19
Ja̱y³ dsa³ hi³ xɨ̱ɨ̱y³ Zaqueo
Mɨ²ja̱³ gá⁴hí³ Jesús ja̱³ fɨɨ³ Jericó, ca̱a̱³ gá⁴laá⁴ hí⁴ŋɨ́y⁴ ba² jee⁴² fɨɨ³ ja̱³. Joó⁴ nɨɨ́⁴ jey¹ ja̱y³ dsa³ xaa³² hi³ xɨ̱ɨ̱y³ Zaqueo, hi³ na³lɨ́y⁴ fii² diáh⁴ hi³ ca̱a̱⁴ cuu². Hi²xiáh³ niaá⁴ hí⁴cui̱i̱⁴ Jesús ja̱³. Joó⁴ há⁴hé³ hí⁴tɨ̱́y⁴ hí⁴joóy² chiaah¹ hi²xiáh³ fɨɨ́y⁴ dsa³ dsa³dxí̱⁴ chie̱é̱yh¹ Jesús ja̱³, baáy⁴ ja̱y³ mɨ¹tɨ́y⁴ ba² Zaqueo ja̱³. Mɨ²ja̱³ ŋaá² ji̱³nɨɨ́⁴ dsa³jéy⁴ duh³ gá⁴saáh² yuuh¹ ma³ hi³ xɨ̱ɨ̱y³ sicómoro hi³ jey¹ yeey⁴ ja̱³, duh³ hí⁴tɨ̱́y⁴ hí⁴joóy² Jesús ja̱³ mɨ² mɨ³hí⁴ŋɨ́y³ nɨɨ́⁴. Liáh³ gá⁴ŋɨ́y³ nɨɨ́⁴ Jesús ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴xaáh² ñi² gá⁴joó² yuuh¹ ma³ xi² dsɨy³² Zaqueo ja̱³, baáy⁴ duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Zaqueo, guɨ̱ɨ̱y³² ji̱³nɨɨ́⁴ chiaah¹ ja̱³nɨ́⁴ ga³jmee⁴ ya³cueeh⁴²á⁴ xɨ¹ñúh⁴ chiú̱h²u³.
Mɨ²ja̱³ ja̱³ba² gá⁴xieey⁴ ji̱³nɨɨ́⁴ Zaqueo ja̱³, hi²xiáh³ jé⁴ dsɨ́² gá⁴tee³ Jesús ja̱³ xɨ¹ñúh⁴ chiáh². Liáh³ cá⁴dah²joó² diáh⁴ dsa³ ja̱³ hi³ja̱³, mɨ²ja̱³ cá⁴dah²laá⁴ mɨ³dah²cuh³ dah²hey³² Jesús ja̱³ hi³ he²chiaah¹ hi³ ma³dxa³cueeyh⁴ xɨ¹ñúh⁴ chiáh² ja̱y³ dsa³ hi³ mɨ³hey³². Mɨ²ja̱³ gá⁴bɨ́y² Zaqueo ja̱³, duh³ liáh³la³ gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ Ñúh³a² Jesús ja̱³:
―Joo⁴² ruh³ Ñuyh⁴, ja̱³nɨ́⁴ gɨh¹ hi²cuoó⁴á⁴ diáh⁴ dsa³tieey³ tú̱⁴dsaáh² hi³ xa³ chieéy⁴ la³. Baáy⁴ xɨ³ xa³ hi³ ma³jlɨɨ⁴²á² diáh⁴ dsa³, hi²jɨ̱ɨ̱yh¹ ca̱á̱h³ chiú̱³ niaa³² liáh³nɨɨh¹ hi³ ma³cá̱y⁴ nɨ³.
Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴féh³:
―Jmɨɨ́¹ la³ ja̱³nɨ́⁴ ma³bé⁴ dsaa² chiáh² diáh⁴ dsa³ hi³ nieeyh⁴² xɨ¹ñúh⁴ la³, chiaah¹ hí̱³ba² ja̱á̱²dxaa⁴² Abraham nɨ³ dsaá⁴ la³. 10 Chiaah¹ hi³ja̱³ nɨ³ güéy⁴ Ja̱á̱² Dsa³ nɨ³ duh³ hi³ naayh³² diáh⁴ hi³ dah²jmee⁴ mɨ³hee³² duh³ hí⁴bé² dsaa² chiáh² diáh⁴.
Ja̱³la³ juúh⁴ chiáh² hi³ dxiá⁴ cuu²
11 Liáh³ dah²nuu³ diáh⁴ dsa³ ja̱³ hi³ féh³ Jesús ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴jmeéh⁴ diáh⁴ ca̱a̱³ juúh⁴, chiaah¹ mɨ³ya³tɨ́⁴ hí⁴dxá⁴dxí̱⁴ Jerusalén ja̱³, baáy⁴ dah²ta³ dah²hɨ³ diáh⁴ dsa³ ja̱³ hi³ mɨ²ja̱³ ja̱³ hí⁴laá⁴ Dios ja̱³ hí⁴chiuúh² hiíh⁴ chiáh² diáh⁴ dsa³ jmɨɨyh⁴²güii³. 12 Hi³ja̱³ mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Ca̱á̱h³ tiaah² ja̱³ ja̱y³ dsaá⁴ hi³ bií⁴ ná⁴ŋɨy¹ cá⁴bí⁴hɨɨ́y⁴ ŋaá² xiaáh³ país hi³ hí⁴dsá⁴ta̱á̱y³ rey, dsa³cɨ̱ɨ̱y³ liáh³ja̱³ hí⁴güeyh⁴ ca̱á̱h³. 13 Liáh³ca̱á̱h³ ja̱a̱h¹ hí⁴bí⁴hɨɨ́y⁴ ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴teé⁴ dxiéy⁴ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² ja̱³, duh³ gá⁴cuoó⁴ diáh⁴ máh⁴ ca̱a̱³ cuu² hi³ bií⁴ maah⁴ hi⁴², duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴: “Jmeé¹ah³ ta² chie̱é̱yh¹ cuu² la³, hí⁴dxá⁴héy³ lɨ́⁴ hí⁴güeh⁴²á⁴ ca̱á̱h³.” 14 Joó⁴ hi²xiáh³ dɨ³cɨ̱ɨ̱y³² diáh⁴ dsa³ vó⁴ chiáh² ja̱³ ca³dah²ñi³², hi³ja̱³ gá⁴dxí̱⁴ ja̱y³aáy⁴ dsa³ ta³nieéy¹ liáh³ ŋaá² ja̱³, duh³ hí⁴dah²sɨɨ́h⁴ diáh⁴ dsa³ xi² dsá⁴dxí̱⁴ ja̱³: “Há⁴hé³ niaa³²ah¹ hi³ dsaá⁴ la³ hí⁴lí³ rey chia̱a̱⁴²ah¹.” 15 Joó⁴ gá⁴ta̱á̱y³ liáh³bií⁴ hi³ hí⁴lí³ rey dsa³ ja̱³, mɨ²ja̱³ ŋáyh² ca̱á̱h³ vó⁴ chiáh². Liáh³ gá⁴dxéyh² ja̱³ mɨ²ja̱³ gá⁴taáh⁴ ta² lɨ́⁴tiee¹ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² hi³ gá⁴cuoó⁴ cuu² ja̱³, duh³ hí⁴dsaá⁴ dsɨ́² jmiih⁴² nɨɨh¹ ma³dah²jmeé³ ga̱¹á² liáh³ja̱y³ liáh³ja̱y³ diáh⁴. 16 Mɨ²ja̱³ güey⁴ hi³ dxá³ ja̱y³ ja̱³ duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “Ñuyh⁴, dxiá⁴ gɨh¹ ma³tia̱a̱² chieéy⁴ liáh³xɨ³ nɨɨh¹ gá⁴cuoóy¹ jniá³ nɨ³.” 17 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ rey ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “Dxú⁴ ba², ja̱y³ mozo hi³ xiaa³dsaay³² na³lɨ́⁴u³ chie̱é̱yh¹ ca³liuh² hi³ ná⁴tayh¹ guaay³² nɨ³, hi³ja̱³ hi²jmé⁴á⁴ niu³ gobernador chiáh² hi³ dxiá⁴ fɨɨ³.” 18 Mɨ²ja̱³ gá⁴dxaá² hi³dxá³ aáy⁴ duh³ liáh³la³ gá⁴féh³: “Ñuyh⁴, ñá³ gɨh¹ ma³tia̱a̱² chieéy⁴ liáh³nɨɨh¹ gá⁴cuoóy¹ jniá³ nɨ³.” 19 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ hi³hí̱³: “Niu³ hí⁴lí³u³ gobernador chiáh² hi³ ñá³ fɨɨ³.” 20 Mɨ²ja̱³ güéy⁴ dxeeyh⁴ duh³ liáh³la³ gá⁴féh³: “Ñuyh⁴, ja̱³la³ cuu² chiú̱h²u³ nɨ³ chiaah¹ gá⁴lieéy⁴ dxú⁴ ba² chie̱é̱yh¹ mɨh³ñúh¹. 21 Chiaah¹ hi²xiáh³ foh⁴²á⁴ niu³ chiaah¹ hi³ bií⁴ ba³lu³ ga³jmeey³ nɨ³. Ga³ca̱a̱y⁴ hi³ há⁴hé³ ma³dxéy¹, baáy⁴ ga³ca̱a̱y⁴ liáh⁴jɨ³ hi³ xa³ xi² há⁴hé³ ga³jmeey³ ta².” 22 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ rey ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “Hi²xiáh³ dɨ́h¹ mɨ³he³²u³ niu³ mozo. Ja̱³ba² liáh³xɨ³ ga³fáyh³ nɨ³ liáh³ja̱³ hi²jmeey⁴² hi²ca̱a̱y¹ cua̱a̱y¹ná² chiú̱h²u³. Xɨ³ nɨ³ maáy³ hi³ ga³ca̱a̱y³² hi³ há⁴hé³ gá⁴dxéy⁴, baáy⁴ ga³ca̱a̱y³² liáh⁴jɨ³ hi³ xa³ xi² há⁴hé³ ga³jmeey⁴ ta², 23 hi³ja̱³ ¿he²chiaah¹ hi³ há⁴hé³ gá⁴guah⁴²u³ chiáh² dxeeyh⁴ dsa³ cuu² chieéy⁴ nɨ³, duh³ hí⁴dah²jmeéh⁴ ta² duh³ hí⁴sa³ gɨh¹ ñuú³ hi³ hi²jɨ̱ɨ̱yh¹ jniá³?” 24 Hi³ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴ hi³ na³ta̱a̱y⁴ nɨɨ́⁴: “Boo⁴²ah³ cuu² nɨ³ hi³nɨy³², duh³ cuoó¹ah³ mozo hi³ gá⁴tia̱á̱² gɨh¹ dxiá⁴ chiáh² nɨ³.” 25 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ cá⁴dah²féh³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴: “Dia², joó⁴ xa³ ba² dxiá⁴ cuu² chiáh² hi³nɨy³².” 26 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ rey ja̱³, liáh³la³ gá⁴féh³: “Hi³ mɨ³xa³ chiáh², hi³hí̱³ hí⁴tɨ̱́y⁴ gɨh¹ ñuú³, joó⁴ hi³ há⁴hé³ xa³ chiáh², hi³hí̱³ hí⁴booy⁴² jɨɨ⁴ liáh³nɨɨh¹ xa³ chiáh². 27 Baáy⁴ liáh⁴jɨy³ diáh⁴ enemigos chia̱á̱²á⁴ hi³ há⁴hé³ niaá⁴ hi³ hí⁴lí³á⁴ rey chié̱y² diáh⁴ nɨ³, gua³jé⁴ah³ la³ duh³ jɨ̱́h⁴ah³ diáh⁴ rúh⁴ñiy⁴ la³.”
Hi²xiáh³ gaáy³ gá⁴dxaá² Jesús ja̱³ Jerusalén
(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19)
28 Dsa³cɨ̱ɨ̱y³ liáh³ gá⁴féh³ liáh³ja̱³ Jesús ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴hí³ ca̱á̱h³ fi¹ ŋaá² Jerusalén. 29 Liáh³ca̱á̱h³ mɨ³dsa³dxaá² fɨɨ³ Betfagé baáy⁴ Betania, yeey⁴ xi² niaá² cua̱h³ Olivos ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴xɨ́y⁴ aáy⁴ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² ja̱³, 30 duh³ liáh³la³ sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Cua³dxí̱⁴ah³ fɨɨ³ hi³ niaá² yeey⁴ nɨ³. Mɨ² ma³dxa³dxí̱⁴ah³ nɨ³ mɨ²ja̱³ hi²joo⁴ah³ ja̱y³ burro hi³ na³ñuúy⁴, baáy⁴ gu³xɨ³ hí̱³ há⁴hé³ jlɨ́h³ ma³bi³dxɨy¹. Hi³sɨɨh⁴ah³ duh³ hi³já⁴ah³ la³. 31 Baáy⁴ xɨ³ xe̱y³ hí⁴ŋɨɨ́h⁴ niaá⁴ah³ juúh⁴ hi³ he²chiaah¹ hi³ sɨɨh⁴ah³ nɨ³, mɨ²ja̱³ liáh³la³ hi³fooh³²ah³: “Ñúh³a² nɨ³ ba² nɨ³ nieéy².”
32 Hi³ja̱³ gá⁴dxí̱⁴ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² Jesús ja̱³. Mɨ²ja̱³ gá⁴lɨ́⁴ jɨɨ⁴ liáh³xɨ³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴. 33 Hi³ja̱³ liáh³ dah²xɨɨyh³² burro ja̱³, mɨ²ja̱³ cá⁴dah²ŋɨɨ́³ juúh⁴ diáh⁴ fii² burro ja̱³, liáh³la³ cá⁴dah²féh³:
―¿He²chiaah¹ hi³ ga³sɨɨh⁴ah³ burro nɨ³?
34 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ diáh⁴, liáh³la³ cá⁴dah²féh³:
―Chiaah¹ nieéy² Ñúh³a² nɨ³.
35 Hi³ja̱³ cá⁴dah²jéy⁴ burro ja̱³ duh³ dah²ya²jay⁴ xi² hiíy⁴ Jesús ja̱³. Hi³ja̱³ cá⁴dah²jniaa³ mɨh³ chiáh² diáh⁴ ñiíh² dxa¹cah² burro ja̱³, ja̱³ba² cá⁴dah²dxéy² Jesús ja̱³. 36 Liáh³ híy¹ fi¹ Jesús ja̱³ mɨ²ja̱³ dah²ja³² mɨh³ chiáh² diáh⁴ dsa³ ja̱³ dxah²fi¹ xi² dsa³ŋɨ́y³ Jesús ja̱³. 37 Liáh³ mɨ³hí⁴dah²cá̱² dsá⁴xiaá³ diáh⁴ cua̱h³ Olivos ja̱³, mɨ²ja̱³ liáh⁴jɨy³ diáh⁴ dsa³ chié̱y² ja̱³, cá⁴dah²laá⁴ mɨ³dah²jla³² dah²te³² hi³ bií⁴ dɨ³jé⁴ dsɨ́² diáh⁴, baáy⁴ hi²xiáh³ dsa³lí³ dsa³dxaá³ dah²jmee⁴ chiáh² Dios vih²chiaah¹ liáh⁴jɨ³ fáh⁴lí³ hi³ ma³dah²joó² ja̱³. 38 Liáh³la³ dah²féh³:
―¡Hosanna! ¡Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ dxúy⁴ rey hi³ ma³güey⁴ la³ hi³ fáh⁴tiaah⁴ ta² chiáh² Ñúh³a² nɨ³! ¡Cua²lɨ³jé⁴ dsɨ́² diáh⁴ hi³ xe̱y³ yuuh¹ güii³! ¡Hi²xiáh³ gaáy³ Dios!
39 Mɨ²ja̱³ ja̱y³aáy⁴ diáh⁴ fariseos hi³ caayh³² jee⁴² chiáh² diáh⁴ dsa³ ja̱³, liáh³la³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴ Jesús ja̱³:
―Dsa³he⁴, xɨɨh² diáh⁴ dsa³ chiú̱h²u³ nɨ³ hi³ gua²chí³.
40 Joó⁴ mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Liu³u²xɨ³ hí⁴chí³ diáh⁴ dsa³ la³, mɨ²ja̱³ diáh⁴ na¹cu̱ú̱¹ nɨ³ hí⁴dah²jlá² hí⁴dah²té².
41 Liáh³ gá⁴dxaá² Jesús ja̱³ yeey⁴ Jerusalén ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴chíh⁴ liáh³ gá⁴joó² fɨɨ³ ja̱³, 42 liáh³la³ gá⁴féh³:
―¡Niaá⁴ah³ dsa³ Jerusalén, hu̱² dɨ́h¹ ja̱³nɨ́⁴ gɨh¹ hi²ca̱³ah³ cua̱a̱y¹ná² hi³ ja̱³nɨ́⁴ nɨ³ hí⁴jooy³ hi²ñí³ah³ dxú⁴! Joó⁴ rúh⁴ na³ma² ba² hi³nɨ³ chia̱á̱²ah³ ja̱³nɨ́⁴. 43 Hí⁴dxá⁴héy³ jmɨɨ́¹ hi³ hí⁴chi̱í̱h² hí⁴beéh²ah³, chiaah¹ diáh⁴ enemigos chia̱á̱²ah³ hí⁴dah²jmeé⁴ ca̱a̱³ lɨh³ ji̱h²caah⁴ah³, duh³ há⁴hé³ hi²cui̱i̱³ah³. Liáh³ja̱³ hí⁴dah²jmeé⁴ hí⁴dah²tí̱² chie̱é̱yh¹ niaá⁴ah³ 44 hí⁴dah²meéy² niaá⁴ah³ cáh³ti³². Hí⁴dah²jɨ̱́yh⁴ niaá⁴ah³ baáy⁴ jɨɨ⁴ lɨ́⁴ diáh⁴ na¹cu̱ú̱¹ hi³ ná⁴lɨ¹ yah³ nɨ³ hí⁴saá⁴ hí⁴já⁴ cáh³ti³² há⁴hé³ máh⁴ hí⁴cueeyh⁴ cáh³ti³². Liáh³ja̱³ hí⁴lí³ chia̱á̱²ah³, chiaah¹ hi³ há⁴hé³ gá⁴chia̱³ah³ cua̱a̱y¹ná² jmɨɨ́¹ liáh³ güéy⁴ Dios nɨ³ bi²ñi³ niaá⁴ah³.
Cá⁴bí⁴xɨ³ cá⁴bí⁴ŋɨɨ́³ Jesús ja̱³ guah³ gaáy³
(Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22)
45 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí³ Jesús ja̱³ xi² jey¹ guah³ gaáy³, ja̱³ba² gá⁴laá⁴ mɨ³vooy³² diáh⁴ dsa³ hi³ dah²nɨɨ⁴ dah²jmee⁴ nɨɨ́⁴. 46 Baáy⁴ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Liáh³la³ ba² dsa³féh³ xi³ chiáh² Dios nɨ³: “Ñuy⁴ nɨ³ ná⁴lɨ¹ ñú² xi² hí⁴dah²liúy² jniá³ diáh⁴ dsa³ nɨ³”, joó⁴ liáh³xɨ³ taá² diáh⁴ dsa³ hi̱i̱³ bɨh¹ nɨ³ ma³jmeé¹ah³ niaá⁴ah³.
47 Liáh⁴jɨ³ lɨ́⁴ jmɨɨ́¹ ga³he⁴ Jesús ja̱³ ñuúh⁴guah³, joó⁴ diáh⁴ jmii³dsa³ cáyh¹, chie̱é̱yh¹ diáh⁴ dsa³he⁴ baáy⁴ diáh⁴ hi³ na³ta̱a̱y⁴ ñi² fɨɨ³ ja̱³ dah²naah³² jmiih⁴² hí⁴dah²jmeé⁴ hi³ hí⁴dah²jɨ̱́yh⁴ Jesús ja̱³. 48 Joó⁴ há⁴hé³ hí⁴dxaah⁴ diáh⁴ jmiih⁴ hí⁴dah²jmeéh⁴ chiaah¹ liáh⁴jɨy³ ba² diáh⁴ dsa³ ja̱³ dɨ³niaá⁴ dah²nuu³ liáh³xɨ³ he⁴ Jesús ja̱³.