6
Joiti bari Ibo
Mateo 12.1-8; Marcos 2.23-28
1 Joiti barí tsi quiha jahuë rabëti bo ya huai bo nacohi Jesu iniquë. Nacopama tsi jahuë rabëti bá bimi bëro risaniquë. Risaxo tsi quiha jato mëquënë́ tsi ja huërocaniquë pixëna.
2 Jatsi quiha huësti huësti ca fariseobá Jesu nicaniquë:
—¿Jënixo tsi yoba pasomaha ca acanai? Anoma tsi xo yonocohaina joiti barí no ra —i Jesu qui fariseobo rabëroha niquë.
3 Jatsi quiha Jesú jato quëbiniquë:
—¿Quënëhacanish cabo ó ca David yamabá ani ca ma tsayayamayamani, naa Dios arati xobo qui ja jicoquë no?
4 Jicoxo tsi quiha Dios bësojó ca janani ca mapari ja bini quiha pixëna. Piniquë quiha jahuë joni bo ri. Jabi arati ibo bá mapari ja picaniquë pa. Roa quiha. Jabi noba jabi pasomaha ja picanai ca iniquë ra; jama, ja jochayamacaniquë iquia.
5 Jascaria, jënima tsi xo toa no acaina iquia, joiti bari Ibo ë nori quëshpi na —nëa tsi fariseobo qui Jesu nëcaniquë.
Mëquë choni jaya cato
Mateo 12.9-14; Marcos 3.1-6
6 Joiti bari huëtsá tsi quiha catiti xobo qui Jesu jiconiquë. Jicoxo tsi nohiria bo ja tiisimaniquë. Jabi toá tsi quiha tsaho iniquë mënëcayá ca mëquë choni jayanish ca joni.
7 Jatsi quiha Jesu tsayatsi fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabá huaniquë. Joiti barí pi Jesú joni jënimahuaxëhai ca ja jiscascani quiha, ja qui quësocatsi na.
8 Jama, ja shinacanai ca Jesú cahëni quiha. Jaha tsi mëquë choni jayanish ca joni qui ja chaniniquë:
—Niihuë. Nëri johuë —iquiina.
Jatsi joni joiniquë. Joihax toá tsi ja niiniquë.
9 Jatsi quiha fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo qui Jesu chaniniquë:
—¿Yoi ni, jia ni, naa joiti barí tsi jia ca acaina? ¿Yoi ca axëhi ni noa? ¿Naa joni mëbixëhi ni noa? ¿Mëbiyamaxëhi ni noa? —i jato qui ja ni quiha.
10 Bëro boho-bohoquí tsi quiha jato Jesú jisniquë. Jatsi,
—Mi mëquë mëstëhuana —i joni qui ja niquë.
Jahuë mëquë ja mëstëhuajahuaquë tsi quiha ja jënimahuahacaniquë.
11 Jatsi quiha Jesu qui fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo caxarianiquë, joiti barí tsi toa joni ja jënimahuani iqui na. Jatsi chaninatsijacaniquë:
—¿Jënahuariaxëhi ni noa sa Jesu qui? —iquiina.
Jesu doce ca rabëtiria cabo
Mateo 10.1-4; Marcos 3.13-19
12 Jaquirëquë quiha maca bo qui Jesu caniquë bëhoxhi na. Toa xo tsi quiha baquicha ja raaniquë Dios qui bëhoxquí na.
13 Huëaquë tsi jahuë rabëti bo ja biniquë. Doce ca joni bo ja bihaca tsi jahuë chani chitahëhuati ibo bo jato ja manëmaniquë. Jabi ja bini ca tsi xo naa:
14 Simón, naa Pedro ja janëni cato.
Pedro noma Andrés,
Jacobo,
Juan,
Felipe,
Bartolomé,
15 Mateo,
Tomás,
Alfeo baquë Jacobo,
gobierno pasomaha ca Simón,
16 Jacobo baquë Judas,
Judas Iscariote, naa jodioba chama bo qui Jesu mëanish cato.
Tihi cabo Jesú bini quiha jahuë Chani chitahëhuati ibo bo iti.
Huëstima ca jënimahuahacanina
Mateo 4.23-25
17 Maca bo ax jahuë rabëti bo ya botëhax mai para ca ití tsi Jesu niiniquë chanixëna. Toá tsi quiha huëstima ca banahuacanaibo ini quiha jahuë chani nicaxëna. Misco quiha. Jodioba mai, Jerusalén, ia quëpë ca Tiro, Sidón yaca bo, tihi ca iti bo ax huëstima ca nohiria bëcani quiha jënimahuahacaxëna.
18 Jatsi jënimahuahacani quiha yoshi jayanish cabo.
19 Jasca, nohiria bá Jesu motsani quiha, ja quima jato jënimahuati chama tsëquëni iqui na. Jabi toca tsi jënimahuahacacani quiha ja motsacanai cató no.
Ranicanaibo — Cohuë cabo
Mateo 5.1-12
20 Jahuë rabëti bo bëis-hax tsi jato qui Jesu chaniniquë:
—Shoma xo mato noitiria cabo, Diós otohai ca qui ma jicoxëhai quëshpi na.
21 ‘Shoma xo mato paxnacanaibo. Sëyahuahacaxëqui mato. Shoma xo mato aracanaibo. Ranixëqui mato.
22 ‘Ea tahëhax pi mato qui nohiria caxano tsi mato bëta pi ja rabënacasyamacano tsi shoma xo mato ra. Jasca, shoma xo mato, nohiria bá mato ocahuaquë no, ëa ma chahahuahai ca tahëxo na.
23 Jabi ë bacano tsi raniriaxëqui mato, huëstima ca mato naipá ca copi jiaxëni cabo ma jayaxëhai quëshpi na. Toa barí tsi anomariaxëhi quiha mato copi ra. Jabi Dios Chani yoanish cabo tënëmahacani quiha jato ri, naa jaboqui ma yosihacahai jascaria.
24 ‘Jama, noitiria xo toa jahuëmishni bo jayaria cabo. Nëá roha tsi ranicani quiha rë.
25 ‘Noitiria tsi xo toa jaboqui sëyacanaibo. Paxnacaxëcani quiha.
‘Noitiria tsi xo toa jaboqui shiracanaibo. Toa barí tsi araconacaxëcani quiha, cohuë iquiina.
26 ‘Noitiria xo mato, paraxo tsi jia tsi nohiria bá mato ocahuaquë no. Jabi toca tsi mato mahitsa ca Dios Chani yoanish cabo mato rëquëbo yamabá oquëhuani quiha jato ri. Jato qui jia jato mahitsa ca chani iniquë pë —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo yobahi na.
Noqui caxacanaibo no noino
Mateo 5.38-48; 7.12
27 ‘Jabi ëa nicacanaibo qui naa yoba aquia: Mato qui caxacanaibo noicana. Jato mëbicana.
28 Mato ocahuacanaibo shomahuacana. Mato ranimisxëni cabo bax bëhoxcana.
29 Tsohuëcaracá pi mato tapaishano tsi ja qui mato tamo huëtsa acana tapaishahacati. Mato sahuëti pi joní bino tsi ja bëta iquinayamacana. Toa joni qui mi camisa ri acana.
30 Mato jahuë bo pi joní bënano tsi ja qui acana. Acax, “Jahari bicasquia ra” iyamacana jahari bixëna.
31 Jia tsi nohiria huëtsa shomahuacana, naa mamë ma shomahuahacacatsai jascaria.
32 ‘Jabi bëroria tsi xo mato noicanaibo noihaina. Iriama tsi xo toca ca ma noihaina iquia. Jabi jato noicanaibo noihi quiha chahahuayamacanaibo ri.
33 Bëroria tsi xo mato mëbicanaibo ma mëbihaina. Iriama tsi xo toca ca ma mëbihaina ra. Toca tsi acani quiha chahahuayamacanaibo ri.
34 Jabi bëroria tsi xo toa mato jahuë bo prestahuahacaina, mato qui nohiria bá parata aquë no. Tocacaqui chahahuayamacanaibo ri parata bixëna.
35 Tocayamacana. Jabi nëcacana: Mato qui caxacanaibo noicana. Jato mëbicana. Mato jahuë bo prestahuahacana, jahari jahuëcara biti ó pasoyamaquí na. ¿Jabi “Gracias” iyamacanaibo, yoixëni cabo, tihi ca nohiria bo mëbiyamayamahi ni Dios ra? Jato mëbihi quiha. Japi tocacana mato ri. Tocapiquí tsi copi jiaxëni ca bixëqui mato ra. Mana ca Dios baquë bo ixëqui mato.
36 Jabi noi-noiriahi quiha mato Jahëpa Dios. Japi noicana, ja noihai ca jascaria.
Ocahuayamacana
Mateo 7.1-5
37 ‘Huëtsa bo raniyamacana. Jatsi mato raniyamaxëhi quiha Dios ri. Huëtsa bo qui quësoyamacana, mahitsa. Quësoyamapimano tsi mato qui quësoyamaxëhi quiha Dios ri. Jasca pi nohiria mato pasomaha jochano tsi jato jocha shina-bënocana. Tocapimano tsi mato jocha shina-bënoxëhi quiha Dios ri.
38 Jasca, huëtsa bo qui acana. Huashiyamacana. Tocapimano tsi mato qui axëhi quiha Dios. Jatsi huëstimaria ca bixëqui mato. Ma acai ca huino quiha. Oquë ca ixëhi quiha. Jia pi nohiria huëtsa bo ma mëbino tsi mëbihacaxëqui mato ri. Jama jia pi huëtsa bo ma mëbiyamano tsi iriamaxëhi quiha ma shomahuahacahai ca ri.
Mahitsa ca maestro bo yoati Jesú yobanina
39 Jatsi chani Jesu jato qui yoaniquë:
—¿Jënahuariaxo raca bëco ca joní, bëco ca joni huëtsa mëpina? ¿Naporo quini qui paquëyamayamacaxëcahi ni jato tëquëta? Jabi jasca xo mahitsa ca maestro bo ri. Janyama bocani quiha ra. Janyama mëpihacahi quiha jato alumna bo ri rë.
40 ¿Jënahuariaxo raca jato mahitsa ca maestro oquë tsi alumno bá cahëna? Jama, maestro jia cató pi jahuë alumno bo tiisima-tiisimano tsi ¿jaharisi iyamayamacaxëcahi ni? Jato maestro jascacaxëcani quiha jahuë alumno bo ra.
41 Jabi mabë xatë bá janyama ca acai ca tsayaxëni xo mato pë. Jato tsaya-tsayaquí tsi yoi ca ma acai ca jisyamaqui mato ra.
42 Anoma tsi xo toca ca ma acai ri. ¿Jëniriahax raca “Anoma xo mi acaina, ëbë xatë bá” i ma na? ¿Jëniriahax, “Mia ë mëbino ra” i ma na, oquë ca jocha ma aquë no mato ri pë? Jariapari mato shina ó ca jocha tsayaparicana, quiaxëni cabá. Mato oquë ca jocha niahax mabë xatë bo mëbiti mëtsa ixëqui mato ra, jahuë jocha niamaxëna.
Bimi jihuí saihuahaina
Mateo 7.17-20; 12.34-35
43 ‘Jabi bimi jia ca saihuatimaxëni tsi xo jihui yoi cato. Jascaria, bimi yoi saihuayamahi quiha jihui jia cato.
44 Ja saihuacanai ca bimí tsi cahëhacahi quiha jatiroha ca jihui. ¿Jënahuariaxo bimi jia ca ronoxë́ saihuana? Bimi jia ca saihuatimaxëni quiha.
45 Jascaria, jabi jia ca saihuahi quiha joni jiaxëni cato. Jia tsi xo toa ja acaina, shina jia ca ja jaya ca iqui na. Jascaria, jabi yoi ca saihuahi quiha joni yoi cato. Anoma tsi xo toa ja acaina, shina yoi ca ja jaya ca iqui na. Jabi yoi ca jahuë bo pi jahuë shina rëamëno tsi chani yoi ca chanixëhi quiha ra.
Jabi jia ca jaya cato — Jabi yoi ca jaya cato
Mateo 7.24-27
46 ‘¿Jënihax tsi “Ibobá” ëa quënacanai pë, noho yoba ma ayamaquë no?
47 Tobi ë qui bëcanaibo. Tobi ëa nicacanaibo, naa noho yoba acascanaibo.
48 Xobo rohahuahai ca joni iquiria ca xo. Jariapari tsi mai huëyohi quiha, maxax bërohuaxëna. Jatsi maxax cacha jahuë xobo rohahuahi quiha. Jatsi jënë baino tsi xobo qui tocaxqui jënë chama; mahitsa. Poxoyamahi quiha xobo, maxax cacha ja rohahuahacani iqui na.
49 Jama, mai cacha xobo rohahuahai ca joni iquiria tsi xo noho yoba ayamahai cato. Noho yoba nicahax ja qui yoi quiha. Jabi jënë baino tsi ja qui tocaxqui jënë chama. Jatsi poxohi quiha xobo rë, maxax cacha ja rohahuahacayamani iqui na. Poxoyoxëhi quiha toa xobo ra —i jato qui Jesu niquë.