LOS HECHOS
1
Tʉ́ini Espíritu ã jʉ̃ʉ́wát pínah yeó jáapdih Jesús ã jéihya naáwát
1-2 Teófilo, weém, Lucas, meemdíh wã jwʉ́ʉb daác wahna caá, páant mʉntih. Wã jwíih daácni nʉ́odih Jesús ded pah ã chãjatdih, ded pah ã bohéátdih, jeáboó ã pʉ́ʉh laab béjatjidihbʉt wã naóh péanap be.* Nin baácboó jʉm jwʉhna, Jesús ã bohénitdih ñíonit, cã́acwãdih ã́ih doonádih ãtát naáwát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánihna, ã pʉ́ʉh laab béjat pínah jã́tih, ã naáwát tʉ́ʉtnit ded pah ĩ chãjat pínahdih Tʉ́ini Espíritu ã wẽpatjĩh queétdih ãt wʉtʉp wʉt jĩ. Jesús cruzboó ã wʉnat tʉ́ttimah, ã jwʉ́ʉb booatjidih ĩ jéihyat pínah niijná, cuarenta yeó jáap pohba, dawá láa ã bohénitdih ãt jwʉ́ʉb jígohop wʉt jĩ. Pánih jígohnit, “Dios nihat cã́acwã ĩ maáh ã jʉmʉchah, caandíh ded pah caá cã́acwãdih jepahat náahap”, queétdih ãpĩ́ niíj naáwáp wʉt jĩ.
Biíc láa Jesús ã bohénit biícdih jeémpna, queétdih nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ:
—‘Tʉ́ini Espíritudih yeebdíh wã wahbipna caá’, wã íip ã niijnídih Jerusalén tʉ́tchidih ñi pã́i jwʉhʉʉ́. Caán ã niijnídih yeebdíh wãát naáwáp be.* Juan yeebdíh mahjĩh ã daabánap jĩ. Obohjeéhtih, wã íip yeebdíh Tʉ́ini Espíritudih wahna, caán daabáát panihni ã wẽpat yeebdíh bʉ́dí ã wʉ̃hbipna caá, ãt niijíp wʉt jĩ.*
Jesús jeáboó ãt pʉ́ʉh laab béjat
Biíc yeó jáap Olivo jee jína Jesús ã bohénit biícdih ã jʉmʉchah, caandíh nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ:
—¿Maá, Romano maátadih yohnit, bʉʉ jwiít judíowã jwĩ maáh ma waadmí niít? ĩt niijíp wʉt jĩ.
Páant ĩ niijíchah joinít, Jesús nin pah ãt niíj jepahap wʉt jĩ:
—Jwĩ íip ã ñíoni yeó jáapdihjeh weemdíh maáh ã waadábipna caá. Caán yeó jáapdih yeébboó jéihnit pínah nihcan caá. Obohjeéhtih, Tʉ́ini Espíritu yeebdíh ã waadáchah, Dios ã wẽpatdih ã wʉ̃hbipna caá. Caán wẽpatjĩh Jerusalén tʉ́tchidih moón, nihat Judea baácdih moón, Samaria baácdih moón, yʉʉ́pboó baácnadih moondíh yʉh bʉca wĩ́ih tʉ́ini doonádih ñi wẽp naóhbipna caá, ãt niijíp wʉt jĩ.*
Páant niíj péanit, jeáboó Jesús ãt pʉ́ʉh laab béjep wʉt jĩ. Caandíh ĩ chéi en ñʉʉn ñʉ́hʉchah, mah tólihdih yap pʉ́ʉh laab béjna, ãt bʉʉdáh bejep wʉt jĩ.* 10 Páant Jesús ã pʉ́ʉh laab béjechah, ĩ chéi en ñʉʉn ñʉ́hʉchah, chéne ángelwã baabní yégueh dʉonít Jesús ã bohénitji cãtíh ĩt jígoh ñʉhʉp wʉt jĩ.
11 Pánih jígoh ñʉhnit, queétdih nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ:
—¿Yeéb Galilea baácdih moón, dépanihna jeáboó chéi en ñʉh tigaá ñi chãj? Caán Jesús, jeáboó pʉ́ʉh laab béjni, ã pʉ́ʉh laab béjatji pahjeh tih ã jwʉ́ʉb dei jʉ̃óhbipna caá, ĩt niijíp wʉt jĩ.
Judasjidih jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉmní pínahdih ĩ ñíwat
12 Jesús ã naáwát tʉ́ʉtnit Olivo jee jímant jwʉ́ʉb dei bejnit, Jerusalén tʉ́tchina ĩt jwʉ́ʉb jʉibínap wʉt jĩ. Caán jeé Jerusalén pebhbitjeh ãt jʉmʉp wʉt jĩ. 13 Jwʉ́ʉb jʉibínit, queét chahboó ĩ jʉmni tólihdih ĩt pʉ́ʉh laab béjep wʉt jĩ. Nin caá queét ĩ wʉ̃tna: Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, biíh Santiago Alfeo wʉ̃ʉ́h, Simón Celote wʉ̃t jʉmni, Judas biíh Santiago wʉ̃ʉ́h ĩt jʉmʉp wʉt jĩ.* 14 Queét oncewãjeéh, biquína yaádh, María Jesús íin, mi weh biícdih, míic wáacnit, ĩt jʉmʉp wʉt jĩ. Nihat biíc yoobó jenah joinít, Diosdih bʉ́dí ĩpĩ́ ʉʉ́bʉ́p wʉt jĩ.
15 Biíc yeó jáap Jesúíhwã caán tólihdih míic wáacnit, ciento y veinte ĩt jʉmʉp wʉt jĩ. Páant ĩ jʉmʉchah, Pedroboó queét cãtíh ñʉhnit, nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: 16 “Wã déewãá, Dios jon jã́tih ã niijátji pah bʉʉ ã yapna caá. Tʉ́ini Espíritu Davidjidih ded pah Judasji ã yapat pínahdih ãt naóh daacát tʉ́ʉtʉp tajĩ. Judasji beé Jesúsdih teonit pínahdih ã waáwáp jĩ. 17 Pánih chãjni pínah jwĩjeéh Jesús ã tewatdih chãjni ã jʉmʉp yʉh be”, ãt niijíp wʉt jĩ.
18 Judasjiboó Jesúsdih ĩ tewat pínah naáwát jíibdih ã jwʉ́ʉbaíhichah yʉhna, queét sacerdotewãboó ĩt teocap wʉt jĩ. Pánihna, caán jíibjĩh bainí baácdih ĩt jíib chãjap wʉt jĩ. Caán baácdih Judasboó míic jõp wái wʉnniji wálahnit, dʉ́ʉc jéen bejna, ãt páah yoh ñajap wʉt jĩ. Pánih páah yoh ñajna, ã́ih wʉdah ãt bʉ́ʉh yoh bejep wʉt jĩ. Ã́ih jónóp tõpna nihat ãt bac peét bejep wʉt jĩ. 19 Judas ã yéejatji jíibdih nihat Jerusalén tʉ́tchidih moón ĩt jéih beedép wʉt jĩ. Pánihna, caán ĩ jíib chãjni baácdih Acéldama wʉ̃t ĩt bʉ́ʉdhdʉp wʉt jĩ. “Acéldama”, niijná, “Meép jʉmni baác”, niijná ĩt chãjap wʉt jĩ.*
20 Tʉ́ttimah, nin pah queétdih Pedro ãt jwʉ́ʉb niíj naáwáp wʉt jĩ: “Jon jã́tih ĩ daacátji pahjeh tibeé Judasji ã yapap be. Davidji ã daácni Salmos ĩ niijní tólihdih nin pah ãt niíj daacáp tajĩ:
‘Ã tewatji yohni ã jʉmʉ naáh, niíj daácnit, (Sal 69.25)
Biíh ã tewatjidih jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉmnít, ã tewe naáh’, ãt niíj daacáp tajĩ. (Sal 109.8)
21-22 “Páant ã niíj daacátjidih jéihnit, Judasjidih jwʉ́ʉb tʉ́ʉt nʉʉmní pínahdih jwiítdih bidat caá náahap. Juan Daabánijeéh jʉmnit biquína Jesúsjeéh ĩ bejep jĩ. Ĩjeéh jʉmni biícdih ñíwat caá náahap, jwĩjeéh ã jʉmat pínah niijná.* Jesúsjeéh jwĩ jʉmʉchah, jwĩjeéh páant péeni, Jesús ã pʉ́ʉh laab béjatjidih jwĩjeéh ennidihbʉt ñíwat caá náahap.* Páant jwĩ ñíwichah, Jesús ã jwʉ́ʉb booatjidih jwĩjeéh naóhni ã jʉmbipna caá”, Pedro queét Jesúíhwãdih ãt niijíp wʉt jĩ.
23 Páant ã niijíchah joinít, chénewãdih ĩt ñíwip wʉt jĩ. Biíc José Barsabás wʉ̃t jʉmnidih ĩt ñíwip wʉt jĩ. Caán Justo ĩ niíj wʉ̃t ejni wʉt jĩ. Biíh Matías wʉ̃t jʉmnidihbʉt ĩt ñíwip wʉt jĩ. 24-25 Queétdih ñíonit, Diosdih nin pah ĩt niíj ʉʉ́bʉ́p wʉt jĩ: “Maá, nihat cã́acwã ĩ jenah joyátdih ma tʉ́i jéihna caá. Judasjidih tʉ́ʉt nʉʉmní pínah, nit chénewã jwĩ ñíonitdih, ded meém ma náahnidih jwiítdih ma jʉ́ʉtʉ́. Jesúsdih cádahni Judasji iiguípna ãt bejep taga. Caandíh tʉ́ʉt nʉʉmní, jwiít Jesús ã naáwát tʉ́ʉtnit biícdih jʉmni pínahdih ma jʉ́ʉtʉ́”, Diosdih ĩt niijíp wʉt jĩ.
26 Páant niijnájeh, bidat tʉ́ʉt niijná, ĩ ñíwat naanádih ĩt pʉ́ʉdanap wʉt jĩ. Matíaíh naá ã jwíih bʉʉ́g jéenechah, caánboó Jesús ã naáwát tʉ́ʉtnit oncewãjeéh ãt waadáp wʉt jĩ.
* 1:1-2 Lc 1.1-4 * 1:4 Lc 24.49 * 1:5 Mt 3.11; Mr 1.8; Lc 3.16; Jn 1.33 * 1:8 Mt 28.19; Mr 16.15; Lc 24.47-48 * 1:9 Mr 16.19; Lc 24.50-51 * 1:13 Mt 10.2-4; Mr 3.16-19; Lc 6.14-16 * 1:19 Mt 27.3-8 * 1:21-22 Mt 3.16; Mr 1.9; Lc 3.21 * 1:21-22 Mr 16.19; Lc 24.51