13
Tɨ́ rɨ́ꞌɨ ayén tiúꞌujxeꞌeveꞌe tɨ nuꞌu jaꞌatɨ seɨcɨé tiúꞌumuaꞌati
1 Aꞌajnáꞌɨmua, seica mú eꞌiréꞌene ɨ́ Jesús jemi. Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiraataꞌixaa meꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ mej Galilea eꞌechéjmeꞌe, Pilato tɨ nuꞌu huáꞌucuii matɨ́ꞌɨj mauj cáneꞌaxɨ muaɨ́ꞌɨvejtacaꞌa.
2 Jesús pu ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné tejamuáꞌamitɨejteꞌe múꞌejmi? ¿Ni qui mecaí jaítzeꞌe aꞌij puaꞌa tíꞌiteteɨtestacaꞌa sej caí múꞌeen aꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej miyen tirajpuaíjtzicaꞌa?
3 ’Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Capu ayén tiꞌayajna. Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa secaí seɨcɨé tiúꞌumuaꞌati ɨ́ Dios jemi, múꞌeen xu hui seajta antipuáꞌari.
4 ’Ari aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tamuáamuataꞌa japuan aráhuaica aráꞌase, ɨ́ tɨ huáꞌa japua rájve tiꞌitɨ́j tɨ ájtee tɨ aꞌuun aꞌutéveecaꞌa aꞌájna jáꞌahuaꞌa Siloé, ¿aꞌiné tejamuáꞌamitɨejteꞌe? ¿Ni qui jaítzeꞌe aꞌij puaꞌa metíꞌiteteij mecaí aꞌɨ́ɨme ɨ́ seica ɨ́ mej Jerusalén aꞌuchéjme?
5 ’Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tɨjɨ́n: capu hui ayén tiꞌayajna. Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa secaí seɨcɨé tiúꞌumuaꞌati ɨ́ Dios jemi, múꞌeen xu seajta antipuáꞌari. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
Ɨ́ huaréj tɨ nuꞌu caí jaꞌanáj tacaꞌa
6 Tɨ́ꞌɨj i seɨ́j niuucari pu jɨ́n tihuáꞌuꞌitɨiiriꞌi tɨjɨ́n:
―Jaꞌatɨ pu nuꞌu hui huaréj taꞌíteaꞌɨcaꞌa. Aa pu nuꞌu yeꞌateáhuii aꞌu tɨ uuva aꞌuvéjme. Tɨꞌɨj jí u yaꞌutéeseij avée si ari tacaꞌa. Capu nuꞌu aꞌatzu tacaꞌacaꞌa.
7 Tɨꞌɨj jí ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna tɨ aꞌuun tíꞌichaꞌɨcaꞌa tɨjɨ́n: “Puꞌuri yeehui áꞌatee aꞌachú cumu huaíca nineꞌiraꞌa ne yee raatésiseꞌij á vee si ari tacaꞌa. Aru, capu aꞌatzu tacaꞌa. Patáꞌaj raꞌijveíjche, aꞌiné amɨ́n mé tiꞌitávee, capu tiꞌitɨ́j vaɨreꞌe.”
8 ’Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ tíꞌichaꞌɨcaꞌa, ayée pu nuꞌu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: “Nevástaraꞌa, chéꞌe auj mé táveeca seɨ́j nineꞌiraꞌa. Nee nu yeehui raatéꞌijcheꞌesin, neajta tiꞌitɨ́j atarɨéjraꞌasin chuej jamuan.
9 Tɨ́ puaꞌa huatácaꞌan ruꞌusí, chaꞌa ayén mé tiꞌitávee. Naꞌari tɨ puaꞌa caí huatácaꞌan, aj pej xaa yeehui pi raꞌijveíjche.”
Aꞌɨ́jna ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa tɨ nuꞌu á áꞌajtɨpu u teyujtaꞌa
10 Ayee pu jaꞌanáj tiujuꞌurɨ́j tɨ aꞌájna pɨ́tíꞌirɨjcaa jaꞌanáj xɨcájraꞌan mej jetzen ruseꞌupi. Jesús pu tihuáꞌamuaꞌatejcaꞌa u teyujtaꞌa.
11 Ajta seɨ́j ꞌɨ́itaꞌa, aꞌúu pu ánuꞌuhuatéveecaꞌa. Puꞌuri teuuméꞌeca tamuáamuataꞌa japuan aráhuaica nineꞌiraꞌa tɨ tíꞌicuiꞌicaꞌa aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tiyaaruꞌu tɨ tzajtaꞌan seijreꞌe. Aꞌɨ́jna ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa, jéꞌecan pu áꞌajtɨpu. Capu aꞌatzu rɨꞌɨríistacaꞌa tɨ huataújsiuuraren.
12 Tɨ́ꞌɨj Jesús raaseíj, aj pu i raatajé tɨ jemin á veꞌeréꞌenen. Ayee pu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―ꞌƗ́itaꞌa, nuꞌuri timuáꞌariꞌiriꞌi ɨ́ pej jɨ́n tíꞌicuiꞌi.
13 Tɨ́ꞌɨj i raꞌajtamuárɨej. Jɨ́meꞌen puꞌu raꞌajtamuárɨej, aj pu i aꞌɨ́ɨn ꞌɨ́itaꞌa huataújsiuurare. Aj pu i rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌa ɨ́ Dios.
14 Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ tíꞌaijta u teyujtaꞌa, jéꞌecan huataniúꞌucacaꞌa aꞌiné Jesús pu tiráahuaa aꞌájna xɨcájraꞌan jetze matɨ́ꞌɨj puaꞌa ruseꞌupi. Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́mej ɨ́ teɨte tɨjɨ́n:
―Ayee pu hui teꞌaráꞌase ɨ́ mej jetzen tíꞌimɨjhuaca arájsevi xɨcaj. Setáꞌaj mú aꞌuvéꞌejuꞌun setáꞌaj seꞌájna tihuaújhuaateꞌen. Caxu mú aꞌuvéꞌecɨꞌɨcaꞌan seꞌájna xɨcájraꞌa mej jetzen ruseꞌupi.
15 Jesús pu ayén tiuꞌutaniú tɨjɨ́n:
―Mɨ́ sej caí jéꞌiyecan jɨ́n tíꞌivaɨreꞌe ɨ́ Dios jemi, jɨ́meꞌen aꞌájna xɨcájraꞌa mé jetzen ruseꞌupi, ¿ni secaí siyen tíꞌimɨjhuaca naíjmiꞌi múꞌeen? ¿Ni secaí huáꞌixɨɨxɨ ɨ́ ruyeꞌemua, tɨ puaꞌa tiꞌitɨ́j puꞌéeneꞌen puuya naꞌari puuruꞌu sej si huajaꞌuvéꞌiteꞌen aꞌájna xɨcájraꞌa mej jetzen ruseꞌupi? Niꞌijtá xaa neꞌu. Ayee xu tíꞌimɨjhuaca.
16 ’Ari amɨ́jna mɨ ꞌɨ́itaꞌa, aꞌɨ́ɨ pu hui jetzen huanéj aꞌɨ́jna ɨ́ Abraham teecan. Ajta puꞌuri tejauume aꞌachú cumu tamuáamuataꞌa japuan aráhuaica nineꞌiraꞌa tɨ Satanás raꞌatéejɨꞌɨcɨe cuíꞌiniꞌiraꞌa jɨmeꞌe. ¿Ni caí ayén tiraavíjteꞌe nej tiráahuaateꞌen nej ni ruꞌirájtuaani aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ tíꞌicuiꞌi? ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
17 Tɨ́ꞌɨj ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa, aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej rájchaꞌɨɨreꞌecaꞌa meꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, jéꞌecan mú tiuꞌutatéviꞌiriꞌi ɨ́ jemin. Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ seica ɨ́ teɨte, jéꞌecan pu rɨ́ꞌɨ huaꞌutáꞌa nain jɨmeꞌe aꞌij tɨ tiꞌitɨ́ huarɨ́j tɨ huápɨꞌɨ ruxeꞌeveꞌe.
Aꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ jatzi, mustaaza tɨ rajatzeꞌe
(Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32)
18 Aj pu i Jesús ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné tíꞌirɨneca íiyen chaanaca japua tɨ Dios tíꞌaijta? ¿Aꞌiné tíꞌiseijreꞌe tɨ jɨ́meꞌen Dios tíꞌaijta?
19 ’Ayee pu seijreꞌe tɨ́j mustaaza tiꞌitɨ, tɨ ayén tiꞌitéjatzeꞌe tɨ́j jɨ́ɨcan. Jaꞌatɨ pu nuꞌu hui yáꞌutɨɨ aꞌɨ́jna ɨ́ jatzi. Tɨ́ꞌɨj nuꞌu i raahuáste aꞌu tɨ tejeꞌeréꞌana. Tɨꞌɨj jí huanéj aꞌɨ́jna ɨ́ jatzi. Aj pu nuꞌu i huavaújse. Tɨꞌɨj jí ayén áꞌajtɨtɨꞌɨj jáꞌaraa tɨ́j cɨyej. Majta meꞌɨ́n pinaꞌase ɨ́ mej ráꞌaraꞌa, aꞌɨ́ɨ mú nuꞌu eꞌireꞌenée, án mú nuꞌu aꞌujráꞌasecaꞌa ɨ́ piꞌistáareꞌaraꞌan jetze.
Aꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej nuꞌu rajnájchi ɨ́ hariina jetze ɨ́ levadura
(Mt. 13:33)
20 Ajtahuaꞌa seɨ́j huaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné seijreꞌe tɨ jɨ́meꞌen Dios tíꞌaijta?
21 ’Ayee pu hui ꞌeen tɨ́j aꞌɨ́jna ɨ́ levadura tɨ́ꞌɨj aꞌɨ́ɨn ꞌɨ́itaꞌa ruꞌiteájtɨcɨ, ajta nuꞌu rajnájchi cuaíjtzi jetze tɨ huaíca medida aráꞌase. Jéihua pu nuꞌu rajcuaíjtzitacaꞌa. Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ levadura, aꞌɨ́ɨ pu nuꞌu tzajtaꞌa huaneájxɨ nainjapua ɨ́ cuaíjtzi. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
Aꞌɨ́jna jɨmeꞌe á táꞌapueerta tɨ cɨ́j antéeyauj
(Mt. 7:13-14, 21-23)
22 Tɨꞌɨj jí Jesús aꞌuun aꞌumeꞌeca ɨ́ juye jetze tɨ Jerusalén áꞌuyeꞌiri. Aꞌu tɨ naꞌa tɨ aꞌuréꞌenineicaꞌa, tɨ huachájtaꞌajme, naꞌari aꞌɨmuá mé antachéejmee, aꞌúu pu tihuáꞌamuaꞌatehuaꞌa ɨ́ teɨte.
23 Jaꞌatɨ pu ayén tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―Tavastaraꞌa, ¿ni cɨ́j menaꞌa titeꞌeráꞌase ɨ́ tɨ Dios huaꞌirátuaasin?
Ajta aꞌɨ́ɨn Jesús, ayée pu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
24 ―Setáꞌaj huateújcaꞌanen sej si seꞌɨ́jna jetze aꞌuteáruti táꞌapueerta tɨ cɨ́j antéeyauj. Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tɨjɨ́n muꞌiitɨ́ mú miyen huataújcaꞌanejsin mej mi meꞌuun aꞌuteárute. Mɨ́ ajta caí, capu huaꞌutáꞌasin.
25 ’Tɨ́ꞌɨqui aꞌɨ́jna tɨ á éꞌeche, tɨ́ꞌɨj i ájchesin, ajta teꞌiteánajsin táꞌapueerta. Seajta múꞌeen, amée xu puaꞌacɨé huatéꞌuu xáꞌajuꞌun. Seajta teꞌejteátuꞌasixɨꞌɨsin ɨ́ puéerta jetze. Ayee xu caꞌanín jɨ́n tiraatájeeve aꞌɨ́jna tɨ huatéechiꞌi. Ayee xu tɨjɨ́n: “Tavastaraꞌa, titaꞌantácuuneꞌe.” Ajta aꞌɨ́ɨn ayée pu tejámuaatáꞌixaateꞌesin tɨjɨ́n: “Canu hui áꞌamuamuajte aꞌateén sej pɨ́rɨcɨ. Canu neajta ramuaꞌaree aꞌu sej eꞌeráacɨ.”
26 ’Seajta múꞌeen, ayée xu tiuꞌutaxájta tɨjɨ́n: “Teen tu tiúꞌucuaa á jamuan, teajta á jamuan huaꞌí. Pajta múꞌee tiꞌitamuáꞌatehuaꞌa aꞌu tɨ juye aꞌuréꞌenineꞌi.”
27 Ajta aꞌɨ́ɨn, ayée pu tejámuaatáꞌixaateꞌesin tɨjɨ́n: “Canu hui ramuaꞌaree inee aꞌu sej éꞌemeꞌecan. Sericu múꞌeen, mɨ sej aꞌij puaꞌa tíꞌiteteɨte.”
28-29 ’Ayee pu téꞌeme aꞌájna xɨcájraꞌan jetze. Múꞌeen xu huáꞌaseijran aꞌɨ́mej ɨ́ mej meꞌuun aꞌuráatéꞌa muáꞌajuꞌun aꞌujna Dios tɨ éꞌeseijreꞌe. Aꞌɨ́mej xu hui seijran seꞌɨ́mej ɨ́ mej mejmíꞌi eꞌechéjmeꞌe, seꞌɨ́jna ɨ́ Abraham, seajta seꞌɨ́jna ɨ́ Isaac, seajta seꞌɨ́jna ɨ́ Jacobo. Majta seica mú á aꞌireꞌenejsin mej mi aꞌujráꞌase aꞌutɨ́ meesa aꞌutéjvee mej mi tiúꞌucuaꞌani aꞌujna Dios tɨ éꞌeseijreꞌe. Seajta múꞌeen, áa xu puaꞌacɨé aꞌutéꞌuu xáꞌajuꞌun. Jéihua xu ruyeine xáꞌajuꞌun, seajta ancuráꞌujcɨꞌɨme yeꞌicáa xáꞌajuꞌun mɨ rutamej jɨmeꞌe seꞌɨ́jna jɨmeꞌe sej seri rajpuaíitzi xáꞌajuꞌun.
30 ’Ee xaa neꞌu, ayée pu hui tiꞌayajna. Seica ɨ́ mej nuꞌu vivejméꞌen jɨ́n títetateí íjii, aꞌɨ́ɨ mú cɨliéeneꞌe jɨ́n titetatéꞌa muáꞌajuꞌun aꞌájna xɨcájraꞌa jetze. Majta seica ɨ́ mej nuꞌu cɨliéeneꞌe jɨ́n títetateí íjii, aꞌɨ́ɨ mú vivejméꞌen jɨ́n titetatéꞌa muáꞌajuꞌun aꞌájna xɨcájraꞌa jetze. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
Tɨ́ꞌɨj nuꞌu Jesús huaújyeinecaꞌa tɨ́ꞌɨj u aꞌaráneerecaꞌa u Jerusalén
(Mt. 23:37-39)
31 Tɨ́ꞌɨj Jesús auchén raatapuáꞌajtacaꞌa tɨ tihuáꞌaꞌixaateꞌecaꞌa ɨ́ teɨte, matɨ́ꞌɨj mi seica jemin á eꞌiréꞌene. Aꞌɨ́ɨ mú púꞌeeneꞌe ɨ́ fariseos. Ayee mú tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Patáꞌaj tícheni peyajna aꞌiné amɨ́ pu nuꞌu Heródes muajéꞌicatamɨꞌɨ múꞌeetzi.
32 Aj pu i Jesús ayén tiuꞌutaniú tɨjɨ́n:
―Setáꞌaj hui seꞌuun áꞌujuꞌun seꞌɨ́jna jemi ɨ́ Heródes tɨ avíitzi jɨ́n netzeɨ́jraꞌajmuaꞌa ineetzi. Setáꞌaj seajta siyen tiraataꞌixaateꞌen seꞌɨ́jna yee puꞌuri íjii nehuaꞌutamuáriteꞌesin neꞌɨ́mej ɨ́ tiyáaruꞌuse ɨ́ mej huáꞌa tzajtaꞌa seijreꞌe ɨ́ teɨte, neajta yee tihuáꞌahuaateꞌen ɨ́ teɨte íjii, neajta ruijmuaꞌa. Neajta yee, aaruijmuaꞌa nu aráneastejreꞌesin neꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ nej jɨ́n antínmuaꞌaree.
33 ’Capu amɨ́n aꞌij. Ayee pu hui tiúꞌujxeꞌeveꞌe nej nauj huaméꞌen íjii, neajta ruijmuaꞌa, neajta aaruijmuaꞌa, aꞌiné capu ayén tiraavíjteꞌe tɨ huámɨꞌɨni ayajna puaꞌacɨé u Jerusalén seɨ́j tɨ Dios jetze meꞌecan tíꞌixaxaꞌa.
34 ’Múꞌeen mɨ sej Jerusalén éꞌeche, mɨ sej Jerusalén éꞌemeꞌecan, múꞌeen xu huáꞌacuiꞌica aꞌɨ́mej ɨ́ mej Dios jetze meꞌecan tíꞌixaxaꞌa. Seajta huáꞌatuꞌaxaca tetej jɨmeꞌe aꞌɨ́mej tɨ Dios huajaꞌutaꞌítecaꞌa múꞌejmi jemi. Muꞌíi nu hui niyen raxɨ́ꞌeveꞌecaꞌa nej huáꞌaseɨreꞌen ɨ́ aꞌamuayaujmuaꞌa nej ni huáꞌuchaꞌɨɨn cumu ɨ́ tecuaaraꞌi tɨ huáꞌachaꞌɨɨ ɨ́ ruyaujmuaꞌa, tɨ huaꞌicánaamua ɨ́ ruꞌana jɨmeꞌe. Seajta múꞌeen, caxu siyen raꞌutéecaꞌane.
35 ’Casiꞌi, xaaseíj. Nuꞌuri hui mé amuuhuáꞌaxɨ múꞌejmi mɨ sej Jerusalén éꞌeche. Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Caxu chaꞌa neseijran ajta naꞌa caí tejaꞌureꞌenén aꞌájna xɨcájraꞌan jetze sej puaꞌa siyen tiuꞌutaxájta yee chaꞌa rɨ́ꞌɨ tiraateájtuaani aꞌɨ́jna ɨ́ tɨ mé eꞌevéꞌeme niúucareꞌaraꞌan ɨ́ tavástaraꞌa. ―Ayee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.