chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ yú.
2 Ní tiempo chi 'āā chó'ōo 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi 'iiⁿ'yāⁿ chi diíⁿ yā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e Ndyuūs ní n'dááca yā nanááⁿ Ndyuūs ti i'téénu yā Ndyuūs.
3 Ní deenu yú cucáávā chi i'teenu yú Ndyuūs, chí chiiⁿ chí inaaⁿ yú ní cáávā chi Ndyuūs din'dái yā íⁿ'yeeⁿdī ní nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ.
4 Ní cáávā chi saⁿ'ā Abel ní i'téénu sa Ndyuūs, ca'a sa 'áámá ofrenda chí n'daacā ca nguɛ́ɛ́ ti saⁿ'a Caín miiⁿ. Ní Ndyuūs n'diichí yā chi ofrenda yeⁿ'e Abel miiⁿ ní n'daacā ca ní sta'á yā ofrenda miiⁿ. Ní Ndyuūs n'diichí yā chi Abel ní n'daāca sa. Ní cáávā chi Abel i'téénu sa Ndyuūs 'áárá chí ch'iī saⁿ'ā miiⁿ ndíí maaⁿ ní ngaⁿ'a 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e vaadī i'téénu yeⁿ'ē sa.
5 Cáávā chi saⁿ'ā Enoc i'téénu sa Ndyuūs, nguɛ́ɛ́ ch'iī sa ti Ndyuūs candɛ́ɛ yā saⁿ'ā miiⁿ na va'ai chɛɛti nguuvi. 'Iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā 'āā ntɛ́ɛ́ ndaacá yā saⁿ'ā miiⁿ ti Ndyuūs candɛ́ɛ yā saⁿ'ā miiⁿ nduucú yā. Canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs 'tíícā: Taachi 'āā cuɛ́ɛ́ candɛ́ɛ́ Ndyuūs saⁿ'ā miiⁿ, Ndyuūs canee yiinú yā chí idiiⁿ sa.
6 Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nduuti chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs, Ndyuūs nguɛ́ɛ́ cunee yiinú yā 'iiⁿ'yāⁿ. Nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ neⁿ'é yā ndaa yā nanááⁿ Ndyuūs canee chi cu'téénu yā chi vɛ́ɛ́ Ndyuūs. Ní Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi n'nuúⁿ yā Ndyuūs.
7 Ní cáávā saⁿ'ā Noé i'téénu sa Ndyuūs ní n'giindiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'e Ndyuūs taachi Ndyuūs yaa'ví yā cosas chi caⁿ'á yā diíⁿ yā. 'Áárá chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ sa cosas miiⁿ n'giindiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ní din'dái sa 'áámá arca chi barco ch'ɛɛtɛ ní 'íícú cuuví nanguáⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē sa na vaacú sa. 'Túúcā Noé diiⁿ sa condenar 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū caati i'téénu sa Ndyuūs. Ní Ndyuūs didɛɛvɛ́ yā Noé chi cuuvi yeⁿ'é yā caati i'téénu sa Ndyuūs.
8 Ní cáávā saⁿ'ā Abraham i'téénu sa Ndyuūs, ch'iindiveeⁿ sa nduudu yeⁿ'e Ndyuūs taachi Ndyuūs yaa'ví yā Abraham. Ní yaa'ví yā saⁿ'ā chi canéé chí caⁿ'a sa táámá yáⁿ'āa chi caⁿ'a Ndyuūs chi cuuvi yeⁿ'ē sa. Ní s'neeⁿ sa yáāⁿ vaacú sa ní cuéⁿ'e sa. Ní nguɛ́ɛ́ déénu sá tií ndíí caⁿ'a sa.
9 Ní cáávā chi Abraham i'téénu sa Ndyuūs, canee sa na yáⁿ'āa chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā. Ní miiⁿ canee sa tan'dúúcā 'iiⁿ'yā chi canúúⁿ yúúní. Ní canúúⁿ sá va'āī tíínūuⁿ ndúúcū daiya sa chi Isaac ndúúcū Jacob. Ní 'āā daamá nūuⁿ cuuvi yeⁿ'é yā yeⁿ'ē chí cuuvi yeⁿ'e Abraham miiⁿ.
10 Abraham miiⁿ ní cūnee ngíínu sa yáāⁿ chi Ndyuūs 'āā din'dái yā tan'dúúcā chi Ndyuūs nadacádíínuuⁿ yā. Yáāⁿ miiⁿ chi 'áámá cūnee cimiento yeⁿ'ē ní va'ai chɛɛti nguuvi.
11 Ní cáávā chi Sara i'téénu tá Ndyuūs, ní ditiīnú ca tá chi taavi tá daiya tá. Sta'a tá poder yeⁿ'e Ndyuūs ní ch'iīndī daiya tá taachi 'āā ndiicúū ta ti i'téénu tá chi Ndyuūs diíⁿ yā cumplir nduudu chi ngaⁿ'a yā.
12 Ní 'tíícā Abraham miiⁿ 'āā ndiicúū ca yā chi cuuvi chiidá yeⁿ'e daiyá yā. Ní n'daataá yeⁿ'é yā chi Sara miiⁿ 'āā ndiicúū ca ntúuⁿ tá. Naati ná 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'é yā ichii n'deee n'daí 'iiⁿ'yāⁿ tan'dúúcā 'ííⁿnyúⁿ yeⁿ'e nanguuvi ní tan'dúúcā yáⁿ'āa ndúutīi chi vɛ́ɛ́ cuaaⁿ 'diituú yíícú chi s'uuúⁿ nguɛ́ɛ́ ngii iduuchɛ yú.
13 Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'īi yā naati i'téénu yā Ndyuūs. Nguɛ́ɛ́ sta'á yā cosas chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā naati i'téénu yā ní n'diichi chi yaⁿ'áí yā cosas chi Ndyuūs caⁿ'a yā chí ca'a yā. Ní yeenú yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā chii yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi snúúⁿ yúúní, 'tiicá yā 'naaⁿ tiempo chi snée yā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū.
14 Ní nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'á yā 'tíícā ch'iⁿ'i yā chi in'nuúⁿ yā táámá nación chí n'dai chí cuuvi yeⁿ'e yā.
15 Ní nduuti chi nn'gaacú yā yeⁿ'e yáⁿ'āa naachi chiicá yā tuu'mi ní cuuvi nguɛɛcunée yā ní ndaa yā na yáāⁿ miiⁿ.
16 Naati 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ neⁿ'é yā táámá nación chi n'daacā ca chí yeⁿ'ē va'ai chɛɛti nguuvi. Ní cáávā chuū Ndyuūs nguɛ́ɛ́ 'cuináaⁿ yā taachi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā 'tíícā: N'diī Ndyuūs ní Ndyuūs yeⁿ'ē yú. Ndyuūs 'āā vɛ́ɛ́ yaáⁿ yā 'áámá yáāⁿ chi cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.
17 Ní cáávā chi Abraham miiⁿ i'téénu yā Ndyuūs, n'giindiveéⁿ yā yeⁿ'e Ndyuūs taachi Ndyuūs n'diichinéeⁿ yā Abraham. Ní Abraham ní caⁿ'á yā ca'á yā daiyá yā Isaac cáávā lado yeⁿ'e ofrenda chi 'caaⁿ'núⁿ yā daiyá yā. Ní canee listo yā chi ca'á yā 'áámá n'dyaⁿ'ā daiyá yā lado yeⁿ'e ofrenda miiⁿ 'áárá chí Ndyuūs ca'á yā 'áámá compromiso chi 'tíícā:
18 Díí, Abraham, cáávā daiya di Isaac 'úú ní teé dii n'deee n'dáí taavi cuuvi ndaata yeⁿ'e di.
19 Ní Abraham miiⁿ tuumicádíínuuⁿ yā chi Ndyuūs cuuví nadacuéeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní Abraham déénu sa chi Ndyuūs cuuvi nadacuéeⁿ yā daiya sa yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā, naati nguɛ́ɛ́ ch'iī sa. Abraham miiⁿ candɛ́ɛ sa daiya sa na vaacú sa.
20 Ní cáávā chi Isaac i'téénu sa Ndyuūs, ngaⁿ'a sa chi caⁿ'a sa di'viicú sa daiya sa Jacob ndúúcū saⁿ'ā Esaú. Ní ngaⁿ'ā sa yeⁿ'e cosas n'dai chi cuchiī.
21 Ní cáávā chi Jacob i'téénu sa Ndyuūs, taachi 'āā cháā 'cuuvi sa di'viicu sa ca'áámá ca'áámá daiya yeⁿ'ē daiya José. Ní cuayiivi ní dich'ɛɛtɛ sá Ndyuūs neⁿ'e chí sta'ā sa in'daacúú yeⁿ'ē sa. Ní yiin'diicúneeⁿ sa na in'daacúú yeⁿ'ē sa.
22 Ní cáávā chi José i'téénu sa Ndyuūs taachi 'āā cháā 'cuuvi sa ngaⁿ'a sa yeⁿ'e tiempo chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel nan'dáa yā ná yáⁿ'āa Egipto. Ní yaa'vi sa 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e chi canéé chi diíⁿ yā ndúúcū 'iini yeⁿ'e sa taachi tináⁿ'ā sa.
23 Ní cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs chiida sa ní chɛɛcu sa Moisés, taachi ch'iindiyaāⁿ Moisés miiⁿ chinuun'dé'ei yā saⁿ'ā 'lííⁿ miiⁿ na 'iinu 'iiyū. N'diichi yā daiyá yā chi Moisés miiⁿ saⁿ'ā 'lííⁿ sa neené n'dɛɛvɛ́ɛ sa. Nguɛ́ɛ́ di'vá'a yā yeⁿ'e orden yeⁿ'e rey chi canéé chi 'caaⁿ'núⁿ yā saⁿ'ā 'lííⁿ miiⁿ.
24 Cáávā chi Moisés i'téénu sa Ndyuūs, ní tááchí ch'ɛɛ̄tɛ̄ sa nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ sa chi 'iiⁿ'yāⁿ ngaⁿ'á yā chi Moisés ní daiya n'daataa daiyá rey yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto.
25 Naati Moisés miiⁿ neⁿ'e sa 'cueenu ca sá cuuvi ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi yeⁿ'e Ndyuūs. Ní nguɛ́ɛ́ 'cuūⁿ sa chi yeenú sa 'áámá tiempo ndúúcū vaadī yeenú chi dinuuⁿndi sa.
26 Ní Moisés miiⁿ nadacádíínuuⁿ sa chi n'daacā ca chi 'cueenu sa cuuvi tan'dúúcā chi ch'eenu Cristo chiī na yáⁿ'āa 'cúū ní nguɛ́ɛ́ ti chi cuuví yeⁿ'e sa tanducuéⁿ'ē vaadī 'cuiica chi vɛ́ɛ́ na yáⁿ'āa Egipto. Ní 'tíícā nacádíínuuⁿ sa caati deenu sa chi Ndyuūs caⁿ'á yā ca'a yā chi vɛ́ɛ́ chi cuuvi yeⁿ'e sa.
27 Ní cáávā chi Moisés i'téénu sa Ndyuūs, nan'dáa sa yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto ní nguɛ́ɛ́ 'va'a sa chi nduuvi taaⁿ rey. Ní díítu canee sa chi i'téénu sa Ndyuūs tan'dúúcā chi n'diichi sa Ndyuūs 'áárá chi nguɛ́ɛ́ inaaⁿ sa Ndyuūs.
28 Ní cáávā chi Moisés i'téénu sa Ndyuūs s'neeⁿ sa orden yeⁿ'e 'viicu pascua chi 'iiⁿ'yāⁿ canéé chí s'neéⁿ yā yuūúⁿ yeⁿ'e 'iiti cuūchī na cheendī va'ai yeⁿ'é yā caati taachi ndaa ángel chi n'giiⁿ'nuⁿ yā nducyaaca da'caīyāa saⁿ'ā chi vmnááⁿ vmnaaⁿ, nguɛ́ɛ́ cuuvi 'caaⁿ'núⁿ yā da'caīyāa chi yeⁿ'é ndaata yeⁿ'é Israel.
29 Ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel i'téénu yā Ndyuūs, chicho'ó yā naavtaⁿ'ā yeⁿ'e mar chi nguuvi Rojo ní ngiicá yā ndii yáⁿ'āa cuūⁿmáⁿ. Ní cuayiivi ní taachi cho'o 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Egipto tuu'mi ní chi'i nuūⁿnīⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ní nducyaaca yā ch'īi yā ti nduuvidaāⁿmáⁿ nuūⁿniⁿ.
30 Ní cáávā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel i'téénu yā Ndyuūs, cheⁿ'e yā nuuⁿmaⁿ ndiivi chɛɛ̄tī yeⁿ'e yáāⁿ Jericó ndɛɛ̄chɛ̄ nguuvi. Tuu'mi ní ch'iinu miiⁿ ní chíndɛɛvɛ chɛɛ̄tī yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ.
31 Ní cáávā chi Rahab i'téénu tá Ndyuūs, ní 'áárá chi cueⁿ'e tá ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ, nguɛ́ɛ́ ch'iī tá ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ yeⁿ'e yáāⁿ yeⁿ'e tá chi nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs; ti n'daata miiⁿ ní sta'a tá saⁿ'ā s'eeⁿ yeⁿ'e Israel. Ní n'daacā idiiⁿ tá ndúúcū saⁿ'ā s'eeⁿ chi 'díííⁿ 'díííⁿ ndaá yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tá chi cuuvi deenú yā táácā canee 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e tá.
32 Maaⁿ ní ¿dɛ'ɛ̄ cá cuuví caaⁿ'máⁿ ndís'tiī? Nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ tiempo chi cuuví ndís'tiī yeⁿ'e saⁿ'ā Gedeón ní yeⁿ'e saⁿ'ā Barac, ní yeⁿ'e saⁿ'ā Sansón, ní yeⁿ'e saⁿ'ā Jefté, ní yeⁿ'e saⁿ'ā David, ní yeⁿ'e saⁿ'ā Samuel, ní yeⁿ'e saⁿ'ā profetas chi candɛɛ nduudu yeⁿ'é Ndyuūs.
33 Nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs idiiⁿ caandá yā ní cuchɛɛ́ yā yeⁿ'e náⁿ'ā países. Ní n'daacā ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yā yeⁿ'e tanáⁿ'ā yáāⁿ. Ní tuneéⁿ yā chí Ndyuūs ngaⁿ'a yā chííⁿ chí ca'a yā. Ní diíⁿ yā chi nduūdi cheendi 'yáíⁿyāaⁿ cuá'aá.
34 Ní yaⁿ'ā chi diitu n'dáí ngiichi nguɛ́ɛ́ cuuvi 'tuuví 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs. Ní n'géénu yā yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'é yā 'caaⁿ'núⁿ yā 'yā ndúúcū machete chi 'caāiⁿ ndúú 'uuvi lados. Ní 'áárá chi duūvá yā ditiinú yā. Ní taachi diiⁿ caandá yā ní ditiinú yā chí 'caaⁿ'núⁿ yā. Ní chɛɛ yā yeⁿ'e n'deee n'dáí soldados yeⁿ'ē enemigos yeⁿ'é yā.
35 Ní cáávā chi n'daataa s'eeⁿ i'téénu yā Ndyuūs, nta'á yā tináⁿ'ā chi n'dii yeⁿ'e familia yeⁿ'é yā taachi 'āā nduuchí yā yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. Ní náⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ch'éénu yā chii ní ch'īi yā. Ní nguɛ́ɛ́ 'cūuⁿ yā chi nnguaⁿ'ai yā ti neⁿ'é yā n'diichí yā táámá vida chi n'daacā ca.
36 Náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ duuchí yā yeⁿ'e yā ní ch'eⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ch'ɛɛ̄ chiichí yā ndúúcū cadenas ní cheⁿ'é yā vácūū.
37 Ní náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ca'a tuūú yā 'iiⁿ'yāⁿ ní ch'īi yā. Ní náⁿ'a yā ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'deé yā nduu 'uuvi taaⁿ yā ndúúcū cierra. Ní náⁿ'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ n'giiⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ ndúúcū machete chi 'úúvī lados 'caāiⁿ. Náⁿ'a yā ní ch'ɛɛ̄ chiicá yā ndíí 'muuⁿ ndíí miiⁿ ndúúcū catecai yā yeⁿ'ē 'iiti cuūchī ní yeⁿ'ē diiⁿmaⁿ chivo. Ní pobre yā ní ch'eenú yā chiī. Ní nguɛ́ɛ́ din'daacá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndúúcu yā.
38 Ní 'iiⁿ'yāⁿ chi ch'eenú yā chiī cáávā chi i'téénu yā Ndyuūs, 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e íⁿ'yeeⁿdī nguɛ́ɛ́ n'daacā ca chi cuuvi cūneé yā ndúúcu yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā ngeⁿ'é yā 'muuⁿ ngeⁿ'é yā miiⁿ ní tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ vaacú yā, 'tiicá yā. Chiicá yā yáⁿ'āa cuuⁿmaⁿ naachi nguɛ́ɛ́ ch'ɛɛtinéé 'iiⁿ'yāⁿ. Ní chiicá yā na cuɛ́ɛ́tí ní ná yiivi yáává yeⁿ'e 'iiti o yiivi yáⁿ'āa naachi 'cuɛɛtinée yā.
39 Cáávā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Ndyuūs, n'dai yā ndúúcū nducuéⁿ'ē chi Ndyuūs 'cūuⁿ yā chi n'geenu yā ngii ndíí tiempo chi ch'īi yā. 'Āā cuɛ́ɛ́ cuta'a yā chi cuuvi yeⁿ'e yā chi Ndyuūs caⁿ'a yā chi ca'a yā,
40 caati Ndyuūs nadacádíínuuⁿ yā chi caⁿ'á yā diiⁿ yā chi n'daacā ca cááva yā ní cáávā s'uuúⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ cuuvi cuta'á yā chi cuuvi yeⁿ'é yā ndíí tiempo chi s'uuúⁿ cuuvi cuta'a yú chi cuuvi yeⁿ'e yú.